Ανδρέας Κατσαρός - Θόδωρος Κωνσταντινίδης:

Και η ψυχική υγεία είναι κοινωνικό δικαίωμα
Παρέμβαση-συμβολή στην Πανελλαδική Σύσκεψη Υγείας του ΣΥΝ 

 

                                                                                                     

Σχόλια και Προτάσεις επί του Εισαγωγικού Πλαισίου στην Πανελλαδική Σύσκεψη Υγείας του ΣΥΝ

 

Αγαπητοί Σύντροφοι/ συντρόφισσες

 

Χαιρετίζοντας τις εργασίες της πανελλαδικής σύσκεψης του τμήματος υγείας της Κ.Π.Ε. του Συνασπισμού σας αποστέλλουμε, λόγω μη δυνατότητας συμμετοχής μας, ορισμένα σχόλια και προτάσεις που θεωρούμε ότι μπορούν να συνεισφέρουν στη συζήτηση για τη διαμόρφωση των θέσεων για την ψυχική υγεία.

Κατά την εκτίμησή μας, το εισαγωγικό πλαίσιο θίγει τα ζητήματα του τομέα και ορίζει τις γενικότερες ιδεολογικοπολιτικές κατευθύνσεις.

Το πλαίσιο αυτό βέβαια, πρέπει να προχωρήσει σε μια σύντομη και εμπεριστατωμένη επιστημονικά ανάλυση στη βάση της οποίας θα στηρίζεται η πολιτική αναγκαιότητα για τη δημιουργία ενός σύγχρονου συστήματος υπηρεσιών Δημόσιας Ψυχικής Υγείας, να προχωρήσει επίσης στην διαμόρφωση ολοκληρωμένων απόψεων στα μεγάλα επί μέρους ζητήματα που αφορούν την ψυχιατρική μεταρρύθμιση στη χώρα μας (ιδεολογία της μεταρρύθμισης, εθνική πολιτική ψυχικής υγείας πέρα από τα ευρωπαϊκά προγράμματα, χρηματοδότηση, εκπαίδευση, διαχείριση και ανθρωποκεντρικότητα του συστήματος κ.ο.κ.).

 

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

 

• Το ίδιο το κόμμα να αναπτύξει πολιτική, να προάγει και να προβάλλει το ζήτημα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης, ως πρωτεύουσα πολιτική επιλογή διότι είναι προφανές ότι το κόμμα του Συνασπισμού ταυτίζεται με τις αξίες και τους στόχους της μεταρρύθμισης και αφ’ ετέρου ότι οι άλλες πολιτικές δυνάμεις ναι μεν αναγκάστηκαν να υιοθετήσουν πολιτικές αλλαγών, όμως το έπραξαν, εφαρμόζοντας μια τεχνοκρατική αντίληψη η οποία ακυρώνει σε μεγάλο βαθμό την ουσία αυτής της προσπάθειας.

• Είναι προφανές ότι πέρα από την προώθηση των αλλαγών που στηρίχθηκαν στα ευρωπαϊκά προγράμματα, η χώρα παραμένει χωρίς μια ουσιαστική εθνική πολιτική και προγραμματισμό ώστε να επιτευχθεί ο στόχος της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

• Η ανάγκη περαιτέρω διαμόρφωσης και αποσαφήνισης του νομικού, διοικητικού και διαχειριστικού πλαισίου επιβάλλεται προκειμένου να επιλυθούν μετέωρες καταστάσεις που τείνουν να λιμνάσουν και να αποσυντονίσουν τη μέχρι σήμερα πορεία (διάδοχοι οργανισμοί, δικαστικές συμπαραστάσεις, δικαιώματα εργαζομένων).

• Η προώθηση της ΤΟΜΕΟΠΟΙΗΣΗΣ ως προτεραιότητας των διοικητικών διαδικασιών της μεταρρύθμισης μέσω της επιβεβαίωσης του σημερινού σχεδιασμού των ΤΟΨΥ αλλά και μέσω της ουσιαστικής λειτουργίας των ΤΕΨΥ, έτσι ώστε να αναλυθούν οι πραγματικές ανάγκες των υπηρεσιών ψυχικής υγείας του κάθε τομέα και να προγραμματιστούν οι πλέον κατάλληλες Μονάδες. Η λειτουργία των ΤΕΨΥ θα διασφαλίσει τον συντονισμό των Μονάδων στο πρότυπο του Δικτύου.

• Η ανάπτυξη της ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ ΨΥΧΙΚΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ως επιτακτική ανάγκη που θα στηρίξει την μέχρι σήμερα μονοδιάστατη προσπάθεια αποασυλοποίησης, αλλά θα σημαίνει και την απαρχή ενός νέου συστήματος υπηρεσιών Δημόσιας Ψυχικής Υγείας που είναι και το ζητούμενο σε μια σύγχρονη κοινωνία.

• Η προώθηση της ΔΕΥΤΕΡΟΒΑΘΜΙΑΣ ΦΡΟΝΤΙΔΑΣ  μέσω της ανάπτυξης ψυχιατρικού τομέα στα γενικά νοσοκομεία ως αναπόσπαστης συνιστώσας των υπηρεσιών των ΤΟΨΥ. Η επαρκής αυτή ανάπτυξη θα ανταποκριθεί στην ανάγκη για μια σύγχρονη νοσοκομειακή αντιμετώπιση (εκούσια/ ακούσια νοσηλεία, περιορισμοί, δικαιώματα των ασθενών).

• Το ΤΡΙΤΟΒΑΘΜΙΟ επίπεδο φροντίδας που μέχρι σήμερα έχει αναπτυχθεί παρουσιάζει εμφανείς ελλείψεις στελέχωσης και εξειδικευμένου προσωπικού και για αυτό είναι υπαρκτός ο κίνδυνος μετατροπής των Μονάδων Αποκατάστασης σε ασυλικού τύπου πρακτικές.

• Η έλλειψη ΙΑΤΡΟΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΩΝ υπηρεσιών αποτελεί ένα τεράστιο κενό στο μέχρι σήμερα σχεδιασμό της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης.

• Η εξέλιξη της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης συνδέεται με τη δημιουργία στελεχών και εξειδικευμένων επαγγελματιών, κάτι που με τη σειρά του συνδέεται με την ανάγκη υποχρεωτικής, συνεχούς ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ.

• Στα πλαίσια της ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΙΑΣ, θεωρούμε ότι θα πρέπει να προσανατολιστούμε στη διαμόρφωση ειδικών προγραμμάτων ανά τομέα ψυχικής υγείας (ανάλογα με τις επαγγελματικές ανάγκες του πληθυσμού). Με αυτά τα προγράμματα θα προετοιμάζεται ο ασθενής για την είσοδό του στην εργασία. Η μέχρι τώρα λειτουργία των ΚΟΙΣΠΕ, όπου αυτοί λειτουργούν έχει αναδείξει ότι: α. Σύμφωνα με μια πρώτη εκτίμηση, οι ΚΟΙΣΠΕ επιδρούν θετικά στην ψυχοκοινωνική αποκατάσταση των ασθενών που συμμετέχουν σε αυτούς. β. Ωστόσο, έχουν προκύψει προβλήματα τα οποία έχουν να κάνουν με τη λειτουργία και την ανταγωνιστικότητά τους. Οι νόμοι της αγοράς στη χώρα μας καθιστούν τους ΚΟΙΣΠΕ μη ανταγωνιστικούς και μη βιώσιμους. Εκτιμούμε ότι στις θέσεις μας θα πρέπει να προβληθεί η ανάγκη διαρκούς στήριξης (πολιτικής και οικονομικής) των ΚΟΙΣΠΕ προκειμένου να διασφαλιστεί η συνέχειά τους.

• Το εισηγητικό πλαίσιο της συντρόφισσας Κυριαζή σχετικά με τις ΜΗ ΚΕΡΔΟΣΚΟΠΙΚΕΣ ΕΤΑΙΡΙΕΣ, μας βρίσκει σύμφωνους.

• ΝΕΕΣ ΑΝΑΓΚΕΣ (υπηρεσίες για ειδικές κατηγορίες προβλημάτων (αλκοολισμός, ουσιοεξάρτηση, ψυχογηριατρική)

 

Πιστεύουμε ότι ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ της Αριστεράς και των Κινημάτων θα πρέπει να αναπτύξει θέσεις στα τρία επίπεδα παρέμβασης στους ψυχικά ασθενείς, το βιολογικό, το ψυχολογικό και το κοινωνικό.

Τέλος, η όλη διαδικασία, θεωρούμε, ότι δε μπορεί παρά να καταλήξει στη στήριξη ενός συστήματος το οποίο να έχει δωρεάν και δημόσιο χαρακτήρα, να βασίζεται οικονομικά στον κρατικό προϋπολογισμό, οι υπηρεσίες που θα παρέχει να είναι υψηλής ποιότητας με ανθρωποκεντρικό προσανατολισμό.  

Για το λόγο αυτό μας βρίσκει σύμφωνους η πρόταση του Γ. Γιαννόπουλου επειδή προσφέρει τη δυνατότητα μιας ανατροφοδότησης των απόψεων προκειμένου να διαμορφωθούν απαρτιωμένες προτάσεις, αρκεί βέβαια να οριστεί συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα, ώστε να μην προκύψουν καθυστερήσεις.

 

Με συντροφικούς χαιρετισμούς

 

Κατσαρός Ανδρέας

Κωνσταντινίδης Θεόδωρος

Ψυχιατρείο Κέρκυρας

 

Βήμα διαλόγου