Μια πολιτικά ενδιαφέρουσα περίοδος, αυτή της τελευταίας πενταετίας, ολοκλήρωσε τον κύκλο της. Ένας κύκλος που άνοιξε με τη νίκη της Ν.Δ. στις εκλογές του 2004 κι έκλεισε με τη συντριβή της, την περασμένη Κυριακή. Μέσα σ' αυτή την πενταετία, προσήλθαμε στις κάλπες τρεις φορές για εθνικές εκλογές και δύο φορές για την Ευρωβουλή. Οι μετακινήσεις, οι επιλογές, η γενικότερη συμπεριφορά του εκλογικού σώματος, μπορούν να μας οδηγήσουν σε χρήσιμα συμπεράσματα.
Μειωμένες ελπίδες
Στην πρώτη γραφική παράσταση παρατηρούμε ότι η συμμετοχή των πολιτών στις εκλογές μειώνεται σταδιακά, ενώ θα περίμενε κανείς μια έστω μικρή αύξηση εξαιτίας των νέων ψηφοφόρων. Τουλάχιστον 530.621 πολίτες, δεν προσήλθαν στις κάλπες ανάμεσα στις εκλογές του 2004 και του 2009. Είναι ένας πολύ μεγάλος αριθμός, και δείχνει με τον πιο έντονο τρόπο, την απογοήτευση των πολιτών από τη λειτουργία του πολιτικού συστήματος και την αδιέξοδη εναλλαγή στην εξουσία του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. Ένα ηχηρό μήνυμα για όλα τα κόμματα και ιδιαίτερα για την αριστερά.
Το εσωτερικό τραύμα του δικομματισμού
Στη δεύτερη γραφική παράσταση, παρατηρούμε ότι σε αυτή την πενταετία, έχουμε μια σταθερή ποσοστιαία μείωση του δικομματισμού κατά 8,47%. Το 77,40% που πήρε ο δικομματισμός την περασμένη Κυριακή είναι το μικρότερο ποσοστό που έχει πάρει σε εθνικές εκλογές τα τελευταία τριάντα χρόνια. Ο δικομματισμός έχει υποστεί εσωτερικό τραύμα που οι αδυναμίες της αριστεράς εν μέρει το καλύπτουν.
Αυτό που επίσης έχει σημασία είναι ότι στα περίπου πέντε χρόνια διακυβέρνησης, η Ν.Δ. έχασε το 11,88% των πολιτών που την έφεραν στην εξουσία, καταγράφοντας το μικρότερο ποσοστό σε εθνικές εκλογές από ιδρύσεως της. Τόσο μεγάλη και γρήγορη αποδοκιμασία δεν έχει παρατηρηθεί άλλη φορά. Έχει αξία να επισημάνουμε ότι η απογοήτευση που καταγράφεται προς τη Ν.Δ, μόνο σε ποσοστό 3,41% μεταφέρθηκε και ενίσχυσε θετικά το ΠΑΣΟΚ.
Έχει δε ιδιαίτερη σημασία ο αριθμός των πολιτών που συνεχίζουν να στηρίζουν τα κόμματα και οι μεταβολές όπως παρουσιάζονται από τον πρώτο πίνακα. Μέσα σε μία πενταετία η Ν.Δ. έχασε την εμπιστοσύνη 1.064.539 πολιτών δηλαδή το 31,7% της εκλογικής της δύναμης. Θα λέγαμε ότι το ένα τρίτο των πολιτών που είχαν προτιμήσει την Ν.Δ. στις εκλογές του 2004 μετακινήθηκαν κυρίως προς την αποχή, τον ΛΑΟΣ και τους Οικολόγους. Αντίστοιχα το ΠΑΣΟΚ παρουσίασε στασιμότητα στον αριθμό των πολιτών που το εμπιστεύθηκαν. (Βλέπε πίνακα 1)
Τα κόμματα της αριστεράς
Η δική μας αριστερά παρουσίασε σε σχέση με το 2004 μια μικρή και σταθερή αύξηση των ποσοστών της. Είναι άξιο αναφοράς ότι το εκλογικό σώμα του ΣΥΡΙΖΑ ανανεώνεται συνεχώς σε ποσοστό περίπου 40%. Ας φανταστούμε μια δεξαμενή που από την μια αδειάζει και από την άλλη γεμίζει. Θα πρέπει ο ΣΥΡΙΖΑ να αποκτήσει σταθερές βάσεις επικοινωνίας με τον κόσμο της ανήσυχης αριστεράς. Θα πρέπει η σχέση που θα συνδιαμορφώσουμε να είναι μόνιμη και όχι περιστασιακή.
Το ΚΚΕ μετά την άνοδο που παρουσίασε την πρώτη τριετία, 2004-2007, εμφανίζει σταδιακή μείωση της πολιτικής του εμβέλειας. Από τη διαχρονική μελέτη των στοιχείων προκύπτει ότι η γενικότερη πολιτική του ΚΚΕ και η αντιενωτική τακτική που ακολουθεί έχει φτάσει στα όρια της.
Από τα στοιχεία του πρώτου πίνακα παρατηρούμε ότι και τα δύο κόμματα της αριστεράς έχουν την στήριξη περισσοτέρων πολιτών, σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2004, με μεγαλύτερη ποσοστιαία αύξηση αυτή του ΣΥΡΙΖΑ, 30,6%. Όμως και τα δύο κόμματα δεν κέρδισαν την εμπιστοσύνη της μεγάλης πλειοψηφίας των πολιτών. Οι απογοητευμένοι πολίτες γύρισαν την πλάτη και επέλεξαν την αποχή.
Η σημαντική εκλογική καταγραφή του κόμματος των ΟΙΚΟΛΟΓΩΝ, δείχνει με έμφαση ότι το θέμα της Ριζοσπαστικής Οικολογίας παραμένει ανοιχτό.
Η νέα γεωγραφική κατανομή της εκλογικής δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ
Από τη μελέτη της γεωγραφικής κατανομής της εκλογικής δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ ανά νομό και ανά εκλογική περιφέρεια παρατηρούμε τα εξής ενδιαφέροντα στοιχεία.
1. Σε σύγκριση με τις βουλευτικές εκλογές του 2007, ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε αύξηση σε πέντε μείζονες περιφέρειες (Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης, Ηπείρου, Δυτικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Ιόνια νησιά), και σε 22 περιφερειακούς νομούς, όπως φαίνεται από τον δεύτερο αναλυτικό πίνακα. Αντίστοιχα το ΚΚΕ παρουσίασε αύξηση μόνο σε 10 νομούς.
2. Σε όλες τις μείζονες περιφέρειες ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ποσοστό μεγαλύτερα του 3%.
3. Ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε τη μεγαλύτερη πτώση στην περιφέρεια της Αττικής (-1,27%), και στους νομούς όπου παραδοσιακά είχε τη μεγάλη εκλογική του δύναμη, δηλαδή Β' Αθηνών (-1,54%), Α' Αθηνών (-1,30%), Α' Πειραιά (-0,92%), Β' Πειραιά (-0,73%) και της Α' Θεσσαλονίκης (-0,36%). Το γεγονός αυτό παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στις ευρωεκλογές του Ιουνίου.
4. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κατέγραφε πτώση σε αυτές τις εκλογικές περιφέρειες, το τελικό του ποσοστό θα προσέγγιζε το ποσοστό των βουλευτικών εκλογών του 2007.
5. Στον τρίτο πίνακα παρατηρώντας τη συμμετοχή των προηγούμενων πέντε μεγάλων αστικών νομών την εκλογική δύναμη του ΣΥΡΙΖΑ, διαπιστώνουμε την ενίσχυση της περιφέρειας, γεγονός που συντελεί στη γεωγραφική εξισορρόπηση της εκλογικής μας επιρροής. Από το 47,9% που ήταν η συμμετοχή αυτών των πέντε νομών στο εκλογικό αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών του 2004, μειώθηκε στο 44,0% στις εκλογές της περασμένης Κυριακής.
6. Παρατηρούμε επίσης μείωση του εύρους ανάμεσα στον νομό με το καλύτερο εκλογικό ποσοστό για τον ΣΥΡΙΖΑ και του νομού με το μικρότερο εκλογικό ποσοστό. Στις εθνικές εκλογές του 2007 η διαφορά ανάμεσα στην Α' Αθηνών με το μεγαλύτερο ποσοστό (9,27%) και τον νομό της Ροδόπης με το μικρότερο ποσοστό (1,94%), ήταν 7,33%. Στις εθνικές εκλογές της περασμένης Κυριακής η διαφορά μειώθηκε στο 5,88%, καθώς η Α' Αθηνών έχει 7,97% και ο νομός Έβρου με το μικρότερο ποσοστό έχει 2,09%.
7. Τελευταίο συμπέρασμα είναι ότι ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσίασε πτώση και στους 9 νομούς που είχε κοινοβουλευτική παρουσία.
Ο συνδυασμός όλων των προηγουμένων συμπερασμάτων μας επιβεβαιώνει ότι η νέα γεωγραφική κατανομή της εκλογικής δύναμης του ΣΥΡΙΖΑ αποκτά μια καλύτερη ισορροπία ανάμεσα στα μεγάλα αστικά κέντρα και την περιφέρεια.
Τώρα είναι η ευκαιρία για τον ΣΥΡΙΖΑ
Η νέα γεωγραφική κατανομή των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, σε συνδυασμό με τα στοιχεία της κοινωνικής ανάλυσης των ψηφοφόρων που παρουσίασε στην ΑΥΓΗ της Δευτέρας η VPRC, διαμορφώνουν ένα νέο τοπίο και ζωγραφίζουν την νέα ταυτότητα των ψηφοφόρων μας, πέντε χρόνια μετά την πρώτη εκλογική καταγραφή ως ενωτική εκλογική συνεργασία των αριστερών και ριζοσπαστικών δυνάμεων.
Τώρα που ανατρέψαμε τις δυσοίωνες προβλέψεις για το εκλογικό αποτέλεσμα, τώρα που κερδίσαμε για άλλη μια φορά την εμπιστοσύνη των πολιτών, τώρα που ο κόσμος της αριστεράς μας έδωσε το φιλί της ζωής, τώρα που το κλίμα είναι καλύτερο, τώρα πρέπει να υπερασπιστούμε την ξεχασμένη κοινωνία, τώρα πρέπει με συλλογικές και δημοκρατικές διαδικασίες να διορθώσουμε τις αδυναμίες μας δίνοντας πρωταγωνιστικό ρόλο σε όσους μας κράτησαν ζωντανούς. Τώρα είναι η ευκαιρία που ο δρόμος ξανά άνοιξε.
* O Kώστας Πουλάκης είναι μέλος της ΚΠΕ του Συνασπισμού, υπεύθυνος της επιτροπής Ερευνών και δημοσκοπήσεων
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS