1. Η σημερινή απόφαση της ΚΠΕ του Κόμματος μας, ένα περίπου μήνα μετά την πρώτη αποτίμηση που κάναμε στην προηγούμενη σύνοδο της ΚΠΕ (14-6-09), συνεκτιμώντας τις απόψεις και τις προτάσεις των μελών του κόμματος, που διατυπώθηκαν στις συνελεύσεις και στα πλαίσια του διαλόγου που διεξήχθη στη διάρκεια του μετεκλογικού μήνα, καθώς και σε αντίστοιχες συνελεύσεις του ΣΥΡΙΖΑ.
Η απόφασή μας επίσης συνεκτιμά τις εξελίξεις που μεσολάβησαν, οι οποίες μετατόπισαν εν μέρει και την κομματική ατζέντα. Αναφερόμαστε στην παραίτηση του σ.Αλ. Αλαβάνου και την ανάκλησή της στη συνέχεια, στην κρίση και τις εξελίξεις στο ΣΥΡΙΖΑ, όσο και στις νέες διαστάσεις που τίθενται στις σχέσεις του κόμματος μας με την πολιτική συμμαχία του ΣΥΡΙΖΑ.
Έχοντας επίγνωση της κρισιμότητας της φάσης που διανύουμε και τον περιορισμένο πολιτικό χρόνο που έχουμε στη διάθεσή μας, επιδιώκουμε, χωρίς παραλυτικές ισορροπίες και «κουκουλώματα», να αποτυπώσουμε με σαφήνεια, με εκτιμήσεις και ενέργειες, την αναγκαία προωθητική σύνθεση και την απαραίτητη πολιτική συνεννόηση που πρέπει να μας καθοδηγούν στο επόμενο σύντομο, δύσκολο και κρίσιμο, προεκλογικό διάστημα.
Χαιρετίζουμε αγωνιστικά τις χιλιάδες των πολιτών που μας εμπιστεύτηκαν στην κάλπη των ευρωεκλογών, ιδιαίτερα τις συντρόφισσες και τους συντρόφους που έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους στην εκλογική μάχη. Η πρόσκληση και η πρόκληση είναι να πάμε όλοι μαζί μπροστά. Για να είναι η ανάκαμψη δυνατή και ορατή.
2. Στη χώρα μας το εκλογικό αποτέλεσμα ήταν πολύ κατώτερο από τις προβλέψεις και τους στόχους μας και συνιστά μια ήττα των προσδοκιών μας. Η προσωρινή αυτή υποχώρηση δεν σημαίνει βέβαια ότι θα σκύψουμε το κεφάλι, ούτε ότι θα αρνηθούμε τον εαυτό μας. Σημαίνει ότι αντιμετωπίζουμε αυτοκριτικά και με γενναιότητα την πραγματικότητα, σημαίνει ότι είμαστε σε επαφή με τα αισθήματα, τις αγωνίες και την θέληση των συντρόφων μας.
Στην Ευρώπη τροφοδοτούνται συγκρουσιακά πολιτικά – κοινωνικά φαινόμενα, ενισχύοντας την κρίση του (νεοφιλελεύθερου) πολιτικού συστήματος και πριμοδοτώντας την ανάδειξη ενός ριζοσπαστικού πολιτικού ρεύματος. Ενός ρεύματος που βρίσκει κοινωνική αναφορά στον κόσμο της εργασίας και της επισφάλειας, στους νέους και στις νέες των 700 ευρώ και της εργασιακής περιπλάνησης, στους μετανάστες, τους αγρότες, τους ανέργους, στον κόσμο των μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Παρόλα αυτά σʼ αυτές τις εκλογές, στις χώρες της ΕΕ, με εξαίρεση την Πορτογαλία, τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Κύπρο, στο σύνολό τους τα κόμματα της Αριστεράς είχαν σοβαρές απώλειες. Ταυτόχρονα, η σοσιαλδημοκρατία υπέστη μεγάλη ήττα, αφού ακόμη και στη χώρα μας που το ΠΑΣΟΚ είναι στην αντιπολίτευση και έχει απέναντί του μια πάρα πολύ κακή συντηρητική κυβέρνηση δεν κατάφερε να καρπωθεί τη φθορά της και δεν εμφάνισε κάποια δυναμική υπέρ του, ενώ, αντίθετα, τα πράσινα κόμματα είχαν γενικά θετικά αποτελέσματα. Ενισχύθηκαν επίσης, τα δεξιά-συντηρητικά κόμματα καθώς και η δύναμη της ακροδεξιάς.
Για την Ευρωπαϊκή Αριστερά το πρόβλημα δείχνει να εντοπίζεται στην αδυναμία της σε συνθήκες μεγάλης οικονομικής κρίσης, να μην καταγράφεται στη συνείδηση των Ευρωπαίων πολιτών, με ένα πειστικό εναλλακτικό προγραμματικό σχέδιο απέναντι στο νεοφιλελεύθερο καπιταλιστικό, ένα σχέδιο που θα κάνει προτάσεις για την αναγκαία διέξοδο από την κρίση και θα εντάσσεται στην προοπτική ανατροπής της σημερινής κατάστασης. Το κριτήριο για τις πολιτικές κι εκλογικές επιτυχίες της αριστεράς είναι το σε πιο βαθμό μπορεί να εκφράσει αυτό το κοινωνικό ρεύμα και στο πολιτικό επίπεδο και μάλιστα σε καιρούς οικονομικής κρίσης.
Όσον αφορά την Ελλάδα, η αποχή - δεύτερη σε ποσοστιαία αύξηση την Ευρώπη – που ένα μέρος της είναι συγκυριακό μέγεθος, τείνει να διαμορφώσει ένα νέο στοιχείο στην πολιτική ζωή του τόπου. Κρύβει τόσο την απογοήτευση του κόσμου από το πολιτικό σύστημα και την έλλειψη διεξόδων από τις υπάρχουσες πολιτικές δυνάμεις, όσο και την ενίσχυση του ιδιωτικού έναντι του συλλογικού, πράγμα που συνιστά συντηρητική μετατόπιση και πρέπει να προβληματιστούμε με το πώς θα μετατρέψουμε την αποχή σε θετική ψήφο.
Η μεγάλη υποχώρηση της Ν.Δ., θέτει ξανά στην ημερήσια διάταξη το περιεχόμενο της διακυβέρνησης της χώρας, ενώ ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η ενίσχυση της ξενοφοβικής ακροδεξιάς του ΛΑΟΣ.
Η καταγραφή του ΠΑΣΟΚ, ως πρώτη δύναμη, με αύξηση του ποσοστού του, συνοδεύτηκε από σημαντικές απώλειες ψήφων τέτοιες ώστε να μη δημιουργηθεί ισχυρό ρεύμα διάδοχης κυβερνητικής λύσης.
Αξιοσημείωτη είναι η καταγραφή των «Οικολόγων – Πράσινων», ως κόμμα υποδοχής διαμαρτυρίας, οικολογικής ευαισθησίας αλλά και ανοιχτό να στηρίξει αν χρειαστεί κυβερνητική λύση με το ένα η το άλλο κόμμα του δικομματισμού, ενώ το ΚΚΕ είχε μείωση σε ποσοστό σε σχέση με τις προηγούμενες ευρωεκλογές, μεγάλη απώλεια ψήφων και ενός ευρωβουλευτή, αλλά σταθεροποίηση στο ποσοστό του σε σχέση με τις εθνικές εκλογές.
Αναζητώντας συλλογικά τα αίτια της εκλογικής αποτυχίας του ΣΥΡΙΖΑ, θα μπορούσαμε να αναδείξουμε ως καίρια αδυναμία μας το γεγονός ότι η απεύθυνσή μας στην κοινωνία δεν καταγράφεται διαχρονικά και σταθερά, με σαφές το στίγμα μιας σύγχρονης ριζοσπαστικής Ανανεωτικής και κινηματικής Αριστεράς.
- Οι προτάσεις μας για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης, δεν εκπέμπονται με σαφήνεια, επιμονή και αναγνωρισιμότητα, δηλαδή «Δημιουργία ασπίδας κοινωνικής προστασίας» και «Θετική διέξοδος από την κρίση» και ενταγμένες στη προοπτική ανατροπής της οικονομικής πολιτικής του νεοφιλελευθερισμού για ένα σχέδιο για την κοινωνία και όχι το κεφάλαιο.
- Δεν καταφέραμε σε συνθήκες κοινωνικής άπνοιας, να εκφράσουμε πολιτικά όσους κι όσες «πληρώνουν» την κρίση, δεν είχαμε τις δυνάμεις, τη δικτύωση για να οργανώσουμε τις κοινωνικές αντιστάσεις και μʼ αυτό τον τρόπο να ενθαρρύνουμε την κοινωνική αντιπολίτευση στη νεοφιλελεύθερη συναίνεση.
- Δεν πείσαμε πάντα ότι στην πολιτική διαπάλη δεν είμαστε όλοι ίδιοι, δίνοντας την εικόνα κόμματος που ασχολείται υπερβολικά με εσωκομματικές διευθετήσεις και διακανονισμούς.
- Δεν καταφέραμε να απαντήσουμε αποτελεσματικά στην επίθεση και τη συκοφαντία του κόμματος στην εξέγερση του Δεκέμβρη και στην υπόθεση του εμπορικού κέντρου στον Βοτανικό. Γίνεται σαφές ότι χωρίς ενίσχυση της κοινωνικής γείωσης του κόμματος και την ενίσχυση της αδιαμεσολάβητης σχέσης μας με τους εργαζόμενους και τη νεολαία δεν μπορούμε να απαντήσουμε αποτελεσματικά και να αμυνθούμε σε επιθέσεις που δεχόμαστε όταν παίρνουμε μέρος σε συγκρούσεις με το πολιτικό και οικονομικό κατεστημένο απέναντί μας.
- Μετατρέψαμε βασικά πλεονεκτήματά μας, σε μειονεκτήματα, όπως στην περίπτωση του Προγράμματος του Κόμματος, όπου αποπροσανατολίσαμε τη συζήτηση συνδυάζοντάς την με τις σχέσεις μας με το ΠΑΣΟΚ (!), ή τη δημοκρατική καταστατική διαδικασία για την επιλογή των υποψηφίων ευρωβουλευτών.
- Δεν ερμηνεύσαμε με ψυχραιμία τα δεδομένα της δημοσκοπικής μας ανόδου και στη συνέχεια, δεν δείξαμε ευαίσθητα αντανακλαστικά στη φάση της σταδιακής καθόδου μας. Αντί για επείγοντα διορθωτικά μέτρα, υπήρξε εφησυχασμός και υπέρμετρη αισιοδοξία.
Ακόμη, στην τελευταία προεκλογική περίοδο, αρνητικά επηρέασαν το αποτέλεσμα:
- Η αδυναμία ανάληψης πρωτοβουλιών για επηρεασμό της πολιτικής προεκλογικής ατζέντας που κυριαρχήθηκε από τα σκάνδαλα.
- Σοβαρά ελλείμματα στην προεκλογική καμπάνια.
- Οι συνεχείς, αντικρουόμενες και συχνά συγκρουσιακές εκφωνήσεις κεντρικών στελεχών μας.
- Η αδυναμία μας επίσης να δώσουμε ολοκληρωμένη πρόταση στο μεταναστευτικό ζήτημα, συνδέοντας τη δικαιωματική πλευρά με την προβολή πρακτικών λύσεων στην αντιμετώπιση των συνεπειών που οξύνονται στις υποβαθμισμένες περιοχές, σε συνδυασμό με τη διογκούμενη οικονομική κρίση.
Να τονίσουμε επίσης ότι το στίγμα μας σκιάστηκε με παρεμβάσεις των δύο μεγάλων κομμάτων και κάποιων ΜΜΕ, με ψεύδη και συκοφαντίες όπως δεν έχετε προτάσεις, πρόγραμμα, είσαστε πάντα «αντί», δε σας ενδιαφέρει πως θα κυβερνηθεί η χώρα και πολλά άλλα, με αποκορύφωμα στην εξέγερση του Δεκέμβρη και στην υπόθεση του εμπορικού κέντρου του βοτανικού. Σε αυτό συνέπραξε και η ηγεσία του ΚΚΕ.
Η παράθεση των ανωτέρω αδυναμιών και ελλειμμάτων, αναδεικνύει το πολιτικό υπόβαθρο των αιτίων του δυσμενούς αποτελέσματος.
3. Η μετεκλογική διαχείριση του αποτελέσματος, πέραν της αναμενόμενης σε ένα βαθμό εσωκομματικής έντονης συζήτησης, αλλά και αντιπαράθεσης, συχνά σε υψηλούς τόνους, επιχειρημάτων ως προς τα αίτια του δυσμενούς αποτελέσματος, μας έκανε μεγαλύτερη ζημιά από ότι το ίδιο το αποτέλεσμα. Ταυτόχρονα παρουσιάστηκε πρόβλημα στο ΣΥΡΙΖΑ μετά από διάφορες δηλώσεις συνιστωσών και στελεχών, που αφορούν στο χαρακτήρα, την προοπτική του, αλλά και στη σχέση του με τον ΣΥΝ.
Οι ενέργειες αυτές δημιουργούν κρισιακά φαινόμενα στη λειτουργία του ΣΥΝ και του ΣΥΡΙΖΑ συνολικά.
Kεντρική Πολιτική Επιτροπή του Συνασπισμού