Η καταιγίδα των κυβερνητικών μέτρων, αυτών που εξαγγέλθηκαν και εκείνων που αναμένονται, δεν εντάσσεται στη συνήθη πολιτική της λιτότητας που άλλοτε κατήγγειλαν η αριστερά και το συνδικαλιστικό κίνημα.
Πρόκειται για ανατροπή του κοινωνικού και οικονομικού στάτους που διαμορφώθηκε στη χώρα κατά τη μεταπολίτευση. Και από την άποψη αυτή αποτελούν ιστορική τομή. Γνωστός αρθρογράφος του «Βήματος» έγραψε προ ημερών ότι πλέον δεν πρόκειται να μείνει τομέας της δημόσιας ζωής που να μην τον αγγίξουν οι σαρωτικές αλλαγές.
Πράγματι, όπως για πρώτη φορά μια κυβέρνηση -και δη σοσιαλιστική με αναφορά στη «δίκαιη κοινωνία»- προχωρά στο μέτρο της αφαίρεσης μισθών και επιδομάτων, παράλληλα με μια αληθινή φοροεπιδρομή σε βάρος των ασθενέστερων, έτσι η ίδια, στο όνομα της σωτηρίας της πατρίδας, προετοιμάζει και την απόσυρση του κράτους από την κοινωνική ασφάλιση και την απελευθέρωση των απολύσεων. Αν ολοκληρωθούν τα μέτρα, τότε θα έχει διαμορφωθεί μια πλήρης επαναθεμελίωση του νεοφιλελευθερισμού στην Ελλάδα:
Ελευθερία των εκάστοτε κυβερνώντων να αφαιρούν αποδοχές από τους εργαζόμενους. Σύστημα κοινωνικής ασφάλισης σε κεφαλαιοποιητική βάση χωρίς τα στοιχεία της αλληλεγγύης και της αναδιανομής. Πλήρης ελευθερία της εργοδοσίας στις απολύσεις.
Τρία αγκωνάρια της κοινωνίας, η εισοδηματική πολιτική, το ασφαλιστικό σύστημα και οι εργασιακές σχέσεις σε πλήρη απορρύθμιση.
Αν η έξοδος από την κρίση διαμορφωθεί από τις δυνάμεις που την προκάλεσαν, στην κατεύθυνση αυτή, τότε θα έχουμε την αυγή μιας απροστάτευτης εισοδηματικά, ξεχαρβαλωμένης εργασιακά και απόλυτα ανασφαλούς κοινωνίας.
Αυτό θα ισοδυναμούσε πέρα από τα άλλα με μια στρατηγική ήττα της αριστεράς. Το κεντρικό ερώτημα επομένως που καλείται να απαντήσει η σύγχρονη, δημοκρατική, ριζοσπαστική αριστερά, είναι το «ποιος πληρώνει;». Σε αυτό δεν χωρούν απαντήσεις περί «δίκαιης κατανομής των βαρών» και περί εθνικής συναίνεσης για να «βγάλουμε όλοι μαζί την οικονομία από τη στενωπό και να σώσουμε την πατρίδα». Η ζημιά δεν έχει την σφραγίδα όλων ανεξαιρέτως ώστε να την πληρώσουν όλοι έστω και κατά δύναμη. Γιατί να πληρώσουν όλοι και όλες για το πελατειακό κράτος, την διαπλοκή, την φοροδιαφυγή και την συστηματική εισφοροδιαφυγή, τις χαριστικές ρυθμίσεις των κυβερνήσεων, την λαιμαργία των τραπεζών, την μείωση του ανώτατου συντελεστή φορολόγησης για τις μεγάλες επιχειρήσεις κατά δέκα μονάδες;
Όπως η κρίση γεννήθηκε και εξελίχθηκε μέσα σε ένα πλαίσιο αναδιανομής του πλούτου υπέρ των ισχυρών και η έξοδος από αυτήν δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς να συντελεστεί το αντίστροφο. Πολύ περισσότερο όταν αναφερόμαστε στην Ελλάδα όπου το 20% των πλουσιότερων έχει εισόδημα εξαπλάσιο από το 20% των φτωχότερων.
Αυτή η αναγκαία αναδιανομή σημαίνει μεταφορά πλούτου και ισχύος από το ιδιωτικό στο δημόσιο, από τους λίγους και ισχυρούς στους πολλούς. Σημαίνει κατά προτεραιότητα μια μεγάλη μεταρρύθμιση του φορολογικού συστήματος και δημιουργία ενός ισχυρού δημόσιου πυλώνα στον χρηματοπιστωτικό τομέα.
Ο ΣΥΝ βρίσκεται επομένως και ο ίδιος σε κρίσιμη καμπή. Όπως όλες οι πολιτικές δυνάμεις, ο ΣΥΝ και βέβαια ο ΣΥΡΙΖΑ θα κριθούν από την κεντρική τους πρόταση, τη δράση και τις πρωτοβουλίες τους στο χρονικό διάστημα που ακολουθεί.
Από την εμπιστοσύνη που θα εμπνεύσουν στα κοινωνικά στρώματα που υφίστανται αιφνιδιασμένα τις συνέπειες και θα τις νιώσουν πιο έντονα τους επόμενους μήνες.
Το δύσκολο για τη δική μας αριστερά είναι ότι ο ρόλος της δεν μπορεί να εξαντληθεί στην διαμαρτυρία και την καταγγελία. Χρειάζεται ισχυρό, πειστικό εναλλακτικό λόγο. Να πει τα πράγματα με το όνομά τους για το ποιοι πρέπει να πληρώσουν και πως, ποιες μεγάλες αλλαγές πρέπει να γίνουν στην οικονομία, το κράτος, στο πολιτικό σύστημα, ποια συμφέροντα θα θίγουν και ποια θα ευνοούν, τι πρέπει να διεκδικήσει η χώρα μας στην Ευρωζώνη που εγκλωβίζεται στη μέγγενη του Συμφώνου Σταθερότητας και σε συμμαχία με ποιους.
Κυρίως όμως ο ΣΥΝ χρειάζεται να λειτουργήσει ως δύναμη συσπείρωσης μιας πολυκερματισμένης κοινωνίας με χαμηλές αντιστάσεις. Η εποχή των «ολισμών», όπου κάποιοι κατασκεύαζαν εκ των προτέρων ένα όραμα και επιχειρούσαν στη συνέχεια να εντάξουν ολόκληρο τον κόσμο, έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Η σύγχρονη, δημοκρατική αριστερά στην Ελλάδα μακριά από ολισμούς, θα πρέπει να αναζητήσει το πρόταγμα που θα εμπνεύσει πλατιές κοινωνικές δυνάμεις σε μια πορεία ανασυγκρότησης του τόπου, στη βάση της εξυπηρέτησης των αναγκών των πολλών.
Η πορεία προς το Συνέδριο του Ιουνίου, που μέχρι τώρα δεν δικαιώνει τους φόβους περί εσωστρέφειας και διχασμού του κόμματος που είχαν εκφραστεί, είναι μια ευκαιρία σημαντική να εμβαθύνουμε πάνω σε όλα αυτά τα ζητήματα παράλληλα με τη δράση μας στην κοινωνία.
* Ο Άγγελος Μανταδάκης είναι μέλος της ΚΠΕ του ΣΥΝ.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS