«Η Γυάρος νησί άνυδρο, μεταξύ Κέας, Άνδρου και Σύρου, απετέλεσε κατά τις περιόδους 1947-52, 1955-61 και 1967-74 τόπο εξορίας και βασανισμού για δεκάδες χιλιάδες κομμουνιστές, αριστερούς, προοδευτικούς Έλληνες αγωνιστές στη διάρκεια του εμφυλίου, τα μετεμφυλικά χρόνια, αλλά και κατά τη διάρκεια της χούντας. Δεκάδες χιλιάδες πολιτικοί κρατούμενοι γνώρισαν για μήνες ή και για χρόνια την απάνθρωπη διαβίωση στα κολαστήρια της Γυάρου.Το 2001, με την υπʼ αριθμ. ΔΠΑ/11131 απόφαση του υπουργού Αιγαίου (ΦΕΚ 772/Δ/19-9-2001), χαρακτηρίστηκαν διατηρητέα τα κτήρια των φυλακών καθώς και όλα τα οικοδομήματα, οι εγκαταστάσεις και οι κατασκευές που βρίσκονται στις περιοχές των πέντε όρμων του νησιού της Γυάρου, και καθορίστηκαν ειδικοί όροι και περιορισμοί στη δόμησή τους. Ακολούθησε ο χαρακτηρισμός από το υπουργείο Πολιτισμού του νησιού της Γυάρου ως ιστορικού τόπου, με την υπʼ αριθμ. Γ/4016/68475/17-12-2001 υπουργική απόφαση.
Το 2003, έπειτα από ανάθεση του υπουργείου Αιγαίου, το τμήμα αρχιτεκτόνων του Ε.Μ.Π. (επιστημονική υπεύθυνη: καθηγήτρια Α. Βρυχέα) ολοκλήρωσε τη μελέτη «Δημιουργίας ενός δικτύου Διαδρομών Μνήμης» σε όλο το χώρο των στρατοπέδων.
Οι φυλακές της, πραγματικό κολαστήριο για τους κρατούμενους, παρουσιάζουν σήμερα εικόνα απογοητευτική και εξοργιστική. Η κόπρος του Αυγείου μέσα στους θαλάμους των κρατουμένων επειδή χρησιμοποιούνται ως ποιμνιοστάσια μαζί με ψόφια πρόβατα, τεράστιες τρύπες στις οροφές από βλήματα κατά τις μέχρι πρόσφατα ασκήσεις του Ναυτικού, (η Γυάρος χρησιμοποιήθηκε από το Πολεμικό Ναυτικό από το 1963 έως το 2002 ως πεδίο βολής), όπως και αναρίθμητες βλάβες από βλήματα για την άσκηση των καταδρομέων, επιτείνουν τις φθορές του χρόνου και της εγκατάλειψης.
Το νεκροταφείο όπου έχουν ταφεί 20 από του 97 νεκρούς της Γυάρου ρημαγμένο, όπως και οι άλλες εγκαταστάσεις των κρατουμένων στους πέντε όρμους του καταυλισμού τους. Σε κάθε βήμα του επισκέπτη υπάρχουν πινακίδες με την επιγραφή: «Προσοχή-Ύποπτος χώρος», που σημαίνει ότι υπάρχουν βλήματα και νάρκες εκτεθειμένα ακόμη μετά από τόσα χρόνια.
Στην προηγούμενη κοινοβουλευτική περίοδο, διακομματική Επιτροπή Βουλευτών εξ όλων των κομμάτων, συγκέντρωσε περισσότερες από 200 υπογραφές Βουλευτών-μεταξύ τους όλοι οι αρχηγοί της αντιπολίτευσης και Υπουργοί της Κυβέρνησης-που υποβλήθηκε στην τότε Πρόεδρο της Βουλής Κα Μπενάκη. Ζητούσε την προστασία των χώρων των στρατοπέδων της Γυάρου και της Μακρονήσου από τη φθορά του χρόνου και την κακοποίηση τω ανθρώπων, καθώς και την ανάδειξή τους ως χώρων ιστορικής μνήμης και εθνικού φρονιματισμού.
Κατόπιν των ανωτέρω και δεδομένου ότι η Γυάρος έχει ανακηρυχθεί ήδη σε χώρο ιστορικής μνήμης, και αποτελεί μνημείο της σύγχρονης οδυνηρής ιστορίας μας, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
• Τι μέτρα προτίθενται να πάρουν άμεσα ώστε να διατεθούν τα αναγκαία κονδύλια;
• Για να προστατευθούν τα μνημεία της Γυάρου από τις φθορές του χρόνου αλλά και από τις παράνομες δραστηριότητες;
• Η εξασφαλιστεί η αναγκαία φύλαξή τους και το φυσικό περιβάλλον του νησιού να τεθεί υπό ειδική προστασία;
• Για την προβολή και την ανάδειξή της ως χώρος ιστορικής μνήμης;
• Για την απομάκρυνση όλων των ναρκών και βλημάτων ώστε να γίνει προσπελάσιμος στους επισκέπτες της;
Ο ερωτών Βουλευτής
ΘΑΝΑΣΗΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