Ο Αλέκος Αλαβάνος και η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς πραγματοποίησαν σήμερα στη Βουλή σύσκεψη-συζήτηση με θέμα: «Προβλήματα της ελληνικής ακτοπλοΐας-θέσεις και προτάσεις του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.», με σκοπό την ανάδειξη και αναζήτηση αιτίων καθώς και τη διεκδίκηση λύσεων για προβλήματα που σχετίζονται με τη σταθερή και ασφαλή σύνδεση των νησιών, το σχεδιασμό και την υλοποίηση καθιέρωσης της αρχής «του μεταφορικού ισοδύναμου», το σύστημα ακτοπλοϊκής σύνδεσης «των άγονων γραμμών», τα δικαιώματα των επιβατών κ.ά.
Στη σύσκεψη συμμετείχαν εκπρόσωποι της νησιωτικής αυτοδιοίκησης, κοινωνικών, εργασιακών και επαγγελματικών φορέων και ειδικοί επιστήμονες.
Ανοίγοντας τις εργασίες της σύσκεψης ο Πρόεδρος της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ Αλ. Αλαβάνος τόνισε:
“Η «απελευθέρωση» της ακτοπλοΐας θεσμοθετήθηκε από το ΠΑ.ΣΟ.Κ. με το Νόμο 2932/2001, στον οποίο ενσωματώθηκαν οι περισσότερες διατάξεις του Κανονισμού 3577/92 της Ε.Ε.. Έκτοτε η κυβέρνηση της Ν.Δ. επέφερε μικρές μόνο τροποποιήσεις στο νόμο [π.χ. κατάργησε τη Ρυθμιστική Αρχή Θαλάσσιων Ενδομεταφορών (Ρ.Α.Θ.Ε.)], εξέδωσε όμως σειρά Υπουργικών αποφάσεων απελευθέρωσης γραμμών και ναύλων.
Αύξησε επίσης χρόνο με το χρόνο το ύψος των επιδοτήσεων για τις «άγονες γραμμές», κάνοντας το σύστημα ακόμα πιο φαύλο, αδιαφανές και προκλητικά αναποτελεσματικό σε βάρος των κατοίκων και των τοπικών οικονομιών των νησιών… «χαμηλού εμπορικού ενδιαφέροντος». Πρόκειται για σύστημα επιδότησης εταιριών και γερασμένων πλοίων και όχι για σύστημα προγραμματισμένης ενίσχυσης των νησιών και των κατοίκων τους.
Το χρονικό διάστημα των 7 ετών, από το 2001 έως το 2008, είναι επαρκές για να αξιολογηθούν τα αποτελέσματα της «απελευθέρωσης»
Τα αποτελέσματα και οι συνέπειες εφαρμογής του μοντέλου της κερδοσκοπικής ακτοπλοΐας, είναι σαφώς αρνητικά. Τα ζούμε ήδη. Τα ζουν κυρίως οι νησιώτες και οι νησιώτισσες, τα ζουν οι τουρίστες, τα ζουν οι χρήστες των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών, τα ζουν οι εργαζόμενοι στα πλοία ναυτικοί, τα ζουν οι τοπικές οικονομίες των νησιών.
Είναι αξιοσημείωτο και πρέπει να τονιστεί ότι αυτά τα αρνητικά αποτελέσματα ήταν προκαθορισμένα και προβλεπόμενα. Αν κανείς ρίξει μια ματιά στα πρακτικά της Βουλής, στη συζήτηση για την ψήφιση του Ν. 2932/2001 θα δει πόσο εύστοχα και προφητικά τα είχε προβλέψει και περιγράψει ο Ειδικός Αγορητής του ΣΥΝ (τότε), ΣΥ.ΡΙΖ.Α. (σήμερα), Π. Λαφαζάνης. Τόσο το ΠΑ.ΣΟ.Κ. (κυβέρνηση τότε), όσο και η Ν.Δ., με γνώση και επίγνωση επέλεγαν την απελευθέρωση και το κερδοσκοπικό μοντέλο. Ακόμα και σήμερα επιμένουν σε αυτά.
Ενδεικτικά μόνο, κάνουμε τις πιο κάτω συγκεκριμένες επισημάνσεις:
1) Το μοντέλο των "ελεύθερων αγορών" δεν οδήγησε στον ελεύθερο ανταγωνισμό, αλλά στον αυξανόμενο μονοπωλιακό έλεγχο της ακτοπλοΐας.
2) Το μοντέλο αυτό, δεν οδήγησε σε μείωση των ναύλων, όπως υπόσχονταν οι εμπνευστές του. Αντίθετα, καταγράφονται συνεχείς και σοβαρές ετήσιες αυξήσεις των τιμών των εισιτηρίων που υπερβαίνουν κατά μέσο όρο το 10%, ενώ σε ορισμένες περιπτώσεις φτάνουν και το 30% ή και το υπερβαίνουν. Αυτό πλήττει τους κατοίκους των νησιών, επιβαρύνει το κόστος των εμπορευμάτων, πλήττει τις νησιωτικές οικονομίες και τον τουρισμό.
3) Το μοντέλο αυτό δε βελτίωσε την εξυπηρέτηση των νησιών αλλά διόγκωσε τις μεγάλες ανισότητες, ελλείψεις και αυθαιρεσίες. Έχει οδηγήσει ήδη σε ένα καθεστώς διαφορετικών ταχυτήτων.
Γραμμές που, από κερδοσκοπική άποψη, θεωρούνται "φιλέτα", έχουν πράγματι συχνές συνδέσεις, με σύγχρονα πλοία. Όμως αυτή η συχνότητα των συνδέσεων επίσης συχνά καθόλου δεν υπακούει στις ειδικές ανάγκες κάθε νησιού και φυσικά τα εισιτήρια και το κόστος μεταφοράς προσώπων και εμπορευμάτων εκτινάσσεται στα ύψη.
Οι γραμμές όμως που δεν ικανοποιούν το κερδοσκοπικό κριτήριο, υποβαθμίστηκαν ακόμα περισσότερο. Όμως οι ανάγκες των ανθρώπων είναι παντού οι ίδιες.
Πιο δύσκολη βέβαια είναι η κατάσταση το χειμώνα, για όλα τα νησιά, και ιδιαίτερα για τα πιο απομακρυσμένα.
4) Το μοντέλο αυτό επιδείνωσε επίσης τις εργασιακές σχέσεις των εργαζομένων. Σε πολλά πλοία, οι συνθήκες εργασίας είναι απαράδεκτες. Δεν τηρείται ούτε ο αναγκαίος χρόνος για ανάπαυση. Σήμερα μάλιστα η Ένωση Επιχειρήσεων Ακτοπλοΐας πιέζει για κατάργηση της θεσμοθετημένης 10μηνης εργασίας των ναυτικών και παραπέρα απελευθέρωση των εργασιακών σχέσεων (π.χ. μάγειροι και καμαρότοι να μη θεωρούνται ναυτικοί).
Τέλος, αυτό το νεοφιλελεύθερο μοντέλο αυξάνει το δημοσιονομικό κόστος με τις επιδοτήσεις των λεγόμενων άγονων γραμμών που, ωστόσο, δε λύνουν το πρόβλημα. Ήδη για τη νέα περίοδο από 1/11/2008 έως 31/10/2009 οι επιδοτήσεις χωρίς αντίκρισμα για τις «άγονες γραμμές» προβλέπεται να υπερβούν τα 100 εκατ. ευρώ.
1. Η πολιτική που προτείνουμε έχει ως αφετηρία της, πρώτο τη νησιωτική ιδιαιτερότητα της χώρας μας και δεύτερο την κοινωνική φύση της ανάγκης που καλούνται να ικανοποιήσουν οι ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες. Επιδιώκουμε την οργάνωση ενός συστήματος παροχής κοινωνικού αγαθού και όχι την παραγωγή εμπορεύματος με σκοπό το κέρδος. Έμπρακτη εφαρμογή του συνταγματικού άρθρου 101, παρ. 4 για «τις νησιωτικές περιοχές».
2. Η ακτοπλοΐα αποτελεί το βασικό μέσο ικανοποίησης των αναγκών των νησιών αλλά όχι και το μοναδικό. Ένα ολοκληρωμένο σύστημα παροχής των αναγκαίων υπηρεσιών προϋποθέτει:
α) ισχυρή ακτοπλοΐα με ταχτικές, προγραμματισμένες, γρήγορες και ασφαλείς συνδέσεις,
β) δημόσιου χαρακτήρα εθνικό αερομεταφορέα (Ολυμπιακή) με συνεχή βελτίωση αεροπορικών υπηρεσιών για τα νησιά.
γ) ενθάρρυνση και ενίσχυση της χρησιμοποίησης και άλλων μέσων όπως υδροπλάνα, ελικόπτερα, κλπ για την κάλυψη ειδικών αναγκών.
Αυτό το σύστημα των πολλαπλών και συμπληρωματικών μέσων απαιτεί ένα ενιαίο κέντρο επιτελικής διεύθυνσης, προγραμματισμού εποπτείας και ελέγχου.
3. Η ακτοπλοϊκή πολιτική που προτείνουμε αποτελεί αναπόσπαστο μέρος μιας ολοκληρωμένης πολιτικής για την αειφόρο ανάπτυξη των νησιών. Επίσης. συνδέεται στενά με την ανάγκη αναζωογόνησης της ναυπηγικής μας βιομηχανίας . Οι δημοσιονομικοί πόροι που σήμερα διατίθενται για την επιδότηση των λεγόμενων άγονων γραμμών, οι επιχορηγήσεις του αναπτυξιακού νόμου που φτάνουν το 40% μιας επένδυσης και οι δυνατότητες χαμηλότοκου δανεισμού, αποτελούν τρία σημαντικά χρηματοδοτικά εργαλεία σε συνδυασμό με το ΕΣΠΑ δεδομένου ότι το κοινοτικό δίκαιο αναγνωρίζει τη «νησιωτική ιδιαιτερότητα».
4. Σε ό,τι αφορά ειδικότερα την ακτοπλοΐα, προτείνουμε τη δημιουργία ενός δημόσιου - κοινωνικού φορέα παροχής ακτοπλοϊκών υπηρεσιών. Ο φορέας αυτός θα είναι υπεύθυνος για τη ναυπήγηση ή την αγορά πλοίων. Τα πλοία αυτά, θα διαχειρίζεται ο ίδιος όπως συμβαίνει στη Φινλανδία. Ο φορέας αυτός, όμως, μπορεί να αναθέτει τη διαχείριση κάποιων απʼ αυτά τα πλοία με leasing ή με προγραμματικές συμφωνίες στην τοπική αυτοδιοίκηση, όπως συμβαίνει στη Δανία ή και σε άλλους φορείς όπως εταιρίες λαϊκής βάσης νέου τύπου με συμμετοχή και της Αυτοδιοίκησης
Ως πρώτιστο καθήκον και αποστολή του θα έχει την εξασφάλιση της κάλυψης των λεγόμενων άγονων γραμμών, της σύνδεσης των νησιών μεταξύ τους και της ρυθμιστικής του παρέμβασης συνολικά στο σύστημα των ακτοπλοϊκών συγκοινωνιών.
5. Η ύπαρξη ενός τέτοιου δημόσιου φορέα δεν αποκλείει τη δράση ιδιωτικών εταιριών. Όμως, οι ιδιωτικές εταιρίες πρέπει να υπόκεινται σε ένα πλαίσιο αυστηρότατων κανόνων που να ανταποκρίνονται στον κοινωνικό χαρακτήρα των υπηρεσιών και στους κανόνες ασφάλειας.
6. Άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της ακρίβειας των εισιτηρίων. Καθιέρωση της αρχής του «μεταφορικού ισοδύναμου». Ίδιος ναύλος για ίσο μεταφορικό έργο. Ίση μεταχείριση πολιτών ανάμεσα στα νησιά και στην ηπειρωτική χώρα. « Ελευθέρας» για τους φοιτητές των ανώτατων ιδρυμάτων στα νησιά . 50% έκπτωση για όλη την νεολαία που είναι μόνιμοι κάτοικοι των νησιών.
7. Θεσμοθέτηση Χάρτας με τα δικαιώματα των πολιτών-επιβατών-χρηστών των υπηρεσιών της ακτοπλοϊκής συγκοινωνίας.
Απαιτείται η σαφής περιγραφή και εξειδίκευση των προστατευομένων δικαιωμάτων και με βάση αυτά η θεσμοθέτηση απλών μηχανισμών και διαδικασιών αποζημίωσης.
Πρέπει να εξασφαλισθεί η παροχή ιατρικών υπηρεσιών εντός του πλοίου κατά τη διάρκεια του ταξιδιού, τόσο για τους εργαζόμενους όσο και για τους επιβάτες. Οι δε παρεχόμενες υπηρεσίες πρέπει να είναι απολύτως προσβάσιμες στα άτομα με αναπηρία .
8. Η ποιότητα και η ασφάλεια της μεταφοράς τους, εξαρτάται σε αποφασιστικό βαθμό από την ασφάλεια και τις συνθήκες εργασίας των εργαζομένων. Πρέπει να διασφαλισθούν με αποτελεσματικό τρόπο οι συνθήκες ασφαλούς εργασίας και η ικανοποιητική αμοιβή των ναυτικών, η διαφύλαξη των κεκτημένων, η συνεχής παρουσία της Επιθεώρησης Εργασίας.
9. Εκσυγχρονισμός και ενίσχυση των υποδομών τόσο των λιμενικών όσο και των υποδομών για τη σύνδεση των τελευταίων με τα οδικά και τα λοιπά δίκτυα. Το Ε.Σ.Π.Α. πρέπει να αξιοποιηθεί για την εφαρμογή ενός ολοκληρωμένου προγράμματος εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των υποδομών.
10. Σημαντική διάσταση της πολιτικής που προτείνουμε αποτελούν οι διεθνείς συνεργασίες και συμμαχίες.
Προτείνουμε τη δημιουργία ενός Διεθνούς Ευρωπαϊκού Φόρουμ για κοινωνικά υπεύθυνες και οικολογικά συμβατές ακτοπλοϊκές συγκοινωνίες.
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS