Η Κυβέρνηση κάτω από την καθολική αντίθεση και τις διαμαρτυρίες των πυρόπληκτων παραγωγών αλλά και των οργανώσεων των αγροτών της Τοπικής και Νομαρχιακής αυτοδιοίκησης αναγκάστηκε να τροποποιήσει την απαράδεκτη κοινή υπουργική απόφαση που είχε εκδώσει στις αρχές της Άνοιξης με τον ψευδεπίγραφο τίτλο « μέτρα υπέρ των παραγωγών που οι γεωργοκτηνοτροφικές τους εκμεταλλεύσεις ζημιώθηκαν από τις πυρκαγιές του 2007».
Και η νέα όμως κοινή Υπουργική απόφαση που εκδόθηκε στις αρχές του Καλοκαιριού δεν αποζημιώνει κατά 100% την καταστροφή από τις πυρκαγιές όσον αφορά και το φυτικό κεφάλαιο και το ζωικό κεφάλαιο και το πάγιο κεφάλαιο..
Και κυρίως στα ορεινά χωριά όπου έχουμε τις μεγαλύτερες καταστροφές η μη αποζημίωση κατά 100% και για την «ανασύσταση» και για την απώλεια της παραγωγής στη φυτική παραγωγή, ομοίως και για το ζωικό και το πάγιο κεφάλαιο, εκτός των άλλων θα επιτείνει έντονα το μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα της εγκατάλειψης και καταστροφής της υπαίθρου.
Η αποζημίωση κατά 100% για όλα δεν είναι μόνο οικονομική ανακούφιση των πληγέντων, αλλά και σωτηρία του περιβάλλοντος και σωτηρία της υπαίθρου. Είναι σωτηρία της ίδιας της Ελλάδας.
Οι ισχυρισμοί αυτοί αποδεικνύονται από την ίδια την απόφαση όπου:
1) α) Στο άρθρο 3 αναφέρει ότι αν ενός αγρότη δεν του έγει καταστραφεί από τις πυρκαγιές το 15% και άνω της συνολικής του εκμετάλλευσης είτε για φυσικό κεφάλαιο, είτε για ζωικό κεφάλαιο, είτε για πάγιο, δεν δικαιούται ενισχύσεως.
Και στη συνέχεια το άρθρο 23 αναφέρει ότι:
i) Για τη φυτική παραγωγή
«Οι γεωργοί που η αναμενόμενη παραγωγή των εκμεταλλεύσεων τους καταστράφηκε, σε ποσοστό κατ' είδος 15% και πάνω, δικαιούνται κρατική ενίσχυση το ύψος της οποίας ορίζεται μέχρι το 80% των απαιτούμενων και διαπιστωμένων δαπανών για την ανασύσταση του φυτικού κεφαλαίου, της δαπάνης μειούμενης ανάλογα με τη δυναμικότητα του κεφαλαίου,
ii) Τα ίδια ισχύουν και για τη ζωική παραγωγή.
iii) Όσον αφορά το πάγιο κεφάλαιο αναφέρει:
«Οι παραγωγοί που το πάγιο κεφάλαιο των εκμεταλλεύσεων τους καταστράφηκε, σε ποσοστό κατ' είδος 15% και πάνω, δικαιούνται κρατική ενίσχυση το ύψος της οποίας ορίζεται μέχρι το 70% της δαπάνης ανακατασκευής, επισκευής ή αντικατάστασης της ζημιάς, μειούμενης ανάλογα με την παλαιότητα του πάγιου κεφαλαίου. Πρέπει να απαλειφθεί το όριο του 15% και πάνω απ΄ όλα να αποζημιωθούν οι παραγωγοί για το 100% της ζημιάς που υπέστησαν. Το μεγάλο αίσχος βέβαια αφορά τα όσα ορίζονται για την απώλεια της παραγωγής στο ίδιο άρθρο 23. Η αποζημίωση που δίνεται δεν καλύπτει ούτε το 40% της απώλειας παραγωγής. Διότι π.χ. για τα ελαιόδενδρα στα οποία σημειώθηκε η μεγαλύτερη καταστροφή:
i) Για αυτά που θα εκριζωθούν και θα επαναφυτευτούν καλύπτει μέχρι 40 ?, δηλαδή μέχρι 15 kg λάδι. Άρα απώλεια παραγωγής 3 ετών όταν είναι γνωστό ότι το νέο δέντρο για να δώσει παραγωγή χρειάζονται 8-10 έτη. Συνεπώς καλύπτει στη κατηγορία αυτή μόνο το 30% της απώλειας παραγωγής.!!!
