Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
02/12/2008

Ομιλία Ε.Αμμανατίδου-Πασχαλίδου για ΕΣΠΑ ΔΥΤ.ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ στην Επιτροπή Περιφερειών

Επιτροπή Περιφερειών.

Η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, τα  περιβαλλοντικά προβλήματα και οι προοπτικές από την αξιοποίηση του ΕΣΠΑ

Κύριε γενικέ,

 ευχαριστούμε για την ενημέρωση, όμως δεν είναι τόσο προχωρημένα τα έργα στη Δ.Μακεδονία, όπως τα παρουσιάζεται από την ενημέρωση που έχω.

Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, παρόλο που βρίσκεται σε μια κεντροβαρή θέση στο χώρο της δυτικής βαλκανικής,  δεν μπόρεσε να αξιοποιήσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα από το αξιόλογο φυσικό περιβάλλον και κυρίως δεν μπόρεσε να άρει την απομόνωση.

Η απομόνωση οφείλεται :

•    στις δύσβατες ορεινές οδικές συνδέσεις (Σαρανταπόρου, Πενταλόφου και Πισοδερίου),

•    στην ελλιπή σιδηροδρομική υποδομή,

•    στη μη ύπαρξη συχνών δρομολογίων στα 2 αεροδρόμια της περιοχής (Καστοριάς και Κοζάνης),

•    στην υποστελέχωση των νοσοκομείων (νοσοκομείο Γρεβενών)

•    στον παραμεθόριο χαρακτήρα της περιοχής,

•    στο αναπτυξιακό μοντέλο που εφαρμόστηκε στην περιοχή (σχεδόν αποκλειστική στήριξη της οικονομίας στην μονοδιάστατη ανάπτυξη της ηλεκτροπαραγωγής).

Μέχρι σήμερα, το μόνο σημείο που μπορεί κάποιος να επικαλεστεί, είναι το γεγονός ότι μεγάλο τμήμα της Εγνατίας Οδού, διασχίζει την περιοχή.

Δηλαδή χρειαστήκαμε 3 Κοινοτικά Πλαίσια Στήριξης, για να πούμε ότι κάτι κάναμε για την οδική σύνδεση της Περιφέρειας με την υπόλοιπη ηπειρωτική Ελλάδα.

Και φυσικά η σύνδεση της Καστοριάς (κάθετος άξονας της Εγνατίας Οδού) θα χρηματοδοτηθεί από το 4ο ΚΠΣ (Εθνικό Στρατηγικό Πλαίσιο Αναφοράς).

Ακόμη και η εμμονή με τους οδικούς άξονες, κινείται σε πολύ αργούς ρυθμούς.

Για την περιοχή, κανένα βήμα δεν έγινε για τη δημιουργία σιδηροδρομικών γραμμών.

Σαφώς χρειάζονται οι οδικοί άξονες, σαφώς είναι απαραίτητο να συνδέουμε ορεινές περιοχές, όμως χρειάζεται συγκεκριμένη πολιτική και στόχευση σε σχέση με το σιδηρόδρομο στη χώρα μας, όχι μόνο στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας αλλά και στο σύνολο της χώρας.

Το γεγονός ότι η περιοχή παράγει το μεγαλύτερο τμήμα της ηλεκτροπαραγωγής στη χώρα μας και παράλληλα έχει τη μεγαλύτερη περιβαλλοντική επιβάρυνση από την καύση του λιγνίτη, θα πρέπει να μας προβληματίσει και να στοχεύσουμε στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ σε «πράσινες» πολιτικές, σε φιλικές προς το περιβάλλον πολιτικές.

Η λογική του «ξεσηκώνω ένα χωριό και το πάω 10 χιλιόμετρα πιο εκεί γιατί από κάτω βρήκα λιγνίτη», δείχνει μια παρωχημένη λογική της δεκαετίας του 1950.

Πρέπει η κυβέρνηση, η κοινωνία, να υιοθετήσουν λογικές και να επιδοτήσουν –στο πλαίσιο του ΕΣΠΑ- πρακτικές οι οποίες στοχεύουν στην αειφόρο διαχείριση των φυσικών πόρων, στην προστασία του περιβάλλοντος, στην ποιότητα ζωής των πολιτών.

Τον Αύγουστο του 2007, ο Γράμμος κάηκε, το οικοσύστημα της περιοχής έπαθε ανεπανόρθωτη καταστροφή.

Ένα από τα πιο σημαντικά βουνά της χώρας μας, με υποπεριοχές υποτίθεται προστατευόμενες, έχει πληγεί: και έχει πληγεί γιατί αφενός μεν δεν υπήρχαν οργανωμένα συστήματα προειδοποίησης πυρκαγιών, αφετέρου δε γιατί η περιοχή δεν έχει αποναρκωθετηθεί στο σύνολό της, οπότε η πρόσβαση με επίγειες δυνάμεις ήταν σχεδόν αδύνατη.

Είναι χαρακτηριστικό επίσης για την Περιφέρεια, ότι δύο από τους δέκα συνολικά χαρακτηρισμένους Εθνικούς Δρυμούς βρίσκονται μέσα στα όρια της Περιφέρειας και μάλιστα στο Δυτικό της τμήμα (Βάλια-Κάλντα και Πρέσπες).

Η λίμνη της Καστοριάς, γεμίζει με φερτά υλικά.

Το νερό της δεν ανανεώνεται.

Ο Αλιάκμονας ξεκινάει από την Καστοριά πεντακάθαρος και καταλήγει με επιβαρυντικές ουσίες, για τον άνθρωπο και το οικοσύστημα των περιοχών απόληξης.

 Για τις σημαντικότερες λίμνες της περιοχής που είναι η Μικρή και η Μεγάλη Πρέσπα, η Βεγορίτιδα, η Ζάζαρη, η Χειμαδίτιδα, η λίμνη της Καστοριάς και η τεχνητή λίμνη του Πολυφύτου δεν είδαμε συγκεκριμένες πολιτικές και δράσεις για την προστασία και αξιοποίηση αυτών των θησαυρών.

Η γούνα, τα επόμενα χρόνια λόγω έλλειψης τεχνιτών, δε θα είναι το σήμα κατατεθέν της Καστοριάς και της Σιάτιστας.

Ιδιαίτερα η Καστοριά, θα βιώσει ακόμη μεγαλύτερη οικονομική και κοινωνική κρίση.

Τρία κοινοτικά πλαίσια, δεν ήταν αρκετά για να στηρίξουν τον κλάδο της γούνας…

Η περιοχή της Φλώρινας με τόσο ποιοτικά αγροτικά προϊόντα και με τα περίφημα φασόλια, δεν αξιοποίησε ή δεν της δόθηκαν οι δυνατότητες για να παραμείνουν οι νέοι στις αγροτικές περιοχές του νομού.

Στα Γρεβενά έγινε σεισμός πριν 13 χρόνια, και το κράτος θα έλεγα ότι σε κάποιο βαθμό βοήθησε στην ανασυγκρότηση της περιοχής, ωστόσο η ανταπόκρισή του κάθε άλλο παρά άμεση ήταν.

Στον τομέα του Τουρισμού η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας συνεχίζει να μην εκμεταλλεύεται σε μεγάλο βαθμό το σημαντικό φυσικό πλούτο και την πολιτιστική της κληρονομιά.

Συνιστά κυριολεκτικά το  λιγότερο ελκυστικό τουριστικό προορισμό στο σύνολο της χώρας.

 Ο χαρακτήρας της οικονομίας είναι έντονα αγροτικός, δεν έχει ωστόσο επώνυμη περιφερειακή ταυτότητα και μέσα στην κρίση η κατάσταση γίνεται ακόμη τραγικότερη.

Όσον αφορά το ΕΣΠΑ και σύμφωνα με τους κανονισμούς για την υλοποίηση του,  οι τελικοί δικαιούχοι θα πρέπει να είναι πλέον πιστοποιημένοι ως προς τη διαχειριστική τους επάρκεια.

Αυτό σημαίνει μεν ότι θα πρέπει να είναι περισσότερο οργανωμένοι με συγκεκριμένα κριτήρια (προσωπικό, οργάνωση κλπ -αυτό κινείται σε πολύ σωστή βάση), ωστόσο δεν υπάρχει στην ουσία πρόβλεψη για τους "μικρούς", π.χ. Δήμους. 

Οι μικροί Δήμοι δε μπορούν να καταθέσουν προτάσεις για υλοποίηση έργων, όχι μόνο φυσικά στη Δυτική Μακεδονία αλλά και σε ολόκληρη τη χώρα.

 Ποια είναι τα μέτρα που πήρε η  ηγεσία της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας για την αντιμετώπιση του θέματος;;;

Επιπλέον, οι μικροί δήμοι δεν έχουν χρήματα για εκπόνηση μελετών. Για να ενταχθεί όμως έργο στο ΕΣΠΑ, θα πρέπει να υπάρχουν ολοκληρωμένες μελέτες.

Για ποια περιφερειακή διάσταση του ΕΣΠΑ μιλά η κυβέρνηση;

Σύμφωνα με την παραπάνω σύντομη ανάλυση του χαρακτήρα της Περιφέρειας αλλά και των διαδικασιών υλοποίησης του ΕΣΠΑ, για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας θα πρέπει να υπάρξουν συγκεκριμένες παρεμβάσεις, μέσω του ανωτέρω προγράμματος για την τέταρτη προγραμματική περίοδο 2007-2013, όπως:

-    υιοθέτηση πρακτικών για «πράσινο Αλιάκμονα»

-    μείωση εκπομπών των εργοστασίων της ΔΕΗ, δηλαδή πλήρης εκσυγχρονισμός των μονάδων της

-    υποχρεωτική χρήση εναλλακτικών πηγών ενέργειας σε όλα τα δημόσια κτίρια κατʼ αρχάς και κατ΄ επέκταση στους οικιακούς και βιομηχανικούς χρήστες και θέλω να ρωτήσω ποια είναι η μέχρι τώρα διείσδυση στους βιομηχανικούς χρήστες στη Δυτική Μακεδονία αυτών των μορφών ενέργειας;

-    επειδή θα ακολουθήσει το σ/ν για τη συμπαραγωγή κ. Λεούδη τι προβλέπει η περιφέρεια για αυτό το θέμα;

-    Θα πρέπει να αντιμετωπιστεί το πρόβλημα των φερτών υλικών στη λίμνη της Καστοριάς όπως και των υπολοίπων λιμνών

-    δημιουργία βιολογικών κάμπων τουλάχιστον στις λεκάνες απορροής των λιμνών

-    στήριξη των αγροτικών συνεταιρισμών στη βάση της τυποποίησης των προϊόντων της περιοχής

-    ολοκληρωμένη παρέμβαση για τη διάσωση του κλάδου της γούνας και ιδιαίτερη μέριμνα για τους τεχνίτες γούνας

-    ανάδειξη και προώθηση των δυνατοτήτων στον τομέα του τουρισμού στα Γρεβενά, την Καστοριά και τη Φλώρινα, αλλά και σε ορεινούς όγκους της Κοζάνης

-    εγκατάσταση συστημάτων για την προστασία των δασών από πυρκαγιές

-    δρομολόγηση ανάπλασης όλων των εξορυγμένων εκτάσεων στο ν. Κοζάνης και Φλώρινας

-    δημιουργία σιδηροδρομικού δικτύου σε ολόκληρη την Περιφέρεια

-    δημιουργία ενός τουριστικού πακέτου που θα στηρίζεται στο φυσικό πλούτο της περιοχής, αλλά θα συμπεριλάβει και την προώθηση των προϊόντων που παράγει η περιφέρεια.

Ακόμη και τώρα, που το σήμερα είναι μετά τις πολλές ευκαιρίες του χθες, δεν είναι αργά….

Χρειάζεται βούληση για μια πραγματική περιφερειακή πολιτική.

Είστε διατεθιμένοι;

Σας ευχαριστώ