Απέναντι στο δίλημμα του κρατισμού ή των ιδιωτικοποιήσεων προβάλλουμε σαν εναλλακτικό στρατηγικό στόχο την κοινωνικοποίησή τους. Κοινωνική ιδιοκτησία, κοινωνική λειτουργία και κοινωνικός έλεγχος των Δ.Ε.
1. Ο σκοπός των Δ.Ε. Προτείνουμε ένα νέο μοντέλο δημόσιας επιχείρησης. Στην κατεύθυνση αυτή οι Δημόσιες επιχειρήσεις οι οποίες είναι και επιχειρήσεις, αλλά και δημόσιες, οφείλουν να υπηρετούν 6 βασικά κριτήρια και με βάση αυτά να αξιολογούνται. Πρώτον η ικανοποιητική ποιότητα αλλά και ταχύτητα προσφερόμενων υπηρεσιών. Δεύτερο κριτήριο οι τιμές των προσφερόμενων υπηρεσιών, ώστε αφενός να είναι προσιτές από τα χαμηλά εισοδηματικά στρώματα αφετέρου να συμβάλλουν στην ανάπτυξη . Για τις δημόσιες επιχειρήσεις δεν μπορεί να είναι καθοριστικό και αποκλειστικό κριτήριο λειτουργίας και αξιολόγησης η κερδοφορία τους. Τρίτο κριτήριο είναι η ασφάλεια των παρεχόμενων υπηρεσιών (πχ ποιότητα νερού, ασφάλεια στις συγκοινωνίες αεροπορικές, ακτοπλοϊκές, σιδηροδρομικές, αεροπορικές μεταφορές κλπ) τέταρτο κριτήριο η συμβολή στην απασχόληση, πέμπτο κριτήριο η συμβολή στην τεχνολογική και γενικότερη ανάπτυξη και έκτο η συμβολή στην αναβάθμιση του περιβάλλοντος και του πολιτισμού.
2. Ενίσχυση του δημόσιου, κοινωνικού και αναπτυξιακού χαρακτήρα των Δ.Ε., δηλαδή Δ.Ε. μοχλός ανάπτυξης της οικονομίας, ΔΕ στην υπηρεσία της κοινωνίας. Η πρόσφατη και γενικότερη εμπειρία φέρνει στην επικαιρότητα και επιβάλλει πλήρη έλεγχο (περιλαμβανομένου του ιδιοκτησιακού) των σημαντικότερων ή στρατηγικής σημασίας Δ.Ε. που σημαίνει Α.Ε. με μοναδικό μέτοχο το δημόσιο. Σε μία τέτοια κατεύθυνση που εξαρτάται βεβαίως από τον συσχετισμό δυνάμεων πρώτος στόχος μπαίνει η επανάκτηση της πλειοψηφίας των μετοχών των Δ.Ε. που ιδιωτικοποιήθηκαν πλειοψηφικά (πχ ΟΤΕ, ΕΛΠΕ, ΟΠΑΠ) αλλά και ενίσχυση της συμμετοχής του κράτους στις Δ.Ε. που η συμμετοχή σήμερα είναι οριακή υπέρ του Δημοσίου (πχ ΔΕΗ) και η κυβέρνηση επιδιώκει την παραπέρα ιδιωτικοποίηση.
3. Προβάλλουμε σαν βασικό στόχο τον ουσιαστικό έλεγχο των Δ.Ε., πορεία κοινωνικοποίησης των Δ.Ε. με έλεγχο εργατικό, κοινωνικό, κοινοβουλευτικό. Προτείνουμε τον έλεγχο των Δ.Ε. με τη συμμετοχή των εργαζομένων, κοινωνικών φορέων και χρηστών των υπηρεσιών τους σε όλα τα επίπεδα λήψης και υλοποίησης αποφάσεων. Επαναφορά με επικαιροποίηση του Ν.1365/83 «Περί κοινωνικοποίησης» -χωρίς φυσικά το απεργοκτόνο άρθρο 4- και προοπτικά σε όλη την δημόσια διοίκηση με τροποποιήσεις που επιβάλλονται από τις αρνητικές και θετικές εμπειρίες εφαρμογής του.
4. Από την δραστηριοποίηση των Δ.Ε. δεν πρέπει να εξαιρείται κανένας κλάδος και τομέας της οικονομίας. Η δραστηριοποίηση ή όχι ενός δημόσιου φορέα σε κάποιο τομέα, θα αφορά συγκεκριμένη εξέταση και όχι δογματική απόρριψη. Προτεραιότητα θα δοθεί στην εξέταση των φορέων που ιδιωτικοποιήθηκαν τα τελευταία 12 χρόνια.
5. Ορθολογική λειτουργία των Δ.Ε με εφαρμογή σύγχρονου τρόπου διοίκησης με εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, διαμόρφωση και εφαρμογή Επιχειρησιακών Σχεδίων για αναδιάρθρωση και ανάπτυξη των Επιχειρήσεων με κοινωνικό προσανατολισμό.
6. Κατοχύρωση πλήρους Διοικητικής, Διαχειριστικής και Επιχειρηματικής αυτοτέλειας των Δ.Ε.από το κράτος και την κυβέρνηση. Απαλλαγή από τη σημερινή μορφή λειτουργίας τους (αδιαφάνεια, πελατειακές σχέσεις). Εποπτεία από τον καθʼ ύλη αρμόδιο Υπουργό και την αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τον έλεγχο σκοπιμότητας και υλοποίησης των εγκεκριμένων από ειδική διακομματική επιτροπή της Βουλής Επιχειρησιακών Σχεδίων. Αν και οι ανεξάρτητες αρχές έχουν επιβληθεί από ΕΕ, προοπτικά πρέπει να αντιμετωπιστεί η ύπαρξη 2 παράλληλων δομών εποπτείας του δημόσιου τομέα ώστε να μην διαχέεται η ευθύνη των κυβερνήσεων.
7. Αξιοκρατική επιλογή Διοικήσεων για πέντε χρόνια και σύναψη Συμβολαίου Διαχείρισης για την επίτευξη των συγκεκριμένων στόχων των εγκεκριμένων Επιχειρησιακών Σχεδίων. Έγκριση διοικήσεων από τη Βουλή με αυξημένη πλειοψηφία 2/3. Πριν την έγκριση να προηγείται προκήρυξη θέσεων και εκδήλωση ενδιαφέροντος. Ο Φάκελλος των υποψηφίων με τα τυπικά και ουσιαστικά τους προσόντα να έρχεται στη Βουλή ώστε η αξιολόγηση να γίνει με τη μεγαλύτερη δυνατή γνώση των δυνατοτήτων και ικανοτήτων των υποψηφίων.
8. Αξιολόγηση και αξιοποίηση του Ανθρώπινου Δυναμικού, που οδηγεί στην αναβάθμισή των Δ.Ε. Ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων με εσωτερικούς κανονισμούς που καταρτίζονται μετά από συλλογικές διαπραγματεύσεις και αποτελούν μέρος των Προγραμμάτων Εξυγίανσης και Ανάπτυξης.
9. Εργασιακές σχέσεις. Κατάργηση του αντεργατικού νόμου 3429/2005 "περί ΔΕΚΟ» (Δημόσιες Επιχειρήσεις και Οργανισμοί) και της πρόσφατης ρύθμισης του Ν. 3691/2008 (αρ. 56) που με διάφορες προφάσεις (πχ ακόμη και για πρόσκαιρη ελλειμματικότητα) καταργούν στην πράξη τις συλλογικές συμβάσεις αλλά και την δυνατότητα μονομερούς προσφυγής των συνδικάτων στον ΟΜΕΔ, διασπούν τους εργαζόμενους προσθέτοντας νέες κατηγοριοποιήσεις σʼ αυτές που ήδη υπάρχουν και δίνει τη δυνατότητα μέσα από νομοθετική ρύθμιση να καταργηθούν όλοι οι κανονισμοί του προσωπικού. Στόχος του εργατικού κινήματος πρέπει να είναι η κατάργηση τέτοιων κατάπτυστων ρυθμίσεων που δημιουργούν στους εργαζόμενους της νέας γενιάς χειρότερες ασφαλιστικές εργασιακές και μισθολογικές συνθήκες.
10. Σύνταξη σύγχρονων Κανονισμών Έργων, Συμβάσεων και Προμηθειών που θα ενισχύουν τη διαφάνεια και τη δημόσια ευθύνη και θα ελέγχονται από ένα οικονομικό μέγεθος και πάνω από ειδική διακομματική επιτροπή με συμμετοχή και εμπειρογνωμόνων που θα συσταθεί με απόφαση της Βουλής.
11. Νέος τρόπος κατάρτισης και παρουσίασης στη Βουλή του προϋπολογισμού των Δ.Ε. μαζί με τον Γενικό Προϋπολογισμό. Σύνταξη ειδικού τεύχους για τις δημόσιες επιχειρήσεις (στο πρότυπο του Κοινωνικού Προϋπολογισμού). Στο τεύχος αυτό θα δίνεται εμπεριστατωμένη εικόνα για όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις και όχι για ένα μέρος τους (περίπου 45-50) όπως γίνεται μέχρι σήμερα. Θα δίνονται αναλυτικά στοιχεία απολογισμού αλλά και των στόχων για τον επόμενο χρόνο.
12. Ενίσχυση της δημόσιας και κοινωνικής λειτουργίας των Δημόσιων επιχειρήσεων, προώθηση περιβαλλοντικής πολιτικής. Οι δημόσιες επιχειρήσεις. στη χώρα μας μπορούν να συμβάλλουν ουσιαστικά στην προσφορά κοινωφελών υπηρεσιών ιδιαίτερα στους τομείς. (παροχής νερού και εξυπηρέτηση με δίκτυα αντιπλημμυρικής προστασίας και αποχέτευσης/ παροχής ηλεκτρικού ρεύματος, φυσικού αερίου για κάλυψη ενεργειακών αναγκών/ παροχής τηλεπικοινωνιακών και ταχυδρομικών υπηρεσιών/ παροχής υπηρεσιών μεταφοράς(αστικές συγκοινωνίες, σιδηρόδρομος, ακτοπλοΐα, αεροπορικές μεταφορές)/ προστασία του Περιβάλλοντος προώθηση περιβαλλοντικής πολιτικής/ συμβολή στην απασχόληση στη χώρα μας.)
Για την εκπλήρωση του ρόλου αυτού των Δ.Ε. οι σχετικές δαπάνες θα καλύπτονται από τον προϋπολογισμό.
13. Για την αναπτυξιακή και κοινωφελή δράση των Δ.Ε. είναι αναγκαία η δραστική αύξηση του επενδυτικού προγράμματος τους. Δεν είναι δυνατό η χώρα να αντιμετωπίζει κάθε λίγο και λιγάκι τον κίνδυνο μπλακ άουτ ούτε δικαιολογείται η τόσο μεγάλη καθυστέρηση της χώρας στη χρήση ευρυζωνικών υπηρεσιών.
14. Παρακολούθηση των ευρωπαϊκών εξελίξεων και συνεργασία των Δ.Ε. της χώρας μας με τις αντίστοιχες Δ.Ε. των ευρωπαϊκών χωρών για αναζήτηση στρατηγικών συμμαχιών προς όφελος των επιχειρήσεων και των οικονομιών των χωρών. Είναι αναγκαία και ώριμη τέτοια δράση στον ταχυδρομικό τομέα, στον ηλεκτρενεργειακό τομέα και στους σιδηροδρόμους. Κυρίως βέβαια είναι η ανάπτυξη συντονισμένη δράσης σε επίπεδο μαζικών φορέων(πχ Ομοσπονδιών) για προώθηση νέου μοντέλου ανάπτυξης που να αφήνει πίσω τα νεοφιλελεύθερα δόγματα.
15. Συμβολή των δημόσιων επιχειρήσεων στην Περιφερειακή και γενικότερη ανάπτυξη. Οι φορείς με ιδιαίτερη συμβολή στην περιφερειακή ανάπτυξη (πχ ΕΟΜΜΕΧ, ΙΓΜΕ κλπ) συνεχώς αποδυναμώνονται με κατάργηση των περιφερειακών μονάδων ή συρρίκνωση της δραστηριότητας τους. Άμεση επαναδραστηριοποίηση τους στην κατεύθυνση αυτή. Στην ανάπτυξη μπορούν να συμβάλλουν ιδιαίτερα οι Δ.Ε. με την ολοκληρωμένη και όχι ταμιακή αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας τους
16. Σχέση δημόσιων επιχειρήσεων με ξένες επιχειρήσεις. Θεωρούμε αναγκαία τη συνεργασία ελληνικών δημόσιων επιχειρήσεων με ξένες επιχειρήσεις. Όμως πρέπει να αντιστραφούν οι όροι της συνεργασίας. Ως σήμερα, κατά κανόνα, τις πρωτοβουλίες για διεθνείς συνεργασίες τις παίρνουν οι ξένοι οι οποίοι έχουν μελετήσει τις κινήσεις τους και υποβάλλουν τις προτάσεις τους. Η δική μας αντίληψη θέλει τη διερεύνηση δυνατοτήτων συνεργασιών να ξεκινούν από τη χώρα μας και να κινούνται στη λογική του αμοιβαίου συμφέροντος και όχι σε λεόντιες σε όφελος των ξένων συμφωνίες
17. Η προσφορά καθολικής υπηρεσίας.
Η Ε.Ε. και γενικότερα οι κυρίαρχοι κύκλοι βλέπουν το θεσμό αυτό περισσότερο με όρους ελάχιστης προσφοράς δημόσιων υπηρεσιών για εκτόνωση δυσαρέσκειας. Η θεσμοθέτηση της καθολικής υπηρεσίας από την Ε.Ε. είχε ακριβώς αυτή τη σκοπιμότητα. Κατά τη γνώμη μου το θεσμό αυτό πρέπει να τον βλέπουμε με δύο οπτικές γωνιές δηλαδή και της διεκδίκησης και της αμφισβήτησης. Στις σημερινές συνθήκες οφείλουμε να αγωνιζόμαστε ώστε η καθολική υπηρεσία να έχει το μεγαλύτερο δυνατό βαθμό κοινωφελούς υπηρεσίας
18.Η συμβολή των Δ.Ε. στην αύξηση της απασχόλησης. Η άμεση εφαρμογή του 35 ωρου χωρίς μισθολογικές μειώσεις σε κατεύθυνση παραπέρα μείωσης με την κατάργηση υπερωριών θα συμβάλλει στην αύξηση της απασχόλησης.
Επιτροπή Δημοσίων Επιχειρήσεων/Τμήματος Οικονομικής Πολιτικής ΣΥΝ
Σεπτέμβριος 2009
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS