Skip to main content.
14/02/2010

Το συμβόλαιο συμβίωσης το μεγάλο ζητούμενο για τον ΣΥΝ - άρθρο του Βασίλη Πριμηκήρη στην ΑΥΓΗ

Για να μπορέσει να κάνει τα βήματα που χρειάζονται ώστε να αντιστοιχηθεί η ριζοσπαστική αριστερά με τις εξαιρετικά κρίσιμες απαιτήσεις των καιρών επιβάλλεται ο ΣΥΝ να επανεξετάσει ορισμένα ζητήματα λειτουργίας του. Ο ΣΥΝ από την ίδρυση του έχει καταγραφεί σαν ένας πολιτικός χώρος ξέχωρος και διαφορετικός από τα άλλα κόμματα της ελληνικής πολιτικής πραγματικότητας. Στον χώρο αυτόν κατάφεραν να συνυπάρξουν πολιτικά υποκείμενα της αριστεράς με όλη τη διαφορετικότητά τους.

Μέσα από τον πολυτασικό χαρακτήρα αυτού του κόμματος άρχισε να διαμορφώνεται δειλά - δειλά και μια άλλη πολιτική κουλτούρα στην ελληνική πραγματικότητα, πέρα και έξω από τα μονολιθικά, συγκεντρωτικά και προπαντός αρχηγικά προεδροκεντρικά κόμματα. Το στοιχείο της σύνθεσης και της ανοχής στην άλλη άποψη, ειδικά μέσα στον ΣΥΝ, έκανε βήματα σε σύγκριση με το πώς είχαμε συνηθίσει τη λειτουργία των άλλων κομμάτων ακόμα και μέσα στο κόμμα νέου τύπου, που ήταν η πολιτική μήτρα που διαμόρφωσε την κομματική προσωπικότητα χιλιάδων αριστερών ανθρώπων στη χώρα μας.

Σήμερα όμως ο τρόπος λειτουργίας αυτού του κόμματος περνά μια σοβαρή δοκιμασία, θα ήταν λάθος πάντως να βγάλουμε το συμπέρασμα ότι αποτέλεσμα αυτής της κατάστασης που παρουσιάζει σήμερα ο ΣΥΝ είναι ακριβώς η πολυτασική υπόστασή του και μόνο.

Οι τάσεις αναμφίβολα με την ελλειμματική λειτουργία τους δεν συντέλεσαν όσο θα μπορούσαν για τη δυναμική ανάπτυξη του κόμματος, θα είναι όμως τραγικό λάθος, στο όνομα δήθεν του χτυπήματος κάποιων κομματικών μηχανισμών, να οδηγηθούμε στο συμπέρασμα ισοπέδωσης όλων των τάσεων ή ακόμα και στην ανάγκη κατάργησής τους. Αν γίνει κάτι τέτοιο ο ΣΥΝ θα μπει αυτόματα στο παραδοσιακό κλαμπ των προεδροκεντρικών αρχηγικών κομμάτων.

Εδώ θα πρέπει να πάρουμε υπ' όψη και μια νέα αντίληψη, άκρως επικίνδυνη, που τα τελευταία χρόνια άρχισε να εμφανίζεται στην ελληνική πολιτική πραγματικότητα και είναι αυτή του λεγόμενου αγγλοσαξονικού μοντέλου κόμματος. Στο μοντέλο αυτό κυριαρχεί ο άκρατος κομματικός λαϊκισμός, ο ηγέτης αναζητεί την ψήφο των οπαδών, των μελών πέρα και έξω από την οποιαδήποτε εκλεγμένη συλλογικότητα που θα μπορεί να έχει και τη δύναμη να τον ανακαλέσει αν χρειαστεί.

Η κρίση λοιπόν που περνά σήμερα ο ΣΥΝ δεν είναι αποτέλεσμα του πολυτασικού του χαρακτήρα ούτε, πολύ περισσότερο, της ιδρυτικής του σύλληψης αυτής καθ' αυτής περί συνύπαρξης -με τη διαφορετικότητά τους- των πολιτικών υποκειμένων που τον συναποτελούν. Το αντίθετο μάλιστα: είναι η παραβίαση αυτών των αρχών. Χρειάζεται λοιπόν να εξετάσουμε το γιατί και το πώς δημιουργήθηκε αυτή η κατάσταση μέσα στον ΣΥΝ, που έχει επιπτώσεις και στο συμμαχικό σχήμα του ΣΥΡΙΖΑ.

Οι λόγοι είναι πολλοί, στο σημείωμα αυτό όμως θα σταθούμε στον βασικότερο, που είναι συνδεδεμένος με τα προαναφερθέντα. Τα τελευταία χρόνια στον ΣΥΝ έγιναν δύο συνέδρια υπόδειγμα για την ελληνική πολιτική πραγματικότητα -και λέμε υπόδειγμα γιατί έφυγαν από τις αρρωστημένες λογικές των προκατασκευασμένων συνεδρίων.

Το 4ο και 5ο συνέδριο του ΣΥΝ ήταν συνέδρια όπου η πολιτική αντιπαράθεση πάνω σε δύο συγκροτημένους πολιτικούς σχεδιασμούς, αυτόν της εναλλακτικής πρότασης της αριστεράς για τη διαμόρφωση μιας νέας πολιτικής και κοινωνικής πλειοψηφίας από τη μία και της κεντροαριστεράς από την άλλη ήταν πεντακάθαρη.

Τα μέλη του κόμματος γνώριζαν τότε ποιο ήταν το περίφημο «επίδικο» και η συμμετοχή των περισσότερων μελών ήταν ουσιαστική. Τα μέλη του κόμματος έκριναν και επέλεξαν πολιτικούς σχεδιασμούς και ηγεσίες που έπρεπε να τους υλοποιήσουν. Μετά όμως τη βαθιά πολιτική στροφή που είχαμε μέσα στον ΣΥΝ με το 4ο και 5ο συνέδριό του, ορισμένοι αρνήθηκαν να σεβαστούν βασικούς κανόνες εσωκομματικής συμβίωσης που είχαν συνομολογηθεί από την ίδρυση του ΣΥΝ και μετά.

Η ηγεσία της Ανανεωτικής Πτέρυγας δεν θέλησε να αποδεχθεί τη συνεδριακή της πολιτική ήττα και συστηματικά δημιουργούσε προβλήματα και σύγχυση με δηλώσεις στελεχών της κόντρα στις συλλογικά επεξεργασμένες και αποφασισμένες θέσεις του κόμματος.

Με αυτές τις επιλογές της η Α.Π. πριόνιζε συστηματικά το κλαδί που στήριζε τη συλλογικότητα και τις βασικές αρχές του συμβολαίου συνύπαρξης αυτού του κόμματος. Επομένως δεν μπορεί να γίνεται πιστευτή για παράδειγμα σήμερα όταν προβάλλει τον κίνδυνο διάχυσης και διάλυσης του ΣΥΝ μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ τη στιγμή που η ίδια η Ανανεωτική Πτέρυγα τορπιλίζει την ύπαρξη του ΣΥΝ με τα πολιτικά καμώματά της.

Το ζήτημα λοιπόν που προκύπτει από τη στάση της Α.Π. μετά το 4ο συνέδριο εκ των πραγμάτων θέτει το θέμα επανεξέτασης του συμβολαίου συνύπαρξης μέσα σ' αυτό το κόμμα. Η απάντηση και η λύση στο κομβικό αυτό ζήτημα δεν μπορεί να είναι βέβαια ούτε η παλιά λογική των διαγραφών, του κυνηγιού μαγισσών και των διασπάσεων. Το ζήτημα της πολιτικής ηγεμονίας και της συγκατάθεσης δεν μπορεί ποτέ να είναι υπόθεση επιβολής μέτρων και μόνον. Αν η Ανανεωτική Πτέρυγα δεν έχει πεισθεί για ένα νέο τρόπο εσωκομματικής συνύπαρξης και λειτουργίας και χίλια συνέδρια να κάνεις και καταστατικά μέτρα να προωθήσεις, η συμβίωση θα είναι από δύσκολη έως απαγορευτική.

Η μόνη για μια αριστερά δεινοπαθημένη από διασπάσεις και στείρες αντιπαραθέσεις, πιθανή απάντηση στο θέμα αυτό, είναι αυτή της συνεννόησης και του σεβασμού προς μια κοινά αποδεκτή δεοντολογία συνύπαρξης. Του σεβασμού όμως και όχι της κοροϊδίας και των πολιτικών εκβιασμών. Επιβάλετε λοιπόν μέσα από το έκτακτο συνέδριο πέρα των άλλων ζητημάτων να συμφωνηθεί και ένα νέο συμβόλαιο συγκατοίκησης, ορισμένες καταστατικές ρυθμίσεις, αλλιώς ο ΣΥΝ ως χώρος συνύπαρξης διαφορετικών πολιτικών υποκειμένων είναι τελειωμένη υπόθεση.

* Ο Βασίλης Πριμικήρης είναι μέλος της Ε.Γ. της ΚΠΕ του ΣΥΝ