Από σήμερα η κομμουνιστική ανανέωση είναι φτωχότερη
Ο Άγγελος Ελεφάντης πέθανε τα ξημερώματα της 29ης Μαϊου.
Ο Ελεφάντης υπήρξε εμβληματική φυσιογνωμία της κομμουνιστικής ανανέωσης στη χώρα μας και είχε καθοριστική συμβολή στον χώρο της αριστερής διανόησης όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά και στην Ευρώπη.
Υπήρξε αταλάντευτος αγωνιστής, ολόψυχα στρατευμένος στον αγώνα για την υπέρβαση του καπιταλισμού, για τον σοσιαλισμό με δημοκρατία και ελευθερία.
Για όλους όσοι αντιλαμβάνονται την αριστερά ως αδιαπραγμάτευτη στάση ζωής, τον μαρξισμό ως διαρκής, επίπονη και κριτική διανοητική εργασία και την πολιτική ως μια σοβαρή και σύνθετη υπόθεση, ο Ελεφάντης αποτελούσε σταθερό σημείο αναφοράς και έμπνευσης.
Η έμφαση στην αξία της συλλογικότητας, στην επιστημονική προσέγγιση της ιστορίας και της κοινωνίας και στην ένταξη της καθημερινής πολιτικής πρακτικής στο ευρύτερο ιστορικό πλαίσιο αποτελούν πολύτιμη παρακαταθήκη του Ελεφάντη σε όλους μας.
Δεν πρόκειται να τον ξεχάσουμε ποτέ γιατί έχει σημαδέψει ανεξίτηλα την ταυτότητα της ανανεωτικής αριστεράς και γιατί η σταθερή του προσήλωση στον μαρξισμό και στην πάλη για τον σοσιαλισμό αποτελούν πηγή έμπνευσης στους παράξενους καιρούς που διανύουμε.
Θα είναι πάντα στην καρδιά και στο μυαλό μας.
Αποχαιρετούμε τον Άγγελο Ελεφάντη αύριο Παρασκευή 30 Μαϊου, στις 4.00 μ.μ. στο Α΄ Νεκροταφείο. Η κηδεία θα γίνει το Σάββατο στο Νεχώρι Ευρυτανίας.
Επιθυμία της οικογένειας, αντί στεφάνων, να κατατεθούν χρήματα για την ενίσχυση του περιοδικού Ο Πολίτης.
Ο Άγγελος Ελεφάντης γεννήθηκε το 1936 στο Νεχώρι Ευρυτανίας. Τον Οκτώβριο του 1947 όλη η οικογένεια μετακινείται στη Λαμία, καθώς ο στρατός εκκενώνει το χωριό. Στη συνέχεια, μεταβαίνει στη Μήλο και μετά στο Χαλάνδρι, όπου ο Άγγελος τελειώνει το Γυμνάσιο.
Σπούδασε στη Νομική Αθηνών, από την οποία αποφοίτησε το 1964. Στα φοιτητικά του χρόνια εντάχθηκε στη νεολαία της ΕΔΑ. Το φθινόπωρο του 1964 πηγαίνει στο Παρίσι, όπου σπούδασε ανθρωπολογία και κοινωνιολογία στη Σορβόννη και ιστορία στην Ecole Pratique des Hautes Etudes, με καθηγητή τον George Haupt. To 1973 παρουσίασε την (ανέκδοτη μέχρι σήμερα) εργασία του Le Parti Communiste de Grèce devant la Résistance. Το 1968, με τη διάσπαση του ΚΚΕ, εντάχθηκε στο ΚΚΕ εσωτερικού. Μετείχε ενεργά στην έκδοση των περιοδικών: Ελληνική Παρουσία, Πορεία (όργανο της ΕΠΕΣ, συλλόγου των ελλήνων φοιτητών του Παρισιού, στο ΔΣ του οποίου υπήρξε για πολλά χρόνια μέλος), LʼAutre Grèce (αντιδικτατορική έκδοση των Ελλήνων του Παρισιού), και Αγώνας (όργανο της οργάνωσης του ΚΚΕ εσωτερικού στο Παρίσι).
Έζησε στο Παρίσι μέχρι την πτώση της Χούντας, οπότε και επέστρεψε στην Αθήνα. Από τον Μάιο του 1976 ήταν μέλος της γραμματείας σύνταξης, και στη συνέχεια, μέχρι και τον θάνατό του, διευθυντής και εκδότης του περιοδικού Ο Πολίτης, καθώς και Δεκαπενθήμερος Πολίτης – καθώς και των ομώνυμων εκδόσεων.
Στα χρόνια της μεταπολίτευσης, από τις στήλες του περιοδικού και γενικότερα με τη δημόσια παρουσία του, υπεράσπισε μαχητικά τις ιδέες της ανανεωτικής Αριστεράς. Μετείχε στην Κίνηση των 400 και άλλες πρωτοβουλίες ανένταχτων για τη συγκρότηση του χώρου της ανανεωτικής Αριστεράς.
Το 1987 εντάχθηκε στο ΚΚΕ εσωτερικού-Ανανεωτική Αριστερά, του οποίου υπήρξε μέλος της Πολιτικής Γραμματείας. Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και βασικός συνεργάτης της εφημερίδας Η Εποχή, καθώς και του περιοδικού Κάπα. Στα τέλη της δεκαετίας του 1990 άρχισε να αρθρογραφεί στην εφημερίδα Η Αυγή, της οποίας διετέλεσε διαδοχικά αντιπρόεδρος, πρόεδρος και μέλος του Δ.Σ. Επίσης, από τον Ιούλιο του 2000 και μέχρι τον θάνατό του επιμελούνταν το ένθετο «Ενθέματα» («Γνώμες και Ιδέες, Λόγος και Τέχνες») της Κυριακάτικης Αυγής.
Υπήρξε ιδρυτικό μέλος και μέλος του Δ.Σ. των Αρχείων Σύγχρονης Κοινωνικής Ιστορίας (ΑΣΚΙ), όπου επιμελούνταν και τη σειρά «Μαρτυρίες» (μέχρι σήμερα έχουν εκδοθεί επτά τόμοι με μαρτυρίες αγωνιστών, κυρίως της εποχής της Αντίστασης και του Εμφυλίου). Επίσης, δίδαξε για δύο χρόνια, με αντικείμενο τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στα «εργαστήρια των ΑΣΚΙ», στο πλαίσιο του μεταπτυχιακού προγράμματος του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας του Παντείου Πανεπιστημίου.
Την εποχή της έξαρσης του εθνικισμού, με τα μεγάλα συλλαλητήρια για το Μακεδονικό, στις αρχές της δεκαετίας του 1990, υπήρξε ένας από τους διανοούμενους που πρωτοστάτησαν σε πρωτοβουλίες κατά του εθνικισμού, μεταξύ των οποίων και το κείμενο των «169».
Ο Άγγελος Ελεφάντης: υπήρξε υποψήφιος στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας το ΚΚΕ εσωτερικού το 1985, στις εκλογές του 2004 με τον Συνασπισμό Ριζοσπαστικής Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ) στον νομό Ευρυτανίας και στις εκλογές του 2007, ξανά με τον ΣΥΡΙΖΑ στην Ευρυτανία. Είχε παντρευτεί τη Μαριάννα Δήτσα. Έχει δυο παιδιά, τον Nicola, που ζει στη Γαλλία, και την Άννα.
Η συμβολή του Άγγελου Ελεφάντη στον τομέα των ιδεών, της πολιτικής και της πολιτικής σκέψης υπήρξε καίρια, και εκδηλώθηκε ποικίλους τρόπους: ως εκδότη και διευθυντή του Πολίτη, ως βασικού αρθρογράφου της Εποχής και της Αυγής, ως εμπνευστή και εμψυχωτή πολλών πρωτοβουλιών και ανθρώπων, ως ενεργού και δραστήριου αριστερού. Το συγγραφικό έργο του είναι ογκώδες, καθώς εκτός από τα άρθρα, τα δοκίμια και τις μελέτες που συνέγραψε, επιμελήθηκε, μετάφρασε και εξέδωσε πλήθος σημαντικών έργων.
Βιβλία του: Η επαγγελία της αδύνατης επανάστασης. ΚΚΕ και αστισμός στο Μεσοπόλεμο, Ολκός, Αθήνα 1976 (και επανεκδόσεις: Θεμέλιο 1979 και 2000)• Ο ανεύρετος σοσιαλισμός, εκδ. Ο Πολίτης 1982• Στον αστερισμό του λαϊκισμού, εκδ. Ο Πολίτης 1991• Διά γυμνού οφθαλμού Πόλις, 1998• Μinima memoralia. H ιστορία του παππού μου, Πόλις 2001• Μας πήραν την Αθήνα… Ξαναδιαβάζοντας μερικά σημεία της ιστορίας 1940-1950, Βιβλιόραμα 2002.
Επίσης, μετείχε σε πολλούς συλλογικούς τόμους, μεταξύ των οποίων: Ο Ιανός του εθνικισμού και η ελληνική βαλκανική πολιτική (Ο Πολίτης 1992)• Tων αφανών. Τρεις ομιλίες για το βιβλίο της Παγώνας Στεφάνου, ΑΣΚΙ-Θεμέλιο, 1998. Επίσης, είχε γράψει το κεφάλαιο «Το αντιστασιακό φαινόμενο» στο πολύτομο συλλογικό έργο Ιστορία του Νέου Ελληνισμού, 1770-2000, σε επιμέλεια Βασίλη Παναγιωτόπουλου.
Επιμελήθηκε και μετέφρασε πολλά βιβλία και άρθρα. Κυριότερες μεταφράσεις του: André Leroi-Gourhan, Το έργο και η ομιλία του ανθρώπου. Τεχνική και γλώσσα, 2 τόμοι, Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2000, Ζαν-ΚλωντΜισεά, Η εκπαίδευση της αμάθειας, Βιβλιόραμα, 2002• Ζαν Πωλ Σαρτρ, Υπέρ διανοουμένων συνηγορία, εκδ. Ο Πολίτης.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS