«όλοι οι άνθρωποι είναι σαν ένα σώμα
και ίδιο
αν μία μέρα πονέσει ένα μέλος
δεν μπορούν να αντέξουν τα άλλα μέλη
εσύ αν δεν μπορείς να καταλάβεις
τι πόνο έχουν οι άλλοι άνθρωποι
δεν μπορείς να λέγεσαι άνθρωπος».
Αυτό είναι ένα μικρό ποίημα ενός ανήλικου κρατουμένου της Παγανής. Του Κέντρου Κράτησης που έκλεισε μετά από κινητοποιήσεις ελληνικών και ξένων αντιρατσιστικών οργανώσεων και κινημάτων, το καλοκαίρι του 2009 στη Λέσβο.
Μερικές μόνο λέξεις μας μεταφέρουν αμέσως από την πραγματικότητα των αριθμών και των νομικών όρων, στην πραγματικότητα των ανθρώπων. Στην ανάγκη των ανήλικων κρατουμένων να περιγράψουν πώς νιώθουν πίσω απʼ τα κάγκελα ενός κέντρου κράτησης. Μιας χώρας στην οποία ήρθαν απʼ ανάγκη και με πολλές ελπίδες, για να αντιμετωπίσουν στο τέλος μια φυλακή με τις χειρότερες δυνατές συνθήκες.
Μετά και την πρόσφατη επίσκεψή μου στο Κέντρο Κράτησης της Βέννας, σε συνάντηση που είχαμε ως ΣΥΡΙΖΑ με τον υφυπουργό τον κ. Βούγια, ζητήσαμε να κλείσουν αμέσως τα Κέντρα της ντροπής, των παράνομων επαναπροωθήσεων και των άθλιων συνθηκών που εξευτελίζουν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια. Του θυμίζω σήμερα την υπόσχεσή του, για κλείσιμο του ανάλογου Κέντρου στο Τυχερό και για το θέμα της Βέννας.
Η μετανάστευση είναι φαινόμενο που υπάρχει από αρχαιοτάτων. Είναι αυτοί οι άνθρωποι που εξαναγκάζονται να μετατραπούν σε προσφυγές για να γλυτώσουν από πολέμους, καταστροφές και διώξεις. Κι είναι κι αυτοί που μεταναστεύουν για οικονομικούς λόγους, για μια καλύτερη ζωή.
Οι Έλληνες και οι Ελληνίδες ξέρουν καλά από προσφυγιά, γιατί τη γνώρισαν από πρώτο χέρι στο πολύ πρόσφατο παρελθόν. Είμαι της άποψης ότι η κίνηση των ανθρώπων είναι τελικά και αναπόφευκτη αλλά και δικαίωμα. Δεν είναι μια πράξη παράνομη, άσχετα αν έτσι επιχειρούν να την εμφανίσουν όσοι δεν ανέχονται το διαφορετικό. Όσοι δεν έχουν τίποτα να δώσουν στους ανθρώπους που έχουν ανάγκη, που έχουν προβλήματα. Είναι αυτοί που επιμένουν να αποκαλούν τους ανθρώπους, λαθρομετανάστες.
Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ έχει χαρακτηρίσει τον όρο «λαθρομετανάστης» απαξιωτικό, γιατί εξομοιώνει τον ανθρώπινο πόνο με εμπορεύματα, άρα θα έπρεπε να εξαλειφθεί από το λεξιλόγιο. Ωστόσο, σήμερα αποκαλούνται λαθρομετανάστες οι υπήκοοι τρίτων χωρών που καταφεύγουν χωρίς νόμιμες διαδικασίες στη χώρα μας, ρισκάροντας πολλές φορές τη ζωή τους ή δίνοντας το υστέρημά τους σε εμπόρους ανθρώπων, και μάλιστα αδιακρίτως. Κι αυτό διότι πολλοί εξ αυτών προέρχονται από εμπόλεμες ζώνες και είναι πολιτικοί πρόσφυγες. Γιʼ αυτό, σας καλώ να σκεφτούμε το θέμα από την πλευρά των δικαιωμάτων και όχι της καταστολής. Εξάλλου, καμιά καταστολή δεν μπορεί να σταματήσει την μετακίνηση των ανθρώπων που αναζητούν μια καλύτερη ζωή.
Δεν μπορούμε, λένε ορισμένοι, να αντιμετωπίσουμε τόσο μεγάλη ροή μετανάστευσης. Ας σκεφτούμε, όμως: γιατί η καλοζωισμένη Δύση είναι προορισμός τόσων χιλιάδων μεταναστών και μεταναστριών;
Και απαντώ: Διότι η Δύση έχει φροντίσει να καταστρέψει τις χώρες τους και τις υποδομές τους. Με την αποικιοκρατία παλαιότερα, πιο πρόσφατα με πολέμους, επεμβάσεις, καταλήστευση των φυσικών τους πόρων, εξαναγκασμό σε φτώχια. Αυτό δε σημαίνει αυτόματα, πως οι άνθρωποι θα μετακινηθούν για να επιβιώσουν;
Να είστε σίγουροι, δε, ότι η κλιματική αλλαγή, για την οποία επίσης ευθύνεται η ανορθολογική πολιτική της «ανάπτυξης» εντός εισαγωγικών, που θυσιάζει ανερυθρίαστα κάθε φυσικό πόρο, κάθε δάσος, κάθε ελεύθερο χώρο, θα δημιουργήσει νέα κύματα μετανάστευσης. Κι αυτό διότι σε αυτή την «ανάπτυξη», τα κέρδη προηγούνται και οι άνθρωποι έπονται. Η κλιματική καταστροφή έχει ήδη αρχίσει. Σύντομα, μεγάλες περιοχές θα γίνουν αβίωτες, δεν θα μπορούν να κρατήσουν τους ανθρώπους τους. Κι αυτοί θα μεταναστεύουν.
Με λίγα λόγια: χρειάζεται μια άλλη αντιμετώπιση του ζητήματος της μετανάστευσης, πιο ολιστική, πιο φιλοσοφική και τελικά πιο πραγματική. Η αντίληψη που λέει να κλείσουμε τα σύνορα ή να δεχόμαστε μόνο όσους χρειάζεται η οικονομία, δηλαδή όσους θέλουμε να ξεζουμίσουμε, είναι τουλάχιστον μια εσφαλμένη αλλά και αναποτελεσματική αντίληψη -για να μην πούμε κυνική, απάνθρωπη και λαϊκιστική. Αν πρέπει να μοιραστούμε με την υπόλοιπη Ευρώπη έναν προβληματισμό, το πώς δηλαδή θα υποδέχονται οι χώρες τους μετανάστες, ας το κάνουμε. Να είστε σίγουροι: τίποτα δε θα λυθεί με τη λογική του να κλείσουμε τα σύνορα εισόδου και εξόδου.
Σε όσους κραυγάζουν για γειτονιές της Αθήνας που υποβαθμίζονται λόγω της παρουσίας μεταναστών και επιμένουν να διασπείρουν, με αυτήν την προπαγάνδα, το μίσος και τη βία, αντιτάσσουμε ότι οι γειτονιές αυτές είναι εγκαταλελειμμένες από την Πολιτεία. Γιʼ αυτό είναι υποβαθμισμένες. Όχι γιατί τα παιδιά των μεταναστών πηγαίνουν στην παιδική χαρά να παίξουν. Αλλά γιατί είναι σκοπίμως αφημένες στην υποβάθμιση. Αυτή των σχολείων, της καθαριότητας, του πρασίνου, των ελεύθερων χώρων. Γι αυτό είναι αβίωτες. Αν υπήρχε αυτή και μόνο η φροντίδα, θα υπήρχε η υποδομή, ο τρόπος και ο πολιτισμός τελικά, να λυθούν ζητήματα και να ζουν οι άνθρωποι μαζί με αξιοπρέπεια.
Το σημερινό νομοσχέδιο, κατʼ εμάς εξυπηρετεί το αυτονόητο. Την αναγνώριση δικαιωμάτων στους ανθρώπους που ζουν και προσφέρουν σε αυτή τη χώρα. Την αναγνώριση οτι υπάρχουν και πρέπει να μετέχουν με κάθε ισότιμο τρόπο στην κοινωνία. Τα δικαιώματα της δεύτερης γενιάς αποτέλεσαν αντικείμενο πολύχρονων αγώνων των κοινωνικών οργανώσεων, του μεταναστευτικού κινήματος και της Αριστεράς.
Η δυνατότητα απόκτησης της ελληνικής ιθαγένειας που θα δοθεί σε ένα -μικρό κατά τη γνώμη μας- μέρος παιδιών των μεταναστών που ζουν στην Ελλάδα, και η δυνατότητα, το δικαίωμα συμμετοχής στις αυτοδιοικητικές εκλογές, είναι μια παραδοχή για το αυτονόητο: το δικαίωμα συμμετοχής του καθενός στις κοινωνικές διαδικασίες του τόπου όπου ζει.
Βέβαια, οι προτεινόμενες ρυθμίσεις, επειδή εξαρτούν τις διαδικασίες αναγνώρισης της ιθαγένειας από τη νόμιμη παραμονή των γονιών και του ίδιου του δικαιούχου, εξαιρούν από τις διαδικασίες τα δεκάδες χιλιάδες παιδιά και τους εκατοντάδες χιλιάδες μετανάστες. Επειδή αυτοί δεν κατόρθωσαν να έχουν πρόσβαση στις διαδικασίες νομιμοποίησης. Ή επειδή εξαιρέθηκαν από αυτές, γιατί χάθηκαν μέσα στη γραφειοκρατία των ελέγχων και της ανανέωσης της αδείας παραμονής. Χωρίς δηλαδή δική τους ευθύνη. Είναι μια άδικη ρύθμιση. Και είναι βέβαιο ότι κανένα μέτρο δεν μπορεί να αποδώσει και καμία ρύθμιση δεν μπορεί να είναι ουσιαστική, αν δεν γίνει διόρθωση των λαθών του παρελθόντος και των αδικιών του συστήματος. Που όσο δε δρομολογείται, θα ακυρώνονται οι όποιες προθέσεις και θα εξακολουθεί να επιβεβαιώνεται αυτή η περίεργη κατάσταση που χωρίζει τους κατοίκους της χώρας σε πολίτες με και πολίτες χωρίς δικαιώματα.
Από το σύνολο των πρόσφατων σχετικών επιστημονικών ερευνών και μελετών, προκύπτει ένα αδιαμφισβήτητο συμπέρασμα: η βασικότερη αιτία μη νομιμότητας του καθεστώτος διαμονής των αλλοδαπών στην Ελλάδα είναι οι παράλογες και εν πολλοίς παράνομες απαιτήσεις του θεσμικού πλαισίου. Του πλαισίου για την ανανέωση των αδειών διαμονής από το 1998 (πρώτη νομιμοποίηση) μέχρι σήμερα, ήτοι υψηλό κόστος, γραφειοκρατία, διαφθορά.
Σήμερα, τα αιτήματα που τίθενται κυρίαρχα είναι αυτά για μια νέα διαδικασία νομιμοποίησης και για άσυλο στους πρόσφυγες. Αυτές οι ενέργειες θα απεγκλωβίσουν χιλιάδες ανθρώπους από την αγωνία της επόμενης μέρας, ενάντια στην ποινικοποίηση της μετανάστευσης και τη στρατιωτικοποίηση των συνόρων και ενάντια στον ρατσισμό.
Παρʼ όλʼ αυτά, ψηφίζουμε επί της αρχής αυτό το ατελές και άτολμο ν/σ, που επιτέλους σπάει το άδικο δίκαιο του αίματος και εισάγει το δίκαιο του εδάφους.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS