Αγαπητές Συντρόφισσες,
Αγαπητοί Σύντροφοι,
Ναι, η 1η Πανελλαδική Συνδιάσκεψη σηματοδοτήθηκε από έντονη έκφραση ενθουσιασμού και συμμετοχικών προσδοκιών, ενώ η τωρινή, η 2η Πανελλαδική, σηματοδοτείται από έντονη έκφραση προβληματισμού, κριτικής επιφύλαξης και αγωνίας. Ε, και; Γιατί αυτό είναι κακό; Και πολύ περισσότερο, γιατί είναι περίεργο και ανησυχητικό;
Μήπως δεν έχουν μεσολαβήσει τόσο σοβαρές εξελίξεις; Μήπως δεν έχει προκύψει η παγκόσμια οικονομική κρίση, που έχει φέρει εντελώς νέα δεδομένα στο προσκήνιο; Μήπως δεν έχουμε βρεθεί μπροστά σε πολύ πιο σοβαρά και κρίσιμα διλήμματα απʼ όσα είχαμε τότε;
Κοιτάξτε, όταν λέγαμε –και εξακολουθούμε να λέμε - ότι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι ένα «πείραμα», προφανώς δεν εννοούσαμε μια ανέμελη ενασχόληση. Δεν υπάρχει εύκολος δρόμος για την αλλαγή των πολιτικών και κοινωνικών συσχετισμών, για την «αλλαγή του τοπίου», για το «σοσιαλισμό». Προφανώς μπροστά στις δυσκολίες θα έχουμε τα πάνω μας και τα κάτω μας. Τις επιτυχίες μας και τις αποτυχίες μας. Τις συμφωνίες μας και τις διαφωνίες μας. Όμως, συντρόφισσες και σύντροφοι, γιατί τόση «γκρίνια»; Μήπως έχουμε πάψει να παρεμβαίνουμε σε όλα τα κοινωνικά και πολιτικά μέτωπα; Μήπως έχει πάψει να μας παρακολουθεί με ενδιαφέρον και προσδοκίες ένα πολύ σημαντικό τμήμα της ελληνικής κοινωνίας; Μήπως ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α δεν είναι εδώ; Μήπως ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δεν είναι παντού;
Συντρόφισσες και Σύντροφοι, ας το πιστέψουμε βαθιά κι ας το υπερασπιστούμε με πάθος. Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δεν είναι απλά μια πολιτική συνεργασία κομμάτων, οργανώσεων και ανένταχτων αγωνιστών. Είναι η διορατική και πρωτοπόρα ανταπόκριση στην ιστορική ανάγκη των καιρών. Γεννήθηκε απʼ το «νέο» και δε μας επιτρέπεται να τον υπερασπιζόμαστε ως δήθεν επιβεβαίωση του «παλιού», ανάλογα με την πολιτική μας οπτική και μάλιστα με περισσή αυταρέσκεια αρκετές φορές. Είναι πορεία - δύσκολη και μεγαλειώδης - σύνθεσης ιδεών, απόψεων, ευαισθησιών, βιωμάτων, ιστορικών διαδρομών, πολιτικών ιδεολογικών ρευμάτων, σύνθετων ανθρώπινων προσδοκιών. Όλα αυτά μετά από ανάλυση της συγκεκριμένης σύγχρονης πραγματικότητας. Σʼ αυτή τη σύνθεση είναι απόλυτη η ανάγκη για όλες και για όλους, για όλα τα πολιτικά ρεύματα και τις ιστορικές διαδρομές να απαλλαγούμε από τις ακλόνητες βεβαιότητες, τα εγωιστικά σύνδρομα περιχαράκωσης και αυτοεπιβεβαίωσης. Να πετάξουμε, δηλαδή, επιτέλους από πάνω μας τη «σκουριά» που σε αυτές τις διαδρομές μαζέψαμε. Γιατί όλες ανεξαιρέτως οι αναμφίβολα πολύ σημαντικές διαδρομές μας κουβαλάνε πια και μπόλικη «σκουριά»!!!
Ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. είναι πρωτοπορία γιατί έχει έγκαιρα συλλάβει τα μηνύματα των καιρών και έχει ανοίξει δρόμους δύσκολους για να ανταποκριθεί σʼ αυτά.
Πώς τώρα, ξαφνικά θα γοητευτούμε, για παράδειγμα, από τα νέα «αντικαπιταλιστικά» ενωτικά εγχειρήματα που εκδηλώνονται με τόση μεγάλη καθυστέρηση στην Ελλάδα και στην Ευρώπη; Όσο κι αν πρέπει –και πρέπει- να τα παρακολουθήσουμε με ενδιαφέρον, πόσο μπορούμε να υποβαθμίσουμε το γεγονός ότι η πρωτοπόρα παρουσία του δικού μας υποδειγματικού και παραδειγματικού πειράματος έχει ήδη επηρεάσει και επιταχύνει εξελίξεις «δεξιά» και «αριστερά» σε Ελλάδα και Ευρώπη; Είναι λίγο αυτό; Όχι βέβαια…
Όσο, όμως κι αν πρέπει κατά τη γνώμη μου όλες και όλοι να συνομολογήσουμε και να υπερασπιστούμε ως ιστορικά σημαντικό το «πείραμα» του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και τη μέχρι τώρα πορεία του, τούτο καθόλου δε σημαίνει ότι δεν πρέπει να αναπτύξουμε έναν ανοικτό -συστηματικό ή και έντονο διάλογο πάνω σε κριτικές προσεγγίσεις για την πολιτική μας, για την ταυτότητά μας, για τις επιλογές μας, για τη λειτουργία μας, για την προοπτική μας. Το αντίθετο μάλιστα και τέτοιος διάλογος έγινε κυρίως στη χθεσινή μας συνεδρίαση και ήταν πολύ χρήσιμος.
Πανηγυρικά, λοιπόν, όλα συνηγορούν, πιστεύω, πως έχει επιβεβαιωθεί η πολιτική επιφάνεια του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.. Παρόλα αυτά δεν μπορούμε να αγνοήσουμε ότι … «καταζητείται» το βάθος!
Καταγράφονται, όμως, ένθεν και ένθεν και απόψεις κατά τη γνώμη μου άκρως υποκειμενικές, οι οποίες προσδίδουν στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. λίγο-πολύ καταστροφικά χαρακτηριστικά. Απόψεις, λέω ξανά ένθεν και ένθεν, που μιλάνε με φανατισμό για απαράδεκτη απόκλιση από «αξίες» και «αρχές» ή για απειλούμενη διολίσθηση σε καταστροφικές επιλογές. Κατά τη γνώμη μου αυτές οι κριτικές κρίνουν αυτό που φοβούνται ότι είναι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και όχι αυτό που πραγματικά είναι. ΄Η απλώς επιλέγουν να διογκώσουν τις διαφωνίες τους γιατί έτσι νομίζουν ότι θα τις υπηρετήσουν καλύτερα.
Προτείνω να επικρατήσει ψυχραιμία. Σε τίποτα δε βοηθούν αυτού του είδους οι εντάσεις και οι πολώσεις, γιατί νομίζω πως είναι υπερβολικές, αβάσιμες και πρωθύστερες γιατί στηρίζονται κυρίως σε ιδεολογικές και όχι πολιτικές αφετηρίες. Σε ιδεολογικές εμμονές και εγκατεστημένες καχυποψίες, γιʼ αυτό και εκφράζονται πολωτικά με τη μορφή δίκης προθέσεων. Να απαλλαγούμε, λοιπόν, από όλα αυτά και να προσπαθήσουμε να εννοήσουμε τι ακριβώς λέει ο καθένας και η καθεμιά από μας και να το κρίνουμε με πολιτικούς όρους με στόχο να συνθέσουμε.
Συντρόφισσες και Σύντροφοι,
Συνεχίζω με μερικές κριτικές επισημάνσεις για τα ζητήματα της οργανωτικής δομής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. και του προγράμματός μας.
Εντάξει, όλες και όλοι κατανοούμε ότι τα οργανωτικά ζητήματα είναι πολιτικά ζητήματα. Προσωπικά αποδέχομαι ότι η συγκρότηση του «ΣΥ.ΡΙΖ.Α. των μελών του» είναι ένα δύσκολο πρόβλημα, κυρίως από πολιτική άποψη. Κατανοώ ότι «ΣΥ.ΡΙΖ.Α. μελών» σημαίνει αναπόφευκτα λιγότερο «ΣΥ.ΡΙΖ.Α. συνιστωσών». Μπορεί να σημαίνει συνιστώσες με λιγότερα ή και καθόλου μέλη. Όντως, αυτό εύκολα το λες, δύσκολα, όμως, το υπερασπίζεσαι αξιόπιστα ως ρεαλιστική και υλοποιήσιμη διαδικασία.
Όμως, κάτι πρέπει να σκεφτούμε, κάτι πρέπει να κάνουμε. Ωραία, να μη λάβουμε υπόψη τούς/τις ανένταχτους/τες ιδρυτικά μέλη, μερικά μάλιστα απʼ τα οποία εμπνεύστηκαν και γέννησαν την ιδέα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.. Να μη λάβουμε υπόψη τους πρωτόκλητους ανένταχτους. Ούτε και τους/τις έγκαιρα προσελθόντες/ ούσες και παραμένοντες/ουσες. Να μη λάβουμε, δηλαδή, υπόψη το… «μεγαλύτερο κόμμα της Αριστεράς», όπως τότε το ονόμαζαν επιφανή στελέχη συνιστωσών του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.. Στο κάτω-κάτω θα πουν μερικοί, μπορούν όλες και όλοι να συμμετέχουν σε «θεματικές» ή σε «τοπικές» και να βρίσκουν έτσι μια θέση, ένα ρόλο.
Όμως, Συντρόφισσες και Σύντροφοι της Γραμματείας και των συνιστωσών, είναι δυνατόν ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. να μην είναι χώρος υποδοχής αγωνιστών, αγωνιστριών και διαθέσιμων ανθρώπων; Έως πότε μπορεί να συνεχίσει να μην είναι; Έως πότε μπορούν οι διαθέσιμοι/ιμες να περιμένουν ή να έχουν ως μόνη επιλογή την ένταξή τους σε μία από τις συνιστώσες ή σε κάποια από τις θεματικές, οι οποίες, όμως, είναι κάτι σαν ομάδες εργασίας;
Πρέπει, λοιπόν, γρήγορα να τη λύσουμε αυτήν την εκκρεμότητα και να κάνουμε το ΣΥ.ΡΙΖ.Α. χώρο υποδοχής, κάτι που βέβαια συνεπακόλουθα δε μπορεί παρά να οργανώνει ένα είδος οριζόντιας και κάθετης δημοκρατικής πολιτικής, συμμετοχικής λειτουργίας.
Δυσεπίλυτο το πρόβλημα, πολιτικό το πρόβλημα, αλλά τι να κάνουμε για τα δύσκολα και τα πολιτικά γεννήθηκε ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Για το «Πρόγραμμα». Αξίζουν συγχαρητήρια στη Γραμματεία, στους υπεύθυνους και σε όσες και όσους δούλεψαν στις θεματικές. Οι σελίδες για την Ευρώπη, οι πολλές σελίδες για το Πρόγραμμα και μαζί τα «15 σημεία», αλλά και οι πάρα πολλές σελίδες της προγραμματικής παραγωγής του ΣΥΝ, δεν είναι λόγια. Είναι κόπος, είναι ουσία, είναι κατάκτηση. Είναι και βάση και εφαλτήριο ανάπτυξης της πολιτικής συνοχής του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. Όμως, δύσκολα αυτό το είδος προγραμματικών επεξεργασιών μπορεί να φτάσει στην κοινωνία και να εμπνεύσει δράσεις και κοινωνικές συσπειρώσεις. Κατά τη γνώμη μου, σήμερα χρειαζόμαστε επιπλέον κάτι πιο σαφές, πιο άμεσο και πιο ενωτικό. Ένα πολιτικό πλαίσιο προγραμματικής συγκρότησης διεξόδου από την κρίση, με αποδέκτη και κριτή, αλλά και συμμέτοχο-συντάκτη τα ενδιαφερόμενα τμήματα της κοινωνίας και τις αγωνιστικές τους εμπειρίες και προσδοκίες.
Δύο προτείνω να είναι οι σαφείς και αλληλένδετοι ενιαίοι διεκδικητικοί στόχοι αυτού του πλαισίου:
- ο πρώτος είναι η επανάκτηση του «Δημόσιου Χώρου» (της Παραγωγής, της Παιδείας, της Υγείας, των Μεταφορών, του Περιβάλλοντος, του Πολιτισμού και της Ψυχαγωγίας). Έχει εύστοχα μιλήσει για την «επανάκτηση» πολλές φορές ο Αλέκος Αλαβάνος.
- ο δεύτερος είναι η αποκατάσταση της…χαμένης τιμής της Εργασίας (ανεργία, επισφάλεια, απολύσεις, απλήρωτη εργασία, κοινωνικός μισθός, συντάξεις, αγοραστική δύναμη), όπως πολλές φορές έχουμε στηρίξει τέτοια μέτωπα, αλλά δεν τα έχουμε αναδείξει συνολικά ως ενιαία, πολιτική, σταθερή και στοχευμένη προτεραιότητα.
Αυτοί οι δύο ενιαίοι διεκδικητικοί στόχοι, συγκροτούν κατά τη γνώμη μου συνοπτική μεν, αλλά επαρκή εξωστρεφή προγραμματική βάση απεύθυνσης προς την κοινωνία. Μπορούν να γίνουν ταυτόχρονα μήνυμα, σύνθημα, αλλά και συμβόλαιο. Και βέβαια, μπορούν να συγκροτήσουν πεδίο δόξης λαμπρό για συνεχή διάλογο, αναλυτικές επεξεργασίες και εναλλακτικές προτάσεις μεταξύ μας, μέσα και μαζί με την κοινωνία, αλλά κυρίως με κριτή την κοινωνία και κριτήρια την αποδοχή της και τις αντοχές της. Γιατί η αγωνιζόμενη ενεργός κοινωνία, τα κινήματα, είναι η συνεκτική ύλη, το δημιουργικό περιβάλλον της σύνθεσης ιδεών, προτάσεων, βιωμάτων και ιστορικών ρευμάτων.
Έτσι, η κοινή ενωτική δράση και ο διαρκής διάλογος μπορούν να γίνουν πλαίσιο υποδοχής για όσες/όσους ενδιαφέρονται για το ΣΥ.ΡΙΖ.Α.. Με ανοικτές, δημοκρατικές διαδικασίες, ισότιμης συμμετοχής, όπου το ζητούμενο δε θα είναι η «στρατηγική» ή η «ιδεολογία» και ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δε θα αντιμετωπίζεται ως … «μαζικός κοινωνικός χώρος» ζύμωσης ανταγωνιζόμενων στρατηγικών ή ως «ιδιοκτησία», αλλά ως ανοικτή και ταυτόχρονα δεσμευτική στη σαφήνειά της δημοκρατική διαδικασία ισότιμης πολιτικής ενότητας δράσης και διαλόγου, με κατακτημένες σχέσεις εμπιστοσύνης. Άλλωστε, τι άλλο μπορεί να σημαίνει «νέο» και «πείραμα»; Δε διεκδικώ αποκλειστικότητα, μπορεί να υπάρχει κι άλλο. Αλλά το ερώτημα πρέπει, νομίζω, να απαντηθεί καθαρά. Εάν όχι αυτό, τι άλλο;
Με βάση όλα τα παραπάνω, μερικές άμεσες προτάσεις:
- Το κείμενο-σχέδιο Διακήρυξης για την Ευρώπη, σε σύνδεση με τις ανάλογες αναφορές του εκλογικού μας προγράμματος του 2007, λαμβάνοντας υπόψη τις κριτικές επισημάνσεις και τις ευαισθησίες που εκφράστηκαν από διαφορετικές πλευρές, τόσο στη διαδικασία της 2ης Πανελλαδικής Σύσκεψης, όσο και στις μέρες που προηγήθηκαν, να διαμορφωθεί ως τελικό κείμενο Διακήρυξης ενόψει των Ευρωεκλογών του Ιουνίου 2009, με ευθύνη των εισηγητών να εγκριθεί από τη Γραμματεία και άμεσα να κυκλοφορήσει.
- Το κείμενο «Η εναλλακτική πρόταση του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.» να θεωρηθεί ως απόφαση της Γραμματείας, αποδεκτή από τη Συνέλευση ως βάση διαλόγου και περαιτέρω επεξεργασίας μαζί με τα «15 σημεία».
- Η προταθείσα πολιτικο-οργανωτική Πανελλαδική Σύσκεψη να επισπευσθεί και να γίνει το δυνατό συντομότερα.
Νομίζω πως και με την εμπειρία των τριών ημερών της 2ης Πανελλαδικής Συνάντησης, αυτές οι προτάσεις συνθέτουν μια ελάχιστη και μετριοπαθή βάση για την αναγκαία ενίσχυση της δημοκρατικής νομιμοποίησης των αποφάσεων της Γραμματείας και την ενδυνάμωση του κύρους της απέναντι σε αυτό που έστω αόριστα μπορούμε να ορίσουμε ως Πολιτικό Σώμα του ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
Συντρόφισσες και Σύντροφοι, κάτι ακόμα – νομίζω πολύ σημαντικό – για το τέλος.
Απέχουμε μόλις περίπου δύο μήνες από τις Ευρωεκλογές του Ιουνίου. Στο χέρι μας είναι να έχουμε μια πολύ δυναμική παρέμβαση προεκλογικά, να συσπειρώσουμε τις δυνάμεις μας και να κερδίσουμε νέες. Να μας ξαναεμπιστευτούν οι αποσιωποιημένοι/ες, με όσες κριτικές κι αν διατηρούν. Απαιτούνται ενότητα, συνοχή, διαθεσιμότητα, ανοικτές καρδιές, σχέσεις εμπιστοσύνης. Αυτά δεν αντιστρατεύονται τη σαφήνεια ιδεών, προτάσεων και στόχων. Απαιτούνται πολιτικές συνθέσεις και μπορούμε να τις έχουμε. Χωρίς μικροψυχίες και αποκλεισμούς.
Στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δεν περισσεύει κανείς, ούτε από … «δεξιά» ούτε από …«αριστερά». Δεν υπάρχουν στο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δυνάμεις… εκτός σχεδίου πόλεως. Δεν υπάρχουν… «αυθαίρετα»!
Τιμάμε, και τους τρεις υποψήφιους Ευρωβουλευτές που έχουμε ανακοινώσει τα ονόματά τους. Το Δημήτρη Παπαδημούλη, την Ελένη Σωτηρίου, το Νίκο Χουντή. Θέλουμε στην Ευρωβουλή και το Νίκο Χουντή και την Ελένη Σωτηρίου και το Δημήτρη Παπαδημούλη. Μπορούμε και πρέπει να τους εκλέξουμε, τουλάχιστον τους τρεις. Το έχουμε αποδείξει ότι μπορούμε. Για τη νίκη, όλοι και όλες μαζί. Γεια σας.
* Η ομιλία μου στη 2η Πανελλαδική Σύσκεψη του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. δε στηρίχτηκε σε γραπτό κείμενο, αλλά μόνο σε σύντομες επιγραμματικές σημειώσεις. Με τη γραπτή μεταφορά τους φρόντισα – όσο γίνεται από μνήμης – να μην αλλάξω τίποτα. Οργάνωσα μόνον τη διατύπωση μέρους της ομιλίας μου, με τρόπο που να γίνεται κατανοητή στο διάβασμα. Πρόσθεσα, τέλος, πολύ λίγα που δεν τα είπα, γιατί με πρόλαβε ο χρόνος αν και τα είχα στις σημειώσεις μου.
Θ.Δ.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS