[ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ]
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ, κύριε Υπουργέ.
Επόμενη είναι η με αριθμό 557/17-2-2009 επίκαιρη ερώτηση της Βουλευτού του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Ευαγγελίας Αμανατίδου-Πασχαλίδου προς τους Υπουργούς Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων και Ανάπτυξης, σχετικά με τη ρύπανση που προκαλεί η Βιομηχανία Φωσφορικών Λιπασμάτων στην περιοχή Νέας Καρβάλης κ.λπ.
...
Ο Υπουργός κ. Καλογιάννης έχει το λόγο.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ευχαριστώ, κυρία Πρόεδρε.
Σχετικά με το ειδικό σχέδιο και την αντιμετώπιση τεχνολογικού ατυχήματος μεγάλης έκτασης, ΣΑΤΑΜΕ, όπως λέγεται, της συγκεκριμένης βιομηχανίας, θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι η υποχρέωση σύνταξής της ανήκει στην αρμόδια νομαρχιακή αυτοδιοίκηση.
Επειδή η συγκεκριμένη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση δεν είχε τη δυνατότητα να εκπονήσει το ΣΑΤΑΜΕ, ανέλαβε αυτήν την υποχρέωση το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. Έτσι στο πλαίσιο του τρίτου επιχειρησιακού προγράμματος «Περιβάλλον» χρηματοδοτήθηκε η μελέτη και μάλιστα όχι για τη συγκεκριμένη βιομηχανία, αλλά προωθήθηκαν οι μελέτες για το ΣΑΤΑΜΕ, για όλες τις αντίστοιχες βιομηχανίες της χώρας, δηλαδή για τις βιομηχανίες οι οποίες υποχρεούνται να έχουν τέτοιο σχέδιο. Η σχετική μελέτη έχει ολοκληρωθεί από το Δεκέμβριο του 2005 και έχει ήδη σταλεί σε όλους τους αρμόδιους φορείς και είναι στη διάθεσή τους έτσι ώστε να μπορεί να χρησιμοποιηθεί κατάλληλα σε περίπτωση ανάγκης.
Σε ό,τι αφορά το εσωτερικό ΣΑΤΑΜΕ, και αυτό υπάρχει. Έχει επικαιροποιηθεί και έχει υποβληθεί μαζί με τη μελέτη ασφάλειας του εργοστασίου από το Νοέμβριο του 2008 στην αρμόδια διεύθυνση Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Καβάλας και στο εποπτεύον Υπουργείο Ανάπτυξης. Αυτά σε ό,τι αφορά το πρώτο ερώτημά σας.
Σε ό,τι αφορά τα απόβλητα της φωσφογύψου, πρέπει να πούμε ότι αυτά αποτελούν ένα ζήτημα της παραγωγής των φωσφορικών λιπασμάτων. Παράγονται σε μεγάλες ποσότητες. Συνεπώς απαιτούν και μεγάλη έκταση για να μπορούν να εναποτίθενται στο έδαφος, αφετέρου δε εκλύουν σκόνη και φθοριούχες ενώσεις.
Όμως θα πρέπει να επισημάνω ότι ο τρόπος διαχείρισης των αποβλήτων μιας βιομηχανίας αποτελεί κομμάτι της περιβαλλοντικής της αδειοδότησης. Η συγκεκριμένη βιομηχανία έχει αδειοδοτηθεί για πρώτη φορά το 1992 με μία κοινή υπουργική απόφαση βάσει της τότε κείμενης περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Το 2003 εκδόθηκε νέα Κ.Υ.Α. με την οποία τροποποιήθηκε ουσιαστικά η παλιά και επιβλήθηκαν πρόσθετοι περιβαλλοντικοί όροι. Στη συγκεκριμένη απόφαση του 2003 αναφέρεται ότι η διάθεση της φωσφογύψου πρέπει να γίνεται σύμφωνα με τους όρους και τις προϋποθέσεις της απόφασης του 2001 του Τμήματος Περιβάλλοντος της Νομαρχίας Καβάλας.
Πρέπει να σας πω ότι η συγκεκριμένη βιομηχανία έχει υποβάλει στην αρμόδια Διεύθυνση του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. νέο φάκελο για ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων. Έχουμε ζητήσει πρόσθετα στοιχεία τα οποία ήλθαν πολύ πρόσφατα, πριν από είκοσι μέρες περίπου. Βρισκόμαστε στη διαδικασία αξιολόγησης των συγκεκριμένων στοιχείων έτσι ώστε να προχωρήσουμε με τον αυστηρότερο δυνατό τρόπο στην ανανέωση των περιβαλλοντικών όρων.
Ευχαριστώ πολύ κυρία Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ορίστε κυρία συνάδελφε, έχετε το λόγο.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΜΑΝΑΤΙΔΟΥ-ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ: Ευχαριστώ κυρία Πρόεδρε.
Κύριε Υπουργέ, μου είπατε για το πρώτο ερώτημα. Για το δεύτερο δεν έχετε πει τίποτα. Για το ραδιοϊσότοπο, το ράδιο 226 δεν έχετε πει τίποτα. Θυμάστε όλοι ότι η μαντάμ Κιουρί ήταν αυτή που ανακάλυψε το ραδιοϊσότοπο, το ράδιο και πέθανε απʼ αυτό, δηλαδή από λευχαιμία.
Εγώ θα αναφερθώ πρώτα απʼ όλα στους επτακόσιους εργαζόμενους της Βιομηχανίας Φωσφορικών Λιπασμάτων που έχουν από τη μία την αγωνία της ανεργίας τους και από την άλλη ίσως δεν φωνάζουν τόσο πολύ για την υγεία τους.
Όμως οι κάτοικοι της περιοχής της Νέας Καρβάλης έχουν ξεσηκωθεί κύριε Υπουργέ και γιʼ αυτό δεν μου έχετε απαντήσει. Η περιοχή αυτή είναι γη υψηλής παραγωγικότητας και αυτό σημαίνει ότι εκεί μπαίνουν κηπευτικά. Από τη στιγμή που με τον αέρα κάθεται πάνω η φωσφογύψος, γνωρίζετε ότι περνά στην τροφική αλυσίδα. Υπάρχει ο υδροφόρος ορίζοντας, υπάρχει η θαλάσσια περιοχή και υπάρχουν και μελέτες.
Δεν μου είπατε τίποτα γιατί επιβλήθηκε το πρόστιμο των 330.000 ευρώ από το Υπουργείο σας. Οι επιθεωρητές περιβάλλοντος είπαν ότι η προσωρινή αποθήκευση της φωσφογύψου δεν γίνεται σύμφωνα με την άδεια προσωρινής αποθήκευσης, την εγκεκριμένη μελέτη αποκατάστασης και την εγκεκριμένη ραδιολογική μελέτη. Δεν έχουν ενταθεί από πλευράς της βιομηχανίας οι προσπάθειες απομάκρυνσης των καταλυτών. Δεν υπάρχει σήμανση των αποβλήτων καταλυτών και η επεξεργασία και διάθεση των υγρών αποβλήτων της μονάδας δεν γίνεται σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία.
Επίσης το Ινστιτούτο Αλιευτικών Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Αγροτικής Ανάπτυξης σε μια επίσημη έκθεσή του στα πλαίσια ερευνητικού προγράμματος με τίτλο «Επεξεργασία και αξιολόγηση του περιβάλλοντος στο Νομό Καβάλας» και συγκεκριμένα της περιοχής μεταξύ της ΒΙΠΕ Καβάλας και του οικισμού Παλιού είπε ότι ανιχνεύτηκαν υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, κυρίως χαλκού, ψευδαργύρου, υδραργύρου και καδμίου. Ειδικότερα οι συγκεντρώσεις μολύβδου και ψευδαργύρου υπερβαίνουν κατά πολύ τα διεθνώς αποδεκτά επίπεδα, ενώ του υδραργύρου και του καδμίου βρίσκονται στα επίπεδα υψηλής ρύπανσης. Προτείνεται η απομόνωση των αποθέσεων φωσφογύψου από τη θάλασσα και την επικάλυψη των αποθέσεων με αργιλικές στρώσεις οι οποίες δεν γίνονται.
Και ένα τελευταίο. Όταν γνωρίζουμε όλοι και εδώ έχω και μία μελέτη δύο καθηγητών του ΑΠΘ, της κυρίας Κεχαγιά και του κ. Τσώχου, που λέει ότι μπορεί το παραπροϊόν από τη βιομηχανία αυτή, τη Β.Φ.Λ., ο φωσφογύψος να χρησιμοποιηθεί ως υδραυλική κονία για έργα και έχει γίνει μια Εγνατία οδός, γιατί δεν αναλάβατε αυτή την πρωτοβουλία ώστε να φύγουν όλα αυτά τα βουνά της φωσφογύψου, να χρησιμοποιηθούν ως ανακυκλώσιμα κάπου αλλού και να ξεκινήσει μια σωστή διαχείριση με τις γεωμεμβράνες γιατί σίγουρα αυτή τη στιγμή είναι φύσει αδύνατο να μετακινηθούν και να μπουν από κάτω οι γεωμεμβράνες.
Αυτά θα ήθελα να πω και θα καταθέσω και αυτή την έκθεση των δύο πολιτικών μηχανικών του ΑΠΘ.
(Στο σημείο αυτό η Βουλευτής κυρία Ευαγγελία Αμανατίδου-Πασχαλίδου καταθέτει για τα Πρακτικά την προαναφερθείσα έκθεση, η οποία βρίσκεται στο αρχείο του Τμήματος Γραμματείας της Διεύθυνσης Στενογραφίας και Πρακτικών της Βουλής)
Όμως θα ήθελα πραγματικά να μου πείτε, γιατί η αγωνία των κατοίκων της περιοχής είναι πολύ μεγάλη, όπως και των εργαζομένων και ας μην την εκφράζουν λόγω της αγωνίας για τη δική τους δουλειά.
Σας ευχαριστώ πολύ.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ορίστε κύριε Υπουργέ, έχετε το λόγο.
ΣΤΑΥΡΟΣ ΚΑΛΟΓΙΑΝΝΗΣ (Υφυπουργός Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων): Ευχαριστώ κυρία Πρόεδρε.
Δεν αναφέρθηκα στο πρόστιμο του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. διότι δεν πρόλαβα κυρία συνάδελφε. Είπα ότι στη δευτερολογία θα δώσω πρόσθετα στοιχεία.
Το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. λοιπόν έχει ελέγξει τη συγκεκριμένη βιομηχανία. Βρέθηκε όντως ότι υπάρχουν παραβάσεις και της περιβαλλοντικής νομοθεσίας, αλλά και των εγκεκριμένων περιβαλλοντικών όρων και γιʼ αυτό το πρόστιμο ήταν υψηλότατο, 330.000 ευρώ όπως και εσείς αναφέρετε στην ερώτησή σας.
Από εκεί και πέρα θέλω να πω το εξής. Η συγκεκριμένη βιομηχανία είναι από εκείνες που είναι υποχρεωμένες να ακολουθήσουν την κοινοτική οδηγία IPBS για την ολοκληρωμένη πρόληψη και τον έλεγχο της ρύπανσης. Στις βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές, που είναι υποχρεωμένη η συγκεκριμένη βιομηχανία να ακολουθήσει, υπάρχουν συγκεκριμένες τεχνικές προδιαγραφές για τη βελτίωση της ποιότητας της παραγόμενης φωσφογύψου με τελικό σκοπό την αξιοποίησή της. Αυτές οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές ακολουθούνται.
Συνεπώς το Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. όπως είπα και προηγουμένως βρίσκεται στη διαδικασία ανανέωσης των περιβαλλοντικών όρων της συγκεκριμένης βιομηχανίας. Ζητήσαμε τα πρόσθετα στοιχεία, τα έχουμε πάρει, τα αξιολογούμε. Θα επιβληθούν αυτές οι βέλτιστες διαθέσιμες τεχνικές έτσι ώστε και η ποιότητα των παραγόμενων «αποβλήτων» της φωσφογύψου να είναι πολύ καλύτερη, να μην έχει αυτές τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και βεβαίως να μειωθεί ο όγκος των παραγόμενων αποβλήτων.
Πρέπει όμως να πω και να ξεκαθαρίσω ότι δεν είναι αρμοδιότητα του Υ.ΠΕ.ΧΩ.Δ.Ε. ο έλεγχος της ποσότητας των αποβλήτων. Υποχρεούται στο πλαίσιο της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» η συγκεκριμένη βιομηχανία και κάθε βιομηχανία να φροντίζει για τα απόβλητά της. Σε διαφορετική περίπτωση είναι υπόλογη. Γιʼ αυτό μπαίνουν αυτά τα πρόστιμα και γιʼ αυτό οι σχετικοί φάκελοι διαβιβάζονται για το ποινικό σκέλος στον εισαγγελέα.
Ευχαριστώ πολύ κυρία Πρόεδρε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΥΣΑ (Έλσα Παπαδημητρίου): Ευχαριστώ.
Ολοκληρώθηκε η συζήτηση των επικαίρων ερωτήσεων.