Τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ.Ιωάννη Τέντε επισκέφτηκαν σήμερα ο ευρωβουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ Νίκος Χουντής, ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος του ΣΥΡΙΖΑ Παναγιώτης Λαφαζάνης και το στέλεχος της ευρωκοινοβουλευτικής ομάδας Κώστας Παπαδιγενόπουλος. Η αντιπροσωπεία του ΣΥΡΙΖΑ παρέδωσε στον κ. Τέντε υπόμνημα, στο οποίο μεταξύ άλλων τονίζεται ότι:
Η Οδηγία 2004/25 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Απριλίου 2004 σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς εξασφαλίζει την προστασία των μειοψηφούντων μετόχων (μικρομετόχων) μέσω της αρχής της ισότιμης μεταχείρισης και την υποχρέωσης υποβολής δημόσιας προσφοράς. Η Οδηγία έχει ενσωματωθεί στο ελληνικό δίκαιο με τον Νόμο 3461/2006 (ΦΕΚ106, 30/5/2006).
• Στο άρθρο 2 «Ορισμοί» παρ.1α η Οδηγία ορίζει «πρόσωπα που ενεργούν σε συνεννόηση»: τα φυσικά ή νομικά πρόσωπα που συνεργάζονται με τον προσφέροντα ή την υπό εξαγορά εταιρεία, βάση ρητής ή σιωπηρής, προφορικής ή γραπτής συμφωνίας, η οποία έχει ως σκοπό την απόκτηση του ελέγχου της υπό εξαγορά εταιρείας ή τη ματαίωση της επιτυχούς έκβασης της προσφοράς• » Στην περίπτωσή μας «πρόσωπα που ενεργούν σε συνεννόηση» είναι το Ελληνικό Δημόσιο, η DT και η MIG.
• Στο άρθρο 3 «Γενικές αρχές» παρ.1α η Οδηγία θέτει την αρχή της ισότιμης μεταχείρισης των μετόχων: «Για τους σκοπούς της εφαρμογής της παρούσας Οδηγίας, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν την τήρηση των ακόλουθων αρχών: α) όλοι οι κάτοχοι των τίτλων μιας υπό εξαγορά εταιρείας της ίδιας κατηγορίας πρέπει να τυγχάνουν ισότιμης μεταχείρισης• επιπλέον, εάν ένα πρόσωπο αποκτήσει τον έλεγχο της εταιρείας, οι λοιποί κάτοχοι τίτλων πρέπει να προστατεύονται• »
• Το άρθρο 5 «Προστασία των μειοψηφούντων μετόχων, υποχρεωτική προσφορά, δίκαιη τιμή» παρ.1 ορίζει ότι: «Εάν ένα φυσικό ή νομικό πρόσωπο, λόγω της απόκτησης από το ίδιο ή από πρόσωπα που ενεργούν σε συνεννόηση μαζί του, έχει στην κατοχή του τίτλους εταιρείας κατά τα οριζόμενα στο άρθρο 1 παράγραφος 1, οι οποίοι, προστιθέμενοι στις τυχόν ήδη υπάρχουσες συμμετοχές του και στις συμμετοχές προσώπων που ενεργούν σε συνεννόηση με αυτό, του παρέχουν, άμεσα ή έμμεσα, δεδομένο ποσοστό δικαιωμάτων ψήφου στην εν λόγω εταιρεία, με το οποίο αποκτά τον έλεγχό της, τα κράτη μέλη εξασφαλίζουν ότι το πρόσωπο αυτό είναι υποχρεωμένο να υποβάλει προσφορά ως μέσο προστασίας των μειοψηφούντων μετόχων της εταιρείας αυτής. Η προσφορά αυτή πρέπει να απευθύνεται, το συντομότερο δυνατό, προς όλους τους κατόχους των τίτλων αυτών, για όλες τις συμμετοχές τους, σε δίκαιη τιμή όπως ορίζεται στην παράγραφο 4.»
• Ο Ν. 3461/2006, που ενσωματώνει την Οδηγία έχει προσθέσει αυθαίρετα στις εξαιρέσεις από την υποχρέωση υποβολής δημόσιας προσφοράς και την περίπτωση των υπό αποκρατικοποίηση εταιρειών. Πιο συγκεκριμένα το άρθρο 8 «εξαιρέσεις από την υποχρέωση υποβολής δημόσιας προσφοράς» παρ. ζ του Νόμου ορίζει ότι: «Η υποχρέωση της παραγράφουν 1 του άρθρου 7 (υποχρεωτική δημόσια πρόταση) δεν ισχύει εφόσον …ζ) Εφαρμόζεται διαδικασία αποκρατικοποίησης της υπό εξαγορά εταιρείας» έρχεται σε αντίθεση με την Οδηγία.
• Επιπλέον το άρθρο 5 παρ.6 της Οδηγίας αφήνει περιθώριο στα κράτη – μέλη να λαμβάνουν μέτρα μόνο για την περαιτέρω προστασία των υπόλοιπων μετόχων και όχι για να περιστέλλουν τα δικαιώματα τους εισάγοντας κι άλλες εξαιρέσεις όπως στην περίπτωση των υπο αποκρατικοποίηση εταιρειών. Πιο συγκεκριμένα ορίζει: «6. Επιπλέον της προστασίας που προβλέπεται στην παράγραφο 1, τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν περαιτέρω μέσα για την προστασία των συμφερόντων των κατόχων τίτλων, στο βαθμό που αυτά τα μέσα δεν παρακωλύουν την ομαλή διεξαγωγή της προσφοράς.»
***
Επομένως, η εξαίρεση από την υποχρέωση υποβολής δημόσιας πρότασης για τις περιπτώσεις των αποκρατικοποιήσεων που θέτει ο ελληνικός νόμος έρχεται σε πλήρη αντίθεση με την Οδηγία 2004/25, αντιτίθεται στην αρχή της ισότιμης μεταχείρισης των μετόχων και την υποχρέωση δημόσιας προσφοράς. Το περιθώριο που δίνει η Οδηγία στα κράτη – μέλη είναι η περαιτέρω προστασία των υπολοίπων μετόχων αλλά η εξαίρεση για τις αποκρατικοποιήσεις όχι μόνο δεν ενισχύει την προστασία αλλά αντίθετα περιστέλλει τα δικαιώματα τους.
Με το παραπάνω συμπέρασμα συμφωνεί και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία απαντώντας στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου στον ευρωβουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Ν.Χουντή τόνισε ότι: «δεν έχουν εφαρμοστεί ορθά οι διατάξεις της οδηγίας σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς, και ιδίως οι διατάξεις που αφορούν την υποχρεωτική προσφορά, την προστασία των μειοψηφούντων μετόχων και την ισότιμη μεταχείριση των μετόχων. Συν τοις άλλοις, η δυνατότητα των κρατών μελών να παρεκκλίνουν από τις εν λόγω διατάξεις έχει ερμηνευθεί κατά τρόπο πολύ διασταλτικό.»
Πιο συγκεκριμένα, ο ευρωβουλευτής Ν.Χουντής στις 18.1.2010 κατέθεσε επέιγουσα ερώτηση προς την Ευρ. Επιτροπή με θέμα: «Επανεξέταση της πώλησης του Οργανισμού Τηλεπικοινωνιών Ελλάδας (ΟΤΕ) στην Deutsche Τelekom (DT)»
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ερώτησης:
«Κατά τη διαδικασία ακρόασης των υποψηφίων Επιτρόπων, ο κ. Μπαρνιέ απαντώντας σε ερώτησή μου σχετικά με καταγγελίες ότι αγνοήθηκαν τα δικαιώματα των μειοψηφούντων μετόχων κατά την πώληση του ΟΤΕ στην DT δεσμεύτηκε πως το θέμα θα επανεξεταστεί και θα φροντίσει ώστε να εφαρμοστεί σωστά η κοινοτική νομοθεσία. Η μη υποβολή δημόσιας προσφοράς κατά την πώληση του πλειοψηφικού πακέτου μετοχών του ΟΤΕ στην DT, που πραγματοποιήθηκε σύμφωνα με τον νόμο 3461/2006 (ΦΕΚ106, 30.5.2006), έρχεται σε ευθεία αντίθεση προς τις διατάξεις της οδηγίας 2004/25/EK, με συνέπεια την καταπάτηση των δικαιωμάτων των μειοψηφούντων μετόχων του ΟΤΕ δηλαδή 108.000 φυσικών προσώπων, 4.000 νομικών προσώπων μεταξύ των οποίων και ασφαλιστικών ταμείων εργαζομένων, τα οποία απώλεσαν τεράστια ποσά.
Λαμβάνοντας υπόψη ότι α) ήδη ο Σύλλογος Μετόχων Χρηματιστηρίου Αθηνών έχει καταγγείλει την μη υποβολή δημόσιας προσφοράς προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, β) ότι κορυφαία στελέχη της ελληνικής κυβέρνησης, ως αντιπολίτευση, είχαν καταγγείλει το Ν.3461/2006 και την παρανομία που διαπράττονταν εις βάρος των ασφαλιστικών ταμείων και των υπόλοιπων μικρομετόχων του ΟΤΕ και γ) ότι έχουν ήδη παρέλθει 18μήνες από την πώληση του ΟΤΕ στην DT χωρίς οι υπηρεσίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να έχουν προβεί σε κάποια ουσιαστική ενέργεια, ερωτάται η Επιτροπή: Μπορεί να διερευνήσει εάν η σημερινή κυβέρνηση προτίθεται να επανεξετάσει την πώληση του ΟΤΕ από την πλευρά τουλάχιστον της προστασίας των μικρομετόχων όπως είχε υποσχεθεί; Ποια άμεσα μέτρα προτίθεται να λάβει για την άρση της παραβίασης του πνεύματος και του γράμματος της οδηγίας 2004/25/ΕΚ σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς και την κατάργηση του άρθρου 8 παρ. ζ του νόμου 3461/2006;»
Στις 4.2.2010 ο Επίτροπος M.Barnier, αρμόδιος για θέματα εσωτερικής αγοράς, απαντώντας εξʼ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στον ευρωβουλευτή Ν.Χουντή:
«Κατόπιν της καταγγελίας από τον Σύνδεσμο Μελών Χρηματιστηρίων Αθηνών, η οποία αφορά την απόκτηση του ελέγχου του ΟΤΕ, η Επιτροπή απέστειλε επιστολή στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ημερομηνία 22 Οκτωβρίου 2009, και ζήτησε να αποσαφηνιστεί, μεταξύ άλλων, γιατί στην περίπτωση της απόκτησης μετοχών του OTE από την DT δεν ενεργοποιήθηκε η υποβολή υποχρεωτικής δημόσιας προσφοράς, καθώς και πώς έχει εξασφαλιστεί η προστασία των συμφερόντων των μειοψηφούντων μετόχων. Η Επιτροπή δεν έχει ακόμη λάβει απάντηση.
Από την προκαταρκτική εξέταση της Επιτροπής φαίνεται ότι δεν έχουν εφαρμοστεί ορθά οι διατάξεις της οδηγίας σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς, και ιδίως οι διατάξεις που αφορούν την υποχρεωτική προσφορά, την προστασία των μειοψηφούντων μετόχων και την ισότιμη μεταχείριση των μετόχων. Συν τοις άλλοις, η δυνατότητα των κρατών μελών να παρεκκλίνουν από τις εν λόγω διατάξεις έχει ερμηνευθεί κατά τρόπο πολύ διασταλτικό.
Η Επιτροπή εξακολουθεί να παρακολουθεί τα θέματα αυτά και δεν θα παραλείψει να δώσει συνέχεια τους προσεχείς μήνες.»
Επειδή:
• όπως ορίζει η σχετική Οδηγία (αιτιολογική σκέψη 9)
«τα κράτη μέλη θα πρέπει να λαμβάνουν τα αναγκαία μέτρα για την προστασία των κατόχων τίτλων, ιδίως των κατόχων μειοψηφουσών συμμετοχών, μετά την απόκτηση του ελέγχου των εταιρειών τους.
τα κράτη μέλη θα πρέπει να διασφαλίζουν την προστασία αυτή, επιβάλλοντας στο πρόσωπο το οποίο έχει αποκτήσει τον έλεγχο μιας εταιρείας την υποχρέωση να απευθύνει προσφορά σε όλους τους κατόχους τίτλων της εν λόγω εταιρείας για την εξαγορά του συνόλου των συμμετοχών τους σε δίκαιη τιμή.»
• όπως ορίζεται στο άρθρο 18.1.2. της Συμφωνίας Μετόχων «Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και στο βαθμό που απαιτείται, τυχόν αρχές ανταγωνισμού εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης … θα έχουν εγκρίνει ή θα θεωρείται ότι έχουν εγκρίνει τις συμφωνίες και ρυθμίσεις μεταξύ των Μερών που ορίζονται στην παρούσα.»
• κατά τη συζήτηση του νομοσχεδίου πώλησης του ΟΤΕ, ελληνικά κόμματα είχαν καταγγείλει και ως παραβαίνουσα την κοινοτική νομοθεσία και ως απόπειρα εξαπάτησης των μικρομετόχων του ΟΤΕ την μεθόδευση πώλησης στην Deutsche Telekom. (Σχετικά επισημαίνουμε αγόρευση του κ.Ευάγγελου Βενιζέλου (επισυνάπτεται), ως κοινοβουλευτικού εκπροσώπου του ΠΑΣΟΚ και σχετικές δηλώσεις του κ.Γιώργου Παπακωνσταντίνου ως εκπροσώπου τύπου του ΠΑΣΟΚ και του πρώην Υπουργού κ.Χρήστου Βερελή οι οποίοι, με αφορμή την προστασία των μικρομετόχων ζητούσαν σε όλους τους τόνους από την κυβέρνηση της ΝΔ μέχρι και την ακύρωση της συμφωνίας ελληνικού δημοσίου με την Deutsche Telekom ως αντιβαίνουσα στην κοινοτική νομοθεσία.) Σημειώνεται, επίσης, σε ανάλογες τοποθετήσεις και διαπιστώσεις έχει προβεί και ο ΣΥΡΙΖΑ τόσο κατά την διάρκεια της συζήτησης του σχετικού νόμου αλλά και την άσκηση του κοινοβουλευτικού ελέγχου τόσο σε εθνικό όσο και ευρωπαϊκό επίπεδο. (επισυνάπτονται σχετικές ερωτήσεις Ν.Χουντή και Π.Λαφαζάνη).
• όπως προκύπτει από την απάντηση του Επιτρόπου έχει ήδη ξεκινήσει διαδικασία επί παραβάσει εναντίον της Ελλάδας, αφού η Ευρ. Επιτροπή «απέστειλε επιστολή στη Μόνιμη Αντιπροσωπεία της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με ημερομηνία 22 Οκτωβρίου 2009, και ζήτησε να αποσαφηνιστεί,… γιατί… δεν ενεργοποιήθηκε η υποβολή υποχρεωτικής δημόσιας προσφοράς» κατηγορώντας ότι κατά την πώληση του ΟΤΕ στην DT «φαίνεται ότι δεν έχουν εφαρμοστεί ορθά οι διατάξεις της οδηγίας σχετικά με τις δημόσιες προσφορές εξαγοράς… η δυνατότητα των κρατών μελών να παρεκκλίνουν από τις εν λόγω διατάξεις έχει ερμηνευθεί κατά τρόπο πολύ διασταλτικό».
• όπως ορίζει η σχετική Οδηγία (αιτιολογική σκέψη 16), «για να αποφεύγονται οι πράξεις οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν σε ματαίωση της προσφοράς, θα πρέπει να περιορισθούν οι εξουσίες του συμβουλίου της υπό εξαγορά εταιρείας όσον αφορά τη διενέργεια πράξεων εξαιρετικού χαρακτήρα, χωρίς να παρακωλύεται αδικαιολόγητα η υπό εξαγορά εταιρεία στην άσκηση των κανονικών της επιχειρηματικών δραστηριοτήτων.»
• πιστεύουμε ότι πρέπει να εμποδιστεί το παράνομα συσταθέν Διοικητικό Συμβούλιο του ΟΤΕ να λαμβάνει μείζονος σημασίας αποφάσεις, που αλλοιώνουν την κατάσταση των εταιρειών του ομίλου όπως αυτές που περιγράφονται στο άρθρο 9 της Συμφωνίας Μετόχων. Πιο συγκεκριμένα, αποφάσεις, που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της παραγράφου 3 του άρθρου 11 του Νόμου 3631/2008 και αποφάσεις, που αφορούν εταιρικά και επιχειρηματικά θέματα, όπως περιγράφονται στο άρθρο 9 παρ.3 & 4 της Συμφωνίας Μετόχων, που έχει κυρωθεί από τον Νόμο 3676/2008 (ΦΕΚ 139Α 11.7.2008).
• διακυβεύονται σημαντικά συμφέροντα του ελληνικού δημοσίου αλλά και χιλιάδων μικρομετόχων αλλά και πολλών ασφαλιστικών ταμείων που έχουν μετοχές του ΟΤΕ στο χαρτοφυλάκιό τους
Σας καταθέτουμε το παρόν υπόμνημα και παρακαλούμε για τα δέοντα.