Παρουσιάζοντας στη ΔΕΘ την εναλλακτική πρόταση του ΣΥΡΙΖΑ για την έξοδο από την κρίση, ο Αλέξης Τσίπρας μίλησε και για δραστική μείωση των στρατιωτικών δαπανών.
Ο ελληνικός λαός θυσιάζει στο βωμό των εξοπλισμών εξωφρενικά ποσά. Η Ελλάδα είναι πρώτη στην Ευρώπη και 13η στον κόσμο σε ποσοστό του ΑΕΠ για στρατιωτικές δαπάνες. Αντίθετα σε ποσοστό του ΑΕΠ για την παιδεία, η Ελλάδα είναι 83η στον κόσμο και για την υγεία 56η, σύμφωνα με τον ΟΗΕ (Έκθεση για την Ανθρώπινη Ανάπτυξη 2007-2008).
Την περίοδο 2004-2008, η χώρα μας ήταν πρώτη στην Ευρώπη και 5η παγκοσμίως (μετά την Κίνα, Ινδία, Εν.Αραβικά Εμιράτα, Ν.Κορέα) σε δαπάνες για εισαγωγές όπλων, σύμφωνα με έκθεση του SIPRI (27.4.09). Το νέο δεκαετές εξοπλιστικό πρόγραμμα, που κατάρτισε η κυβέρνηση της Ν.Δ. το 2006, κοστίζει 22,64 δις ευρώ, δηλαδή μεγαλύτερο από το ΕΣΠΑ 2007-13. Επιπλέον, σύμφωνα με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, κληρονομήθηκε χρέος 10,5 δις ευρώ από προηγούμενα προγράμματα.
Όμως, δεν είναι μόνο η ανοιχτή οικονομική πληγή για την ελληνική κοινωνία, ούτε μόνο ο αντιπαραγωγικός χαρακτήρας των στρατιωτικών δαπανών. Είναι μεγάλες και οι πολιτικές παρενέργειες των πολυδάπανων εξοπλισμών, που συντηρούν αδιαφανή «λόμπι» και κυκλώματα, ευνοούν «μεγάλα φαγοπότια» σε βάρος του ελληνικού λαού, αυξάνουν την εξάρτηση της χώρας μας από ξένα κέντρα, ιδιαίτερα από τις ΗΠΑ, που είναι ο κύριος προμηθευτής όπλων.
Κατά τη γνώμη μας, η κατάσταση αυτή δεν πάει άλλο, πρέπει να αλλάξει. Υπάρχουν άλλες επιλογές για την ασφάλεια και την άμυνα. Πιστεύουμε ότι μπορούν να μειωθούν οι στρατιωτικές δαπάνες χωρίς να μειωθεί η αμυντική ικανότητα της χώρας μας:
- Με πολύ λιγότερους εξοπλισμούς, που δεν υπηρετούν την εθνική άμυνα, αλλά άλλες σκοπιμότητες.
- Με την απαλλαγή από δαπάνες για το ΝΑΤΟ και αγορές όπλων που υπαγορεύονται από τους πολεμικούς σχεδιασμούς του.
- Μέσα από τον αυστηρό εξορθολογισμό των δαπανών και τη μη σπάταλη χρήση τους.
- Με την διαφάνεια και τον διακομματικό κοινοβουλευτικό έλεγχο στις προμήθειες των ενόπλων δυνάμεων.
Ταυτόχρονα, αγωνιζόμαστε για να σταματήσει ο «φαύλος κύκλος» των εξοπλισμών ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία, στο πλαίσιο επίλυσης των προβλημάτων με διάλογο στη βάση του διεθνούς δικαίου. Έχουμε προτείνει την αμοιβαία μείωση των στρατιωτικών δαπανών και εξοπλισμών των δύο χωρών. Πρόταση που βρίσκει σημαντική υποστήριξη και στην Τουρκία από αριστερές δυνάμεις, συνδικαλιστικές οργανώσεις, φιλειρηνικά και οικολογικά κινήματα. Υποστηρίζεται θερμά και από την αριστερά της Κύπρου και όλης της Ευρώπης.
Είναι λάθος ότι οι πολυδάπανοι εξοπλισμοί σημαίνουν περισσότερη ασφάλεια για τη χώρας μας, όταν υπονομεύεται η κοινωνική συνοχή και υποθηκεύεται το μέλλον της.
Η δραστική μείωση των στρατιωτικών δαπανών της χώρας μας είναι επιτακτικά αναγκαία για την απελευθέρωση πόρων και τη διάθεσή τους στην απασχόληση, στην παιδεία, στην υγεία, στην ανάπτυξη.
Ένα πολεμικό αεροπλάνο F-16 κοστίζει πάνω από 40 εκατομμύρια ευρώ., ενώ το κόστος αυτό διπλασιάζεται με τον πλήρη εξοπλισμό του.
Αν διαθέταμε τα χρήματα αυτά για την παιδεία θα μπορούσαμε να κατασκευάσουμε 1230 νέες σχολικές αίθουσες. Με ένα F-16 λιγότερο θα μπορούσαμε να προσθέσουμε 160 νέες κλίνες στα νοσοκομεία μας. «Περισσότερα πυροσβεστικά αεροπλάνα – λιγότερα F-16», ήταν η κραυγή των διαμαρτυρόμενων πολιτών όταν καιγόταν η Ελλάδα το 2007, αλλά και η Αττική πρόσφατα
Η κυβέρνηση της ΝΔ – όπως και εκείνες του ΠΑΣΟΚ που προηγήθηκαν – ακολουθεί παρωχημένες αντιλήψεις για την ασφάλεια και την εθνική άμυνα. Είναι δέσμια των επιλογών του ΝΑΤΟ, τις οποίες υποστηρίζει. Συνδέει την εξωτερική πολιτική της χώρας με τη λεγόμενη «διπλωματία των εξοπλισμών». Αντιθέτως, ο ΣΥΡΙΖΑ πιστεύει ότι η ασφάλεια στην εποχή μας είναι έννοια πολυδιάστατη: πολιτική, οικονομική, οικολογική, ανθρώπινη. Διεκδικούμε την κοινή ασφάλεια των λαών μέσω της ειρήνης και του αφοπλισμού.
Η καλύτερη άμυνα για τη χώρα μας είναι μια ενεργητική πολιτική ειρήνης. Είναι η αναβάθμιση της διεθνούς θέσης της χώρας μας, μέσα από μια πολυδιάστατη εξωτερική πολιτική, μακριά από τον ατλαντισμό και τους σχεδιασμούς του ΝΑΤΟ. Είναι ένα σχέδιο Βαλκανικής συνανάπτυξης. Μια πολιτική απόκρουσης των πολιτικών του «διαίρει και βασίλευε», ιδιαίτερα στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο.
* Ο Πάνος Τριγάζης είναι υπεύθυνος του τμήματος εξωτερικής πολιτικής του ΣΥΝ.