Με τυμπανοκρουσίες και ένα κυριακάτικο Υπουργικό Συμβούλιο, (επικοινωνιακή αποτύπωση των σηκωμένων μανικιών), η κυβέρνηση έδωσε στη δημοσιότητα τις προθέσεις της για την διοικητική μεταρρύθμιση της χώρας. Και το όνομα αυτού ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ!!! Μετά τον Καποδίστρια ήρθε και η σειρά του Καλλικράτη να δώσει το όνομα του στις προσπάθειες των κυβερνώντων να φέρουν την αυτοδιοίκηση και τους θεσμούς της στα μέτρα τους.
Κατ΄ αρχή μια παρατήρηση. Το κείμενο που δόθηκε στη δημοσιότητα για διαβούλευση έχει τίτλο «Αρχές Νομοθετικής Πρωτοβουλίας για τη Νέα Αρχιτεκτονική της Αυτοδιοίκησης και της Αποκεντρωμένης Διοίκησης». Επομένως, δεν πρόκειται για ένα συγκεκριμένο κείμενο νομοθετικού περιεχομένου, επί του οποίου θα μπορούσε όντως να γίνει δημόσια διαβούλευση. Πρόκειται για κείμενο γενικών αρχών και κατευθύνσεων το οποίο αφήνει σειρά σοβαρών ζητημάτων (αρμοδιότητες, οικονομικά, χωροταξική κατανομή, κλπ.) εκτός ουσιαστικής συζήτησης. Έτσι, εκ των πραγμάτων η όποια διαβούλευση θα έχει περιορισμένο χαρακτήρα. Παρʼ όλα αυτά οι προθέσεις της κυβέρνησης είναι εμφανείς, μια αυτοδιοίκηση στα μέτρα του δικομματισμού και στην υπηρεσία των εκάστοτε κυβερνητικών επιλογών. Αναλυτικότερα:
1. Η κυβέρνηση, παίρνοντας τη σκυτάλη από την προηγούμενη προχωρά στην αναδιάρθρωση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης χωρίς να έχει προηγηθεί μια αξιολόγηση της εφαρμογής του Ν. 2739 (Καποδίστριας). Δεν απαντά στα ερωτήματα: αν πέτυχε και πού το σχέδιο Καποδίστριας, που απέτυχε και γιατί, ποια τα προβλήματα που παρουσιάστηκαν, ποια από αυτά λύθηκαν και ποια όχι, κλπ. Επομένως, πως καταργείται μια δομή χωρίς να έχει αξιολογηθεί η εφαρμογή της τα τελευταία 12 χρόνια.
2. Η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι με το σχέδιο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ η τοπική αυτοδιοίκηση έρχεται πιο κοντά στο δημότη με τη διεύρυνση της συμμετοχής του, την ανάδειξη της κοινωνίας των πολιτών (παρ. 5), δίνοντας δύναμη στο χωριό και τη γειτονιά (παρ. 54), κλπ. Οι διαπιστώσεις αυτές αποτελούν ευχολόγιο αφού με τα μεγέθη, κυρίως γεωγραφικά που θα έχουν οι Ο. Τ. Α. της περιφέρειας αποκλείουν τη συγκρότηση κινηματικών συνδυασμών που θα βασίζονται στη συμμετοχή των πολιτών. Αντίθετα, καθιστά σχεδόν αναγκαία τη συγκρότηση «κομματικών» συνδυασμών με πρωτοκλασάτα στελέχη των κομμάτων, ειδικά του ΠΑΣΟΚ και της Ν. Δ.. Δεν είναι τυχαίο ότι τα πρώτα ονόματα που ακούστηκαν στη περιφέρεια είναι τέτοιες περιπτώσεις (υποψήφιοι βουλευτές, κλπ.). Εξάλλου, για ποια ισχυροποίηση και δημοκρατική νομιμοποίηση της Αυτοδιοίκησης μπορούμε να μιλάμε χωρίς την καθιέρωση της απλής αναλογικής ως εκλογικού συστήματος για την ανάδειξη των αιρετών οργάνων της;
3. Παρά τις γενικόλογες αναφορές στην απόδοση ενισχυμένων αρμοδιοτήτων τη Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση, απουσιάζει η οποιαδήποτε συγκεκριμένη αναφορά. Έτσι, είναι αδύνατο να εκτιμηθεί το εύρος των αρμοδιοτήτων, η σχέση τους μεταξύ των δύο επιπέδων αυτοδιοίκησης αλλά και η σχέση της Αυτοδιοίκησης με τη Κεντρική Διοίκηση.
4. Συναφές με τις αρμοδιότητες είναι και το ζήτημα των οικονομικών της Αυτοδιοίκησης. Πρώτο, σκοπεύει η κυβέρνηση να αποδώσει στην Αυτοδιοίκηση αυτά που οφείλει; Δεύτερο, από ποιες πηγές και με ποιες διαδικασίες θα χρηματοδοτείται στο εξής, όταν μάλιστα στο σχέδιο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ υπάρχει η παραδοχή ότι με τον Καποδίστρια η Πολιτεία δεν στήριξε τους Ο. Τ. Α. με επαρκή χρηματοδότηση (παρ. 49); Θα το κάνει τώρα; Τρίτο, τι εννοούν οι συντάκτες της κυβερνητικής πρότασης όταν λένε ότι οι νέοι Δήμοι θα αναλάβουν «…και δημοσιονομικές ευθύνες» (παρ. 51); Μήπως σκοπεύουν να τους μετατρέψουν σε φορομπηχτικούς και φοροεισπρακτικούς μηχανισμούς;
5. Η χωροθέτηση με ποια κριτήρια θα γίνει; Η αναφορά σε αντικειμενικά κριτήρια (παρ. 51) δεν διασφαλίζει την ορθότητα των επιλογών οι οποίες κρατούντε κρυφές. Είναι γνωστό άλλωστε ότι στελέχη τόσο του ΠΑΣΟΚ όσο και της Ν. Δ. κάνουν τους σχεδιασμούς τους με βάση την εκλογική τους δύναμη κατά περιοχή. Το πρόβλημα δεν είναι ο αριθμός των Δήμων η Περιφερειών αλλά η ουσιαστική αναβάθμιση του ρόλου τους για την εξυπηρέτηση του πολίτη, όχι των κομματικών σκοπιμοτήτων.
Τα παραπάνω αποτελούν μια πρώτη προσέγγιση στο κυβερνητικό σχέδιο ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ για την Αυτοδιοίκηση. Παράλληλα να διευκρινιστεί ότι δεν αποτελούν άρνηση στην αναγκαιότητα για μια συνολική μεταρρύθμιση των θεσμών της Αυτοδιοίκησης και του κράτους. Μια τέτοια μεταρρύθμιση θα πρέπει να περιλαμβάνει:
• Συνολική επέμβαση σε όλα τα επίπεδα διοίκησης (κεντρική διοίκηση, πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια αυτοδιοίκηση) με σαφείς ρόλους και συγκεκριμενοποίηση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας.
• Την καθιέρωση της απλής αναλογικής με στόχο την δημοκρατικότερη συγκρότηση των οργάνων και την αναλογική εκπροσώπηση των κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων σε όλα τα όργανα της Αυτοδιοίκησης, εξασφαλίζοντας και τη δημοκρατική νομιμοποίηση τους.
• Τη διασφάλιση της άμεσης συμμετοχής των πολιτών στη διοίκηση των υποθέσεων τους και στην άσκηση της τοπικής δημοκρατίας, την ενίσχυση της άμεσης δημοκρατίας.
• Την πλήρη εφαρμογή του άρθρου 102 του Συντάγματος για την οικονομική αυτοτέλεια της Αυτοδιοίκησης. Να υπάρχει πρόβλεψη για την ανακατανομή των φορολογικών πόρων μεταξύ της κεντρικής εξουσίας και της Αυτοδιοίκησης χωρίς την επιβολή νέων φόρων.
• Την οργανωτική συγκρότηση της Αυτοδιοίκησης με τους απαραίτητους ανθρώπινους πόρους για να μπορεί να ανταπεξέλθει στις υποχρεώσεις της.
ΔΙΟΝΥΣΗΣ ΘΩΜΑΣ
Μέλος της Ν.Ε. Λακωνίας του ΣΥΝ
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS