Τα τελευταία τριάντα χρόνια η πλαστική σακούλα κατακλύζει τις αγορές. Η χρήση του πλαστικού επιβαρύνει το περιβάλον με πολλούς τρόπους,αφού για τη διάσπασή του, τη φυσική του ανακύκλωση απαιτούνται τουλάχιστον διακόσια χρόνια.Υπολογίζεται ότι περίπου πεντακόσια δισεκατομμύρια πλαστικές σακούλες πωλούνται στους εμπόρους λιανικής πώλησης κάθε χρόνο σε όλο τον κόσμο. Στην Ελλάδα καταναλώνονται έντεκα εκατομμύρια πλαστικές σακούλες την ημέρα.
Η πλαστική σακούλα κατασκευάζεται από πολυαιθυλένιο, παράγωγο του πετρελαίου.
Δώδεκα εκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου χρειάζονται στην Αμερική για να κατασκευαστούν οι πλαστικές σακούλες που καταναλώνουν οι αμερικανοί πολίτες.
Στην Κίνα όπου χρησιμοποιούνται τρία δισεκατομμύρια πλαστικές τσάντες το χρόνο,απαγορεύτηκε η δωρεάν διανομή τους. Η Κίνα θα εξοικονομήσει τριάντα επτά εκατομμύρια βαρέλια πετρέλαιο το χρόνο από το μέτρο αυτό.
Η χρήση της πλαστικής σακούλας δημιουργεί παράπλευρες απώλειες, καταστροφικές για το περιβάλλον. Υπολογίζεται ότι υπάρχουν περίπου δύο χιλιάδες πλαστικές σακούλες και μπουκάλια ανά τετραγωνικό μέτρο στη Μεσόγειο. Διακόσια διαφορετικά είδη θαλάσσιων οργανισμών (πουλιά,φάλαινες, φώκιες και χελώνες) πεθαίνουν λαμβάνοντας το πλαστικό σαν τροφή.
Πρώτη η Ιρλανδία, το 2002, ψήφισε νόμο με τον οποίο φορολογεί τις πλαστικές σακούλες.΄Οσοι πολίτες θέλουν σακούλα πρέπει να πληρώσουν 0,33 ευρώ. Μετά από λίγες εβδομάδες και μετά από μια μεγάλη διαφημιστική εκστρατεία η χρήση της σακούλας μειωθηκε κατά 94%. Ακολούθησαν η Σκωτία και η Δανία.Το 2005 η Ρουάντα απαγόρευσε τις πλαστικές σακούλες.Το Μάρτιο του 2007 το Σαν Φρανσίσκο είναι η πρώτη αμερικανική πόλη που απαγορεύει τη χρήση μη βιοδιασπώμενων πλαστικών τσαντών στα μεγάλα καταστήματα τροφίμων. Στο Μπαγκλαντές έχουν απαγορευτεί. Στην Ουγκάντα τα χρήματα που εξοικονομούνται μπαίνουν σε ένα ταμείο για την ενίσχυση της εκπαίδευσης των άπορων παιδιών.Στο Λονδίνο ξεκίνησε η χρέωση της πλαστικής σακούλας από την 1η Ιανουαρίου 2009,ενώ ολοκληρωτική απαγόρευση ισχύει από τις αρχές του χρόνου στο Παρίσι,μέτρο που θα ισχύσει σε όλη τη Γαλλία μέχρι το 2010. Από την 1η Ιανουαρίου 2009,το υπουργείο περιβάλοντος στην ΠΓΔΜ απαγόρευσε οποιονδήποτε τύπο πλαστικής τσάντας στους κλάδους λιανικής και τροφίμων, καθώς επίσης και στις αγορές.Θα επιτρέπονται μόνο για αντικείμενα βάρους άνω των πέντε κιλών, αλλά ο καταναλωτής θα πληρώνει το αντίτιμο.
Στην Ελλάδα, αν και υπάρχει νομοθετική ρύθμιση από το 2001 με στόχο τη μείωση, επαναχρησιμοποίηση και αξιοποίηση των πλαστικών τσαντών ως υλικών συσκευασίας, τα αποτελέσματα είναι αποθαρρυντικά. Πριν από μερικούς μήνες, με πρωτοβουλία του Δημάρχου Αθηναίων, υπογράφτηκε μνημόνιο συνεργασίας μεταξύ του Δήμου Αθηναίων, εκπροσώπων εννέα μεγάλων αλυσίδων σούπερ μάρκετ, δικτύου καταστημάτων μικρογευμάτων και το Σύνδεσμο Επιχειρήσεων Λιανικής Πώλησης Ελλάδος για τη σταδιακή απόσυρση της πλαστικής σακούλας και την αντικατάστασή της από άλλες,φιλικές για το περιβάλον.
Με αυτά τα δεδομένα,
Ερωτώνται οι αρμόδιοι υπουργοί :
- Γιατί δεν έχουν ληφθεί μέτρα προκειμένου να απαγορευτεί η δωρεάν χρήση οποιουδήποτε τύπου πλαστικής σακούλας σε όλους τους κλάδους λιανικής πώλησης και τροφίμων;
- Προτίθενται, έστω, να λάβουν μέτρα για την αντικατάσταση της πλαστικής σακούλας από βιοδιασπώμενες κλπ., με στόχο αφενός την εξοικονόμηση ενέργειας και τη μείωση εκπομπών αερίων στις πόλεις και αφετέρου την εξοικονόμηση εκατομμυρίων ευρώ από τη μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Μιχάλης Παπαγιαννάκης
Γρηγόρης Ψαριανός