Το πρόβλημα του κόμματος βιώνεται σήμερα από τα μέλη και τους φίλους του σαν πρόβλημα αναποτελεσματικότητας, σαν πρόβλημα δυνατότητας να επηρεάζει σημαντικά τις κοινωνικές και πολιτικές διεργασίες μέσα από την ώσμωση των θέσεών του με τα κοινωνικά κινήματα.
Η απήχηση των θέσεών μας απέχει πολύ από το να μετασχηματίζει τους στόχους του ΣΥΝ σε στόχους πάλης και μαζικής διεκδίκησης. Συνεπώς, το συνέδριο καλείται να απαντήσει με σαφήνεια ακριβώς σε αυτό, και μάλιστα με τρόπο που θα παραγάγει συγκεκριμένα πρακτικά αποτελέσματα την επόμενη μέρα...
Όσοι ήθελαν το συνέδριο (και όσοι στην πορεία συμφώνησαν στην αναγκαιότητά του) αντιλαμβάνονται ότι η αποτελεσματική παρουσία του κόμματός μας ουσιαστικά προϋποθέτει τη συγκρότηση μιας όσο το δυνατόν ευρύτερης πλειοψηφίας που θα διαμορφωθεί στο συνέδριο και θα αναλάβει τη διεύθυνση του, την λειτουργία του, αμέσως μετά...
Εκείνο που πρέπει να γίνει βαθύτερα αντιληπτό είναι ότι στον βαθμό που η πλειοψηφία διαμορφώνεται και συγκροτείται με βάση συγκεκριμένες απόψεις και στόχους αυτό σημαίνει ταυτόχρονα ότι διαμορφώνει και τη διαχωριστική γραμμή απέναντι σε όσους δεν υιοθετούν τις συγκεκριμένες απόψεις και στόχους. Με άλλα λόγια η επιδιωκόμενη μεγάλη πλειοψηφία αναγκαστικά οριοθετείται απέναντι σε μια επιδιωκόμενη μικρή μειοψηφία...
Η οριοθέτηση λοιπόν αποτελεί ζητούμενο του συνεδρίου. Και αυτό πρώτα απ' όλα σημαίνει συγκεκριμένη απάντηση στο τι αποτελεί για μας χαρακτηριστικό αριστερού κόμματος και τι όχι.
Η «απάντηση» ότι δεν είμαστε κόμμα ιδεολογικής ενότητας, αλλά κόμμα πολιτικής ενότητας δεν ικανοποιεί ουσιαστικά κανέναν. Η «πολιτική ενότητα» στερείται νοήματος. Είμαστε κόμμα προγραμματικής ενότητας, κόμμα που ανεξάρτητα από τις επιμέρους ιδεολογικές αφετηρίες και αποχρώσεις, υπερασπίζεται και προωθεί στην κοινωνία ένα πρόγραμμα αλλαγών που συνέχεται άρρηκτα με τη σοσιαλιστική προοπτική.
Είμαστε κόμμα που αγωνίζεται για ένα σοσιαλισμό ανανεωμένο, με δημοκρατία και ελευθερία. Κόμμα που ιδρυτικό, φυσιογνωμικό του χαρακτηριστικό αποτελεί ο δημοκρατικός δρόμος για τον σοσιαλισμό. Η δημοκρατία, όπως άλλωστε η ισότητα και η ελευθερία, η κατάργηση της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο, αποτελεί για μας πρωταρχική αξία, μέσο και σκοπό.
Η κοινωνία που ονειρευόμαστε δεν μπορεί να γίνει πραγματικότητα χωρίς την ισότιμη συμμετοχή των ανθρώπων στη λήψη των αποφάσεων που τους αφορούν. Και ισότιμη συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων δεν μπορεί να συμβεί χωρίς κοινωνική ιδιοκτησία των βασικών μέσων παραγωγής.
Το πρόγραμμα λοιπόν του κόμματος, που είναι ενταγμένο στην σοσιαλιστική προοπτική, αποτελεί και βασικό «ιδρυτικό», «καταστατικό» του χαρακτηριστικό. Απόρροια αυτής της προγραμματικής πρότασης προς την κοινωνία και ταυτόχρονα συστατικό της είναι και η πολιτική επιδίωξη για αλλαγή του συσχετισμού των πολιτικών δυνάμεων υπέρ της αριστεράς. Κοινωνική απήχηση των προγραμματικών μας στόχων και διεύρυνση της πολιτικής απήχησης της αριστεράς είναι υποχρεωτικά αλληλένδετα και έρχονται σε ευθεία αντιπαράθεση με αντιλήψεις που βλέπουν σαν προοπτική της αριστεράς την απορρόφησή της από τη σοσιαλδημοκρατία. Έχει έρθει η στιγμή να πούμε τι είναι για μας αριστερό, αλλά και τι δεν είναι αριστερό...
Αυτή η διαχωριστική γραμμή οφείλει να είναι το πρώτο θεμελιώδες στοιχείο για την συγκρότηση μιας μεγάλης πλειοψηφίας.
Το δεύτερο βασικό (και ουσιαστικότερο) στοιχείο είναι η ανασυγκρότηση των οργανωμένων μας δυνάμεων, επιδίωξη που μεταφράζεται στην αναζήτηση του τι μπορεί να εμπνεύσει τα μέλη και τα στελέχη μας.
Στο κείμενο που ψηφίστηκε στο προγραμματικό μας συνέδριο (Φλεβάρης του 2009) αναφέρεται: «...ο δημοκρατικός δρόμος για τον σοσιαλισμό που προτείνουμε αποσκοπεί στο να δημιουργήσει τις προϋποθέσεις ώστε να αναδυθούν και να αναπτυχθούν οικονομικές και κοινωνικές σχέσεις που θα αντιμάχονται συγκεκριμένα και ήδη από σήμερα τις καπιταλιστικές, με επίδικα αντικείμενα τους σκοπούς και τις σχέσεις παραγωγής, τις κοινωνικές αξίες, τους στόχους και τα κριτήρια ανάπτυξης, την ίδια τη ζωή και την ποιότητά της...».
Είναι ακριβώς η εμβάθυνση αυτής της λογικής που θα προσδώσει ουσιαστικό αντικείμενο στη δράση των οργανωμένων μας δυνάμεων. Το συνέδριο θα πρέπει να επιμείνει στην ανάγκη του προσανατολισμού μας ακριβώς στο να αποτελέσουν τα μέλη και τα στελέχη του κόμματος, οι πολιτικές του κινήσεις και οι νομαρχιακές του επιτροπές, με βάση συγκεκριμένο σχέδιο, καταλύτες για την ενεργοποίηση των ανθρώπων του κοινωνικού τους περίγυρου, για τη συμμετοχή και την ενεργητική ενασχόληση με ό,τι τους αφορά και επηρεάζει τις τύχες τους.
Αυτό πρέπει να είναι το «σχέδιο», το βασικό περιεχόμενο (πέρα από τα αυτονόητα της διάδοσης των θέσεων, των τοποθετήσεων για θέματα της επικαιρότητας και των εκλογικών αναμετρήσεων κάθε είδους). Και αυτό, όσο κι αν παραμένει γενικόλογο, σαν προσανατολισμός πρέπει να γίνει από τα κεντρικά αντικείμενα και να αποτελέσει απόφαση του συνεδρίου, που δεν θα πρέπει να αρκεστεί μόνο σε διατυπώσεις του τύπου «δεν νοείται κομματικό μέλος χωρίς συγκεκριμένο αντικείμενο». Ο καθορισμός του αντικειμένου της δράσης και της συλλογικής συζήτησης στο κόμμα πρέπει να έχει σαν κυρίαρχο πλαίσιο και κριτήριο τα παραπάνω.
Το πλαίσιο αυτό (σαφής επαναδιατύπωση των φυσιογνωμικών μας χαρακτηριστικών που προσδίδονται από τους προγραμματικούς - στρατηγικούς μας στόχους, με ταυτόχρονη περιθωριοποίηση των αντιλήψεων που τα αμφισβητούν, και η σύνδεση των στόχων και των αξιών μας με την καθημερινή ζωή και την δράση των οργανώσεών μας) πρέπει να επιδιωχθεί να αποτελέσει το κυρίαρχο επίδικο του συνεδρίου, πάνω στο οποίο θα συγκροτηθεί μια ευρεία πλειοψηφία.
Συμφωνία μπορεί και πρέπει να υπάρξει και στα άλλα επίδικα ζητήματα, δηλ. ΣΥΡΙΖΑ (με βάση το κείμενο της πλειοψηφίας), αυτοδιοίκηση, δεοντολογία.
Η δυνατότητα της ευρύτερης δυνατής συμφωνίας πάνω στα υπαρκτά επίδικα σημαίνει ταυτόχρονα και συνεννόηση πάνω στο ότι δεν μπορεί και δεν πρέπει να υπάρξουν άλλες (τεχνητές) διαχωριστικές γραμμές που θα οδηγούν σε άλλες ομαδοποιήσεις. Διαφοροποιήσεις στη βάση π.χ. «ευρωπαϊσμού» - «αντιευρωπαϊσμού», «σοσιαλισμού σε μία μόνο χώρα ή όχι», δεν έχουν καμιά προωθητική λειτουργία για το κόμμα μας, κανένα πρακτικό αντίκρισμα στη δράση μας. Αντίθετα μεταθέτουν τη συζήτηση σε πεδία που δεν βοηθούν στην αποσαφήνιση των κατευθύνσεων του κόμματος μετά το συνέδριο και μπορεί να δημιουργήσουν μια εικόνα ομαδοποιήσεων που δεν ανταποκρίνεται στους προβληματισμούς της βάσης του κόμματος.
Προφανώς και είναι νομιμοποιημένη η έκφραση άποψης για κάθε ζήτημα σε ένα συνέδριο. Αλλά, αν πιστεύουμε πως επιτέλους ήρθε η ώρα το συνέδριό μας να πει τι θεωρεί αριστερό και τι όχι σε επίπεδο πρότασης και καθημερινής πράξης, ας συμφωνήσουμε πως δεν είναι κριτήριο διαχωρισμού του αριστερού από τον μη αριστερό το αν θα υποστηρίζει την «επανίδρυση» ή την «διάλυση» της Ε.Ε...
Το έκτακτο συνέδριο θα επιτελέσει τον σκοπό του αν δώσει ουσιαστικές απαντήσεις στις αγωνίες και τις απογοητεύσεις του κόσμου μας, αν δώσει πρακτική ώθηση στην αποτελεσματική δράση του κόμματος. Οι αγωνίες και τα ερωτηματικά υπήρχαν και πριν ξεσπάσει η λαίλαπα των μέτρων, και εξακολουθούν να υπάρχουν.
Ισορροπώντας ανάμεσα στην ανάγκη να συμβάλει το ίδιο το συνέδριο στην κοινωνική «γείωση» της αριστερής απάντησης στην κρίση (η κοινωνία αυτό θα περιμένει να ακούσει), και στην ανάγκη να δώσουμε μια απάντηση για το τι δεν πάει καλά στο κόμμα μας (τα μέλη μας περιμένουν και αυτό να ακούσουν), δεν πρέπει να αφήσουμε την ευκαιρία να χαθεί. Όσοι το πιστεύουμε αυτό, έχουμε χρέος να συνεννοηθούμε και να συμφωνήσουμε.
Γιώργος Γιαννόπουλος
Πάτρα
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS