Τα άτομα με αναπηρία (ΑμεΑ) είναι ισότιμοι πολίτες αυτής της χώρας. Επομένως είναι αυτονόητη και επιβεβλημένη η ενασχόληση της Πολιτείας με τα προβλήματά τους.
Τα κυριότερα προβλήματα των ΑμεΑ είναι η ανεμπόδιστη κινητικότητά τους στους κοινόχρηστους χώρους, καθώς και η προσβασιμότητά τους στους συνάθροισης κοινού, εκπαίδευσης, υγείας και κοινωνικής πρόνοιας.
Στους δημοσίους χώρους των πόλεων, η μετακίνηση των πολιτών με κινητική αναπηρία, είναι μια περιπέτεια. Κυριαρχεί η έλλειψη υποδομών, ενώ όπου αυτές υφίστανται, δεν εξυπηρετούν τα ΑμεΑ. Τα δε εμπόδια που “ξεφυτρώνουν” παντού (ακατάλληλα πεζοδρόμια χωρίς ράμπες, επαγγελματίες-καταληψίες, αυθαίρετη στάθμευση αυτοκινήτων, δικύκλων κ.λ.π.), αποτελούν μόνιμο καθεστώς.
Σε ό,τι αφορά στα δημόσια κτίρια, υπάρχει και νομική υποχρέωση εξασφάλισης οριζόντιας και κάθετης προσπέλασης ΑμεΑ σε χώρους υπηρεσιών του Δημοσίου κι ευρύτερου Δημοσίου τομέα.
Η εγκύκλιος (Αρ. Πρωτ. ΔΙΑΔΠ/Π.ΑμεΑ/Φ.3/6/1537/20.01.2009) με θέμα «Πρόγραμμα Προσβασιμότητας στους Δήμους», διετούς διάρκειας (2009-2010) και με χρηματοδότηση του προγράμματος ΕΣΠΑ 2007/2013, που βάσει του νέου κανονιστικού πλαισίου της Ε.Ε., η Ελληνική Πολιτεία οφείλει να εντάξει οριζόντια στα Επιχειρησιακά Προγράμματα του ΕΣΠΑ την αρχή της μη διάκρισης και την αρχή της προσβασιμότητας των ΑμΕΑ, έδωσε κίνητρα συνεργασίας σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και φορείς να εφαρμόσουν επιτέλους το Ν. 2831/2000 (ειδικότερα το άρθρο 28, «Ειδικές ρυθμίσεις για την εξυπηρέτηση ατόμων με ειδικές ανάγκες»), που αν και υπάρχει εδώ και 10 χρόνια, δεν έχει πραγματωθεί έως τώρα.
Στο πλαίσιο αυτό το υπουργείο Εσωτερικών είχε ζητήσει από τους ΟΤΑ να προχωρήσουν, μέχρι πέρυσι τον Ιούλιο, σε έγγραφη ενημέρωση προς το Τμήμα Προσβασιμότητας ΑμεΑ σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί, δεδομένης της ολοκλήρωσης της αʼ φάσης του «Προγράμματος Προσβασιμότητας στους Δήμους», που έχει ως στόχο τη δημιουργία προσβάσιμης αλυσίδας στα ΑμεΑ και γενικά στα εμποδιζόμενα άτομα. Μάλιστα, τον περασμένο Σεπτέμβριο, το υπουργείο επανήλθε με δεύτερη υπενθυμιστική εγκύκλιο, ενώ στις 26/02/2010 το ΥΠΕΣ επανέρχεται στο θέμα με νέα εγκύκλιο (ΔΙΑΔΠ/Π.ΑμΕΑ/Φ.3/10/3217) με την επισήμανση «ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΕΠΕΙΓΟΝ» και υπενθυμίζει στους αποδέκτες των προηγουμένων εγκυκλίων πως η καταληκτική ημερομηνία για την αποστολή στοιχείων σχετικά με τις ενέργειες στις οποίες έχουν προβεί για την ολοκλήρωση της αʼ φάσης τους Προγράμματος ήταν η 31η Ιουλίου 2009. Σημειώνεται, δε, ότι η βʼ φάση του Προγράμματος, έληξε στις 12/03/2010.
Παρά το γεγονός ότι οι ΟΤΑ όφειλαν να ενημερώσουν, προκειμένου να εκτιμηθεί ο βαθμός υλοποίησης του προγράμματος κι εάν έχουν προχωρήσει στο σχεδιασμό και στην ενημέρωση των πολιτών, προς την κατεύθυνση της αλλαγής της συμπεριφοράς τους, όσον αφορά στο ζήτημα της προσβασιμότητας των ΑμεΑ, η ανταπόκριση υπήρξε εξαιρετικά μικρή. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Υπουργείου, μόνο 70 Δήμοι παρείχαν τα στοιχεία, ενώ από αυτούς ελάχιστοι προχώρησαν στην εφαρμογή του προγράμματος.
Βάσει των παραπάνω,
ερωτώνται οι κκ. Υπουργοί
1. Θα προβείτε, και με ποιο χρονοδιάγραμμα, στους κατάλληλους ελέγχους και ενέργειες για την εφαρμογή και ολοκλήρωση του προγράμματος προσβασιμότητας;
2. Τι έλεγχοι και κυρώσεις θα υπάρξουν για τη μη συμμόρφωση των ΟΤΑ και των υπολοίπων φορέων στο Ν.2831/2000;
3. Σκοπεύετε να προβείτε σε αυστηρούς ελέγχους και επιβολή κυρώσεων για την τήρηση των σχετικών διατάξεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας για την παράνομη στάθμευση των οχημάτων πάνω στα πεζοδρόμια, στις ράμπες και στους ειδικούς χώρους στάθμευσης οχημάτων ΑμεΑ;
4. Θα γίνουν οι απαιτούμενες μελέτες για τη διαμόρφωση ή ανακατασκευή πεζόδρομων και πεζοδρομίων και όλων των δημοσίων κτιρίων, για την απρόσκοπτη κινητικότητα των ατόμων με αναπηρία;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Αλέξης Τσίπρας
Ηρώ Διώτη