29/03/2001

Πρόταση του ΣΥΝ για το "δικαίωμα εγγυημένου εισοδήματος και αξιοπρεπούς διαβίωσης-ασφάλισης των πολιτών"

Ο Πρόεδρος του Συνασπισμού Νίκος Κωνσταντόπουλος και ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του κόμματος Φώτης Κουβέλης παρουσίασαν σήμερα την πρόταση του ΣΥΝ για το "δικαίωμα εγγυημένου εισοδήματος και αξιοπρεπούς διαβίωσης-ασφάλισης των πολιτών".

Ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Ν.Κωνσταντόπουλος τόνισε:

"Στην Ελλάδα του 2001 υπάρχει σοβαρό κοινωνικό πρόβλημα, που διαρκώς διευρύνεται κι αποκτά επικίνδυνη ένταση.
Το κοινωνικό έλλειμμα προκύπτει από την κυβερνητική πολιτική, που εξακολουθεί να είναι μονοδιάστατη και μονόπλευρη, άδικη και πιεστική για τους ασθενέστερους.
Η ίδια κυβερνητική πολιτική επιχειρεί να απαντήσει στις κοινωνικές διαμαρτυρίες είτε με τις γνωστές υποσχέσεις για το μέλλον, είτε με τον αυταρχισμό και την αναλγησία της θεωρίας περί κοινωνικού αυτοματισμού.
Το κοινωνικό πρόσωπο απουσιάζει από την κυβερνητική πολιτική και δεν μπορεί να φτιαχτεί με κανένα επικοινωνιακό ρετουσάρισμα και μακιγιάζ.
Η κυβέρνηση, ένα χρόνο μετά τις εκλογές, αφού μιλούσε για την απογείωση της ισχυρής Ελλάδας εντός ΟΝΕ, σήμερα μιλάει για αναγκαστική προσγείωση.

Μαζί με τα όρια της κοινωνίας, παρά τις διακηρύξεις περί κοινωνικού κράτους, δοκιμάζονται και τα όρια της οικονομίας, παρά τις διακηρύξεις περί ισχυρής Ελλάδας εντός ΟΝΕ. Λείπουν οι διαρθρωτικές αλλαγές για τον προοδευτικό εκσυγχρονισμό, κυριαρχεί στην κυβερνητική λογική η πατέντα του φιλελευθερισμού και του κεντροδεξιού προσανατολισμού. Ακόμα και ο ΣΕΒ ανησυχεί από την ανύπαρκτη αποσπασματική και στρεβλή οικονομική πολιτική της κυβέρνησης.

Ο κ. Σημίτης για μια φορά ακόμα σπεύδει εκ των υστέρων να καλύψει το πρόβλημα επικοινωνιακά, με ανακοινώσεις για περικοπές κονδυλίων και δήθεν στροφή σε κοινωνικές προτεραιότητες.

Την ίδια ώρα, βεβαίως, αρνείται την προοδευτική φορολογική μεταρρύθμιση, το 35ωρο στην εργασία, τους θεσμούς διαφάνειας στη διαχείριση εξοπλιστικών, εκσυγχρονιστικών και κοινοτικών προγραμμάτων, ενώ προωθεί αντικοινωνικές αλλαγές στο ασφαλιστικό και μονόπλευρες επιλογές στην εισοδηματική πολιτική.

Η ώρα της αλήθειας έχει φτάσει προ πολλού. Δεν πάει άλλο με αυτή τη διεκπεραιωτική και διαχειριστική πολιτική που ανοίγει μέτωπα με την κοινωνία και κρατάει την πραγματική οικονομία σε έρπουσα ύφεση. Αυτή η πολιτική δεν δημιουργεί ανάπτυξη, δεν προωθεί την πραγματική σύγκλιση, δεν διασφαλίζει την κοινωνική προστασία και συνοχή.

Μέσα στην κυβέρνηση και στην κοινοβουλευτική πλειοψηφία του ΠΑΣΟΚ αρκετοί προβάλλουν ενστάσεις κι αντιρρήσεις, επικαλούμενοι το χαμένο κοινωνικό πρόσωπο της κυβέρνησης. Αρκετοί, επίσης, εντός ΠΑΣΟΚ προτείνουν ρυθμίσεις για την κοινωνική στήριξη, όπως το εγγυημένο εισόδημα. Αλλοι αντικρούουν αυτές τις κινήσεις, με το επιχείρημα ότι αποτελούν εσωκομματική τακτική παρενόχληση της κυβέρνησης.

Η Ν.Δ. δηλώνει ότι συμφωνεί με την προτεραιότητας μιας σύγχρονης κοινωνικής πολιτικής, αλλά στην ουσία ζητεί αυστηρότερη οικονομική πολιτική.

Η κυβέρνηση του κ. Σημίτη μιλάει για διπροσωπία και υποκρισία της Ν.Δ. Ο κ. Καραμανλής μιλάει για υποκρισία και διπροσωπία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου καλεί το ΠΑΣΟΚ να τοποθετηθεί ευθέως και χωρίς περιφράσεις αποδεχόμενο στο άρθρο 25 του Συντάγματος τη διατύπωση που αναγορεύει σε συνταγματικής ισχύος ρήτρα την κατοχύρωση του δικαιώματος για ελάχιστο εισόδημα και για αξιοπρεπή διαβίωση και κοινωνική ασφάλιση.

Το ίδιο οφείλει να κάνει και η Ν.Δ. εάν είναι ειλικρινείς οι θέσεις της.

Η λυδία λίθος της πολιτικής συνέπειας του κ. Σημίτη και της πλειοψηφίας του ΠΑΣΟΚ, αλλά και της Ν.Δ. είναι η υιοθέτηση της πρότασης του ΣΥΝ.

Με επιστολή μου προς τους αρχηγούς των κομμάτων και προς τον Πρόεδρο της Βουλής θα ζητήσουμε να τεθεί σε ψηφοφορία η διατύπωση που προτείνουμε για το άρθρο 25 του Συντάγματος."

Ο Φώτης Κουβέλης, παρουσίασε την πρόταση του ΣΥΝ.

ΠΡΟΤΑΣΗ

Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ της ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ και της ΠΡΟΟΔΟΥ προτείνει στη Βουλή, όπως έχει δικαίωμα, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον Κανονισμό της, η τροποποίηση του άρθρ. 25.1 του Συντάγματος να γίνει με την παρακάτω διατύπωση:

"Τα δικαιώματα του ανθρώπου, ως προσώπου, πολίτη και μέλους του κοινωνικού συνόλου, τελούν υπό την εγγύηση του κράτους.

Ο καθένας έχει δικαίωμα για ένα ελάχιστο εισόδημα και πέραν αυτού δικαίωμα για αξιοπρεπή διαβίωση και κοινωνική ασφάλιση.

Όλα τα κρατικά όργανα υποχρεούνται να διασφαλίζουν την ανεμπόδιστη κι αποτελεσματική άσκηση αυτών των δικαιωμάτων, αλλά και τις εγγυήσεις για την ικανοποίησή τους...".

Αιτιολογία

Η διατύπωση αυτή αποτελεί συγκεκριμένη και απτή εξειδίκευση της ρητής - πλέον- κατοχύρωσης της αρχής του κοινωνικού κράτους δικαίου. Η κατοχύρωση της αρχής είναι αναγκαία, καθώς εισάγεται έτσι μια μορφή σχετικού κοινωνικού κεκτημένου. Όπως είναι γνωστό, τα δικαστήριά μας έχουν ήδη αναγνωρίσει νομολογιακά την εν λόγω αρχή, χωρίς αυτό να έχει θεαματικά αποτελέσματα στον χώρο της κοινωνικής προστασίας. Σχετική διάταξη υπάρχει και στο Σύνταγμα της Κύπρου.

Η θέση μας είναι ξεκάθαρη: όσοι επιθυμούν πράγματι μια πολιτική προσανατολισμένη στην ουσιαστική καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού, που αποτελεί μείζονα κίνδυνο στην εποχή της "παγκοσμιοποίησης", πρέπει να υποστηρίξουν ευθαρσώς την συγκεκριμένη συνταγματική κατοχύρωση ενός πραγματικού - δηλαδή αγώγιμου - κοινωνικού δικαιώματος, που θα αποβλέπει στη διασφάλιση ενός στοιχειωδώς αποδεκτού ορίου "αξιοπρεπούς διαβίωσης" και εν ευρεία έννοια "κοινωνικής ασφάλειας". Η θέση δε αυτή υπερβαίνει σε εύρος την πρόταση που συζητείται ευρύτατα στην Ευρωπαϊκή Ένωση για την κατοχύρωση ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Ο όρος "εισόδημα" εννοιολογικά παραπέμπει κυρίως σε μια λογική χρηματικής ενίσχυσης (επιδομάτων), ενώ ο όρος "δικαίωμα αξιοπρεπούς διαβίωσης και κοινωνικής ασφάλειας" εγγυάται αυτό το εισόδημα και επιτρέπει ευχερέστερα μια πλέον ευέλικτη κάλυψη των κοινωνικών αναγκών των δικαιούχων, μέσω της παροχής αγαθών και υπηρεσιών (π.χ. για στέγαση, θέρμανση, τροφή κλπ) αλλά και μέσω ειδικών πολιτικών για τον επαγγελματικό προσανατολισμό και την εκπαίδευση των ανέργων.

Η διασφάλιση ενός δικαιώματος όπως το περιγράψαμε προηγουμένως, υπό την όποια ειδικότερη διατύπωσή του, θα αποτελούσε μια πρώτη απτή αποτύπωση της αρχής του κοινωνικού κράτους και ταυτόχρονα ουσιαστική εγγύηση για μια συνολική και διαρκή βελτίωση της κοινωνικής πολιτικής. Έτσι, η συνταγματική κατοχύρωση του δικαιώματος αξιοπρεπούς διαβίωσης και κοινωνικής ασφάλειας, βρίσκεται σε άμεση και στενή συνάρτηση με την ισόρροπη εξασφάλιση ενός ανελαστικού ορίου του περιεχομένου των επί μέρους κοινωνικών δικαιωμάτων, δίνοντάς τους έτσι περιεχόμενο ζωής. ʼλλωστε και στο πλαίσιο του σχετικού ευρωπαϊκού προβληματισμού αυτός ο στόχος έχει δεσπόζουσα θέση. Αυτό όμως προϋποθέτει συγκεκριμένη συνταγματική πολιτική, προκειμένου να αναδειχθεί ο πράγματι δικαιωματικός - και άρα κατ΄αρχήν καθολικός - χαρακτήρας του συνόλου των κοινωνικών δικαιωμάτων, τα οποία απορρέουν από την ιδιότητα του πολίτη και δεν είναι εκδηλώσεις φιλανθρωπίας προς τους κοινωνικά αποκλεισμένους. Μόνον έτσι, άλλωστε, έχει νόημα η όλη συζήτηση για την προστασία του πυρήνα των κοινωνικών δικαιωμάτων, ως εγγυητικού και ταυτόχρονα διεκδικητικού πλαισίου της κοινωνικής προστασίας.

Συμπερασματικά, θεωρούμε ότι η θέση μας, με την ανωτέρω ή και με παρεμφερή, έστω, διατύπωση, είναι η μόνη που αντιστοιχεί σε μια θαρραλέα και κοινωνικά ευαίσθητη συνταγματική πολιτική, η οποία οφείλει να είναι διορατική και μακράς πνοής, προκειμένου να αποκρουσθούν αποτελεσματικά οι διαρκείς προσπάθειες για την υποβάθμιση και περιθωριοποίηση των εν λόγω δικαιωμάτων, οι οποίες χαρακτηρίζουν ολοένα και εντονότερα την εποχή της "Νέας Τάξης" και της "παγκοσμιοποίησης" και προδιαγράφουν ένα μέλλον ζοφερό για όσους εξωθούνται στο κοινωνικό περιθώριο από τους άτεγκτους και σκληρούς μηχανισμούς της αγοράς.

Θα ζητήσουμε από όλα τα κόμματα, στο όνομα των διακηρύξεών τους, κι απ’ όλους τους βουλευτές, στο όνομα των δηλώσεών τους και των πρωτοβουλιών τους, να στηρίξουν αυτή την πρόταση στη Βουλή. Θα ζητήσουμε συντονισμό δράσης με τα άλλα κόμματα. Ηδη την Τετάρτη πραγματοποιούμε στο Ζάππειο ημερίδα γι αυτό το θέμα με κεντρικό εισηγητή τον συνταγματολόγο τον κ. Σωτηρέλη και με εκπροσώπους απ’ όλα τα κόμματα κι απ’ όλους τους κοινωνικούς φορείς, στους οποίους απευθύνουμε την πρόσκληση. Για εμάς το πρόβλημα δεν είναι διαδικαστικό.

---

Ο Πρόεδρος του ΣΥΝ απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μεταξύ άλλων τόνισε:

Σχετικά με τη δυνατότητα ψήφισης της πρότασης στη Βουλή:

"Εκτιμάμε ότι σήμερα στη Βουλή υπάρχει πλειοψηφία για να ψηφιστεί αυτή η πρόταση. Με δεδομένη τη θέση του ΣΥΝ, με δεδομένη τη θέση 56 βουλευτών της κυβερνητικής πλειοψηφίας, με δεδομένη τη θέση-δήλωση της Ν.Δ., υπάρχει πλειοψηφία. Και μπορεί να ψηφιστεί και πρέπει να ψηφιστεί. Αυτή είναι η λυδία λίθος που δοκιμάζει την πολιτική συνέπεια και την ειλικρίνεια. Τα όσα ο κ. πρωθυπουργός σκοπεύει να ανακοινώσει για το μέλλον, για τα επόμενα χρόνια δεν αναιρούν την υποχρέωσή του σήμερα να συμπεριλάβει στο Σύνταγμα συγκεκριμένη ρήτρα από την οποία θα απορρέουν και οι νομοθετικές ρυθμίσεις. Και αντιλαμβάνεσθε ότι είναι διαφορετικής τάξεως και σπουδαιότητας το θέμα".

Για τη μείωση των στρατιωτικών δαπανών:

"Η μείωση των στρατιωτικών δαπανών είναι ένα αίτημα, το οποίο με συνέπεια και με κόστος υποστηρίζει ο ΣΥΝ όλα τα χρόνια που είναι στη Βουλή. Και στην προηγούμενη θητεία και σε αυτή την θητεία καταψηφίσαμε τον Προϋπολογισμό στο σύνολό του. Ζητάμε λοιπόν ορθολογική διαχείριση των πόρων, διαφάνεια και στα εξοπλιστικά προγράμματα, ακριβώς γιατί, ο πιο κρατικοδίαιτος τομέας της διαπλοκής είναι το σύστημα μεσιτείας και προώθησης και αγοράς οπλικών συστημάτων.

Εμείς πιέζουμε χρόνια προς αυτή την κατεύθυνση και εισπράτταμε μέχρι τώρα ειρωνείες, λοιδορίες, εισπράτταμε υπαινιγμούς, ότι έτσι δεν ενδιαφερόμαστε για την αποτρεπτική ικανότητα της χώρας, ότι δεν μας αφορά η αμυντική πολιτική για την υπεράσπιση της κυριαρχίας της χώρας. Υπαινιγμούς που με πολύ μεγάλη ευκολία εξαπέλυαν κυβερνητικά στελέχη ή εντεταλμένοι διερμηνευτές των κυβερνητικών θέσεων. Τώρα και η κοινωνία βλέπει το πρόβλημα πιο καθαρά και η ίδια η κυβέρνηση δεν μπορεί να το κρύψει. Είναι προκλητικές και υπέρμετρα δυσανάλογες οι δαπάνες για τους εξοπλιστικούς σχεδιασμούς. Εμάς δεν μας ενδιαφέρουν οι λόγοι σκοπιμότητας που μπορεί να κρύβονται πίσω απ’ αυτή τη συζήτηση, ότι αρχίζει τώρα αυτή τη συζήτηση ακριβώς για λόγους επικοινωνιακούς. Σημασία για μας έχει η ουσία. Και εκείνο που μας ενδιαφέρει είναι πράγματι να γίνουν περικοπές. Κι αν γίνουν περικοπές, εμείς θα πούμε ότι είναι ένα βήμα. Αρκεί να μην γίνεται συζήτηση για την συζήτηση".

Το Γραφείο Τύπου του Συνασπισμού

To Γραφείο Τύπου