Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
10/01/2010

Ασφαλιστικό. 'Aλλη μια φορά τα κυβερνητικά σχέδια θα πέσουν στο κενό. - άρθρο του Γιάννη Δούκα στην ΕΠΟΧΗ

Το 1992 ο πρώτος νόμος που «έλυσε» το ασφαλιστικό ήταν ο νόμος Σιούφα, το 2002 μας το «έλυσε» ο νόμος Ρέπα και το 2008 το «έλυσε» για τρίτη φορά ο νόμος Πετραλιά. Τώρα θα το «λύσει» και ο νόμος Λοβέρδου.

 Στα τέλη της δεκαετίας του ʼ90 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ σύστησε και τότε μια επιτροπή σοφών για να μελετήσει και να προτείνει λύσεις για το ασφαλιστικό και η επιτροπή αυτή μας έφερε την πρόταση Σπράου (από το όνομα του επικεφαλής της επιτροπής) για το σύστημα των τριών πυλώνων. Μια πρόταση σύμφωνα με την οποία ο πρώτος πυλώνας του θα είναι το δημόσιο ασφαλιστικό σύστημα και όλοι θα έχουν μια μικρή σύνταξη ανταποδοτικού χαρακτήρα, ο δεύτερος πυλώνας του θα είναι ένα σχήμα επαγγελματικού ταμείου στο οποίο θα συνεισφέρουν εργοδότες και εργαζόμενοι και η νομική του μορφή θα είναι ΝΠΙΔ και ο τρίτος πυλώνας που θα είναι η αμιγώς ιδιωτική κερδοσκοπική ασφάλιση. Οι κοινωνικές συνθήκες που επικρατούσαν τη συγκεκριμένη περίοδο δεν επέτρεψαν τέτοιου είδους μεταρρυθμίσεις.

Από τότε όμως και για δέκα χρόνια όλες οι κυβερνήσεις κινήθηκαν στη λογική του να διαχειριστούν το ασφαλιστικό με τέτοιο τρόπο ώστε να μεγαλώσουν τα προβλήματά του και κάποια στιγμή να έρθει σαν ώριμο φρούτο η «λύση» της κατεδάφισης του δημόσιου ασφαλιστικού συστήματος και το πέρασμα στο σύστημα των τριών πυλώνων. Έτσι την προηγούμενη δεκαετία είχαμε πολιτικές για μικρότερες εργοδοτικές ασφαλιστικές εισφορές μεγάλης μερίδας εργοδοτών, είχαμε την παντελή έλλειψη μέτρων για την αντιμετώπιση της εισφοροδιαφυγής, είχαμε την ελλιπή χρηματοδότηση του ασφαλιστικού και είχαμε και το φόρτωμα σε βάρος των ταμείων οικονομικά κόστη που δεν τους ανήκουν

Το 2010 είναι η όγδοη χρονιά εφαρμογής του νόμου 3029/2002 γνωστού και ως νόμου Ρέπα. Η τότε κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ διαβεβαίωνε το 2002 ότι ο νόμος αυτός λύνει για 30 τουλάχιστον χρόνια το πρόβλημα της χρηματοδότησης του ασφαλιστικού. Οι αλλαγές του νόμου Πετραλιά 3655/2008 ήταν όλες προς το χειρότερο και όχι προς το καλύτερο σε ότι αφορά τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Τέλος ο νόμος αυτός προέβλεπε την ίδρυση του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης Μισθωτών (ΕΤΕΑΜ).

Σήμερα 8 χρόνια μετά διαπιστώνεται ότι τα προβλήματα του κλάδου κύριας σύνταξης που σχετίζονται με το χαμηλό ύψος των συντάξεων και ιδιαίτερα των κατώτερων, τα προβλήματα της εισφοροδιαφυγής και εισφοροκλοπής καθώς και το κεντρικό ζήτημα της χρηματοδότησης όχι μόνο συνεχίζουν να υφίστανται αλλά διογκώνονται. Και σα να μην έφτανε αυτό η κυβέρνηση χρησιμοποιώντας ως επιχείρημα τα προβλήματα που δημιούργησε τόσο η δική της πολιτική όσο και η αντίστοιχη της Ν.Δ. έχει ανοίξει εκ νέου το ασφαλιστικό για ακόμη επαχθέστερες για τους ασφαλισμένους ρυθμίσεις και για περιορισμό της κρατικής χρηματοδότησης. Στο παιχνίδι μπήκαν τελευταία και οι Βρυξέλλες οι οποίες μέσω των ελεγκτών που μας έστειλαν απαιτούν την περαιτέρω μείωση της χρηματοδότησης του ΙΚΑ κατά 2 και πλέον δις ?. Τέλος και σε ότι αφορά το ΕΤΕΑΜ 8 χρόνια μετά τη νομοθετική ρύθμιση για τη σύστασή του έσοδα της επικουρικής ασφάλισης συνεχίζουν να χρησιμοποιούνται προκειμένου να καλυφθούν άλλες ανάγκες.

Οι εκτιμήσεις Ρέπα – Χριστοδουλάκη πάνω στις οποίες βασίστηκαν και ψήφισαν το νόμο 3029/2002 έλεγαν ότι με τη χρηματοδότηση του νόμου αυτού το ΙΚΑ για τα έτη 2003 έως 2023 θα ήταν πλεονασματικό κάθε χρόνο και το πλεόνασμα των ετών αυτών θα ήταν αρκετό για να χρηματοδοτηθούν τα μετέπειτα ελλείμματα μέχρι και το 2032. Η πραγματικότητα όμως από τα στοιχεία που παρουσιάζονται στους προϋπολογισμούς του ΙΚΑ είναι ότι το έλλειμμα ήρθε 14 χρόνια νωρίτερα και αντί να έρθει το 2023 ήρθε από το 2009 και το 2010 διογκώνεται. Βασική αιτία είναι αφʼ ενός οι εσκεμμένα λάθος κυβερνητικές εκτιμήσεις του 2002 και αφʼ ετέρου τα κόστη που φορτώθηκε το ΙΚΑ που δεν ήταν δικά του. Ενδεικτικά αναφέρουμε την εθελούσια του ΟΤΕ το 2005, τα κόστη των πρώτων ενοποιήσεων (Ταμείο ασφάλισης προσωπικού Ιονικής και Λαϊκής τράπεζας, Ταμείο Σύνταξης Προσωπικού ΑΤΕ και Ταμείο υπαλλήλων γεωργικών συνεταιριστικών οργανώσεων), το κόστος των σαρωτικών ενοποιήσεων του νόμου Πετραλιά, το κόστος της νέας εθελούσιας στον ΟΤΕ το 2009 και το κόστος που ανέλαβε το ΙΚΑ προκειμένου να ιδιωτικοποιηθεί η Ολυμπιακή.

Σήμερα η συζήτηση για το σύστημα των τριών πυλώνων αναθερμαίνεται και έχουμε τον Υπουργό εργασίας κ. Λοβέρδο να μιλάει για δομικές αλλαγές στο ασφαλιστικό, εκπροσώπους εργοδοτών όπως ο κ. Μίχαλος αλλά και συμβούλους της κυβέρνησης όπως ο κ. Τήνιος να μιλάνε ανοιχτά για τη μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού στην κατεύθυνση των τριών πυλώνων. Ταυτόχρονα όλοι δεν παραλείπουν να αντιμετωπίζουν το ασφαλιστικό μόνο ως οικονομικό πρόβλημα και όχι ως κοινωνικό ζήτημα.

Το πιο άσχημο είναι ότι η πλειοψηφία της Γ.Σ.Ε.Ε. έχει μπει σʼ αυτή τη λογική και αφήνει ανοιχτά τα παράθυρα στις κυβερνητικές προθέσεις.

Ωστόσο δεν φαίνεται ότι η κυβέρνηση μπορεί να πάρει τέτοια μέτρα παρά το γεγονός ότι και η ίδια το θέλει και οι Βρυξέλλες πιέζουν . Και δεν μπορεί γιατί όπως πριν από δέκα χρόνια έτσι και τώρα η ελληνική κοινωνία δεν δέχεται τέτοιου είδους ανατροπές. Έτσι για άλλη μια φορά οι κυβερνητικές προθέσεις θα πέσουν στο κενό όπως άλλωστε συνέβη και το 2002 και το τότε προτεινόμενο ασφαλιστικό Γιαννίτση κατέληξε στα σκουπίδια.