ii) Για όσα κοπούν στη βάση του κορμού αποζημιώνονται μέχρι 30 ?, δηλαδή για 11 kg λάδι, δηλαδή 2 έτη απώλεια παραγωγής, όταν θα χρειαστούν 6 έτη για να δώσουν παραγωγή. Άρα αποζημιώνεται και στην κατηγορία αυτή μόνο το 30% της απώλειας παραγωγής.!!!
iii) Για όσα κοπούν στους πρωτογενείς κλάδους, αποζημιώνει μέχρι 21 ?, δηλαδή 7,5 kg λάδι, δηλαδή 1,5 χρόνο απώλεια όταν θα χρειαστούν 4 χρόνια να ξαναδώσουν παραγωγή. Άρα αποζημιώνει το 40% περίπου της απώλειας παραγωγής.
Αλλά και τις καταστροφές στα λοιπά οπορωφόρα δέντρα με ψίχουλα αποζημιώνει η κυβέρνηση τους πυρόπληκτους παραγωγούς. Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι:
α) Τις κερασιές τις αποζημιώνουν για εκρίζωση και επαναφύτευση 30 ?
Όμως μία κερασιά δίνει 50 κιλά κεράσια το χρόνο δηλαδή 50 * 0,70 ? το κιλό = 35 ?
Άρα δεν αποζημιώνουν ούτε για ένα χρόνο την απώλεια παραγωγής όταν η κερασιά χρειάζεται 6 χρόνια για να δώσει παραγωγή.
β) Τις Καρυδιές, αποζημιώνουν για κοπή στη βάση 26 ?. Όμως μία καρυδιά παράγει 20 κιλά το χρόνο * 1,50 ? το κιλό = 30 ?
Άρα πάλι ούτε ενός χρόνου απώλεια παραγωγής δεν αποζημιώνεται και η καρυδιά χρειάζεται 7 με 8 χρόνια να δώσει παραγωγή.
γ)Τις Καστανιές, για κοπή στη βάση αποζημιώνονται με 26 ?. Όμως η καστανιά δίνει 40 κιλά * 3 ? το κιλό = 120 ? το χρόνο και θέλει για να δώσει παραγωγή 10 χρόνια. Εδώ είναι η απόλυτη ξεφτίλα.
Τα συμπεράσματα είναι προφανή. Εμείς απαιτούμε να καλύψει η κυβέρνηση με συμπληρωματικά μέτρα το 100% της συνολικής ζημιάς, διαφορετικά η γεωργία και η κτηνοτροφία στις καμένες περιοχές θα εγκαταλειφθεί.
2) Επίσης δεν αποζημιώνονται για την απώλεια παραγωγής όσοι έχουν ατομικό εξωγεωργικό εισόδημα μεγαλύτερο των 15.000 ευρώ. αλλά μόνο ενισχύονται για τα έξοδα ανασύστασης. Επειδή όπως είναι γνωστό, κυρίως τα ελαιοτεμάχια τα συντηρούν και πολλοί μη αγρότες (υπάλληλοι, ελεύθεροι επαγγελματίες), η μη αποζημίωση για την απώλεια της παραγωγής μπορεί να οδηγήσει σε μη ανασύσταση των ελαιώνων άρα και σε περιβαλλοντική καταστροφή της υπαίθρου.
Έχουμε τη γνώμη ότι είναι άδικο το μέτρο αυτό διότι δεν ευθύνονται οι ιδιοκτήτες των κτημάτων για την καταστροφή της περιουσίας τους, αλλά η πολιτεία με τις ανεπάρκειες της. Προτείνουμε να απαλειφθεί η διάταξη για το εισόδημα των 15.000 ? και να ισχύσουν ίδιες προϋποθέσεις που ισχύουν για την ανασύσταση.
Εκτός από τις ανωτέρω ριζικές διαφωνίες μας με τα παραπάνω άρθρα, η απόφαση έχει και σε άλλα άρθρα άδικες ρυθμίσεις εις βάρος των αγροτών. Όπως:
1) Στο άρθρο 4 όπου αναφέρει ότι η αποζημίωση θα δοθεί σε 4 δόσεις
για όσα επαναφυτευτούν και σε 3 και 2 δόσεις για τις άλλες δύο κατηγορίες.
Προτείνουμε να γίνουν οι δόσεις 2 και 1 αντίστοιχα.
2) Στο άρθρο 5 προτείνουμε:
3) α) να απαλειφθεί το όριο των 20 δένδρων και του 1 στρέμματος ως προϋπόθεση για τις ενισχύσεις και να παίρνουν όλοι ανεξαρτήτως πόσα δέντρα είχαν και πόσης έκτασης είναι το κτήμα τους.
β) Τέλος στο ίδιο άρθρο 6 αναφέρει ότι δεν καταβάλλονται ενισνύσεις για ζημιές σε αποθηκευμένα προϊόντα που είχαν υποστεί μεταποίηση (λάδι, κρασί κ.λπ.) και στις μικρές εγκαταστάσεις, π.χ. οινοποιία, αμελκτήρια κ.λπ.).
Διαφωνούμε κατηγορηματικά. Είναι πέραν κάθε λογικής να εξαιρεί τα αποθηκευμένα προϊόντα και τα μικρά τυποποιητήρια. Διότι ως γνωστόν αποτελεί παράδοση για την Πελοπόννησο το λάδι και το κρασί να βρίσκονται στις αποθήκες των παραγωγών. Πρέπει όλα αυτά να απαλειφθούν και να καλυφθούν όλοι για όλη την καταστροφή που υπέστησαν από την πύρινη λαίλαπα του καλοκαιριού.
Επίσης πέραν αυτών που αναφέρει συγκεκριμένα η απόφαση υπάρχουν και άλλα ζητήματα (άσχετα με τον ΕΛΓΑ) και τα οποία δεν έχουν ρυθμιστεί για τους αγρότες και γι' αυτό τα επαναφέρουμε και τονίζουμε ότι διεκδικούμε:
1. Καθολική αποζημίωση για τις κατεστραμμένες οικίες και οικοσυσκευές και σταβλικές εγκαταστάσεις με ενίσχυση που να καλύπτει το 100% της δαπάνης για τη δημιουργία νέων σύγχρονων σταβλικών εγκαταστάσεων και συγχρόνως να επιλυθεί με ενίσχυση η ανάγκη για προσωρινές σταβλικές εγκαταστάσεις.
2. Να ρυθμιστούν οι ληξιπρόθεσμες οφειλές και να γίνει πάγωμα των δανείων και στους πυρόπληκτους αγρότες.
3. Επιπλέον υπάρχουν αγρότες οι οποίοι είχαν πάρει δάνεια για αγορά ελαιοκτημάτων ή κτημάτων με άλλα οπωροφόρα δέντρα τα οποία καταστράφηκαν από τις πυρκαγιές. Είναι απαράδεκτο να μην έχει ρυθμιστεί ακόμα το πρόβλημα αυτών των αγροτών.
Γι' αυτό προτείνουμε για τους πυρόπληκτους αυτούς αγρότες των οποίων κάηκαν τα δέντρα τους να παγώσουν τα χρέη των δανείων τους μέχρι να ξαναδώσουν τα κτήματα τους την παραγωγή που έδιναν πριν καούν.
4. Να αποκατασταθούν με δημόσια δαπάνη τα κατεστραμμένα δίκτυα άρδευσης και ύδρευσης.
5. Να ενθαρρυνθούν με την ύπαρξη κινήτρων και με βοήθεια οι βιολογικές καλλιέργειες, η βιολογική κτηνοτροφία και ηολοκληρωμένη γεωργία και φυσικά πρέπει να απαγορευτεί στην πράξη κάθε προσπάθεια εισόδου των μεταλλαγμένων.
6. Για την κτηνοτροφία είναι γνωστό ότι και για να πετύχει η αναδάσωση αλλά και για λόγους υγείας των ζώων και των ανθρώπων, πρέπει να απαγορευθεί η βόσκηση των αιγοπροβάτων αλλά και όλων των ζώων στις καμένες δασικές εκτάσεις. Για να εφαρμοστεί όμως η απαγόρευση πρέπει να υπάρξει πλήρης ενίσχυση των κτηνοτρόφων με δωρεάν ζωοτροφές έγκαιρα και σε βάθος χρόνου και να δημιουργηθούν κτηνοτροφικά πάρκα. Καταγγέλλουμε την κυβέρνηση διότι έχει να δώσει ζωοτροφές από το Φεβρουάριο με αποτέλεσμα οι κτηνοτρόφοι να βρίσκονται σε απελπιστική κατάσταση και από την άλλη βέβαια αναγκάζονται να αφήσουν ελεύθερα τα κοπάδια τους στα καμένα δάση με αποτέλεσμα να καταστρέφεται η φυσική αναγέννηση των δασών.
7. Γενικότερα πρέπει το κράτος να αναλάβει άμεσα όλο το κόστος όχι μόνο της αποζημίωσης των ζημιών, αλλά και της στήριξης των πληγέντων σε βάθος χρόνου με την παροχή ενός ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει τίποτα.
8. Να συμπεριληφθούν στους πληγέντες και οι οικονομικοί μετανάστες που απασχολούνταν στις περιοχές αυτές.
Συνεπώς, η μη αποζημίωση ουσιαστικά των πληγέντων επιβεβαιώνει την πρόταση που έχουμε κάνει αμέσως μετά τις πυρκαγιές ότι για να μην εγκαταλειφθεί η ύπαιθρος πρέπει να δοθεί ισχυρή χρηματοδότηση μέσα από την ύπαρξη ενός ειδικού ΠΕΠ για τους 6 πυρόπληκτους νομούς χρηματοδοτούμενο από εθνικούς πόρους και αξιοποιώντας όλες τις πηγές χρηματοδότησης από την Ε.Ε. (Ειδικό Ταμείο Αντιμετώπισης Εκτάκτων Αναγκών (Ε.Τ.Α.Ε.Α.), Ταμείο Αλληλεγγύης της Ε.Ε., υπόλοιπα Γ* Κ.Π.Σ. 2000-2006, από το οποίο θα πρέπει να χρηματοδοτηθούν αντιπυρικά -αντιπλημμυρικά έργα καθώς και οι συμπληρωματικές γεωργικές αποζημιώσεις. Και φυσικά από το ΕΣΠΑ 2007-2013 και το εθνικό πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης 2007-2013 «Αλέξανδρος Μπαλτατζής» και από συμπληρωματικούς εθνικούς πόρους) με σκοπό να υπάρξει οικονομική ανόρθωση των πυρόπληκτων περιοχών ώστε να μείνουν οι άνθρωποι στα χωριά τους.
Η υλοποίηση ενός τέτοιου σχεδίου σημαίνει ότι θα αντιμετωπιστεί από την πολιτεία σαν ένα μεγάλο δημόσιο έργο που χρειάζεται ολιστική αντιμετώπιση (όχι αποσπασματικά), στρατηγικό προγραμματισμό με χρονοδιαγράμματα και συντονισμό.
Θανάσης Πετράκος
Μέλος της Κ.Π.Ε. του ΣΥΝ