10/08/2010

Αρθρο του Νίκου Γεωργακάκη: Πανενεργειακό μέτωπο για αντιμετώπιση του μνημονίου

Όπως είναι γνωστό, στο μνημόνιο, η απελευθέρωση του ενεργειακού τομέα κατέχει εξέχουσα θέση. Αυτό, δεν είναι χωρίς εξήγηση, αφού η Ενέργεια και ο Χρηματοπιστωτικός τομέας αποτελούν τους δύο κρισιμότερους τομείς στη λειτουργία της οικονομίας και  κοινωνίας.

Στο μνημόνιο αναφέρεται:

Ως το  Σεπτέμβριο 2010 ολοκλήρωση των σχεδίων για την απελευθέρωση της χονδρικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και έναρξη εξορθολογισμού των τιμολογίων για τον καταναλωτή. Ως Μάρτιο 2011 υιοθέτηση νομοθεσίας για τον διαχωρισμό ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου, συμπεριλαμβανομένων και μέτρων εφαρμογής. Υιοθέτηση μέτρων για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας και των αρμοδιοτήτων της  Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας(ΡΑΕ).

Σε αυτά    οι εκπρόσωποι των Γενικών Διευθύνσεων Ενέργειας και Ανταγωνισμού από την Κομισιόν ζήτησαν από την κυβέρνηση να προχωρήσει και  στην πώληση του 40% των λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ και του 40% των υδροηλεκτρικών έργων μολονότι στο Μνημόνιο δεν εμπεριέχονται συγκεκριμένοι όροι για τον τρόπο απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας,

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο που είναι ελαστικό αν λάβει κανείς υπόψη πχ την ενίσχυση αρμοδιοτήτων της ΡΑΕ, δεν  είναι  ανεξήγητο που βλέπουμε  τους τελευταίους μήνες να προωθούνται  σημαντικές αποφάσεις στον Ενεργειακό τομέα, ενώ παράλληλα βρίσκονται σε εξέλιξη  διεργασίες στην κατεύθυνση αυτή

Για τη ΔΕΗ.

Μεγάλη έκταση πήρε το θέμα της ΔΕΗ που συνεχή δημοσιεύματα της τελευταίας περιόδου ανέφεραν: «Στο σφυρί το 40% της ΔΕΗ».

ΟΙ όποιες εξελίξει στη ΔΕΗ έχουν  τόσο συμβολική όσο και ουσιαστική σημασία.

Η συμβολική σημασία αφορά το δεδομένο ότι η ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ,  ο μαζικός φορέας των  εργαζομένων στη ΔΕΗ έχει μακρά ιστορία δυναμικών αγώνων με τις οποίες απέκρουε με επιτυχία  κυβερνητικά μέτρα στο παρελθόν. Αν λοιπόν σήμερα  δεν υπάρξει αντίδραση ώστε να αποκρουστούν οι προωθούμενες εξελίξεις, θα δοθεί μήνυμα στη κοινωνία ότι κανείς δεν μπορεί να υπάρξει αντίσταση στα σχέδια της κυβέρνησης.

Το άλλο επίπεδο βεβαίως είναι η ουσία των αλλαγών, η συνέχιση με πιο έντονους ρυθμούς και νέα ποιότητα των αντιμεταρρυθμίσεων, της επικίνδυνης και εγκληματικής «απελευθέρωσης» του στρατηγικού ενεργειακού τομέα.

Ούτε παλαιότερα αλλά ούτε και μετά το1996 που μπήκε σε νέα φάση η ιδιωτικοποίηση των Δημόσιων επιχειρήσεων τόλμησαν οι κυβερνήσεις να μιλήσουν για απώλεια του πλειοψηφικού ποσοστού της ΔΕΗ. Σήμερα όμως συζητείται αυτό το ενδεχόμενο. Υπήρξε άμεση αντίδραση της ΓΕΝΟΠ και η κυβέρνηση σε αγαστή σύμπνοια με Τρόϊκα έκαναν ένα προσωρινό τακτικής φύσεως ελιγμό. Η πρόθεση όμως παραμένει και η κυβέρνηση με την Τρόϊκα το μόνο που εξετάζουν είναι  η μεθόδευση της ιδιωτικοποίησης.

Με βάση όσα παρακολουθούμε το τελευταίο διάστημα στο χώρο της ενέργειας έχουμε τπολλά  νέα δεδομένα και καταγράφουμε ενδεικτικά ορισμένα από αυτά:

• Στην ηλεκτρική ενέργεια προωθούνται νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής από ιδιώτες(Μυτιληναίος, Βαρδινογιάννης, Λάτσης, Λαμπράκης κλπ)
• Ομάδα ξένων, κυρίως αμερικανικών, εταιρειών με εγχώριους συνεργάτες (όμιλοι Λάτση, Βαρδινογιάννη) έχουν έλθει ήδη σε επαφή με ανώτατους κυβερνητικούς παράγοντες και είναι έτοιμες να προχωρήσουν σε σύναψη συμβάσεων για έρευνα και συνεκμετάλλευση των πετρελαιοφόρων κοιτασμάτων που θα βρεθούν στον ελλαδικό χώρο.
• Αθέτηση της δέσμευσης  της κυβέρνησης για πάγωμα των τιμολογίων το 2010 και έπεται η συνέχεια. Μια μικρή μείωση των εμπορικών τιμολογίων θα συνοδευτεί από τσουχτερή ανατίμηση στα οικιακά τιμολόγια(~40%).
• Σημαντικά σχέδια βρίσκονται σε εξέλιξη για τη ΔΕΠΑ ενώ ήδη προχώρησε η απελευθέρωση του φυσικού αερίου με την δυνατότητα πρόσβασης και αξιοποίησης των εγκαταστάσεων φυσικού αερίου (πχ Ρεβυθούσα) από ιδιώτες (Μυτιληναίος και Βαρδινογιάννης). Επίσης η κυβέρνηση στα πλαίσια  ιδιωτικοποίησης της ΔΕΠΑ πιέζει τη ΔΕΗ να μην ασκήσει το δικαίωμα που διαθέτει για την εξαγορά του 30% της ΔΕΠΑ εναρμονιζόμενη έτσι με τους όρους του μνημονίου για διαχωρισμό δραστηριοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας και φυσικού αερίου.
• Επί «σοσιαλιστικής» διακυβέρνησης, ο ενεργειακός σχεδιασμός της χώρας και ο ενεργειακός κλάδος εγκαταλείπεται και παραδίδεται ουσιαστικά  στους ιδιώτες.
• Με βάση τα τελευταία δεδομένα φαίνεται να Βρισκόμαστε προ εξελίξεων για τους αγωγούς Μπουργκάζ-Αλεξανδρούπολη και South Stream;
• Η ΔΕΗ πιέζεται να επιταχύνει το κλείσιμο παλαιών λιγνιτικών μονάδων και να μην ακολουθηθεί ο σχεδιασμός της ΔΕΗ. Είναι περίεργο να δούμε να επιβάλλεται ένα τέτοιο μέτρο στην Ελλάδα όταν πολλές χώρες περιλαμβανομένης και της Γερμανίας διαθέτουν τέτοιες μονάδες. Επίσης δεν παρέχεται εξήγηση γιατί δεν ζητείται από τον αντίστοιχο με τη ΔΕΗ Γαλλικό δημόσιο φορέα ηλεκτρικής ενέργειας (EDF) να πωλήσει το 40% των μονάδων της.
• Αν και ο διοικητής της ΔΕΗ κ. Ζερβός έχει την άποψη να διατηρήσει το Δημόσιο το 51% όπως ανέφερε δεν μπορεί να αποκλείσει τίποτα στο μέλλον, εκτιμώντας πιθανή τέτοια  θέση της κυβέρνησης.
• Η πώληση μονάδων της ΔΕΗ βρίσκεται στο τραπέζι και όπως έχει γραφεί, ο Umberto Quadrino- επικεφαλής της ιταλικής Εdison, μιλώντας σε δημοσιογράφους ανέφερε ότι δεν θα έλεγε «όχι» στην εξαγορά εργοστασίων της ΔΕΗ, ειδικά λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών.

Με δεδομένη τη στάση της κυβέρνησης που έχει αποδεχθεί το ρόλο Μαριονέτας η υλοποίηση αυτών των μέτρων είναι δεδομένη αν δεν υπάρξουν  αντιδράσεις από τους  εργαζόμενους και την  κοινωνία.  

Πανενεργειακό μέτωπο

Οι εργαζόμενοι στην ενέργεια αλλά και συνολικότερα όλοι οι εργαζόμενοι  πρέπει να δουν το θέμα της ΔΕΗ και των αντιμεταρρυθμίσεων στην ενέργεια  σαν δική τους υπόθεση.Επιβάλλεται εδώ και τώρα ένα πανενεργειακό μέτωπο στο οποίο πρέπει να πάρουν μέρος όλοι οι εργαζόμενοι μαζί και του ιδιωτικού τομέα. Οι εξελίξεις αφορούν όλους.

Ο λαός δεν πρέπει να πέσει στην προπαγάνδα ότι θα υπάρξουν οφέλη από τις ιδιωτικοποιήσεις αλλά να κατανοήσει ότι με τις ιδιωτικοποιήσεις χάνονται εργαλεία άσκησης πολιτικής και τις επιπτώσεις θα πληρώσουν συνολικά οι εργαζόμενοι και τα φτωχότερα στρώματα της κοινωνίας.

Οι εργαζόμενοι θα υποστούν τις επιπτώσεις από την αύξηση των τιμολογίων ενώ ζημιωμένη θα βγει και η ανάπτυξη εφόσον δεν θα υπάρχουν δημόσιοι φορείς κοινωνικά ελεγχόμενοι που θα την υποστηρίζουν

Αντίθετα από αυτή την πολιτική υπάρχει άλλος δρόμος.

1. Ο Δρόμος που θα προωθεί τον ενεργειακό σχεδιασμό με κοινωνικό έλεγχο και όχι παραδομένο στους ιδιώτες όπως γίνεται σήμερα.
2. Μιας  ενεργειακής πολιτικής που θα αξιοποιεί ουσιαστικά τους δημόσιους φορείς της ενέργειας –πχ στην προώθηση των ΑΠΕ- σε όφελος της κοινωνίας και της ανάπτυξης.
3. Που θα προωθεί την αξιοποίηση των εγχώριων πόρων αλλά και την διεθνή διπλωματία με ισότιμους όρους και με βάση το εθνικό συμφέρον.
4. Που θα επιβάλλει στην κυβέρνηση,  με διορθωτικές παρεμβάσεις  να τηρήσει τη δέσμευση για  πάγωμα  των τιμολογίων όπως είχε δεσμευτεί προεκλογικά;