Κάθε μέρα που περνάει, η χρηματοπιστωτική κρίση γίνεται κρίση και της πραγματικής οικονομίας. Στην ευρωζώνη το 2009 θα είναι έτος ύφεσης. Σε μας, η επιβράδυνση γίνεται εντονότερη.
Ο συνδυασμός μιας κρίσης εμπιστοσύνης στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και μιας ύφεσης στην πραγματική οικονομία, δημιουργεί ένα μίγμα εκρηκτικό. Πολλές επιχειρήσεις θα βρεθούν στο «κόκκινο». Περισσότερα νοικοκυριά δε θα μπορέσουν να εξυπηρετήσουν τα δάνειά τους. Η μάστιγα της ανεργίας θα πλήξει και άλλες οικογένειες. Περισσότεροι άνθρωποι θα περάσουν το κατώφλι της φτώχειας.
Ο προϋπολογισμός της κυβέρνησης αντί να βάζει φρένο στην ύφεση, της δίνει επιτάχυνση. Αντί να προβλέπει αύξηση των δημόσιων επενδύσεων, τις μειώνει κατά 10%. Αντί να δίνει φοροελαφρύνσεις, αυξάνει τους φόρους. Αντί να δίνει γενναίες αυξήσεις στους χαμηλούς μισθούς και συντάξεις, τις αφήνει βορρά στην ακρίβεια. Και σα να μην έφταναν όλα αυτά, ο προϋπολογισμός υπαινίσσεται αύξηση του ΦΠΑ, αν η πορεία του πληθωρισμού το επιτρέψει.
Η κρίση όμως αυτή θέτει γενικότερα και διαρκέστερα διαρθρωτικά προβλήματα. Είναι μια κρίση δομική. Απαιτεί βαθιές, μακράς πνοής, διαρθρωτικές λύσεις.
Το ζήτημα δεν είναι η διόρθωση κάποιων «υπερβολών» ούτε η «επιστροφή» στο όποιο παρελθόν. Χρειάζεται μια έφοδος στο μέλλον. Με λύσεις έξω από τους αδιέξοδους μονόδρομους, πέρα από το φθαρμένο δικομματισμό, στον αντίποδα του χρεοκοπημένου νεοφιλελευθερισμού.
Η οικονομική πολιτική πρέπει να ξαναγραφτεί με το χέρι της κοινωνίας και όχι με το χέρι των τραπεζιτών, όπως γίνεται ως τώρα. Η εποπτεία των τραπεζών δεν αρκεί. Χρειάζεται ένα νέο χρηματοπιστωτικό σύστημα που να υπηρετεί τις ανάγκες της κοινωνίας και της πραγματικής οικονομίας και όχι τις «πυραμίδες» και τα αυτόνομα κερδοσκοπικά συμφέροντα του χρηματιστικού κεφαλαίου. Ένα νέο υπόδειγμα ανάπτυξης και αναδιανομής είναι αναγκαίο.
Όμως, το δικομματικό πολιτικό σύστημα μένει κολλημένο στο παρελθόν και τα κεκτημένα του. Η ΝΔ εφαρμόζει πολιτικές που θα έπρεπε να έχουν μπει στο μουσείο της ιστορίας. Και το ΠΑΣΟΚ αναζητά το μέλλον στο κυβερνητικό του παρελθόν, το οποίο ολοένα και πιο συχνά εκθειάζει.
Αυτό το ξεκλείδωμα της σκέψης και της δράσης από τα στερεότυπα του παρελθόντος, αυτή την ώθηση προς τα μπροστά, αυτή τη νέα αυτοπεποίθηση που χρειαζόμαστε ως εργαζόμενοι, ως λαός και ως κοινωνία, μόνο ένα ισχυρό ριζοσπαστικό κοινωνικό κίνημα μπορεί να την εμπνεύσει, μόνο μια μεγάλη παράταξη της Αριστεράς μπορεί να την μετουσιώσει σε πρόγραμμα, πολιτικό σχέδιο και πράξη.