Η ανακοίνωση της συνάντησης της Τρίτης (17/3/2009) με τον Mauro Meggiolaro, της Banca Etica, στο κτίριο της Τράπεζας της Ελλάδος Σίνα 16, (οργάνωση ΟΤΟΕ, Bella ciao (Δίκτυο Ιταλών) και Fair trade), προκάλεσε ευχάριστη έκπληξη και μεγάλο ενδιαφέρον – ίσως λόγω συγκυριακής σύμπτωσης με την πίεση στις παροχές τραπεζικών δανείων. Ενδεικτικό του ενδιαφέροντος ήταν ο σημαντικός όγκος του ακροατηρίου, καθόλου συνηθισμένος για αυτού του είδους τις οργανώσεις και μάλιστα σε αρκετά προχωρημένη ώρα (8.00 μμ).
Από καιρό αναζητούσαμε στοιχεία για εναλλακτικές τράπεζες στο διαδίκτυο και σε άλλες δημοσιεύσεις αλλά βρίσκαμε ελάχιστες πληροφορίες.
Ξαφνικά μετά τη συνάντηση πολλά έντυπα και διαδικτυακοί τόποι γέμισαν πληροφορίες και θετικά σχόλια για την Banca Etica. Μερικοί από τους τίτλους δημοσιευμάτων είναι :
ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ 19 Μαρ. 2009 ... Η "Ηθική Τράπεζα" (Banca Etica), ιταλικής εμπνεύσεως, δεν είναι μια τράπεζα σαν όλες τις άλλες..
ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 18Μαρτ.2009 «Μια ηθική τράπεζα αντίδοτο στην κρίση»
Ακόμη και το περιοδικό «4 τροχοί» αναφέρει τα παρακάτω :
«Ο καταναλωτής δεν ενδιαφέρεται μόνο για την τιμή και την ποιότητα του προϊόντος που αγοράζει, θέλει να ξέρει και κατά πόσον ο κατασκευαστής τηρεί τους κανόνες για την προστασία του περιβάλλοντος και την εργατική νομοθεσία. Ο αποταμιευτής και ο μικροεπενδυτής δεν ενδιαφέρονται μόνο για την απόδοση των οικονομιών τους, αλλά σε πολλές περιπτώσεις θέλουν να γνωρίζουν επίσης πού πάνε τα χρήματά τους και αν αυτά χρησιμοποιούνται με αρχές, με σεβασμό στο περιβάλλον και στον άνθρωπο.
Στην Ιταλία, για παράδειγμα, η Banca Etica («Τράπεζα με Αρχές»), η οποία εγγυάται ένα δημοκρατικό τρόπο λήψης των αποφάσεων (κάθε μέτοχος, όχι κάθε μετοχή, έχει μία ψήφο) και την αξιοποίηση των χρημάτων με αίσθημα ευθύνης και αλληλεγγύης, κερδίζει όλο και περισσότερο την εμπιστοσύνη των Iταλών αποταμιευτών».
Αξιοσημείωτο πως σε ένα περιοδικό με αντικείμενο τα αυτοκίνητα καταχωρήθηκε τέτοιο εκτενές άρθρο με θετικά σχόλια.
Είναι πράγματι η Banca Etica μια ηθική τράπεζα ή τράπεζα ήθους (διαλέγετε και παίρνετε - με επικρατέστερο το δεύτερο που αποδίδει πιο πειστικά την ονομασία) ;
Διαβάζουμε στο ιστορικό της ότι οι ιδρυτές της είναι συλλογικοί κοινωνικοί φορείς και μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί. Το μετοχικό της κεφάλαιο είναι μόλις 22,82 εκ.? με μετόχους 30.099 από τους οποίους οι 25.704 είναι ιδιώτες – φυσικά πρόσωπα και 4.395 νομικά πρόσωπα - οργανισμοί.
Οι καταθέσεις φθάνουν στο ποσό των 559,95 εκ. ? και τα δάνεια σε 432,2 εκ. ?, δηλαδή σχέση καταθέσεις προς δάνεια 77 : 100 (τη ζηλεύουν πολύ οι ελληνικές τράπεζες αυτή τη σχέση). Το ξεχωριστό είναι ότι μετά την οικονομική κρίση σημειώθηκε σημαντική αύξηση καταθέσεων στην Banca Etica, όπως ανέφερε ο κος Mauro Meggiolaro.
Δανειοδοτεί με κριτήρια οικονομικά και ηθικά άτομα που δεν μπορούν να πάρουν δάνεια από άλλες τράπεζες όπως άνεργους, μετανάστες και άστεγους. Οι επιχειρήσεις για να πάρουν δάνεια πρέπει να πληρούν κριτήρια που έχουν σχέση με την τήρηση κανόνων προστασίας περιβάλλοντος, εργατικής νομοθεσίας, απουσίας ρατσισμού και γενικά να έχουν σκοπιμότητες που συνδέονται με την κοινωνική ευαισθησία.
Οι δραστηριότητες της Banca Etica αφορούν την οικονομία με πραγματικούς και κοινωνικούς όρους και όχι την οικονομία των χρηματιστηρίων και των περίεργων ομολόγων (τοξικών κατά μία έννοια). Οι επενδύσεις της είναι μόνο σε κρατικά ομόλογα.
Τα ερωτήματα που μας απασχόλησαν είναι αν η Banca Etica πραγματοποιεί διανομή κερδών και αν δίνει bonuses στα στελέχη της.
Η διανομή κερδών με βάση τα ισχύοντα δεν είναι δυνατόν να μη γίνεται και γιαυτό συμμορφώθηκαν, αλλά στα στελέχη της δεν δίνονται ιδιαίτερες παροχές.
Η ενημέρωση ότι υπάρχει Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Ηθικών Τραπεζών, που μάλιστα ενδιαφέρεται να ιδρύσει και στην Ελλάδα Τράπεζα Ηθικής, μας χαροποιεί ιδιαίτερα, όπως επίσης και ότι ετοιμάζεται η Πανευρωπαϊκή Ηθική Τράπεζα.
Ήδη λειτουργούν τράπεζες ηθικής σε πολλές χώρες της Ευρώπης όπως η ελβετική WIR, σουηδική JAK, η γερμανική GLS-Bank, η ALMI στη Σουηδία, η Troodos Bank στην Ολλανδία κ.α.
Οι τράπεζες αυτές ανήκουν στις λεγόμενες επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας οι οποίες, πέρα από το κέρδος, συνυπολογίζουν τις περιβαλλοντικές και τις κοινωνικές πτυχές της ανάπτυξης. Μερικά στοιχεία αυτών των τραπεζών είναι :
Μεγάλη Βρετανία : Charity Bank : Ενεργητικό ?4.200.000 Εργαζόμενοι 10
Γαλλία : Crédit Coopératif : Ενεργητικό ?161.305.000 Εργαζόμενοι 1577
Γερμανία :Bank für Sozialwirtschaf : Ενεργητικό: ?3.618.500.000 Εργαζόμενοι 266
Πολωνία : BISE Bank : Ενεργητικό ?585.862.500 Εργαζόμενοι 800
Ισπανία : Fiare Fundazioa : Ενεργητικό ?1.848.691 Εργαζόμενοι 4
Σουηδία: Ekobanken : Καταθέσεις ?17.288 Εργαζόμενοι 19
Ηνωμένες Πολιτείες : Smile Bank Ειδικού τύπου τράπεζα.
Όμως ποια είναι τα χαρακτηριστικά των τραπεζών ηθικής ή ηθικών τραπεζών (όπως θέλετε πέστε το);
Μερικά είναι :
• Προτάσσουν την κοινωνική πρόοδο.
• Χρηματοδοτούν τις επιχειρήσεις της κοινωνικής οικονομίας δηλαδή εταιρίες δίκαιου εμπορίου, βιολογικών τροφών, οικοδομικούς συνεταιρισμούς.
• Παρέχουν φθηνότερες τραπεζικές υπηρεσίες, λόγω μικρότερου κόστους λειτουργίας.
• Μέρος των αποδόσεων των πελατών κατευθύνονται σε αλληλέγγυες δραστηριότητες. Σε αντάλλαγμα μπορεί να απολαμβάνουν φοροαπαλλαγές.
• Χρηματοδοτούν εταιρίες, που ανταποκρίνονται σε ένα αυστηρό πλέγμα υποχρεώσεων:
παραγωγή φιλική προς το περιβάλλον
αποφυγή αντεργατικών πολιτικών
συμμετοχή των εργαζομένων στα κέρδη και στη λήψη των αποφάσεων
σεβασμός των πληθυσμών των περιοχών όπου δραστηριοποιούνται
μακροχρόνια απασχόληση ανέργων, μειονεκτικών ατόμων και αναπήρων
Το σημαντικότερο είναι ότι πραγματοποιούν ηθικές επενδύσεις.
Δηλαδή τοποθετούν χρήματα σε μετοχές, ομόλογα και τίτλους εταιριών που προβάλλουν κοινωνικές, πολιτικές και περιβαλλοντικές ευαισθησίες και ανήκουν σε κλάδους υγείας πρόνοιας και εκπαίδευσης.
Θα σταθούμε στο γεγονός ότι αναζητείται στην Ελλάδα αντίστοιχη τράπεζα για συνεργασία με την ευρωπαϊκή ομοσπονδία ηθικών τραπεζών και θα πρέπει να επιλεγεί ανάμεσα στις συνεταιριστικές που υπάρχουν και λειτουργούν ήδη σε πολλές περιοχές.
Γενικότερα νομίζουμε ότι ανοίγεται το κεφάλαιο του τομέα της κοινωνικής οικονομίας στον οποίο στόχος δεν είναι η μεγιστοποίηση των κερδών αλλά η προώθηση της κοινωνικής συνοχής και η δημιουργία θέσεων απασχόλησης.
Κλάδοι δραστηριοποίησης η διαχείριση και προστασία του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση, διαχείριση αποβλήτων, βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, καθαρές τεχνολογίες, υπηρεσίες αναδόμησης προβληματικών συνοικιών, βοήθειας ηλικιωμένων ατόμων και ατόμων με ειδικές ανάγκες.
Δεν απομένει παρά η οργάνωση και η προώθηση των σχετικών πρωτοβουλιών μέσω κοινωνικών, συλλογικών φορέων.
ΚΕΡΑΣΙΝΑ ΡΑΥΤΟΠΟΥΛΟΥ(24/3/2009)
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS