Το τελευταίο εναπομείναν τμήμα της Ιεράς Οδού, του οδικού άξονα που ένωνε το άστυ της Αρχαίας Αθήνας με το ιερό των θεοτήτων Δήμητρας και Περσεφόνης στην Ελευσίνα, έχει υποστεί μεγάλες φθορές από τη φυσική διάβρωση του χρόνου και των καιρικών φαινομένων αλλά και τις ανθρώπινες παρεμβάσεις, που είναι έντονες στην περιοχή τις τελευταίες δεκαετίες. Από τα συνολικά 22 χιλιόμετρα της αρχαίας Ιεράς Οδού, πάνω από 19 βρίσκονται κάτω από τον οικιστικό ιστό ή έχουν καταστραφεί. Τα χίλια περίπου μέτρα που έχουν διασωθεί και είναι ακόμη ορατά, μεταξύ του οικισμού Αφαίας Σκαραμαγκά και της λίμνης Κουμουνδούρου, βρίσκονται σε δημόσια δασική έκταση και παραμένουν στο ίδιο αναλλοίωτο αττικό τοπίο από την αρχαιότητα. Ο περιπατητής σήμερα είναι δυνατό να παρακολουθήσει τη διαδρομή της αρχαίας οδού, ανάμεσα σε θάμνους και δένδρα, μέχρι τη σήραγγα της Δυτικής Περιφερειακής Λεωφόρου Αιγάλεω.
Η Αρχαιολογική Εταιρεία είχε ήδη από τη δεκαετία του ʼ30 αποκαλύψει το τμήμα της διακλάδωσης της Ιεράς Οδού που διέσχιζε το Ποικίλον Όρος και τον λόφο της Ηχούς. Όπως όμως επισημαίνει η Διαρκής Κίνηση Χαϊδαρίου, όλα αυτά τα χρόνια όχι μόνο δεν έχει υπάρξει πρόνοια για να αναδειχθεί αυτό το τμήμα, αλλά και σκεπάστηκε από τόνους χώματος κατά τις εργασίες για την κατασκευή της γέφυρας της ΕΡΓΟΣΕ, ενώ η διάνοιξη νέων οδικών αξόνων απειλεί και το υπόλοιπο τμήμα της Ιεράς Οδού. Σύμφωνα και με πρόσφατα δημοσιεύματα του τύπου, η κατασκευή της εμπορευματικής σιδηροδρομικής γραμμής Ικονίου-Ασπροπύργου συνεχίζει τις σοβαρότατες καταστροφές στο Ποικίλον Όρος. Κι ενώ η ΕΡΓΟΣΕ διαβεβαιώνει ότι δεν έχουν βρεθεί αρχαιότητες, η Συντονιστική Επιτροπή Κατοίκων τονίζει ότι έχει αγνοηθεί η ύπαρξη «τμήματος της Αρχαίας Οδού στο 1ο πέλμα και λαξευμένου αγωγού ενδιάμεσα των πελμάτων της γέφυρας», όπως έχει επιβεβαιώσει και η Γʼ Εφορεία Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων (Φ5/Γ/5830 – 28.9.09).
Επισημαίνεται ότι η λίμνη των Ρειτών (Λίμνη Κουμουνδούρου) είναι από το 1974 κηρυγμένος ιστορικός τόπος και το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών έχει εκπονήσει Μελέτη Περιβαλλοντικής Αναβάθμισης, η οποία όμως ουδέποτε υλοποιήθηκε, με ευθύνη της Νομαρχίας Δυτικής Αττικής. Η κατάσταση της Ιεράς Οδού, ενός από τους αρχαιότερους λιθόστρωτους δρόμους της Ευρώπης και παγκόσμιας εμβέλειας μνημείου, εκτιμάται ότι είναι αναστρέψιμη, εφʼ όσον όμως διατεθούν χωρίς καθυστέρηση τα απαιτούμενα κονδύλια για τον καθαρισμό, την αποκάλυψη και την ανάδειξή της και ασφαλώς εάν σταματήσουν οι ανθρωπογενείς παρεμβάσεις.
Κατόπιν τούτων,
Ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
• Προτίθενται να λάβουν μέτρα για την άμεση προστασία, συντήρηση και ανάδειξη της Ιεράς Οδού, προτού οι φθορές εξαφανίσουν και τα τελευταία ίχνη του αρχαίου δρόμου;
• Προτίθενται να λάβουν μέτρα για την εφαρμογή της υφιστάμενης μελέτης ανάδειξης του σημαντικού αυτού Μνημείου Παγκόσμιας Κληρονομιάς και τη διαμόρφωση ενός επισκέψιμου αρχαιολογικού χώρου στα πέριξ της λίμνης των Ρειτών (Κουμουνδούρου);
• Τι άμεσα μέτρα προτίθενται να λάβουν ώστε να αποτραπούν ενδεχόμενες καταστροφές στην Ιερά Οδό από την κατασκευή της εμπορευματικής σιδηροδρομικής γραμμής Ικονίου-Ασπροπύργου και να αναδειχθούν οι αρχαιότητες σύμφωνα με τον αρχαιολογικό νόμο;
Οι ερωτώντες βουλευτές
ΘΑΝΑΣΗΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ
ΦΩΤΗΣ ΚΟΥΒΕΛΗΣ
ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΨΑΡΙΑΝΟΣ