Οι συμβασιούχοι του Υπουργείου Πολιτισμού διεκδικούσαν με κινητοποιήσεις, ήδη από τα τέλη του 2008, την καταβολή των αποδοχών τους και την επαναπρόσληψή τους. Η αλλαγή της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου και η ανάληψη καθηκόντων από τον κ. Σαμαρά συνοδεύτηκε από υποσχέσεις για άμεση εξεύρεση λύσης και ικανοποίηση των αιτημάτων των εργαζομένων, με αποτέλεσμα και την προσωρινή παύση των κινητοποιήσεών τους. Οι επανειλημμένες, ωστόσο, δεσμεύσεις του νέου Υπουργού Πολιτισμού, από τον Ιανουάριο έως σήμερα, αποδείχθηκαν ανέξοδες εξαγγελίες, τόσο για το ζήτημα των συμβασιούχων με ασφαλιστικά μέτρα όσο και για τη μεγάλη πλειονότητα των συμβασιούχων που βρίσκονται αντιμέτωποι με την ανεργία. Ο κ. Σαμαράς μάλιστα, κληθείς να απαντήσει σε σχετική Επίκαιρη Ερώτηση που κατέθεσε πέντε φορές η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Άννα Φιλίνη, αρνήθηκε να εμφανιστεί στη Βουλή για να απαντήσει επί πέντε βδομάδες!
Οι εργαζόμενοι του Υπουργείου Πολιτισμού έχουν αναγγείλει για την ερχόμενη εβδομάδα επαναλαμβανόμενες κινητοποιήσεις, στις οποίες περιλαμβάνεται και το κλείσιμο της Ακρόπολης. Για τις κινητοποιήσεις τους αυτές έχουν ήδη βρεθεί αντιμέτωποι με τον Εισαγγελέα ενώ αναμένεται να αναλάβουν δράση και οι δυνάμεις καταστολής.
Μετά από αυτές τις εξελίξεις και τη διαφαινόμενη αδυναμία εξεύρεσης λύσης για τους εκατοντάδες συμβασιούχους που παραμένουν απλήρωτοι, οι βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ Άννα Φιλίνη και Παναγιώτης Λαφαζάνης κατέθεσαν σχετική τροπολογία στο σχέδιο νόμου «Σύστημα Άυλων Τίτλων, διατάξεις για την Κεφαλαιαγορά, φορολογικά θέματα και λοιπές διατάξεις».
Με βάση την τροπολογία, υποδεικνύεται η δυνατότητα εκταμίευσης των σχετικών κονδυλίων για την πληρωμή των συμβασιούχων μέσω της αξιοποίησης των πόρων του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων από το Ταμείο Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων. Πρόκειται για δυνατότητα που προβλέπεται ήδη στον πρόσφατο νόμο για την ίδρυση του Μουσείου Ακρόπολης (ν. ν. 3711/2008), καθώς αφορά εργαζόμενους που απασχολούνται στην εκτέλεση έργων «διασφάλισης, συντήρησης, διαμόρφωσης και εξωραϊσμού αρχαιολογικών χώρων, μνημείων αρχαίων και νεοτέρων και μουσείων».
Για την οριστική δε επίλυση του ζητήματος των χιλιάδων συμβασιούχων –που κατά πάγια πρακτική χρησιμοποιεί το Υπουργείο Πολιτισμού για τη στελέχωση των Υπηρεσιών του- προτείνεται η εξαίρεση των εν λόγω εργαζομένων από τους περιορισμούς απασχόλησης με διαδοχικές συμβάσεις που προβλέπει το Π.Δ. 164/2004 (όριο 24 μηνών και υποχρέωση τρίμηνης διακοπής), λόγω της ειδικής φύσης της εργασίας τους. Με την προτεινόμενη ρύθμιση –που ήδη ισχύει και για άλλες κατηγορίες εργαζομένων- οι αρχαιολογικές υπηρεσίες θα σταματήσουν να αποστερούνται του εξειδικευμένου και έμπειρου προσωπικού τους και ολόκληρες κατηγορίες επιστημονικού προσωπικού θα σταματήσουν να οδηγούνται στην ανεργία.
Η επίλυση των τεράστιων προβλημάτων τόσο στην εύρυθμη λειτουργία του Υπουργείου Πολιτισμού όσο και στην απασχόληση των συμβασιούχων είναι πλέον ζήτημα πολιτικής βούλησης.
Αιτιολογική έκθεση
Το Υπουργείο Πολιτισμού έχει ως πάγια πρακτική την κάλυψη των κενών στη στελέχωση των Υπηρεσιών του με συμβασιούχους, αντί της θέσπισης ενός σταθερού συστήματος προσλήψεων. Η πρόσφατη λήξη των συμβάσεων μεγάλου αριθμού συμβασιούχων δημιούργησε σημαντικά προβλήματα στην εύρυθμη λειτουργία των υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού, καθώς οι εν λόγω εργαζόμενοι κάλυπταν πάγιες και διαρκείς ανάγκες.
Η διασφάλιση των συμβασιούχων μέσω της ανανέωσης των συμβάσεών τους εκκρεμεί και παρά την ύπαρξη ασφαλιστικών μέτρων παραμένουν απλήρωτοι μετά την κατάργηση του ειδικού λογαριασμού, αφού το Ελεγκτικό Συνέδριο δεν εγκρίνει την πληρωμή τους. Το ίδιο ισχύει και για τους συμβασιούχους που παρείχαν βάσει προσωρινής διαταγής - για το διάστημα μέχρι την εκδίκαση των ασφαλιστικών μέτρων- τις υπηρεσίες τους στο Υπουργείο Πολιτισμού. Στον πρόσφατο νόμο ωστόσο για την ίδρυση νομικού προσώπου δημοσίου δικαίου με την επωνυμία Μουσείο Ακρόπολης (ν. 3711/2008), προβλέπεται η διαχείριση και διάθεση των πόρων του Ταμείου Αρχαιολογικών Πόρων και Απαλλοτριώσεων προς εξυπηρέτηση των επιδιωκόμενων σκοπών –μεταξύ άλλων- του Ταμείου Διαχείρισης Πιστώσεων για την Εκτέλεση Αρχαιολογικών Έργων. Τα ανωτέρω κονδύλια, επομένως, μπορούν να διατίθενται για την εκτέλεση έργων διασφάλισης, συντήρησης, διαμόρφωσης και εξωραϊσμού αρχαιολογικών χώρων, μνημείων αρχαίων και νεοτέρων και μουσείων, έργα δηλαδή στα οποία εργάζονται οι εν λόγω συμβασιούχοι και συνεπώς μπορεί με τον τρόπο αυτό να διασφαλιστεί η εκταμίευση των αντίστοιχων πιστώσεων.
Όπως προκύπτει εξάλλου από σχετικές αποφάσεις και γνωμοδοτήσεις του Δικαστηρίου Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (C-268/06), του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους και του Άρειου Πάγου, οι αποφάσεις των πολιτικών δικαστηρίων που αφορούν σε εργαζόμενους ορισμένου χρόνου, ανεξαρτήτως της θέσης σε ισχύ του Π.Δ. 164/2004, είναι υποστατές και δεσμευτικές για τη Διοίκηση. Συνεπώς, το Δημόσιο έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται χωρίς καθυστέρηση προς τις δικαστικές αποφάσεις (στις οποίες ως προς την υποχρέωση συμμόρφωσης εμπίπτουν και οι προσωρινές διαταγές, σύμφωνα και με την Ολ. Α.Π. 1154/1990) και να προβαίνει σε όλες τις ενέργειες που επιβάλλονται για την εκτέλεση των αποφάσεων.
Την ίδια στιγμή, χιλιάδες ακόμη εργαζόμενοι του ΥΠ.ΠΟ τελούν υπό καθεστώς ομηρίας, καθώς διαθέτουν επιστημονική κατάρτιση και πολυετή προϋπηρεσία και καλύπτουν πάγιες ανάγκες του Υπουργείου Πολιτισμού σε πλήθος ειδικοτήτων, αλλά δεν επαναπροσλαμβάνονται λόγω του προβλεπόμενου -από το Π.Δ. 164/2004- περιορισμού στη σύναψη διαδοχικών συμβάσεων εργασίας ορισμένου χρόνου. Συνεπεία τούτων, οι αρχαιολογικές υπηρεσίες αποστερούνται του εξειδικευμένου και έμπειρου προσωπικού τους, με αποτέλεσμα ορισμένες ειδικότητες να παραμένουν δυσεύρετες, ενώ ολόκληρες κατηγορίες επιστημονικού προσωπικού οδηγούνται στην ανεργία και αποστερούνται οποιουδήποτε επαγγελματικού δικαιώματος, αφού δεν μπορούν να αναζητήσουν εργασία σε άλλον φορέα πλην του κράτους, αποκλειστικά αρμόδιου για την προστασία και διαχείριση μνημείων και αρχαιοτήτων.
Κατόπιν τούτων, προτείνεται η προσθήκη ενός νέου άρθρου ως εξής:
ΑΡΘΡΟ
1. Στο άρθρο 1 παρ. 3 του Ν. 2021/1992, όπως αντικαταστάθηκε με το άρθρο 13 Ν. 3711/2008, προστίθεται εδάφιο βʼ ως εξής: «Στους σκοπούς των περιπτώσεων του βʼ εδαφίου της παραγράφου 1 του άρθρου 2 του ν. 736/1977 υπάγεται και η καταβολή αποδοχών των εργαζομένων του Υπουργείου Πολιτισμού με προσωρινές διαταγές και αποφάσεις ασφαλιστικών μέτρων, εφʼ όσον απασχολούνται για τη διασφάλιση, συντήρηση, διαμόρφωση και εξωραϊσμό των αρχαιολογικών χώρων, μνημείων αρχαίων και νεοτέρων και μουσείων και του περιβάλλοντος ταύτα χώρου.»
2. Στο άρθρο 10, παρ. 2 του Π.Δ. 99/1992, όπως τροποποιήθηκε με το Ν. 3525/2007, προστίθεται τελευταίο εδάφιο ως εξής: «Το προσλαμβανόμενο προσωπικό του ΥΠ.ΠΟ εντάσσεται στις ειδικές κατηγορίες επαγγελμάτων των άρθρων 5 παρ. 2 και 6 παρ. 2 του Π.Δ. 164/2004 που εξαιρούνται των περιορισμών απασχόλησης συμβασιούχων με την ίδια ειδικότητα στον ίδιο εργοδότη πέραν των 24 μηνών, ως ειδική από τη φύση και το είδος της εργασίας κατηγορία εργαζομένων. Είναι, επομένως, δυνατή η κατάρτιση διαδοχικών συμβάσεων χωρίς τη μεσολάβηση τρίμηνης διακοπής, καθώς αυτή είναι αναγκαία για την εξυπηρέτηση των ειδικών ομοειδών αναγκών που σχετίζονται ευθέως και αμέσως με τη μορφή, το είδος και τη δραστηριότητα του εν λόγω Υπουργείου.»
Αθήνα, 5.3.2009
Οι προτείνοντες βουλευτές
Άννα Φιλίνη
Παναγιώτης Λαφαζάνης