Από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα οι περιοχές των ιαματικών πηγών της χώρας μας αποτελούν χώρους φροντίδας της ανθρώπινης υγείας, συνάντησης, επικοινωνίας, αναψυχής, ευεξίας, χαλάρωσης και ίασης. Οι μοναδικοί αυτοί σε ποιότητα και ποσότητα φυσικοί πόροι, καθώς επίσης το περιβάλλον και η ιστορία τους, συνέβαλαν σε μεγάλο βαθμό στην ανάπτυξη των λουτροπόλεων της ελληνικής περιφέρειας καθορίζοντας εν πολλοίς τον κοινωνικοοικονομικό τους χαρακτήρα.
Το καθεστώς που αφορά στις ιαματικές πηγές και τη λειτουργία των λουτροπόλεων κατοχυρώθηκαν θεσμικά για πρώτη φορά με το Νόμο 2188/1920, ενώ μέχρι σήμερα αναγνωρίστηκαν περίπου εκατό ιαματικές πηγές, οι οποίες στην πλειονότητά τους λειτουργούν με ευθύνη της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Στη συνέχεια με τροποποιήσεις και προσθήκες στο Νόμο φθάνουμε στις αρχές της δεκαετίας του ΄60, οπότε αρχίζουν οι αρνητικές επιπτώσεις και μία άνευ προηγουμένου απαξίωση του τομέα. Αντίθετα στις χώρες της Ευρώπης ανθίζει ο θερμαλισμός, καθώς η φροντίδα της ανθρώπινης σωματικής, ψυχικής και πνευματικής υγείας σε περιβάλλον υγιεινό, με σύγχρονες υποδομές και καταρτισμένο προσωπικό συνδέεται με κοινωνικές δομές, εργασιακά σωματεία και ασφαλιστικούς φορείς. Επιπλέον στις παραπάνω χώρες η πρόσβαση στα θερμαλιστικά κέντρα συστήνεται σε όλους τους εργαζόμενους, διευκολύνεται με απλές διαδικασίες και ασφαλιστική κάλυψη.
Τον Σεπτέμβρη του 2004 η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ κατέθεσε δύο μέρες πριν κλείσει η Βουλή σχετικό Σχέδιο Νόμου, με τίτλο «Ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού και του θερμαλισμού και άλλες διατάξεις», το οποίο όμως απέσυρε πριν τις εκλογές. Τελικά ψηφίστηκε από τη Νέα Δημοκρατία ο Νόμος 3498/24.10.2006 με τίτλο «Ανάπτυξη ιαματικού τουρισμού και λοιπές διατάξεις». Ο ισχύον νόμος προβλέπει την εκ νέου αναγνώριση των ιαματικών φυσικών πόρων, δίδοντας τριετή προθεσμία για την υποβολή των απαιτούμενων δικαιολογητικών στον Ελληνικό Οργανισμό Τουρισμού. Μέχρι σήμερα και σχεδόν ένα χρόνο μετά τη λήξη της τριετούς προθεσμίας κατατέθηκαν ελάχιστες αιτήσεις από το σύνολο των εκατό λουτροπόλεων, λόγω αφενός μεν του υπερβολικά μεγάλου αριθμού δικαιολογητικών και αφετέρου της οικονομικής αδυναμίας των φορέων να καλύψουν το υψηλό κόστος των μελετών, αναλύσεων και πιστοποιήσεων που απαιτούνται. Τον Δεκέμβρη του 2009 στη συνεδρίαση του Δ.Σ του Συνδέσμου Δήμων και Κοινοτήτων Ιαματικών Πηγών Ελλάδας, που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα, με τη συμμετοχή αντιπροσώπων των 69 δήμων-μελών, εκπροσώπων του Υπουργείου Πολιτισμού Τουρισμού και κομμάτων, εγκρίθηκε ομόφωνα η πρόταση του Συνδέσμου για την ψήφιση νέου νόμου. Ταυτόχρονα το Υπουργείο δεσμεύτηκε να καταθέσει το Σχέδιο Νόμου έως τις 15 Ιανουαρίου 2010, το οποίο δυστυχώς μέχρι σήμερα δεν έχει υποβληθεί σε δημόσια διαβούλευση. Συνέπεια των παραπάνω είναι ότι σήμερα καμία από τις Μονάδες Ιαματικής Θεραπείας δεν διαθέτει το ειδικό σήμα λειτουργίας του ΕΟΤ, καθώς επίσης άδεια και κανονισμό λειτουργίας. Επιπροσθέτως ο ΕΟΤ επισημαίνει με έγγραφά του ότι δεν επιτρέπεται η λειτουργία των θεραπευτηρίων μέχρι την έκδοση του ειδικού σήματος, με αποτέλεσμα ο ελληνικός ιαματικός τουρισμός-θερμαλισμός, ο οποίος αποτελεί ένα σημαντικό δημόσιο κοινωνικό αγαθό, να οδηγείται στη συνεχή απαξίωση και υποβάθμιση.
Επειδή η χρήση των ιαματικών φυσικών πόρων και γενικότερα ο θερμαλισμός συμβάλλουν, όπως έχουν αποδείξει μελέτες, στην ανθρώπινη σωματική, ψυχική και πνευματική υγεία.
Επειδή σε όλα τα κέντρα ιαματικού τουρισμού που λειτουργούν στην Ελλάδα συναντάται μόνο η μορφή της θεραπείας, ενώ θα μπορούσαν να ενισχυθούν και οι υπηρεσίες που αποσκοπούν στην αναζωογόνηση του οργανισμού και τελικά στην πρόληψη ασθενειών.
Επειδή η αξιοποίηση των ιαματικών φυσικών πόρων και η ανάπτυξη του ιαματικού τουρισμού-θερμαλισμού σε ετήσια περίοδο μπορούν να αναδείξουν τις υπάρχουσες λουτροπόλεις σε αξιόλογα κέντρα ιαματικού τουρισμού-θερμαλισμού μακράς παραμονής για όλες τις ηλικίες και κυρίως για τα χαμηλά εισοδήματα, συμβάλλοντας με τον τρόπο αυτό στη βιώσιμη-αειφόρο ανάπτυξη της ελληνικής περιφέρειας.
Επειδή όπως και στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, έτσι και στη χώρα μας θα πρέπει να αποτελεί δημόσιο κοινωνικό αγαθό και κοινωνική αναγκαιότητα και να παρέχεται από τα ασφαλιστικά ταμεία , ώστε να μην είναι προνόμιο μόνο των υψηλών εισοδημάτων.
Επειδή με τη διατήρηση του ισχύοντος θεσμικού πλαισίου, που προβλέπεται από το Ν 3498/24.10.2006, ενισχύεται η απαξίωση και η υποβάθμιση των ιαματικών φυσικών πόρων και οι ιαματικές πηγές και λουτροπόλεις αφήνονται χωρίς προστασία στην τύχη τους διακινδυνεύοντας και αυτήν ακόμα τη συνέχιση της λειτουργίας τους.
Ερωτώνται οι κκ. Υπουργοί
1. Πότε προτίθενται να καταθέσουν για δημόσια διαβούλευση το νέο νόμο για την βιώσιμη ανάπτυξη του ελληνικού ιαματικού τουρισμού-θερμαλισμού προκειμένου να ξεπεραστούν τα εμπόδια και οι κίνδυνοι για τη συνέχιση της λειτουργίας των ιαματικών κέντρων που προκύπτουν από τον ισχύοντα;
2. Με ποιες άμεσες ενέργειες θα ενισχυθούν οι φορείς λειτουργίας των ιαματικών κέντρων για τη βελτίωση των υποδομών τους, τις προσλήψεις του απαραίτητου προσωπικού, καθώς επίσης και τον εμπλουτισμό των υπηρεσιών με στόχο την εύρυθμη και αποτελεσματικότερη λειτουργία τους;
3. Ποια μέτρα προβλέπονται στο πλαίσιο της αειφόρου-βιώσιμης ανάπτυξης του ελληνικού ιαματικού τουρισμού-θερμαλισμού ώστε να εξασφαλίζεται συγχρόνως και η ενεργειακή αξιοποίηση του θερμού νερού στην ελληνική περιφέρεια;
Οι ερωτώντες βουλευτές
Ευαγγελία Αμμανατίδου-Πασχαλίδου
Τάσος Κουράκης
Μιχάλης Κριτσωτάκης