Ο Νίκος Κοτζιάς έχει εμβαθύνει ιδιαίτερα στο αντικείμενό του. Χρησιμοποιεί με αξιοσημείωτο τρόπο το εργαλείο της ανάλυσης, για να προσεγγίσει το θέμα του, και να καταλήξει στα συμπεράσματά του.
Με μια κουβέντα: ο κόσμος στον οποίο βρισκόμαστε μετά την παγκόσμια οικονομική κρίση, είναι πολύ διαφορετικός από τον κόσμο προ της κρίσης: Όσο μπαίνουμε πιο βαθειά στον 21ο αιώνα, αρχές που μας κληροδότησε ο 20ος, όπως η αδιαμφισβήτητη κυριαρχία των ΗΠΑ και της δύσης στον κόσμο, η συνοχή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ακόμα και η κυριαρχία των αγορών στο παγκόσμιο σκηνικό, πρέπει να επανεξεταστούν.
Δεν μπορείς να αντιμετωπίσεις σύνθετες και διαρκώς εξελισσόμενες καταστάσεις με απλά εργαλεία και παρωχημένα εργαλεία. Πρέπει κάθε στιγμή να επανεξετάζεις τους συσχετισμούς, τις θέσεις σου και τις συμμαχίες σου και να δρας αναλόγως.
Κυρίως να μην νομίζεις ότι μπορείς να πολιτεύεσαι με όρους ψυχρού πολέμου. Αν δεν τα καταλαβαίνεις μπορεί να πέσεις σε σημαντικά λάθη όπως:
Πρώτον.
Να ξηλώνεις στα λόγια τον αγωγό Μπουργκάς Αλεξανδρούπολη, λίγες μέρες πριν τις εθνικές εκλογές.
Δεύτερον.
Να χρησιμοποιείς φράσεις όπως «σιδηρούν παραπέτασμα» και μάλιστα χωρίς εισαγωγικά, οι οποίες σηματοδότησαν την απαρχή του ψυχρού πολέμου.
Τρίτον.
Να θεωρείς ότι τα περασμένα χρόνια εγκαταλείφθηκαν οι «διατλαντικές σχέσεις» και ως εκ τούτου η «Δύση» δεν «κατάφερε να διαμορφώσει με τρόπο κυρίαρχο την παγκοσμιοποίηση».
Η αντίληψη που θεμελιώνει τα παραπάνω μπορεί να μην είναι καινοφανής αλλά, αν μη τι άλλο σκοντάφτει
• Στην πραγματικότητα των αλλεπάλληλων πολέμων, στα βαλκάνια, στο Ιράκ , στο Αφγανιστάν.
• Στην παγκοσμιοποίηση του ΝΑΤΟ, στην υπονόμευση του ΟΗΕ και του διεθνούς δικαίου.
• Στην ντροπή του Γκουαντάναμο.
• Στις απαγωγές από μυστικούς πράκτορες που γίνονται στο κέντρο της Αθήνας.
Θα προσέθετα ότι η συνειδητή επιλογή του ανακατέματος του ΔΝΤ, στις ευρωπαϊκές υποθέσεις είναι το επιστέγασμα ενός προσανατολισμού ο οποίος είναι μονοδιάστατα ατλαντικός.
Αλλά είναι και παρωχημένος προσανατολισμός. Διότι δεν αντιλαμβάνεται ότι ο συσχετισμός δύναμης αλλάζει, και δεν διεκδικεί να τοποθετηθεί στη νέα πραγματικότητα με αποτελεσματικό τρόπο για τα ελληνικά συμφέροντα.
Για μας η θέση της Ελλάδας είναι μέσα στην Ευρώπη, και όχι εντός, εκτός και επί τα αυτά όπως τελευταία ακούγεται όχι μόνο από τους ατλαντιστές αλλά ακόμα και από τα αριστερά. Και δίνουμε τον αγώνα μαζί με την ευρωπαϊκή αριστερά για μια κοινωνική Ευρώπη που δεν θα λειτουργεί με την προσδοκία νέων σχεδίων Μάρσαλ σαν να είμαστε στο 1945. Δεν θα ατενίζει ένα μέλλον υπό την προστασία της υπερδύναμης. Αντίθετα θα συμβάλλει στη διαμόρφωση ενός παγκόσμιου πλαισίου στην κατεύθυνση μιας δημοκρατικής και αποκεντρωμένης διεθνούς τάξης ειρήνης με δικαιοσύνη, με ενδυνάμωση των οικουμενικών δημοκρατικών θεσμών, ενίσχυσης της ισότιμης διεθνούς συνεργασίας.
Τι θα έκανε λοιπόν μια κυβέρνηση με αυτή την αντίληψη σε μια στιγμή σφοδρής οικονομικής κρίσης και εξελίξεων στα εθνικά ζητήματα;
Πρώτον.
Θα συμμαχούσε με χώρες που αντιμετωπίζουν ανάλογα προβλήματα. Δηλαδή προβλήματα με κερδοσκοπικές επιθέσεις. Είπαμε ως αριστερά και ως ΣΥΡΙΖΑ ότι οι συμμαχίες με τέτοιες χώρες, έτσι ώστε να δημιουργηθεί ένας «νότιος Πόλος» ως μοχλός πίεσης στην Ευρωπαϊκή Ένωση θα έπρεπε να είναι το πρώτο και κύριο μέλημα της κυβέρνησης.
Δεύτερον.
Θα αξιοποιούσε τη δυνατότητα που μας δόθηκε για συμφωνία με την Τουρκία, σχετικά με αμοιβαία μείωση των στρατιωτικών εξοπλισμών πέραν του σημερινού status quo. Χάσαμε μια μεγάλη ευκαιρία εξ αιτίας της αντίληψης, που λέει «να μην στενοχωρήσουμε τους προμηθευτές αμυντικών συστημάτων».
Τρίτον.
Θα αναζητούσε εναλλακτικές πηγές δανεισμού. Χωρίς την εξόντωση τύπου ΔΝΤ.
Τέταρτον.
Θα μπορούσε να αναλάβει πρωτοβουλίες για τον περιορισμό της δράσης του κερδοσκοπικού κεφαλαίου. Με φορολογία στις διεθνείς χρηματιστηριακές συναλλαγές, με επιβολή κανόνων προστασίας για τα κράτη και τις εθνικές οικονομίες.
Τι θα προσέθετε μια στρατευμένη αριστερή ανάγνωση στο βιβλίο του Κοτζιά:
Το πρώτο. Ότι παίκτες στο διεθνές παιχνίδι δεν είναι μόνο τα εθνικά κράτη. Οι ηγεμονεύουσες κοινωνικές τάξεις είναι επίσης παίκτες, που μπορούν να υποχρεώσουν χώρες σε συμμαχίες, ή σε άρνηση συμμαχιών. Απέναντι σε αυτό, η αριστερά και τα κινήματα κατά της παγκοσμιοποίησης, έβαλαν στο παιχνίδι έναν καινούριο παίκτη. Τους λαούς.
Το δεύτερο. Οι διεθνείς σχέσεις δεν είναι μόνο αντικείμενο χειρισμών. Έχουν και πρέπει να έχουν ηθική βάση και να αντιστοιχούν στις ανθρώπινες αξίες. Αν για παράδειγμα η προσέγγιση με το Ισραήλ μας διευκολύνει στην γραμμή μας για το Κυπριακό (προσοχή: αυτό λέει ο Κοτζιάς), αυτό δεν σημαίνει ότι πάμε με το πιο επιθετικό κράτος, που καταπατά κάθε αρχή του διεθνούς δικαίου.
Και τρίτον: το πιο σημαντικό ζήτημα για την επίλυση των «εθνικών» μας προβλημάτων, είναι η σύγκρουση με τον εθνικισμό. Τόσο τον δικό μας, όσο και των ανταγωνιστών.
Η άποψή μας είναι ότι δεν υπάρχει διέξοδος στην εξωτερική πολιτική, όπως και σε κάθε άλλο τομέα της πολιτικής – κυρίως στην οικονομία, χωρίς μια διακυβέρνηση που θα ενεργοποιεί την κοινωνία.
Και αυτό είναι σήμερα κυρίαρχο ζήτημα στην Ελλάδα. Το να ζητάς απεμπλοκή από τον μηχανισμό «στήριξης» και επαναδιαπραγμάτευση σε ευρωπαϊκό επίπεδο δεν είναι ουτοπία. Είναι διεκδίκηση μιας εναλλακτικής διεξόδου. Το να φωνάζεις «κάτω τα χέρια από τους μισθούς και τις συντάξεις», δεν είναι έλλειψη συναίσθησης για την πραγματική κατάσταση.
Είναι η αναγκαία για την κοινωνία μας αμφισβήτηση των μονόδρομων.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS