Οι εξελίξεις στην υπόθεση Siemens επιβεβαιώνουν με τρόπο κατηγορηματικό τη χρεωκοπία του πολιτικού συστήματος της χώρας. Όποια τακτική και αν επιλέξουν οι δύο πλευρές του δικομματισμού, δεν μπορούν πια να αλλάξουν τη βαθιά πεποίθηση των πολιτών ότι το σύστημα -του οποίου αποτελούν στυλοβάτες- είναι αθεράπευτα διαβρωμένο από τα πλοκάμια της διαφθοράς.
Η υπόθεση Siemens αφορά τη Ν.Δ. και το ΠΑΣΟΚ και όποια προσπάθεια «διεύρυνσης» των ευθυνών τους είναι τουλάχιστον φαιδρή.
Άλλωστε το μοντέλο διακυβέρνησης, με τις εναλλασσόμενες αυτοδυναμίες, το πρωθυπουργοκεντρικό στυλ, την υποβάθμιση της Βουλής, την αδιαφάνεια στη διαχείριση της δημόσιας περιουσίας και το πελατειακό κράτος, άνοιξε τον δρόμο για τη διακίνηση του μαύρου πολιτικού χρήματος.
Σύμφυτη με το μοντέλο αυτό είναι και η αποτυχία της οικονομικής πολιτικής που εφαρμόζεται επί αρκετά χρόνια -τα τελευταία με ιδιαίτερο δογματισμό- από τις κυβερνήσεις της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ. Οι επώδυνες για τους εργαζόμενους προαγγελίες διεθνών οργανισμών αποτυπώνουν το αδιέξοδο της πολιτικής αυτής που οδηγεί την ελληνική οικονομία αθωράκιστη απέναντι στην κρίση.
Τι μέλλει γενέσθαι; Σε μερικούς μήνες -από το φθινόπωρο μέχρι την άνοιξη- το εκλογικό σώμα θα κληθεί στις κάλπες για να δώσει λύση στο πολιτικό πρόβλημα. Το προηγούμενο των ευρωεκλογών του Ιούνη είναι πολύ πιθανό να επαναληφθεί και να παγιωθεί: οι ψηφοφόροι να επιλέξουν σε υψηλά ποσοστά την αποχή, το λευκό και το άκυρο για να εκφράσουν την αποδοκιμασία τους για ό,τι συγκροτεί την πολιτική στον τόπο μας.
Ωστόσο η μόνη εκδοχή που θα άνοιγε νέους δρόμους στην πορεία του τόπου και θα συνιστούσε καθαρή ήττα του δικομματισμού θα ήταν μια διακριτά διαφορετική πρόταση που θα συσπείρωνε ισχυρές δυνάμεις και θα μπορούσε να αλλάξει το πολιτικό σκηνικό μετατοπίζοντάς το προς τα αριστερά.
Όσο και αν φανεί περίεργο ο ΣΥΡΙΖΑ, παρά τα προβλήματα που ανέδειξε το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών στο εσωτερικό του, πολύ πιθανό να έχει πάλι μια ευκαιρία.
Προηγουμένως θα χρειαστεί βέβαια να δώσει τη μάχη με τον εαυτό του και φυσικά με τον χρόνο.
Κατ' αρχήν να θέσει τέλος στην εκκρεμότητα με τους ηγετικούς ρόλους που τον εκθέτει στην κοινωνία και αποτελεί εστία κρίσης. Η μόνη λύση που επιτρέπει στον ΣΥΡΙΖΑ να διεκδικήσει και πάλι το ηθικό πλεονέκτημα είναι η ανάδειξη του προέδρου του ΣΥΝ Αλ. Τσίπρα στη θέση του επικεφαλής του εκλογικού σχήματος και μετεκλογικά της Κ.Ο. του ΣΥΡΙΖΑ.
Από την άλλη μεριά, όσον αφορά τον ίδιο τον ΣΥΡΙΖΑ, είναι σαφές ότι η δύναμη και η προοπτική του βρίσκονται στον σεβασμό του συμμαχικού χαρακτήρα του. Οποιαδήποτε ρύθμιση αφορά τη δημοκρατική λειτουργία του -και υπάρχουν ανοικτά ζητήματα- οφείλει να στηρίζει τον χαρακτήρα αυτό και να διαμορφώνει τους όρους για το άνοιγμα του ΣΥΡΙΖΑ και σε άλλους χώρους (σοσιαλιστικό, οικολογικό).
Είναι αναγκαία λοιπόν μια ευρεία συνεννόηση εντός του ΣΥΝ και στη συνέχεια του ΣΥΡΙΖΑ, που μαζί με όλα τα παραπάνω θα αποσαφηνίσει και τα ζητήματα που συνδέονται με την πολιτική πρόταση, το εκλογικό πρόγραμμα, την πλουραλιστική εκπροσώπηση κ.λπ.
Η ανανεωτική, ριζοσπαστική Αριστερά πρέπει να θέσει στην ατζέντα των εκλογών δύο μεγάλες προτεραιότητες: την ανάγκη της αλλαγής του μοντέλου διακυβέρνησης και την απάντηση στη διάχυτη ανασφάλεια που προκαλεί στην κοινωνία η κρίση.
Η πρώτη αποτελεί όρο «εκ των ων ουκ άνευ» για την αντιμετώπιση της διαφθοράς.
Η δεύτερη απαιτεί συγκεκριμένες προτάσεις στα ζητήματα της προστασίας της απασχόλησης και του εισοδήματος, της κοινωνικής ασφάλισης, της φορολογικής μεταρρύθμισης και της μεταναστευτικής πολιτικής.
Τέλος ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει λόγο να μη δηλώνει απερίφραστα ότι είναι η αριστερά που ενδιαφέρεται για τη διακυβέρνηση του τόπου και τη διαμόρφωση μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πλειοψηφίας. Ωστόσο δεν προτίθεται να εκποιήσει τη δύναμη που θα του δώσουν οι ψηφοφόροι σε συμπράξεις αναπαραγωγής του ίδιου σκηνικού, των ίδιων πολιτικών και των ίδιων προσώπων ενός χρεωκοπημένου συστήματος.
Η προσδοκία τόσων ανθρώπων -και αυτών που κατέγραφαν με διψήφια ποσοστά οι περυσινές δημοσκοπήσεις- από την ανανεωτική αριστερά πηγαίνει πολύ πιο μακριά από το να ξανακάνει υπουργούς τον κ. Γείτονα και τον κ. Πάγκαλο.
Στον ΣΥΡΙΖΑ και ιδιαίτερα στον ΣΥΝ απαιτούνται πρωτοβουλίες και δράσεις σε χρόνο άμεσο. Εμμονές, καθυστερήσεις και ενδοσκοπήσεις οδηγούν σε κρίσιμη απώλεια χρόνου και τέτοια πολυτέλεια δεν υπάρχει. Άλλωστε ένας ολόκληρος κόσμος -παρά τις πικρίες- επιμένει και περιμένει.
* Ο Άγγελος Μανταδάκης είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ.