Η Κυβέρνηση απέστειλε ένα «μη οριστικοποιημένο προσχέδιο για τον Καλλικράτη», «άμεσα» στην ΚΕΔΚΕ και δια διαρροών στον Τύπο, με κατευθυνόμενη συμπληρωματική πληροφόρηση δημοσιονομικοί τρόμου. Κομμάτια που περιγράφουν την εικόνα του Πολιτικοδικοικητικού πάζλ που επιδιώκεται, παρά τα εμφανή λευκά κενά που την χαρακτηρίζουν.
Η απουσία κατάθεσης του χωροταξικού (έναν μήνα πριν την εξαγγελθείσα ημερομηνία ψήφισης του). Η σκόπιμη ασάφεια -παρά τις βελτιώσεις από το αρχικό- στα οικονομικά, το «τριφασικό»- ομοσπονδιακό στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας- σύστημα εκλογής και διακυβέρνησης με τη διατήρηση και ενίσχυση της μονοπαραταξιακής αντίληψης (δημοτικοί σύμβουλοί που εκλέγονται μόνο από τα όρια, του δημοτικού διαμερίσματος στα μεγάλα αστικά κέντρα πάνω από 100.000 κατοίκους και των παλαιών Δήμων που συνενούνται, με υποχρέωση επικοινωνίας ενός σταυρού - από το σύνολο των δημοτών στους υπόλοιπους μη συνενούμενους Δήμους). Η συνταγματικά προβληματική υποχρεωτική ένταξη, στην λειτουργία του Ταμείου Εξυγίανσης και αλληλεγγύης, με πόρους αποκλειστικά από τους ΚΑΠ,
Συνηγορούν δυστυχώς στην ενίσχυση των ενστάσεων και αντιρρήσεων που ως ΣΥΝ είχαμε από την αρχή διατυπώσει.
Είναι σίγουρο ότι ο Καλλικράτης αποτελεί σημαντική μεταρρυθμιστική τομή στο πολιτικό διοικητικό σύστημα της χώρας. Η καθιέρωση της αιρετής περιφέρειας και η θεσμοθέτηση μορφής μητροπολιτικής αυτοδιοίκησης αποτελούν από μόνες τους - παρά τις ατέλειες, τις αλληλοκαλυπτόμενες με την αποσυγκεντρωμένη κρατική διοίκηση και προβληματικές (όπως π.χ. η διαχείριση απορριμμάτων) πολλές φορές προβλέψεις τους – καθοριστικές αλλαγές. Η συνοδεία τους δε με πληθώρα αρμοδιοτήτων και νέων θεσμικών μορφωμάτων (Συμβούλιο ένταξης μεταναστών – Δημοτική Επιτροπή Διαβούλευσης κλπ) παρά τον λάθος σχεδιασμό τους,δεν πρέπει συλλήβδην να υποτιμηθούν και απορριφθούν
Όμως είναι ταυτόχρονα βέβαιο ότι ο «Καλλικράτης», πόρρω απέχει από την αναγκαία δημοκρατική, διοικητική μεταρρύθμιση του κράτους, που έχει ανάγκη η χώρα. Προσιδιάζει περισσότερο σε μια προσπάθεια τεχνοκρατικής μεταρρύθμισης, λειτουργικής τακτοποίησης, με αμφίβολα μάλιστα αποτελέσματα.
Κόκκινο νήμα στην κυβερνητική πολιτική, παρά τις φιοριτούρες και τα επικοινωνιακά τρυκ, είναι:
- η ενίσχυση και διεύρυνση του αρχηγικού προτύπου, μονοπαραταξιακής διαχείρισης,
- η εμπέδωση του δικομματικού – διπολικού μοντέλου, που δεν αφορά μόνο την διατήρηση του πλειοψηφικού- 3/5 εδρών στον πρώτο συνδυασμό - αλλά και τον τρόπο συγκρότησης των επιτροπών, μονοπαραταξιακή απʼ ευθείας διοριζόμενη από τον Δήμαρχο Εκτελεστική, σε κατεύθυνση διπολική η Οικονομική και η επιτροπή Ποιότητας ζωής, μονοπαραταξιακή δυνατότητα συμμετεχόντων, πλην αλλοδαπών συμβούλων, στο Συμβούλιο ένταξης μεταναστών
- η δημοσιονομική τρομοκρατία,που διαφαίνεται στο κείμενο και αποτυπώνεται στα δημοσιεύματα. Απολύσεις συλλήβδην όλων των συμβασιούχων, όροι Δ. Ν. Τ. για δανεισμό και «εξυγίανση» των υπερχρεωμένων Δήμων, ισοπεδωτική λειτουργική εναρμόνιση των Νομικών Προσώπων και νέες μορφές ελεγκτικών μηχανισμών χωρίς διαφαινόμενη μείωση και κατάργηση των 8-9 ήδη υπαρχόντων.
- η εγκαθίδρυση μιας αντίληψης καθʼ οικονομία, τυπικής και όχι ουσιαστικής, διαβούλευσης. Ηλεκτρονική ανάρτηση– ελάχιστο χρονικό διάστημα για ουσιαστική μελέτη.Ατομική προσέγγιση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου ή κλειστών επιτροπών ειδικών, αντιπροσωπειών όπου οι αποφάσεις τους περιβάλλονται από την «άχλυ» των αναγκαστικών μονόδρομων.
Το « μόνιμο άγχος» για άμεσο δημοσιονομικό όφελος, όταν δεν υποκρύπτει τον χαίοντα κρατικό νεοσυγκεντρωτισμό, αναδεικνύει τα εγγενή πολιτικά προβλήματα, την απουσία ουσιαστικής δημοκρατικής αντίληψης, του πολιτικοδιοικητικού μας συστήματος. Αρχηγισμός, μονοπαραταξιακή διαχείριση με αντίληψη κατάληψης και ιδιοκτησίας της εξουσίας.
Έχουμε τονίσει και επιμένουμε ότι απαιτείται θεσμοθετημένος κοινωνικός έλεγχο που να διαθέτει εργαλείο πιθανής πραγμάτωσης, την απλή αναλογική - με βάθεμα της δημοκρατίας και της αποκέντρωσης, ώστε να έχουν ουσιαστική συμμετοχή οι πολίτες και όχι μόνο «ηλεκτρονική παρακολούθηση» περίπλοκων νομοθετημάτων. Η εφαρμογή της μπορεί να αποτελέσει την ασπίδα προστασίας, της διαφάνειας και της νομιμότητας καθώς και το δόρυ καταπολέμησης της διαφθοράς.
Το «προσχέδιο» αποτελεί την αποθέωση της «μεταδημοκρατίας των λογιστών». Λογιστική αποτύπωση των πάντων για ελεγκτική διευκόλυνση, ποσοστά επί ποσοστών. Αριθμοποίηση των Νομικών Προσώπων, ποσοστικοποίηση οικονομικών πόρων και τοπικών επιμερισμών τους, δανειακών απαιτήσεων και διοικητικών καταναγκασμών. Ακόμη και η ορθότατη απαίτηση καταγραφή αρμοδιοτήτων, προσωπικού και οικονομικών στοιχείων δήμων και υπαλλήλων προσαρμόζεται κυρίως στην ανάγκη ενός επιπλέον ελέγχου των ελεγκτικών μηχανισμών και όχι στον συνδυασμό με άλλους, ανύπαρκτους σήμερα και μη δημιουργούμενους, τοπικούς δείκτες, για ουσιαστικό τοπικό αναπτυξιακό σχεδιασμό. Λογιστικός τυφλοσούρτης, πλήρης αδυναμία κατανόησης της τοπικότητας, της εδαφικής και γεωγραφικής ιδιαιτερότητας.
Η απουσία οποιασδήποτε αναφοράς ή πρόβλεψης για τον «Καλλικράτη» στο Φορολογικό Νομοσχέδιο που ψηφίσθηκε και η παραπομπή όλων των συνταγματικά απαιτητών οικονομικών υποχρεώσεων του, από τις μεταφερόμενες αρμοδιότητες, σε νόμο τον Οκτώβρη, αφού «προηγηθεί» η κοστολόγηση τους, όταν από σήμερα, όπως υπογραμμίζει η ΚΕΔΚΕ είναι ήδη γνωστά τα ποσά σε πολλές από αυτές (π.χ. 1.100.000.000? ο τομέας Κοινωνικής Πρόνοιας, από τις Νομαρχίες στους Δήμους και 260.000.000? η Πολεοδομία), μόνο διασφάλιση του δεν σηματοδοτεί.
Γνωστό άλλωστε είναι πως οι κυβερνήσεις του δικομματισμού έχουν παραβιάσει κατάφωρα την Συνταγματική Επιταγή (τουλάχιστον 5 Δις ? δεν έχουν αποδώσει την τελευταία δεκαπενταετία) παρά τις νομοθετικές προβλέψεις και στον «Καποδίστρια» και στο νέο Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων.
Αυτή καθ΄ αυτή δε,η ανακατανομή και μεταφορά των αρμοδιοτήτων ελάχιστα επιβεβαιώνουν την αντίληψη ότι οδηγούμαστε σε επιτελικό κράτος. Επιβεβαιώνεται σαφώς στο άρθρο του (Ιανουάριος 2010- Ελευθεροτυπία) ο κ. Γ. Σωτηρέλης, σύμβουλος του πρωθυπουργού και μέλος της Επιτροπής, ότι περισσότερο ο «Καλλικράτης» αφορά λειτουργική αναβάθμιση και ανακατανομή αρμοδιοτήτων και εξουσιών ανάμεσα στα δύο επίπεδα Αυτοδιοίκησης. Έχουμε ελάχιστη κρατική αποκέντρωση με παράλληλη λειτουργική αναβάθμιση της αποσυγκεντρωμένης κρατικής διοίκησης μέσω των 7 Γενικών Διευθύνσεων.
Η διαφαινόμενη δε διατήρηση των 5 Κρατικών Αναπτυξιακών Περιφερειών για το ΕΣΠΑ, προβληματίζει,τουλάχιστον, για την ολοκληρωμένη υλοποίηση του προβλεπόμενου αναπτυξιακού σχεδιασμού και την διαχείριση των Ευρωπαικών Πόρων από την αιρετή Περιφέρεια,
Ενδεικτικό είναι ότι στις νέες αρμοδιότητες των Δήμων μεταφέρονται «κουραστικές και ενοχλητικές» υποχρηματοδοτούμενες κρατικές αρμοδιότητες που κανείς δεν έχει ζητήσει π.χ. Πρωτοβάθμια Υγεία – ευθύνη συντήρησης, φύλαξης και λειτουργίας των Κέντρων Υγείας, την αεροπορική διακομιδή του ΕΚΑΒ !! - ενώ τα ευρυζωνικά και ενεργειακά δίκτυα, τα διαχείρισης φυσικών πόρων είναι εκτός μητροπολιτικών ευθυνών. Ελπίζουμε να μην αποτελούν το φιλέτο του νέου κύματος ιδιωτικοποίησεων.
Η πρόθεση άμεσης εφαρμογής χωρίς την απαραίτητη προετοιμασία (μια που ο «Καλλικράτης» αποτελεί κορωνίδα, αν πιστέψουμε δηλώσεις και δημοσιεύματα, του προγράμματος σταθερότητας, θα εξοικονομηθούν ισχυρίζονται, τουλάχιστον 1.000.0000.000? από τα 4.000.000.000? που δίνει στους Δήμους ο κρατικός προυπολογισμός), όταν στη Δανία απαιτήθηκαν 7 χρόνια και η ΚΕΔΚΕ προβλέπει ότι για την εφαρμογή του απαιτούνται 24 Προεδρικά Διατάγματα και 183 Κ.Υ.Α., με γνωστή την ταχύτητα και την αντιγραφειοκρατική λειτουργία του Ελληνικού Δημοσίου γίνεται απολύτως προβλέψιμη η κατάσταση λειτουργικού χάους που θα περιέλθουμε το 2011.
Αυτό το μείγμα ερασιτεχνισμού και δημοσιονομικού φονταμενταλισμού είναι εκρηκτικό.
Διατρέχοντας το κείμενο έχεις την αίσθηση ότι υποδόρια χαρακτηρίζεται από μία τάση απόλυτου κρατικού ελέγχου, στο όνομα της δημοσιονομικής εξυγίανσης και αποδόμησης του δημόσιου και συντονιστικού, αναπτυξιακού ρόλου της Αυτοδιοίκησης. Άμεσα -εκτός τα ευρυζωνικά και ενεργειακά δίκτυα-
Έμμεσα – με την επείγουσα ανάγκη κάλυψης των λειτουργικών κενών που θα υπάρξουν από την άμεση απόλυση 35.000 συμβασιούχων – σημαντικές αρμοδιότητες θα μεταφερθούν στην διαχείριση του Ιδιωτικό Τομέα, ανάλογες άλλωστε είναι οι εξαγγελλόμενες κρατικές «διευθετήσεις».
Ο συνδυασμός τους δε με την άμεση αναγκαστική αύξηση τελών, λόγω περικοπών των πόρων (ΚΑΠ) ~ 20% από την δημοσιονομική εξυγίανση, των κρατήσεων τόσο για χρηματοδότηση του επιχειρησιακού ΕΛΛΑΔΑ, όσο και για το νεοσυσταθέν Ταμείο (Λογαριασμός) Εξυγίανσης και Αλληλεγγύης, οδηγεί την Ελληνική Αυτοδιοίκηση σε ένα περιοριστικό, νεοφιλελεύθερο περιβάλλον.
Μακάρι να διαψευσθούμε αλλά οι προυποθέσεις εφαρμογής του «Καλλικράτη», όπως διαμορφώνονται από εξωτερικούς και εσωτερικούς παράγοντες, δεν προδιαθέτουν κάτι θετικό.
Δυστυχώς ούτε και τώρα πραγματοποιούνται κρίσιμες θεσμικές αλλαγές, απαραίτητες για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της πολλαπλής κρίσης (οικονομικής, κοινωνικής, περιβαλλοντικής, πολιτικής) που βιώνουμε, παραπέμπονται σε άγνωστο μέλλον .
Αλλαγές που απαιτούν αποκέντρωση με αυτοδιοίκηση, για βιώσιμη ανάπτυξη με κοινωνικής αλληλεγγύη, δημοκρατική εμβάθυνση και συμμετοχή της κοινωνίας των πολιτών και προυποθέτουν :
- μια ριζική φορολογική μεταρρύθμιση με αποκέντρωση πόρων και εξουσιών
- ένα αειφόρο εθνικό χωροταξικό σχεδιασμό
- την καθιέρωση της απλής αναλογικής για δημοκρατία, συμμετοχή, σύνθεση, ευθύνη
Παράλληλα, οφείλουμε να διεκδικούμε την καλλιέργεια της κοινωνικής εμπιστοσύνης με την δημοκρατική διαφάνεια, την διάλυση των πελατειακών δικτύων και την διαμόρφωση μιας άλλης δημοσιουπαλληλικής εργασιακής συνείδησης και κουλτούρας.
Η Αριστερά αφού εκφράσει επί της αρχής,την σαφή αντίθεση της στο προτεινόμενο σχέδιο και αποφεύγοντας ισοπεδωτική, καταγγελτική ρητορεία, οφείλει να παρέμβει στην βελτίωση και την αποτροπή δυσμενών συνεπειών σε κοινοβουλευτικό και αυτοδιοικητικό επίπεδο, στην κοινωνία των πολιτών. Αναδεικνύοντας τον εναλλακτικό προγραμματικό της λόγο, διευρύνοντας δυνατότητες και ελαχιστοποιώντας προβλήματα. Απαιτείται κουλτούρα αγωνιστικής διεκδίκησης αλλά και σύνθεσης, για την συγκρότηση μετώπων και κινητοποίηση ευρέων κοινωνικών και πολιτικών δυνάμεων, σε περιφερειακό και τοπικό επίπεδο.
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΙΡΜΠΑΣ
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS