Θέλουμε να σας ευχαριστήσουμε όλους και όλες για την παρουσία σας σήμερα εδώ. Επιλέξαμε να δώσουμε την συνέντευξη σήμερα εδώ στην Ηλεία μετά από ένα μικρό οδοιπορικό στις πληγείσες περιοχές από τον σεισμό της προηγούμενης Κυριακής. Επιλέξαμε να δώσουμε τη συνέντευξη στην Αμαλιάδα για να συμβολίσουμε με αυτόν τον τρόπο το ενδιαφέρον μας για τον Νομό της Ηλείας, ο οποίος μέσα σε ένα χρόνο έχει πληγεί από δύο πολύ σημαντικές φυσικές καταστροφές. Είναι ο Νομός που επλήγη και από τις καταστροφικές πυρκαγιές του προηγούμενου χρόνου και φυσικά, τον σεισμό των προηγούμενων ημερών. Φυσικές καταστροφές που είχαν ως αποτέλεσμα δεκάδες θανάτους πολιτών αλλά και την ουσιαστική αποδιοργάνωση του οικιστικού, αγροτικού, οικονομικού και κοινωνικού ιστού της περιοχής. Μετά από τις τεράστιες συνέπειες αυτών των καταστροφών νομίζουμε ότι ο νομός της Ηλείας βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και πρέπει άμεσα να ληφθούν μέτρα.
Δεν ήρθαμε μόνο για να εκφράσουμε την συμπαράστασή μας στους πολίτες των νομών της Ηλείας και της Αχαΐας. Ήρθαμε εδώ γιατί έχουμε να καταθέσουμε και συγκεκριμένες προτάσεις. Γιατί η ανάγκη που υπάρχει σήμερα είναι να κατατεθούν προτάσεις συγκεκριμένες και να διεκδικήσουμε άμεσα μέτρα προκειμένου να αντιμετωπίσουμε τα μεγάλα προβλήματα. Τα μεγάλα προβλήματα που αντιμετωπίζει εδώ η τοπική κοινωνία. Κι ήρθαμε εδώ για να πούμε ότι είναι σημαντικά βεβαίως τα πρώτα μέτρα ανακούφισης των πληγέντων αλλά αυτό που χρειάζεται κυρίως, είναι ένας μακροχρόνιος σχεδιασμός και προγραμματισμός για την αντιμετώπιση των προβλημάτων των νομών της Ηλείας και της Αχαΐας.
Υπάρχει η εμπειρία από την αντιμετώπιση της φυσικής καταστροφής που βρήκε τους δύο νομούς και κυρίως από τον νομό της Ηλείας τον προηγούμενο χρόνο. Κι αυτή είναι μια πικρή εμπειρία. Κι επειδή μετά από αυτήν την πικρή εμπειρία βλέπουμε μετά από έναν χρόνο να είναι ανοιχτές οι πληγές, επισημαίνουμε ότι υπάρχει ανάγκη η Πολιτεία, αντί για επικοινωνιακού τύπου μέτρα, να δώσει μακροχρόνιες λύσεις, να επιλέξει μια ουσιαστική πολιτική ενίσχυσης της τοπικής κοινωνίας, προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα σε βάθος χρόνου. Βεβαίως είναι πολύ σημαντικό, και κανείς δεν αντιλέγει, ότι έπρεπε άμεσα και με παράκαμψη των γραφειοκρατικών διαδικασιών να δοθούν αυτά τα επιδόματα της άμεσης βοήθειας των 3000 ευρώ, όμως δεν αρκούν αυτά. Γιατί όταν τα φώτα της δημοσιότητας θα σβήσουν, και θα εξαντληθούν αυτές οι 3000 πολύ γρήγορα, αφού οι ανάγκες που αντιμετωπίζουν είναι πολύ μεγαλύτερες, τότε οι κάτοικοι της περιοχής που έχουν πληγεί και από τον σεισμό θα αντιμετωπίσουν πάρα πολύ μεγάλα προβλήματα. Προβλήματα επιβίωσης.
Κι επειδή υπάρχει ανάγκη να αποτρέψουμε μια νέου τύπου εσωτερική μετανάστευση, να μην δούμε την ύπαιθρο να ερημώνει, πρέπει αυτές οι οικογένειες που σήμερα δεν έχουν που να μείνουν γιατί έχει καταστραφεί το βιος τους από τις πυρκαγιές, να στηριχθούν ουσιαστικά. Για να μπορέσει η Ηλεία και η Αχαΐα που χτυπήθηκαν από τις πυρκαγιές και από τον σεισμό να αντεπεξέλθουν, να ορθοποδήσουν, χρειάζεται ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα οικολογικής και αντισεισμικής προστασίας, αλλά και ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα παραγωγικής και οικονομικής ανασυγκρότησης.
Όλα αυτά απαιτούν ισχυρή χρηματοδότηση. Και κατά την άποψή μας χρειάζεται ισχυρή χρηματοδότηση μέσα από ένα ειδικό αναπτυξιακό πρόγραμμα. Και μέσα από ένα ειδικό Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για τους πληγέντες νομούς, χρηματοδοτούμενο από τους εθνικούς πόρους και με αξιοποίηση όλων των δυνατών πηγών χρηματοδότησης. Και από την ΕΕ και φυσικά και από το ΕΣΠΑ 2007 – 2013 και από το εθνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης 2007 – 2013, με σκοπό να υπάρξει οικονομική ανόρθωση των πληγέντων νομών ώστε να μείνουν οι άνθρωποι εδώ στον τόπο τους, να μην ξεριζωθούν, να μείνουν στα χωριά τους, να μην ερημώσει η ύπαιθρος.
Η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου σημαίνει ότι η ανασυγκρότηση θα αντιμετωπιστεί από την Πολιτεία σαν ένα μεγάλο Δημόσιο Έργο που χρειάζεται ολιστική και όχι αποσπασματική και επικοινωνιακή αντιμετώπιση.
Για την αποτελεσματικότερη υλοποίηση ενός τέτοιου επιχειρησιακού σχεδίου εμείς προτείνουμε:
(α) την δημιουργία ενός οργανισμού ανασυγκρότησης με έδρα την Πελοπόννησο, είτε στην Πάτρα είτε στον Πύργο της Ηλείας, στον οποίον θα προεδρεύει υφυπουργός παρά τω Πρωθυπουργώ. Και στον οποίο θα συμμετέχουν, οι Νομαρχιακές αυτοδιοικήσεις, οι τοπικές ενώσεις δήμων και κοινοτήτων, οι κοινωνικοί φορείς και οργανώσεις, οι βασικές υπηρεσίες, οι επιστημονικοί φορείς και ο οποίος θα λειτουργεί με αποσπασμένους υπαλλήλους των Υπουργείων Εθνικής Οικονομίας, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων, Γεωργίας και Ανάπτυξης. Ο οργανισμός αυτός θα έχει την ευθύνη και θα διαχειρίζεται όλες τις χρηματοδοτήσεις για την ανασυγκρότηση και αποζημίωση των πληγέντων και θα παίξει ουσιαστικά και τον ρόλο του χωροταξικού παρατηρητηρίου για το επόμενο διάστημα.
Η ευθύνη όλων των πολιτικών και των αυτοδιοικητικών δυνάμεων είναι πολύ μεγάλη. Η κατάσταση που έχει προκληθεί στην Ηλεία και στην Αχαΐα κυρίως αλλά και σε όλους τους άλλους πληγέντες από τις πυρκαγιές και τον σεισμό νομούς, πιστεύουμε ότι μπορεί να αναστραφεί. Πιστεύουμε επίσης ότι θα μπορούσε να αποτελέσει και μια «ευκαιρία» για ένα σχέδιο ανασυγκρότησης που έχει ανάγκη ο τόπος και αυτή ειδικά η περιοχή. Και μπορούμε να πάρουμε παραδείγματα από άλλες χώρες, όπου θεομηνίες και μεγάλες καταστροφές ήταν μια αφορμή, για την δρομολόγηση ολοκληρωμένων προγραμμάτων ανασυγκρότησης και ανάπτυξης, με πνοή και μέλλον για τους τόπους αυτούς.
Είπα όμως στην αρχή ότι έχουμε την πικρή εμπειρία της αποκατάστασης των πυρόπληκτων περιοχών. Και το είπα αυτό γνωρίζοντας ότι έναν χρόνο μετά, και παρά τις ηχηρές προεκλογικές υποσχέσεις, και παρά το γεγονός ότι μαζεύτηκαν από εισφορές πολιτών πάνω από 190.000.000 ευρώ, τα χρήματα αυτά δεν έχουν ακόμα αποδοθεί στους δικαιούχους. Μόλις 30.000.000 ευρώ περίπου έχουν δοθεί. Τα υπόλοιπα έχουν μετατραπεί -από ό,τι μαθαίνουμε από δημοσιεύματα- σε ομόλογα του ελληνικού δημοσίου. Αυτό είναι το περίφημο Ταμείο Αλληλεγγύης. Κι αναρωτιόμαστε, θα συμβεί και τώρα το ίδιο;
Υπάρχει λοιπόν ανάγκη ενός μακροχρόνιου σχεδιασμού, κι αυτόν τον μακροχρόνιο σχεδιασμό οφείλει η Πολιτεία και η κυβέρνηση να τον εκπονήσει άμεσα ώστε το επόμενο διάστημα να υπάρξουν αποτελέσματα.
Θα ήθελα κλείνοντας να σας παρουσιάσω κάποιες πολύ συγκεκριμένες, άμεσες προτάσεις. Πιο ειδικά θέματα θα τα συζητήσουμε εδώ με τον ομότιμο καθηγητή του ΑΠΘ, κ. Παπαζάχο, και τον Γ. Πρωτονοτάριο, καθηγητή του ΕΜΠ, οι οποίοι θα απαντήσουν στα ερωτήματά σας και θα αναφερθούν στα ζητήματα που χρίζουν επιστημονικής ερμηνείας.
Χρειάζεται να δοθεί άμεση και ουσιαστική υποστήριξη στο πρόγραμμα ενίσχυσης αντισεισμικών κατασκευών, το λεγόμενο ΕΠΑΝΔΙ. Και αυτό το λέω διότι σήμερα περάσαμε από το νοσοκομείο Αγ. Ανδρέας της Πάτρας, το οποίο εκκενώνεται, περάσαμε από την Κάτω Αχαγιά όπου είδαμε σχολεία ακατάλληλα, μάθαμε ότι το 12% των σχολείων της περιοχής έχει κριθεί ακατάλληλο, και θεωρούμε ότι θα μπορούσε να υπήρχε μια ουσιαστική αντισεισμική ενίσχυση στα δημόσια κτήρια πριν τον σεισμό, πριν την καταστροφή ώστε να μην τρέχουμε σαν τρελοί τώρα. Και σʼ αυτό ακριβώς συνίσταται το πρόγραμμα αυτό που έχει ξεκινήσει πριν 4 χρόνια: Τον έλεγχο των δημόσιων κτηρίων της χώρας. Αλλά αυτός ο έλεγχος φαίνεται, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, ότι είναι ανεπαρκής, διότι από τα 80.000 κτήρια που έπρεπε να ελεχθούν, έχουν ελεγχθεί τα 6.000. Αλλά για να προχωρήσουν αυτά τα προγράμματα, όσο καλή διάθεση κι αν έχουν οι υπηρεσίες και οι μηχανικοί, χρειάζονται δημόσια κονδύλια. Βεβαίως, φαντάζομαι ότι αν κάποιος ιδιώτης το είχε αναλάβει αυτό με ΣΔΙΤ, θα είχε ολοκληρωθεί. Αλλά υπάρχουν και άλλα πράγματα που δεν είναι εμπορεύσιμα, όπως η προστασία του κοινωνικού συνόλου, το οποίο δεν αποτιμάται σε χρήματα. Και η πολιτεία έχει ευθύνη απέναντι σʼ αυτό το κοινωνικό σύνολο.
Επιτρέψτε μου, λοιπόν, να είμαι επιγραμματικός σε κάποιες άμεσες προτάσεις, άμεσες ενέργειες, μέχρι να ξεκινήσει αυτός ο κεντρικός σχεδιασμός, τον οποίο απαιτούμε. Για την αποκατάσταση του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού είναι απαραίτητο να υπάρχουν κάποιες άμεσες ενέργειες.
Πρώτον, πιστεύουμε ότι πρέπει να γίνουν άμεσα όλα τα αναγκαία έργα στους καταυλισμούς προκειμένου οι σεισμόπληκτοι να μπορέσουν να έχουν τις στοιχειώδεις υποδομές. Και ταυτόχρονα να αντικατασταθούν το ταχύτερο δυνατόν οι σκηνές από λυόμενα κοντέϊνερς.
Δεύτερον, πρέπει να προχωρήσουν με επείγουσες διαδικασίες οι επισκευές και ανακατασκευές στα δημόσια κτήρια, κυρίως τα νοσοκομεία και τα σχολεία. Και με την ευκαιρία αυτή να πω ότι είναι απαράδεκτη η απόφαση του Υπουργού Παιδείας, ο οποίος σήμερα - από χθες έχει πάρει αυτήν την απόφαση - ανάγκασε μαθητές του Γυμνασίου και του Λυκείου που εδώ και 5 ημέρες μένουν έξω από τα σπίτια τους, σεισμόπληκτους μαθητές που έχουν να κοιμηθούν εδώ και 5 ημέρες στο σπίτι τους, που δεν έχουν τα βιβλία τους μαζί τους, τους ανάγκασε να πάνε να δώσουν, έστω και προφορικά τις προαγωγικές εξετάσεις. Και αυτό είναι μια τρέλα. Είναι η τρέλα της ελληνικής πολιτείας που επιμένει σε μια τυπολατρία του εξεταστικοκεντρικού αυτού συστήματος. Δεν είναι οι εισαγωγικές εξετάσεις. Είναι προαγωγικές εξετάσεις. Και ζητάμε από τον Υπουργό Παιδείας να πάρει άμεσα απόφαση να σταματήσει αυτή η διαδικασία που υποτιμά τη νοημοσύνη των σεισμόπληκτων. Ιδίως των νέων αυτών παιδιών που με αγωνία σήμερα όταν με συνάντησαν μου είπαν ότι αυτό είναι απαράδεκτο να συμβαίνει. Ας ρυθμιστεί το ζήτημα και ας μην υποβάλλουμε αυτά τα παιδιά σε μια τέτοια δοκιμασία.
Τρίτον, ζητάμε να χρηματοδοτηθούν στο 100% από την πολιτεία οι κατασκευές και ανακατασκευές όλων των κατεστραμμένων από τον σεισμό κατοικιών.
Τέταρτον, ζητάμε να διασφαλιστεί ένα ελάχιστο εισόδημα της τάξης των 1200 ευρώ τον μήνα για κάθε οικογένεια πυρόπληκτη και σεισμόπληκτη για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 5 ετίας. Είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει η πολιτεία προκειμένου να σταθεί δίπλα σʼ αυτούς τους ανθρώπους.
Πέμπτον, να ανασταλούν άμεσα όλες οι οικονομικές υποχρεώσεις των σεισμόπληκτων προς τις τράπεζες, προς το Δημόσιο, προς τους ασφαλιστικούς οργανισμούς, καθώς και να ανασταλούν όλοι οι πλειστηριασμοί, είτε οι προγραμματισμένοι είτε αυτοί που ήταν να γίνουν μακροπρόθεσμα, τουλάχιστον για την επόμενη διετία.
Έκτον, να υπάρξει αποζημίωση στο 100% για τις κατεστραμμένες οικοσκευές. Διότι, απʼ ότι παρατηρήσαμε, πολλά κτήρια μπορεί να είναι επισκευάσιμα, όμως τους έχουν καταστραφεί ολοσχερώς οι οικοσκευές, πράγμα που είναι εξίσου σημαντικό για κάποιους ανθρώπους που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να αντεπεξέλθουν.
Έβδομον, να δοθεί ειδική μέριμνα για την αποκατάσταση των ζημιών στον παραγωγικό ιστό. Δεν είναι μόνο οι μεγάλες παραγωγικές μονάδες που έχουν υποστεί ζημιές, πολλές οικογενειακές, μικρότερες επιχειρήσεις, θερμοκήπια, ποιμνιοστάσια, ελαιοτριβεία έχουν υποστεί πολύ μεγάλες ζημιές.
Όγδοον, ο ΟΑΕΔ να εκπονήσει ειδικά προγράμματα για την περιοχή, για την απορρόφηση των ανέργων. Η έκρηξη της ανεργίας στις σεισμόπληκτες περιοχές, όπως και στις πυρόπληκτες περιοχές, είναι κάτι που δεν έχει και δεν μπορεί ακόμα να υπολογιστεί.
Όσον αφορά, τώρα, στο Μουσείο της Αρχαίας Ήλιδας, μεγάλο ποσοστό των εκθεμάτων του οποίου καταστράφηκε από τον σεισμό. Και εδώ υπάρχουν πολύ σημαντικές ευθύνες. Υπάρχουν αντικείμενα που άντεξαν στα χρόνια και στους αιώνες και έσπασαν από τον προχθεσινό σεισμό.
Θέλω να κλείσω λέγοντας ότι, με δεδομένη την αρνητική εμπειρία από τη στάση της κυβέρνησης για την αποκατάσταση των πυρόπληκτων, είναι πάρα πολύ σημαντική η κινητοποίηση της τοπικής κοινωνίας, της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Είναι πολύ σημαντικό ότι οι δήμαρχοι, και δεν πειράζει που δεν είναι σήμερα εδώ για να με συναντήσουν, βρεθήκαν όλοι μαζί και ανέβηκαν στην Αθήνα για να διεκδικήσουν από την κεντρική εξουσία τα αυτονόητα. Και είναι απαράδεκτο να αντιμετωπίζονται ως ταραξίες. Φαίνεται ότι ο πρωθυπουργός θεωρεί ότι όποιος διεκδικεί τα αυτονόητα είναι ταραξίας, το είδαμε και με τους φοιτητές παλιότερα. Ο πρωθυπουργός έπρεπε να έχει έρθει εδώ για να δει τους Δημάρχους. Και όχι μόνο δεν το έκανε, αλλά πήγαν αυτοί εκεί και δεν τους δέχθηκε. Παρʼ όλα αυτά, εμείς πιστεύουμε ότι είναι πολύ σημαντικό πράγμα η ενεργοποίηση της κοινωνίας, η ενεργοποίηση των πολιτών. Γιʼ αυτό και σας προτείνουμε να συγκροτήσετε μια Συντονιστική Επιτροπή Αγώνα από τους φορείς της Αυτοδιοίκησης, τις κοινωνικές οργανώσεις, τους εργαζόμενους, τους αγρότες, τους επαγγελματίες και όλους τους φορείς και τα πολιτικά κόμματα, με συντονιστή την Τοπική Αυτοδιοίκηση. Μια επιτροπή η οποία θα αναλάβει τη διεκδίκηση όλων των αναγκαίων μέτρων και χρηματοδοτήσεων για την ανασυγκρότηση της σεισμόπληκτης και πυρόπληκτης Ηλείας και Αχαϊας.
To Γραφείο Τύπου