Η ουσιαστική στασιμότητα των μισθών, η αυξανόμενη ανεργία (παρά τις διαφορετικές δηλωμένες προβλέψεις της κυβέρνησης), η αύξηση της φορολογίας, ιδίως η συνέχιση της αύξησης των έμμεσων φόρων και παράλληλα η συνεχιζόμενη και εντεινόμενη υποβάθμιση του κοινωνικού κράτους, μπορούν να οδηγήσουν την οικονομία και ιδιαίτερα τα ασθενέστερα στρώματα μέσα στο 2009 σε δραματικές καταστάσεις.
Σε μια τέτοια περίοδο οικονομικής κρίσης το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων θα μπορούσε να παίξει ανασταλτικό ρόλο απέναντι στις συνέπειες της κρίσης. Όμως ήδη πέρυσι είχαμε καταγγείλει το ΠΔΕ του 2008 ως εξαιρετικά συρρικνωμένο, αλλά τώρα το ΠΔΕ για το 2009 περικόπτεται ακόμα περισσότερο και εμφανίζει μια μείωση κατά 8,8%.
Ως ποσοστό επί του ΑΕΠ, το ΠΔΕ για το 2009 είναι το μικρότερο των τελευταίων 13 ετών και μειώνεται από 3,9% σε 3,4%. Σε μια χώρα σαν την Ελλάδα με ιδιαίτερα ελλιπές το εξωτερικό ισοζύγιο πληρωμών και με μεγάλο δημόσιο χρέος, το γεγονός αυτό είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για την αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Οι περικοπές των δαπανών τόσο για το κοινωνικό κράτος όσο και για το ΠΔΕ δικαιολογούνται από τη μεριά της κυβέρνησης ως αποτέλεσμα του φόβου αύξησης του δημόσιου χρέους και της εμμονής στην αποδοχή του Πλαισίου Σταθερότητας και Ανάπτυξης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Όμως, χωρίς κοινωνικό κράτος και χωρίς αναπτυξιακή πολιτική, οι επιπτώσεις της κρίσης για την ελληνική πραγματικότητα προοιωνίζονται ζοφερές. Εξάλλου, τα 28 δισ. ευρώ που δίνονται στις τράπεζες προορίζονται κυρίως (τα 23 δισ. ευρώ) για εγγυήσεις δανείων και τοκοχρεολύσια, ενώ η προοπτική για παραγωγικές επενδύσεις είναι ουσιαστικά αβέβαιη.
Η μείωση του ΠΔΕ οφείλεται κατά κύριο λόγο στην περικοπή κατά 1,85 δισ. ευρώ των κονδυλίων για τα συγχρηματοδοτούμενα έργα με την Κοινότητα. Γιʼ αυτό αμφισβητούμε κατά πόσο θα απορροφηθούν τελικά οι πόροι του ΓʼΚΠΣ και κατά πόσο θα ξεκινήσει επιτέλους η υλοποίηση των προγραμμάτων του ΕΣΠΑ 2007-2013. Για να αρχίσει ουσιαστικά να κινείται το ΕΣΠΑ υπολογίζεται ότι θα έπρεπε ήδη να έχουν ενταχθεί έργα 2 δισ. ευρώ αντί για 675 εκατ. ευρώ που προβλέπει η Εισηγητική Έκθεση του Προϋπολογισμού.
Μέσα στο ΠΔΕ η ιεράρχηση κατανομής των κονδυλίων γίνεται ως συνήθως προς τα μεγάλα δημόσια έργα και κυρίως προς τους μεγάλους οδικούς άξονες, που συνεχίζουν να κατέχουν το μεγαλύτερο ποσοστό και κατασκευάζονται με τις «γνωστές» Συμβάσεις Παραχώρησης. Παράλληλα η κυβέρνηση εμμένει σταθερά στον προγραμματισμό έργων -που είναι κατά τα άλλα απαραίτητα για το κοινωνικό σύνολο - μέσω των Συμπράξεων Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).
Οι ΣΔΙΤ, όμως, όπως έχει αποδειχτεί και από την εμπειρία και άλλων χωρών, είναι χρονοβόρες και ασύμφορες οικονομικά και ποιοτικά για το δημόσιο συμφέρον. Είναι χαρακτηριστικό ότι σημαντικά έργα για σχολεία και νοσοκομεία που έχουν εξαγγελεθεί για να υλοποιηθούν μέσω ΣΔΙΤ από το 2007 δεν έχουν ακόμα ξεκινήσει.
Μέσα στις δαπάνες του ΠΔΕ του 2009 οι μεγαλύτερες μειώσεις κονδυλίων παρατηρούνται στους τομείς: πολιτισμού κατά 40%, νομαρχιακών έργων 14,3%, ενέργειας 24,4%, έρευνας - τεχνολογίας 15%, βιομηχανίας - βιοτεχνίας 8,1%, συγκοινωνιών 4,7%, όπου εντάσσονται και οι σιδηρόδρομοι με μείωση 22,4%.
Πρέπει να επισημάνει κανείς ότι, ακριβώς όπως εδώ και 30 χρόνια οι γενιές των εργαζομένων έχουν σπρωχθεί στον δανεισμό, αφαιρώντας έτσι ολοένα και περισσότερα έσοδα από τις μέλλουσες γενιές, η ίδια λογική ακολουθείται τώρα και όσον αφορά τις περικοπές στο περιβάλλον, τον πολιτισμό και την έρευνα.
Οι περικοπές σε αυτούς τους τομείς «κλέβουν» από τη ζωή των επόμενων γενεών που κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς προοπτική, χωρίς αναζήτηση καινοτόμων δρόμων, στεγνές από πολιτισμό και σε μια φύση σε μεγάλο βαθμό ρημαγμένη.
Ο τακτικός προϋπολογισμός βέβαια προβλέπει κονδύλια για τους μισθούς και τη λειτουργία του υπουργείου Πολιτισμού, καθώς και για τα τακτικά έξοδα των μουσείων. Προβλέπει και το πενιχρό ποσό των 50.000 ευρώ για ενίσχυση βιβλιοθηκών!. Όμως είναι μηδενικός ο προϋπολογισμός δαπανών από το ΠΔΕ για αρχαιολογικούς χώρους, μουσεία και πολιτιστικά δρώμενα.
Ακόμη προβλέπονται μόνο 3 εκατ. ευρώ για την Ενοποίηση Αρχαιολογικών Χώρων Αθήνας (ΕΑΧΑ), κατά συνέπεια είναι περιττό να περιμένουμε ότι θα υλοποιηθούν με βάση τη μέχρι σήμερα πείρα οι προγραμματισμοί για την Ακαδημία Πλάτωνος, τον Κεραμεικό, τον Κολωνό και το Δημόσιο Σήμα.
Παρόλες τις εξαγγελίες της κυβέρνησης ότι κόπτεται για το περιβάλλον παρατηρούμε ότι στο ΠΔΕ προβλέπονται μηδενικοί πόροι για τον τομέα του περιβάλλοντος. Ενώ σήμερα όλο και περισσότερο αναζητούνται διεθνώς οι δρόμοι για μια πράσινη οικονομία, η κυβέρνηση επιμένει σε ένα μοντέλο ανάπτυξης της χώρας που έχει αποδειχτεί οδυνηρό.
Όπως ο Μπερλουσκόνι στην Ιταλία, έτσι και η ελληνική κυβέρνηση φαίνεται να θεωρεί πως σε περίοδο κρίσης επιτρέπονται αναβολές των προγραμμάτων για τη μείωση εκπομπών ρυπογόνων ουσιών και τη μείωση των επιπτώσεων από τις κλιματικές αλλαγές. Παρʼ όλα αυτά στην πρόσφατη Σύνοδο για το κλίμα η Ελλάδα κατατάσσεται 5η στον κόσμο στην αύξηση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου με ποσοστό 27,3%.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS