Ο αρχαίος πύργος του Αγίου Πέτρου στην Άνδρο -ο μεγαλύτερος αρχαίος πύργος του Αιγαίου πελάγους και ένα από τα λίγα σωζόμενα σε τόσο ύψος αρχαία μνημεία των Κυκλάδων– παραμένει εγκαταλειμμένος και κινδυνεύει να καταρρεύσει λόγω της αδιαφορίας των αρμόδιων κρατικών φορέων.
Ο πύργος που χρονολογείται στον 4ο-3ο αιώνα π.Χ., δεσπόζει στον κάμπο του Γαυρίου και βλέπει προς τη θάλασσα. Πρόκειται για φρουριακό, κυκλικό κτίσμα κατασκευασμένο από τα σχιστολιθικά πετρώματα της Άνδρου με ύψος 20 μ., διάμετρο 9,40 μ. και μεγάλες ορθογώνιες πέτρες ύψους 3,5 μέτρων, στο εσωτερικό του οποίου σώζεται ελικοειδής κλίμακα που πιθανόν οδηγούσε σε πέντε ορόφους. Η χρήση του μνημείου δεν έχει εξακριβωθεί και πιθανολογείται η λειτουργία του είτε ως φρούριο της οχυρωμένης Παλαιόπολης, είτε ως φρυκτώριο –παρατηρητήριο για μετάδοση σημάτων με φωτιά– που επέβλεπε το θαλάσσιο πέρασμα των πλοίων. Πιθανότερη παρουσιάζεται η τελευταία εκδοχή, σύμφωνα με την οποία η θέση του συσχετίζεται με τα αρχαία μεταλλεία στην ίδια περιοχή (θέση Ελληνικό), καθώς γύρω από το μνημείο εντοπίστηκαν εγκαταστάσεις εξόρυξης χαλκού.
Παρά τη σπουδαιότητα του αρχαίου πύργου του Αγίου Πέτρου, η αρμόδια ΚΑ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων και το ΥΠ.ΠΟ. δεν έχουν εντάξει την αναστήλωσή του σε κοινοτικό πρόγραμμα.
Στις 12.08.08 ο Δήμος Υδρούσας Άνδρου κατέθεσε «προτάσεις έργων Πολιτισμού για ένταξη στο Ε.Π. Νήσων Αιγαίου 2007-2013» με αριθ. πρωτ: 4730 προς την ΤΕΔΚ (Τοπική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων) του Ν. Κυκλάδων με σκοπό την αποκατάσταση και τη δημιουργία υποδομών για τη συνολική ανάδειξη και λειτουργία του πύργου ως επισκέψιμου μνημείου.
Συγκεκριμένα, οι προτάσεις αφορούν στην εκπόνηση μελέτης στερέωσης-αναστήλωσής του που θα περιλαμβάνει κατασκευή ικριώματος επίσκεψης και εργασίας, περισυλλογή διάσπαρτων μελών, καθαίρεση ετοιμόρροπων λίθων και συγκολλήσεις λίθων, κατασκευή λίθων από νέο υλικό συμβατό με το υφιστάμενο και επανατοποθέτησή τους στο μνημείο.
Καθώς στον πύργο, που είναι κατασκευασμένος από λίθους χωρίς συνδετικό υλικό, έχουν εντοπιστεί σοβαρές φθορές, ρηγματώσεις και μετατοπίσεις, όπως επισημαίνει ο Δήμος Υδρούσας Άνδρου, η άμεση εκπόνηση της σχετικής μελέτης κρίνεται επιτακτική προκειμένου να αποφευχθεί έγκαιρα η ολοκληρωτική καταστροφή του σημαντικού για τον αιγιακό χώρο μνημείου.
Κατόπιν των ανωτέρω,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Ποια μέτρα προτίθεται να λάβει το ΥΠ.ΠΟ. σε συνεργασία με την αρμόδια ΚΑ΄ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων για την άμεση αποκατάσταση και ανάδειξη του αρχαίου πύργου του Αγίου Πέτρου στην Άνδρο;
2. Προτίθεται το ΥΠ.ΠΟ. να εντάξει την αποκατάσταση του εν λόγω αρχαίου μνημείου στο Δ΄ Κ.Π.Σ.;
Η ερωτώσα βουλευτής
'Αννα Φιλίνη