Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
27/11/2009

Προϋπολογισμός 2010 και Δημόσιες Επιχειρήσεις(ΔΕ)

Η φιλοσοφία της κυβέρνησης του ΠΑΣΟΚ.

Ίσως φανεί κοινοτοπία αν αναφέρουμε πως και ο φετεινός προϋπολογισμός, του 2010, όσον αφορά τις δημόσιες επιχειρήσεις, δεν φέρνει τίποτε το καινούργιο, όμως αυτή είναι η πραγματικότητα. Στο εισαγωγικό μέρος και στο κεφάλαιο «Οικονομική πολιτική για τις δημόσιες επιχειρήσεις» μπορεί να διαβάσει κάποιος μια έκθεση ιδεών, ότι δηλαδή οι ΔΕ είναι σημαντικά εργαλεία για την ανάπτυξη, ότι μπορούν να συμβάλλουν σημαντικά στο επενδυτικό πρόγραμμα  και στην εξυπηρέτηση βασικών κοινωνικών αναγκών, όμως όλα αυτά δεν αποδεικνύονται από την ανάλυση που ακολουθεί, ούτε καν με ένα παράδειγμα. Κάποια μάλιστα σημεία στα μέρη αυτά του 5ου κεφαλαίου,  δημιουργούν ερωτηματικά και ανησυχίες.

Για παράδειγμα, σημείο πρώτο τι επιδιώκει να προωθήσει η κυβέρνηση με το στόχο «κινητικότητα και συνεχής εκπαίδευση των εργαζομένων» ;

Σημείο δεύτερο η αναφορά στις  ιδιωτικοποιήσεις. Βλέπουμε την κλασσική, διφορούμενη γλώσσα του ΠΑΣΟΚ που όμως είναι πολύ σαφής για όποιον έχει εμπειρία. Αν διαβάσει κανείς στη σελίδα 134 τη φράση που ξεκινά με το «Το κυβερνητικό πρόγραμμα απορρίπτει τις ιδιωτικοποιήσεις  δημόσιων επιχειρήσεων…» θα αδιαπιστώσει ότι με όσα αναφέρει στη συνέχεια, η  κυβέρνηση κρατά το δικαίωμα να ιδιωτικοποιήσει όποιαδήποτε επιχείρηση  επικαλούμενη ότι δεν το κάνει για εισπρακτικούς λόγους,  ότι από την ιδιωτικοποίηση δεν θα προκύψει ανεξέλεγκτο! ιδιωτικό μονοπώλιο, ότι αν γίνει ιδιωτικοποίηση θα προκύψουν  οφέλη στους φορολογούμενους και τους καταναλωτές….

Η υποκρισία στο μεγαλείο της.

Όταν το ΙΟΒΕ,  ο ερευνητικός  φορέας των βιομηχάνων με τη πρόσφατη  έκθεση (επιμέλεια Β.Ράπανου) προβάλλει την άποψη ότι πρέπει να ξεφύγουμε από τα ιδεολογήματα του μικρού και μεγάλου δημόσιου τομέα, αποτελεί αντιδραστική εμμονή του ΠΑΣΟΚ στις ιδιωτικοποιήσεις, επιβεβαίωση ότι δεν θέλει να απεμπλακεί από το νεοφιλλεύθερο δόγμα.

Μία τρίτη επισήμανση. Το ΠΑΣΟΚ σφυρίζει αδιάφορα για  μία σημαντική αντιμεταρρύθμιση του νόμου 3429/2005 της ΝΔ που υποβαθμίζει παραπέρα τις εργασιακές σχέσεις, με όσα προβλέπει για την αντιμετώπιση των νέων εργαζομένων και τη δυνατότητα αλλαγών στους κανονισμούς προσωπικού. Ο νόμος αυτός προκάλεσε την αντίδραση όλων των κομμάτων της αντιπολίτευσης (συμπεριλαμβανομένου του ΠΑΣΟΚ) αλλά και όλων των συνδικαλιστικών φορέων (πχ ΓΣΕΕ, ΑΔΕΔΥ).  Γιατί δεν αναφέρει τίποτε γι αυτόν; Οφείλει να πάρει θέση κατάργησής του, αλλιώς θα επιβεβαιώσει, πως, σε ότι αντιδραστικό παραλαμβάνει από ΝΔ ,το διατηρεί και προχωρά παραπέρα.

Τέταρτη επισήμανση, η διαφάνεια. Την αναφέρουμε κάθε χρόνο, φέτος για πολλοστή φορά  και θα επιμένουμε μέχρις ότου εισακουστούμε. Σύμφωνα με τον κλασσικό ορισμό δημόσιες επιχειρήσεις είναι αυτές που το κράτος ασκεί ουσιαστικό έλεγχο, είτε λόγω πλειοψηφικής συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο είτε λόγω του  θεσμοθετημένου ελέγχου της διοίκησης και επομένως των αποφάσεων μιας Δ.Ε. Από την εικόνα που έχουμε , τέτοιες δημόσιες επιχειρήσεις με τη μορφή είτε Ανώνυμης Εταιρείας είτε ΝΠΙΔ είναι περίπου 300, μπορεί και παραπάνω. Γιατί η κυβέρνηση-όχι μόνο η σημερινή- παρουσιάζει έκθεση και αυτή λειψή, για περίπου 50 ΔΕ ;

Αν και έχουν προβληθεί νομοθετικής φύσης δικαιολογίες, δεν υπάρχει καμία λογική να μην παρουσιάζονται στην εισηγητική έκθεση επιχειρήσεις όπως οι σημαντικές ΔΕΗ. ΔΕΠΑ,  ΕΥΔΑΠ, ΟΛΠ, ΕΛΤΑ και άλλες.

ΣΧΟΛΙΑ ΓΙΑ ΟΡΙΣΜΕΝΑ ΜΕΓΕΘΗ ΠΟΥ ΠΑΡΟΥΣΙΑΖΕΙ Ο ΠΡΟΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΤΩΝ Δ.Ε.

1.    Ο προϋπολογισμός αναφέρει ότι η κυβέρνηση δίνει μεγάλη σημασία στις δημόσιες επενδύσεις των Δ.Ε. Όμως αν και τονίζει την μεγάλη αύξηση επενδύσεων του 2009 που δεν αφορούν την διαχείριση ΠΑΣΟΚ αλλά τη διαχείριση ΝΔ, δεν σχολιάζει την αύξηση των επενδύσεων για το 2010 που είναι μόνο 2,19%.  Τα ίδια τα στοιχεία του προϋπολογισμού  διαψεύδουν την κυβέρνηση για επενδυτικό ενδιαφέρον από τις ΔΕ. Αποδεικνύεται το ακριβώς αντίθετο.

2.    Το έλλειμμα των ΔΕ μειώνεται οριακά κατά 3%

3.    Στις δαπάνες, βλέπουμε, ότι ενώ  για τόκους μεταξύ 2009 και 2010 προβλέπεται αύξηση   από 18,07% σε  19,33%,  για τη μισθοδοσία έχουμε αντίθετα μείωση από 37,85 σε 36,82% του συνόλου των δαπανών.

4.    Για την τιμολογιακή πολιτική στις ΔΕ. Ως τώρα γνωρίζουμε μόνο  το πάγωμα των τιμολογιων της ΔΕΗ για ένα χρόνο(2010). Για τις υπόλοιπες Δ.Ε. αναφέρει γενικά «καθιέρωση τιμολογιακής πολιτικής που θα ενισχύει την κοινωνική πολιτική της κυβέρνησης…». Ζητούμε  σαφή δέσμευση που να αναφέρει ότι τα τιμολόγια όλων των δημόσιων φορέων δεν θα αυξηθούν το 2010 πέρα του ΔΤΚ.

5.    Οι δανειακές ανάγκες ενώ φαίνεται να μειώνονται μεταξύ 2008 και 2009 (από σε 1628,58 εκ ? σε 1540,27 εκ. ?)  βλέπουμε ότι στη συνέχεια , για το 2010 αυξάνονται σε 1575 εκ, ?.

ΙΔΕΟΛΟΓΙΚΕΣ ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΕΙΣ

Ο ρόλος και το μέγεθος του δημόσιου τομέα, αποτελεί μόνιμο αντικείμενο ιδεολογικών αντιπαραθέσεων. Στα πλαίσια αυτά αξίζει τον κόπο να παρουσιαστούν δύο αναφορές του  Β.Ράπανου επιμελητή πολύ πρόσφατης έρευνας του ΙΟΒΕ για τον δημόσιο τομέα.

Αναφορά 1η

« Η πεποίθηση ότι οι αγορές από μόνες τους δίνουν τα καλύτερα αποτελέσματα και ο ρόλος του κράτους πρέπει να περιοριστεί στο ελάχιστο, που επικράτησε σε πολλές χώρες τα τελευταία χρόνια, έχει αρχίσει να χάνει έδαφος»

Αναφορά 2η

 «Παρά τις σημαντικές αλλαγές που έγιναν στην περίοδο 1990-2005 οι Σκανδιναυικές χώρες εξακολουθούν να έχουν μεγάλο δημόσιο τομέα και να είναι από τις πλέον καινοτόμες και ανταγωνιστικές οικονομίες σε παγκόσμιο επίπεδο.

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Με βάση την μακροχρόνια εμπειρία για τις πολιτικές που ασκούνται στη χώρα μας για τις Δ.Ε. ειδικότερα μετά το 1990, θα μπορουσαμε να αναφέρουμε πρώτον συνεχη προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων για όσες ΔΕ ύπήρχε έντονο ενδιαφέρον των ιδιωτών, δεύτερον άτυπη ιδιωτικοποίηση (πχ ΙΓΜΕ, ΕΟΜΜΕΧ, ΟΣΕ, ερευνητικοί φορείς)  με την εγκατάλειψη  τομέων ή λειτουργιών που ενδιέφεραν το ιδιωτικό κεφάλαιο.

ΠΡΟΤΑΣΗ

Αν πράγματι η κυβέρνηση θέλει να κάνει βήματα προς την διαφανεια, οφείλει να ετοιμάσει και να παρουσιάσει στη Βουλή αναλυτική έκθεση  με όλες τις δημόσιες επιχειρήσεις (ΑΕ και ΝΠΙΔ) ανεξαρτήτως αν ορισμένες από τις ΑΕ είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο και  με όλα τα στοιχεία της τελευταίας δεκαετίας με βάση τα επιχειρησιακά τους σχέδια. Να δοθεί ολοκληρωμένη πληροφόρηση στο ελληνικό κοινοβούλιο για το οικονομικό αποτέλεσμα(έσοδα και δαπάνες) των Δ.Ε., την κερδοφορία , την πορεία δανεισμού, τις επενδύσεις και τη γενικότερη αναπτυξιακή πορεία, τις προμήθειες, τον αριθμό των εργαζομένων και τη μορφή απασχόλησης, στοιχεία μισθοδοσίας εργαζομένων και απολαυών δοικήσεων και στελεχών κλπ κλπ

Ν.Γεωργακάκης (Τμήμα Οικονομικής Πολιτικής ΣΥΝ)