Αυτές της ημέρες, βλέπουμε τα κόμματα εξουσίας και το σύστημα σε πανικό. Το καράβι του δικομματισμού μπάζει νερά από παντού. Και όλοι τρέμουν για το τι άλλο πρόκειται να βγει στην επιφάνεια.
Λογικά κανένας δεν θα έπρεπε να εκπλήσσεται. Σήμερα επιβεβαιώνεται κάτι που όλοι ήξεραν. Ότι το πολιτικό σύστημα τα τελευταία χρόνια στηρίχθηκε στην απόλυτη αδιαφάνεια και την ανυποληψία. Ο κόσμος το ʽχε τούμπανο και για τις συμβάσεις του ΟΤΕ και για τα συστήματα ασφαλείας των Αγώνων και για ένα σωρό άλλα πράγματα για τα οποία κάποτε θα μάθουμε. Αλλά δεν ίδρωνε το αυτί τους. Ιδρώνει τώρα που έρχονται στο φως ονόματα και ποσά. Γιατί το σύστημα εξουσίας, που υπηρετήθηκε και από τα δύο μεγάλα κόμματα, βασίστηκε σε μεγάλο βαθμό στα προσχήματα. Κάθε κυβέρνηση μπορεί να ισχυρίζεται ότι κάνει το καλύτερο για την χώρα και ότι δέχεται κακόπιστες επιθέσεις. Όταν όμως βγαίνουν στη φόρα ονόματα και τιμολόγια, τα προσχήματα καταρρέουν, και αρχίζουν και ανοίγουν τα στόματα. Και τότε ολόκληρο το πουλόβερ μπορεί να ξηλωθεί από μια μικρή ακρούλα, όπως η οικοσκευή του ενός, ή η μεσολάβηση του άλλου για τις μίζες.
Πρέπει όμως να θυμόμαστε μερικά πράγματα:
Το πρώτο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η Siemens δεν τα έδινε σε κάποιους έτσι, για δημόσιες σχέσεις. ΤΑ έδινε για να εξασφαλίζει κέρδη από τις δουλειές με το ελληνικό δημόσιο. Επομένως αυτά τα χρήματα για τα οποία ακούμε αυτές τις ημέρες και όλα τα χρήματα για τα οποία θα ακούσουμε στο προσεχές διάστημα, είναι χρήματα του ελληνικού δημοσίου, των ελλήνων φορολογουμένων. Και από ότι φαίνεται, πρόκειται για μια διαρκή δοσοληψία που δεν διαταράχτηκε καθόλου όταν άλλαξε το κόμμα εξουσίας.
Το δεύτερο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι η αποκάλυψη όλης αυτής της ιστορίας, που όπως φαίνεται έχει πάρα πολύ μέλλον, δεν οφείλεται σε μηχανισμούς ελέγχου και διαφάνειας που σχετίζονται με το ελληνικό κράτος. Αν δεν είχε υπάρξει η αντίστοιχη υπόθεση στην Γερμανία, είναι αμφίβολο αν θα είχαμε μάθει οτιδήποτε σχετικό με τις μίζες της Siemens στην χώρα μας. Όπως δεν μάθαμε για τις υποκλοπές. Και όπως κάποιοι δεν θέλουν να μάθουμε για τα δομημένα ομόλογα. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο το πως, τόσο το ΠΑΣΟΚ όσο και η ΝΔ, που κυβέρνησαν την χώρα, με όρκους στον εκσυγχρονισμό και τις μεταρρυθμίσεις, δεν έχουν θωρακίσει την διαφάνεια με έναν αξιόπιστο ανεξάρτητο μηχανισμό ελέγχου. Προφανώς όχι επειδή δεν μπορούν. Αλλά επειδή δεν θέλουν. Δεν θέλουν να μπλέκεται ένας τέτοιος μηχανισμός στα πόδια τους. Και δεν το θέλουν επειδή ουδέποτε τους ενδιέφερε να συνδυάσουν την ανάπτυξη, με την διασφάλιση του δημοσίου συμφέροντος. Θεωρούσαν την ανάπτυξη και το δημόσιο συμφέρον πράγματα ασύμβατα μεταξύ τους, και ανταμείφτηκαν πλουσιοπάροχα γι αυτό.
Και το τρίτο που πρέπει να θυμόμαστε είναι ότι όλοι αυτοί, που σήμερα τρέμουν για το τι θα τους ξημερώσει αύριο η υπόθεση Siemens, υπήρξαν ιδιαίτερα επιθετικοί και αλαζονικοί απέναντι στην κριτική της αριστεράς, όταν ένοιωθαν ισχυροί. Όταν εμείς φωνάξαμε για τις συμβάσεις του ΟΤΕ, μας είπαν ότι δεν θέλουμε τον εκσυγχρονισμό και το μεγάλο άλμα της χώρας προς τα εμπρός. Όταν φωνάξαμε για το σκάνδαλο του συστήματος ασφαλείας των αγώνων, μας είπαν ότι γκρινιάζουμε, ότι δεν συμπορευόμαστε στην εθνική υπόθεση των πιο ακριβών αγώνων που έγιναν ποτέ. Όταν λέμε ότι τόσο η Νέα Δημοκρατία όσο και το ΠΑΣΟΚ εννοούν την οικονομική ανάπτυξη ως το δικαίωμα δέκα μεγάλων εταιρειών να κάνουν ότι θέλουν, μας απαντούν ότι δεν έχουμε ρεαλιστικές προτάσεις και πρόγραμμα. Ναι λοιπόν. Αν το πρόγραμμα είναι να εισπράττουμε το 10% από κάθε δουλειά που υπογράφει το δημόσιο με τη Siemens, να κλέβουμε τα αποθεματικά των ταμείων, να αφήνουμε τα καρτέλ ανεξέλεγκτα, τέτοιο πρόγραμμα δεν έχουμε. Και αν ο ρεαλισμός είναι να μοιράζονται οι κυβερνήσεις τον δημόσιο πλούτο με τις ισχυρές επιχειρήσεις, θα το πούμε άφοβα, τέτοιου είδους ρεαλιστές δεν είμαστε. Γι αυτό και μπορούμε σήμερα να διευρύνουμε την απήχησή μας, να εμπνέουμε τον κόσμο, να επεξεργαζόμαστε ένα εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο, την ώρα που ο δικομματισμός μαζεύει τα κομμάτια του. Την ώρα που τρέμει ακόμα και να ανοίξει τις εφημερίδες κάθε πρωί.
Διαβάζουμε όλο και συχνότερα ότι το πολιτικό σύστημα βρίσκεται σε οριακό σημείο, ότι έχει μπει σε κατάσταση βαθειάς κρίσης. Τι σημαίνει αυτό: ότι το πολιτικό σύστημα δεν μπορεί πια να ξεγελάσει όσον κόσμο θα χρειαζόταν ώστε να διατηρεί την σταθερότητά του. Δεν είναι λοιπόν αλήθεια ότι η κρίση ωθεί τον κόσμο σε απάθεια και παραίτηση. Το αντίθετο ακριβώς συμβαίνει. Ο κόσμος βγαίνει από την απάθεια και την παραίτηση. Και αυτό είναι το πιο επικίνδυνο για τον δικομματισμό, ο οποίος έχει μάθει να στηρίζεται στην υποτίμηση της κοινής νοημοσύνης.
Πάρτε ένα πολύ πρόσφατο παράδειγμα. Ο πρωθυπουργός έστειλε επιστολή για την ακρίβεια στον κ. Μπαρόζο. Με ένα σμπάρο έστειλε δύο μηνύματα στους αφελείς. Το πρώτο μήνυμα, ότι η ακρίβεια δεν είναι θέμα του πρωθυπουργού και της κυβέρνησης, αλλά έρχεται απ έξω σαν φυσικό φαινόμενο. Και ας θησαυρίζουν τα καρτέλ στα τρόφιμα, στις τράπεζες, στα καύσιμα, στα φάρμακα, στην ακτοπλοΐα, παντού. Το δεύτερο μήνυμα: ο πρωθυπουργός, αν και αθώος για την ακρίβεια, είναι ανήσυχος και κοινωνικά ευαίσθητος. Δεν είναι μόνο ότι πέταξε μακριά του το μπαλάκι της ευθύνης, αλλά και ότι πήγε να βγει και ωφελημένος. ΝΑ κάνει επίδειξη ευαισθησίας και να πιστωθεί οποιοδήποτε μέτρο θα έπαιρνε η Ευρώπη για να αντιμετωπίσει το πρόβλημα.
Να όμως που η Ευρώπη δεν έχει καμία όρεξη να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Επέστρεψε στις κυβερνήσεις το μπαλάκι της ακρίβειας. Και τους είπε, κάντε ό,τι καταλαβαίνετε. Αρκεί να μην διαταράξετε τις σημερινές ισορροπίες της οικονομίας, δηλαδή την αισχροκέρδεια και το κοινωνικό έλλειμμα. Και, προς Θεού, μην αυξήσετε τους μισθούς. Τι θα κάνει τώρα ο πρωθυπουργός που το μπαλάκι γύρισε πίσω; Τι μέτρα σκοπεύει να πάρει; Και πως θα πείσει τους αφελείς ότι τον απασχολεί το θέμα; Θα συνεχίσει να στέλνει επιστολές στο εξωτερικό; Θα διοργανώσει λιτανείες, όπως κάνουν στα χωριά στις περιόδους ανομβρίας; Ή μήπως θα επενδύσει στον κοινωνικό συντηρητισμό, κυνηγώντας τους μετανάστες και επαναφέροντας το υποχρεωτικό επώνυμο του συζύγου για τις γυναίκες που παντρεύονται; Είναι δύσκολα τα πράγματα. Και είναι δύσκολα γιατί οι αφελείς τελειώνουν.
Να λοιπόν γιατί το πολιτικό σύστημα φτάνει στα όριά του. Γιατί τελειώνουν οι αφελείς από τους οποίους τροφοδοτείται. Γιατί δρομολόγησε μια ανάπτυξη η οποία μεγέθυνε τους δείκτες αλλά αύξησε τρομακτικά τις κοινωνικές ανισότητες. Γιατί μετέτρεψε θέσεις σταθερής και μόνιμης εργασίας σε θέσεις μισής, κακοπληρωμένης και ανασφάλιστης δουλειάς. Γιατί βάφτισε την επισφάλεια απασχόληση, ενώ είναι ανεργία. Γιατί ονόμασε την ισοπέδωση του κοινωνικού κράτους, του ασφαλιστικού συστήματος, της δωρεάν και δημόσιας παιδείας, εκσυγχρονισμό και μεταρρυθμίσεις. Γιατί άφησε τις τράπεζες να έχουν πιάσει την κοινωνία από τον λαιμό. Γιατί μετέτρεψε τον δημόσιο πλούτο σε κέρδη δισεκατομμυρίων για τη Siemens, την Marfin, την Deutsche Telecom. Γιατί ονειρεύεται να μας βάλει να δουλεύουμε 65 ώρες τη βδομάδα και ψάχνει να βρει τον πιο ανώδυνο τρόπο. Και όλα αυτά με αξιοθαύμαστη συνέχεια, αδιατάρακτα, παρά την εναλλαγή των δύο κομμάτων στην εξουσία.
Το έχουμε πει πολλές φορές και θα το ξαναπούμε όσες φορές χρειαστεί. Τα προβλήματα που ζει ο κόσμος, η ακρίβεια, η ανεργία, η περιβαλλοντική υποβάθμιση, δεν είναι λάθη, ούτε παρεκκλίσεις, ούτε παράπλευρες απώλειες μιας συγκεκριμένης πολιτικής κατεύθυνσης. Είναι οι φυσιολογικές επιπτώσεις ενός πολιτικού σχεδίου, που εφαρμόζουν τα δύο μεγάλα κόμματα. Δεν γίνεται να εκτοξεύονται τα κέρδη του τραπεζικού τομέα, των εταιρειών καυσίμων, των φαρμακοβιομηχανιών, των ακτοπλόων, αν ο κόσμος δεν καταβάλλει το κόστος. Αν δεν πληρώσει ακριβότερα, αν δεν δουλέψει με χειρότερους όρους, αν δεν δεχτεί μια σοβαρή υποβάθμιση των κοινωνικών υπηρεσιών και του επιπέδου της ζωής του. Ό,τι για τον κόσμο είναι πρόβλημα, για κάποιους είναι κέρδος.
Μπορούν να σας το διαβεβαιώσουν εδώ οι οικογένειες των παιδιών με ειδικές ανάγκες, που δεν έχουν σχολείο σε ολόκληρη την περιοχή, για να στείλουν τα παιδιά τους. Στην ταχύτερα αναπτυσσόμενη οικονομία της Ευρώπης σύμφωνα με τον κ. Αλογοσκούφη, δεν υπάρχει κοινωνικό κράτος ούτε για τα στοιχειώδη. Διότι αν υπάρχει κοινωνικό κράτος και στοιχειώδες επίπεδο ζωής, δεν θα υπάρχει μεγιστοποίηση του κέρδους. Αν τα λιπάσματα της Δραπετσώνας γίνουν δημόσιος χώρος, άθλησης και πρόσβασης στην θάλασσα πως θα δουλέψουν οι μεγαλοεργολάβοι; Αν το Κέντρο Υψηλής Τάσης του Κορυδαλλού δε φτιαχτεί μέσα στα σπίτια, πως θα είναι ανταγωνιστική η ΔΕΗ και πως θα ανεβαίνει η μετοχή της; Αν αναδασωθεί το όρος Αιγάλεω, ποιος ημέτερος θα επωφεληθεί από τους σχετικούς πόρους και ποια θα είναι η προστιθέμενη αξία του έργου; Και αν ολοκληρωθούν τα έργα στην Ψυτάλλεια, που τα εγκαινιάζουν και τα ξαναεγκαινιάζουν από την εποχή της Siemens, πως θα βγει το μέγιστο εργολαβικό όφελος; Αυτό είναι το κρίσιμο για την ανάπτυξη. Ο αέρας που αναπνέουν οι άνθρωποι, έρχεται σε δεύτερη μοίρα.
Όταν λοιπόν ακούμε εξαγγελίες και δεσμεύσεις για ανάπτυξη, πρέπει να ξέρουμε ότι μέσα σε αυτή την ανάπτυξη δεν περιλαμβάνεται καμία πρόνοια για το κοινωνικό όφελος.
Τώρα η κυβέρνηση προσπαθεί να πουλήσει το λιμάνι του Πειραιά. Το προσπαθεί με κάθε κόστος. Ακόμα και αν χρειαστεί να γελοιοποιηθεί ο αρμόδιος υπουργός, ο κ. Βουλγαράκης ο οποίος βγαίνει και μιλάει για συμφωνίες δισεκατομμυρίων, για να τον διαψεύδουν μετά οι ίδιοι οι ενδιαφερόμενοι. Αυτή η πρακτική αυτογελοιοποίησης ονομάζεται ρεαλιστικό πρόγραμμα. Αντίθετα το να υπερασπίζεσαι τον κοινωνικό χαρακτήρα των δημόσιων υποδομών, που σε τελική ανάλυση έχουν δημιουργηθεί με χρήματα των ελλήνων εργαζομένων, είναι υπερεπαναστατισμός και στείρος αρνητισμός. Γιατί; Γιατί δεν παράγει σκανδαλώδες κέρδος για κάποια ιδιωτική εταιρεία. Για την οποία ίσως αργότερα αρχίσουμε να μαθαίνουμε τις προσφορές σε μίζες και οικοσκευές προς το πολιτικό μας σύστημα.
Ας το καταλάβει λοιπόν ο κόσμος μια και καλή. Για τα δύο μεγάλα κόμματα – τα κόμματα εξουσίας, η υπόθεση της ανάπτυξης ή αφορά μόνο τα κέρδη μεγαλοεπιχειρηματιών. Και η πολιτική του δικομματισμού θα εξακολουθήσει να κινείται γύρω από αυτόν τον άξονα, μέχρι να παρέμβει αποφασιστικά η κοινωνία. Κανείς δεν πρόκειται να μας χαρίσει δίκαιες εργασιακές σχέσεις, κοινωνικό κράτος και περιβάλλον. Πρέπει να βγούμε να το ζητήσουμε. Και επειδή ο κόσμος αρχίζει και το καταλαβαίνει, αρχίζουν και διατυπώνονται φόβοι για την κρίση του πολιτικού συστήματος.
Τι καταλαβαίνει ο κόσμος: Ότι αυτή η κατάσταση δεν αλλάζει με έναν πιο ψύχραιμο και συναινετικό τρόπο διαχείρισης, ακόμα και αν υποθέσουμε ότι κάτι τέτοιο υπάρχει. Το μόνο που μπορεί να αλλάξει την κατάσταση είναι μια πλήρης ανατροπή των συσχετισμών, στην κοινωνία και στο πολιτικό σύστημα. Ένα μαζικό κίνημα που θα ενισχύσει τις κοινωνικές αντιστάσεις, που θα υπερασπιστεί την εργασία, την κοινωνία, το περιβάλλον. Και που θα επιβάλλει ένα εναλλακτικό πολιτικό σχέδιο, σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση από την σημερινή.
Είμαστε σε περίοδο μεγάλων και σημαντικών ανατροπών. Παλιότερα δημιούργησαν στον κόσμο την προσδοκία ότι η πρόοδος θα έρθει από ένα σύστημα στο οποίο οι αγορές κάνουν ό,τι θέλουν. Σήμερα αυτές οι προσδοκίες δεν υπάρχουν πια. Χτίζουμε τώρα εναλλακτική λύση και πιστεύουμε σʼ αυτήν. Ξεπερνάμε τις δυνάμεις μας, ξεπερνάμε τον ίδιο μας τον εαυτό. Οικοδομούμε μια Αριστερά ηγεμονική, αντίστοιχη με τις απαιτήσεις του κόσμου, αντίστοιχη με τις απαιτήσεις των περιστάσεων. Κερδίζουμε συνειδήσεις. Και πείθουμε ολοένα και περισσότερους ανθρώπους, από τα αδύναμα κοινωνικά στρώματα, ότι η πάλη για εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα, η υπεράσπιση του περιβάλλοντος, η μάχη ενάντια στον συντηρητισμό είναι ένα εναλλακτικό πολιτικό πρόγραμμα που ανατρέπει τους σημερινούς συσχετισμούς και προχωράει την κοινωνία προς τα εμπρός.
To Γραφείο Τύπου