Δεν πρόκειται να ενταχθούν νέοι αγρότες στο πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης, όπως δήλωσε η Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων Αικατερίνη Μπατζελή σε συζήτηση επίκαιρης ερώτησης που κατέθεσε η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Ευαγγελία Αμμανατίδου-Πασχαλίδου. Η δικαιολογία για την παύση του ευεργετικού μέτρου, που εξασφάλιζε στους ενδιαφερόμενους το ποσό των 312 ευρώ το μήνα, αποτελεί για την Υπουργό το ότι τα προβλεπόμενα κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν υπάρχουν και ότι έχει γίνει κακή εφαρμογή του προγράμματος.
Από την πλευρά της, η βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ υπογράμμισε την ανάγκη εκ νέου ενεργοποίησης του προγράμματος, προκειμένου και ο μικρός αριθμός αγροτών που έχει απομείνει να ενταχθεί, ούτως ώστε σε συμψηφισμό με τη σύνταξη του ΟΓΑ οι παλαίμαχοι αγρότες να διασφαλίσουν ένα εισόδημα για την επιβίωσή τους και οι νέοι αγρότες, στους οποίους θα μεταβιβαστούν τα περιουσιακά στοιχεία, να αποκτήσουν βιώσιμες εκμεταλλεύσεις και καλύτερο αγροτικό εισόδημα.
Δυστυχώς, στο σύνολο των προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο έλληνας αγρότης σήμερα, έρχεται και η περικοπή ενός κοινωνικού και αναπτυξιακού μέτρου να δημιουργήσει ακόμα πιο δύσκολους όρους επιβίωσης στον αγροτικό κόσμο.
ΠΡΑΚΤΙΚΑ ΒΟΥΛΗΣ
ΙΓ΄ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΟΜΕΝΗΣ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ
ΣΥΝΟΔΟΣ Α΄
ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΗ ΞΗ΄
Πέμπτη 18 Φεβρουαρίου 2010
ΑΜΜΑΝΑΤΙΔΟΥ-ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΚΑΙΡΗΣ ΕΡΩΤΗΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΤΗΣ ΠΡΟΩΡΗΣ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΓΡΟΤΩΝ
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ευάγγελος Αργύρης): Εισερχόμεθα τώρα στην με αριθμό 437/12-2-2010 Επίκαιρη Ερώτηση της Βουλευτού του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς κ. Ευαγγελίας Αμμανατίδου–Πασχαλίδου προς την Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, σχετικά με την κατάργηση της πρόωρης συνταξιοδότησης των αγροτών. Η ερώτηση έχει ως εξής:
«Στο πλαίσιο αναθεώρησης του προγράμματος «Αλέξανδρος Μπαλτατζής», το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων σκοπεύει να καταργήσει το πρόγραμμα πρόωρης συνταξιοδότησης, με το επιχείρημα ότι πρέπει να δοθούν άλλες προτεραιότητες.
Τα κονδύλια του μέτρου, βάσει του αρχικού σχεδιασμού, ξεκινούσαν από 210 εκατομμύρια ευρώ, το 2007, για να φθάσουν συνεχώς μειούμενα τα 40 εκατομμύρια ευρώ, το 2013. Συνεπώς, για τα τελευταία χρόνια εφαρμογής του προγράμματος προβλεπόταν ένα μικρό ποσό που είναι αμφίβολο κατά πόσο μπορεί να συμβάλει ουσιαστικά στην κάλυψη άλλων προτεραιοτήτων, οι οποίες θεωρούνται πιο αναγκαίες, καθώς η πρόωρη συνταξιοδότηση γεωργών έχει ελάχιστους δυνάμει δικαιούχους που υπολογίζονταν, το 2009, σε 6.000.
Πριν ένα χρόνο, το Υπουργείο Γεωργίας, κινούμενο σε μια παρόμοια λογική, ότι δηλαδή το μέτρο αφορά εξαιρετικά περιορισμένο αριθμό παραγωγών, εξέταζε το ενδεχόμενο να διαθέσει τα χρήματα του μέτρου στους καπνοπαραγωγούς, για την κάλυψη της απώλειας του 50% από τον ΙΙ Πυλώνα.
Ως γνωστόν, ο θεσμός της πρόωρης συνταξιοδότησης των αγροτών έχει δύο βασικούς στόχους: τη διασφάλιση ικανοποιητικού εισοδήματος σε αποχωρούντες από το γεωργικό επάγγελμα, οι οποίοι θα παραμείνουν στις αγροτικές περιοχές, καθώς και την ηλικιακή ανανέωση των ανθρώπων που απασχολούνται στον γεωργικό τομέα, μέσω της μεταβίβασης των εκμεταλλεύσεων σε νεότερους γεωργούς. Έτσι, επωφελούνται από το μέτρο αυτό και οι διάδοχοι νέοι αγρότες, οι οποίοι θα έχουν ένα επιπλέον κίνητρο να αποκτήσουν έναν βιώσιμο κλήρο.
Κατόπιν των παραπάνω,
Ερωτάται η κα Υπουργός:
- Προτίθεται να κάνει δεκτή την πρόταση κατάργησης της πρόωρης συνταξιοδότησης;
- Θα προχωρήσει άμεσα στην προκήρυξη του προγράμματος για την πρόωρη συνταξιοδότηση και τι κονδύλια θα διατεθούν για το εν λόγω μέτρο; Θα καλυφθούν οι ανάγκες μέχρι το 2013;»
Η Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, κυρία Μπατζελή, έχει το λόγο.
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΠΑΤΖΕΛΗ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Ευχαριστώ πολύ, κύριε Πρόεδρε.
Θα ήθελα να ευχαριστήσω την κ. Αμμανατίδου για την ερώτηση την οποία κατέθεσε. Εχθές, είχαμε ήδη μία πρώτη ανταλλαγή απόψεων στο πλαίσιο της Επιτροπής Παραγωγής και Εμπορίου.
Το μέτρο της πρόωρης συνταξιοδότησης αυτή τη στιγμή πληρώνεται από τον Κρατικό Προϋπολογισμό χωρίς κοινοτική συγχρηματοδότηση και αφορά σε ανειλημμένες υποχρεώσεις της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου που αντιστοιχούν σε εξήντα ένα χιλιάδες πεντακόσιους δικαιούχους, οι οποίοι μειώνονται προοδευτικά με την υλοποίηση του προγράμματος. Το ποσό για την κάλυψη όλων των δικαιούχων ανέρχεται σε 800.000.000 ευρώ.
Στο πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης υπάρχει η δυνατότητα εφαρμογής του μέτρου της πρόωρης, αλλά για διαφόρους λόγους δεν έχει ξεκινήσει ακόμα. Ο σημαντικότερος είναι ότι το εν λόγω μέτρο δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως ένα κοινωνικό μέτρο γιατί δεν είναι αυτός ο στόχος του. Ο στόχος του είναι αναπτυξιακός και δυστυχώς δεν έχει αξιοποιηθεί σύμφωνα με στοιχεία της προηγούμενης περιόδου και όταν αναφέρεται ως μη αναπτυξιακός δεν έχει γίνει μεταβίβαση γης ή δεν είναι εμφανής ο ρόλος για την επέκταση ή ενίσχυση των καλλιεργητικών εδαφών.
Επιπλέον, τα νέα δεδομένα που έχουν μπει στο πρόγραμμα και με τους νέους και πολύ συγκεκριμένους αναπτυξιακούς στόχους που έχουν τεθεί, τα χρήματα που αρχικά είχαν κατανεμηθεί στην πρόωρη συνταξιοδότηση, θα είναι πολύτιμα αν χρησιμοποιηθούν για τη στήριξη μέτρων όπως τα σχέδια βελτίωσης, καθώς και ομάδων παραγωγών που έχουν πληγεί από την αναμόρφωση της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής. Επίσης, το μέτρο αυτή τη στιγμή προγραμματίζεται να εφαρμοστεί στις καπνοπαραγωγικές περιοχές με ένα πολύ χαμηλό, φυσικά, προϋπολογισμό.
Πρέπει να τονίσουμε ότι το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης παρουσιάζει ένα βαρύ χρηματοδοτικό σχήμα με υψηλές ανειλημμένες υποχρεώσεις και επιμέρους δεσμεύσεις. Περιορίζει σημαντικά τις διαθέσιμες προς δέσμευση πιστώσεις και δυσχεραίνει τις δυνατότητες του προγράμματος να ανταποκριθεί αποτελεσματικά στις αυξημένες ανάγκες του εγχώριου γεωργικού τομέα, όπως φάνηκε και από την πρόσφατη διαδικασία διαβούλευσης πάρα πολλοί εταίροι ζητούν τη ριζική αναμόρφωση του μέτρου αυτού.
Αυτό επισημαίνεται, κατά την τέταρτη προγραμματική περίοδο όπου έχουν δεσμευθεί τα κονδύλια και καταβάλλονται από αμιγώς εθνικούς πόρους, ωστόσο 800 εκατομμυρίων ευρώ, όπως και σας προείπα.
Πρέπει να σημειωθεί πάντως, ότι όσοι δικαιούχοι είναι ήδη ενταγμένοι στο μέτρο θα εισπράξουν τις συντάξεις τους. Όμως δεν θα ενταχθούν νέοι δικαιούχοι, μια και στο πλαίσιο της αναθεώρησης του προγράμματος «ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΜΠΑΛΤΑΤΖΗΣ» τα σχετικά κονδύλια επιθυμούμαι να ανακατανεμηθούν σε άλλες αναπτυξιακές πολιτικές.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ευάγγελος Αργύρης): Ευχαριστούμε την Υπουργό.
Η κ. Ευαγγελία Αμμανατίδου-Πασχαλίδου, Βουλευτής του Συνασπισμού Ριζοσπαστικής Αριστεράς στη Β΄ περιφέρεια Θεσσαλονίκης, έχει το λόγο για να αναπτύξει την ερώτησή της.
ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΑΜΜΑΝΑΤΙΔΟΥ-ΠΑΣΧΑΛΙΔΟΥ: Ευχαριστώ, κύριε Πρόεδρε. Κυρία Υπουργέ, όντως χθες είχαμε μία συζήτηση στην Επιτροπή Παραγωγής και Εμπορίου, για πρώτη φορά μαζί σας, ως Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και συζητήσαμε για όλα τα θέματα που απασχολούν τον αγροτικό κόσμο σʼ αυτές τις τρεις ώρες, χθες το απόγευμα.
Μέσα σʼ αυτά που εσείς αναφέρατε, ήταν οι νέοι αγρότες, ήταν η πρόωρη συνταξιοδότηση, ήταν το θέμα της απονιτροποίησης, ήταν η διαχείριση υδάτων και αν θυμάμαι καλά, κυρία Υπουργέ, χθες μιλούσατε –γιατί σήμερα είπατε ακριβώς το αντίθετο- για τα δύο πρώτα για τους νέους αγρότες και την πρόωρη συνταξιοδότηση ότι είναι ένα θέμα που θα πρέπει να το δούμε ως κοινωνικό και με αποτελεσματικότητα. Προηγουμένως είπατε ότι δεν πρέπει να το δούμε ως κοινωνικό, αλλά ως αναπτυξιακό. Αν δεν κατάλαβα καλά, θα ήθελα στη δευτερολογία σας να μου το εξηγήσετε.
Μιλούμε τώρα, πρώτα απʼ όλα για μια καθυστέρηση ήδη των πρόωρων συντάξεων που δεν έχουν πάρει οι αγρότες. Έχουμε ήδη καταθέσει με τη συνάδελφό μου, την Ηρώ Διώτη, προς το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων μία ερώτηση και στην πορεία μάθαμε -και από τα δημοσιεύματα και όλα αυτά που διαβάζαμε όπου έχετε αναφερθεί- για την κατάργηση αυτού του μέτρου.
Αυτό το μέτρο είχε τον χαρακτήρα, όπως αναφέρεται και στην ερώτηση, να βοηθήσει να ενταχθούν νέοι αγρότες, να περάσει η γη από τους παλαιότερους προς τους νέους αγρότες, για να παραμείνουν στην περιφέρεια, δίνοντας ένα ποσό συνταξιοδότησης στους αγρότες, ένα ποσό με το οποίο θα μπορούν να επιβιώσουν.
Χθες στην Επιτροπή είπατε ότι ο μέσος όρος της πρόωρης σύνταξης των αγροτών είναι 420 ευρώ. Εγώ θα σας πω ότι η ετήσια αποζημίωση κατʼ αρχήν για το δικαιούχο που μπαίνει στην πρόωρη συνταξιοδότηση από την ηλικία των πενήντα πέντε έως εξήντα τεσσάρων ετών ανέρχεται στα 3.744 ευρώ, αν θα το διαιρέσουμε διά δώδεκα, τους δώδεκα μήνες του χρόνου, είναι 312 ευρώ. Σε περιπτώσεις που ο διάδοχος αγρότης είναι μέχρι τριάντα ετών ή η γεωργική εκμετάλλευση που μεταβιβάζει βρίσκεται σε νησιά του Ανατολικού Αιγαίου ή στους δήμους και κοινότητες των παραμεθόριων νομών που απέχουν μέχρι είκοσι χιλιόμετρα από τα σύνορα, το ύψος της ετήσιας αποζημίωσης είναι 4.404 ευρώ, δηλαδή 367 ευρώ το μήνα.
Το ποσό, είναι μικρό σε σχέση με την κοινωνική πολιτική. Όμως αυτές οι αγροτικές καλλιέργειες περνάνε σε ανθρώπους, γιατί έχουμε και στη χώρα μας την πολυδιάσπαση της γης και είναι πολύ μικρός ο κλήρος οπότε βοηθάει τους νέους να παραμείνουν στην περιφέρεια, να παραμείνουν στην ύπαιθρο και να μπορέσουν να αναπτύξουν τις επιχειρηματικές δραστηριότητες γύρω από τη γεωργική και κτηνοτροφική εκμετάλλευση.
Νομίζω ότι είναι ένα μέτρο που βοηθάει στην περαιτέρω ανάπτυξη της υπαίθρου και θα ήθελα να μου αναφέρεται -γιατί τελειώνει και ο χρόνος- τι ακριβώς θέλετε να κάνετε και με τους καπνοπαραγωγούς, πού θα μετακινηθεί το 50% από τον δεύτερο πυλώνα στην πρόωρη συνταξιοδότηση και αν έχετε κάνει την ανάλογη διαβούλευση με τους ανθρώπους που ασχολούνταν για χρόνια με τον καπνό. Και βέβαια να μου πείτε αν όντως θα την καταργήσετε μέχρι το 2013.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Ευάγγελος Αργύρης): Η Υπουργός κ. Μπατζελή έχει το λόγο.
ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΜΠΑΤΖΕΛΗ (Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων): Αγαπητή συνάδελφε, θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι ένας αγρότης ο οποίος ξεκίνησε στα πενήντα πέντε του και παίρνει την πρόωρη συνταξιοδότηση βγαίνει στα εξήντα πέντε, έχει περίπου δέκα ή δεκαπέντε χρόνια, εξόδου υλοποίησης του προγράμματος, ένταξής του στο πρόγραμμα. Και μπορεί να ενταχθεί, εφόσον εγκαταλείψει τουλάχιστον το 50% της αγροτικής του εκμετάλλευσης.
Δεν έχει αποδειχθεί στις δύο τελευταίες προγραμματικές περιόδους ότι έχει επέλθει αύξηση του αγροτικού κλήρου από την εφαρμογή της πρόωρης συνταξιοδότησης και αυτό το ξέρουμε και στην πραγματικότητα αλλά και με βάση τα στοιχεία τα οποία έχουμε. Γιʼ αυτό το λόγο, λοιπόν, λέμε ότι η εφαρμογή της πρόωρης συνταξιοδότησης με τον τρόπο που γίνεται δεν συμβάλει στον αναπτυξιακό στόχο, όπου είναι η μεγέθυνση του αγροτικού κλήρου, όπως πολύ σωστά θέσατε και είπατε ότι είναι πολυτεμαχισμένος.
Το δεύτερο, οι δεσμεύσεις οι οποίες είχαν γίνει στο προηγούμενο, το Γ΄ Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης ήταν και με κοινοτική συγχρηματοδότηση. Είχαν υπογραφεί όμως πολλές συμβάσεις, το πρόγραμμα είχε επεκταθεί πάρα πολύ, διότι ήταν ένα εύκολο πρόγραμμα που δήλωνε τη μεγάλη απορροφητικότητα του Γ΄ Κοινοτικού Πλαισίου Στήριξης.
Έτσι, λοιπόν, η επιτροπή είπε ότι εγώ σας καλύπτω τα 215.000.000 με συγχρηματοδότηση. Τα υπόλοιπα, εάν εσείς θέλετε να το συνεχίσετε, είναι βάση εθνικών πόρων. Έτσι, λοιπόν, έχουμε φτάσει να έχουμε εθνικούς πόρους περίπου 800.000.000 ευρώ για να καλύψουμε τις δεσμεύσεις μας απέναντι στους αγρότες οι οποίοι έχουν μπει στο σύστημα αυτό.
Για τα 420 ευρώ θέλω να σας πω ότι σας τα είπα σαν μέσο όρο, γιατί αυτά τα ποσά αυξάνονται ανάλογα και με το πρόγραμμα. Μπορεί να αρχίζει από 320 ευρώ, όπως είπατε, αλλά είναι αυξανόμενο διότι το πρόγραμμα στην τελευταία υλοποίησή του είχε αυξηθεί.
Το ζητούμενο όμως δεν είναι τα 380 ή τα 420. Το ζητούμενο είναι η επιλογή, την οποίαν θα κάνουμε, εάν αυτό το πρόγραμμα συνεχιστεί. Και σας είπα ότι οι αγρότες, οι οποίοι έχουν ενταχθεί, δεν κινδυνεύουν. Αλλά το πρόγραμμα αυτό στην καινούργια προγραμματική δήλωση δεν θα υλοποιηθεί, δεν είναι επιλέξιμη δράση.
Ευχαριστώ.