«Περισσότεροι έμμεσοι φόροι για τα λαϊκά στρώματα, μεγαλύτερη απώλεια αγοραστικής δύναμης και «στοχοποίηση» του κοινωνικού κράτους, στο όνομα υπαρκτών προβλημάτων που, αντί να αντιμετωπίζονται, γίνονται άλλοθι για ισοπεδωτικές και άδικες περικοπές».
«Ζούμε μια κρίση πανευρωπαϊκή, διεθνή, η οποία βεβαίως εκδηλώνεται με ιδιαιτερότητες σε κάθε χώρα, μαζί και στη δική μας. Επομένως πρέπει να αναζητήσουμε τις καθολικές αιτίες της κρίσης, τις γενικότερες αιτίες της κρίσης, τις νεοφιλελεύθερες και ανερμάτιστες πολιτικές. Έκλεισε ένας κύκλος, με μεγάλες απώλειες για τους εργαζόμενους και για την κοινωνία, ιστορικού χαρακτήρα θα έλεγα, με την έννοια πως ό,τι καταστρέφεται, ό,τι χάνεται, δεν κερδίζεται εύκολα. Ο αντίπαλος της αριστεράς είναι εκτός της αριστεράς, είναι απέναντί της. Αναλυτικά η συνέντευξη του Γιάννη Δραγασάκη που μεταδόθηκε από τον ραδιοφωνικό σταθμό “Στο Κόκκινο”.
• Πώς κρίνετε το σχέδιο προϋπολογισμού;
Ο προϋπολογισμός του 2011 επιβεβαιώνει τις μεγάλες αποτυχίες της πολιτικής του Μνημονίου κατά το 2010. Ενδεικτικά:
α) Τα φορολογικά έσοδα είχαν μεγάλη υστέρηση σε σχέση με τον στόχο, παρά τη μεγάλη αύξηση των έμμεσων φόρων, γεγονός που οδήγησε σε μεγαλύτερη περικοπή δαπανών. Αυτό σημαίνει πως η φοροασυλία και η φοροδιαφυγή δεν κτυπήθηκαν.
β) Ο πληθωρισμός είναι πολύ μεγαλύτερος (4,6%) από τις προβλέψεις (1,9%), γεγονός που καθιστά μεγαλύτερη την ακρίβεια και την καθίζηση της αγοραστικής δύναμης των μισθών.
γ) Οι εξαγωγές, αντί για την προβλεπόμενη αύξηση, παρουσίασαν μείωση, γεγονός που συνέτεινε ώστε η ύφεση να αναδειχθεί βαθύτερη και διαρκέστερη και η ανεργία υψηλότερη.
Ο δεύτερος γύρος λοιπόν θα είναι το ίδιο οδυνηρός, αν όχι περισσότερο, σε σχέση με τον πρώτο για τον κόσμο της εργασίας και την κοινωνία συνολικά. Αυτό αντικατοπτρίζει ο προϋπολογισμός του 2011. Περισσότεροι έμμεσοι φόροι για τα λαϊκά στρώματα, μεγαλύτερη απώλεια αγοραστικής δύναμης και «στοχοποίηση» του κοινωνικού κράτους, στο όνομα υπαρκτών προβλημάτων που, αντί να αντιμετωπίζονται, γίνονται άλλοθι για ισοπεδωτικές και άδικες περικοπές.
• Έχουμε τις πολλές διαβεβαιώσεις του πρωθυπουργού ότι δεν θα ληφθούν νέα μέτρα και εντούτοις τα νέα μέτρα πέφτουν βροχηδόν.
Νομίζω ότι ο πρωθυπουργός είπε κάποια στιγμή ότι μπαίνουμε στο δεύτερο ημίχρονο. Βέβαια στο ποδόσφαιρο το δεύτερο ημίχρονο είναι το τελευταίο, ενώ εδώ είναι απλώς ένας νέος γύρος. Νομίζω λοιπόν ότι είναι μια ευκαιρία να ξανασκεφτούμε το τι έγινε, πώς φθάσαμε ώς εδώ; Ποιοι και γιατί έφεραν το ΔΝΤ και την τρόικα; Και να βγάλουμε συμπεράσματα. Δεν νομίζω δηλαδή ότι τίθεται τώρα θέμα αξιοπιστίας του πρωθυπουργού. Αλλά συμπεράσματα πρέπει να βγουν και στον χώρο τον δικό μας, της αριστεράς. Διότι έκλεισε ένας κύκλος, με μεγάλες απώλειες για τους εργαζόμενους και για την κοινωνία, ιστορικού χαρακτήρα θα έλεγα, με την έννοια πως ό,τι καταστρέφεται, ό,τι χάνεται δεν κερδίζεται εύκολα.
• Υπάρχει ημερομηνία εξόδου από την κρίση και τα δεσμά του Μνημονίου;
Μα τώρα πια όλοι το αναγνωρίζουν. Από τη στιγμή που όλοι συμφωνούν ότι η κρίση αυτή έχει τεράστιο οικονομικό κόστος, από τη στιγμή που το κόστος θέλουν να το πληρώσει ο κόσμος της εργασίας, αυτό είναι που οδηγεί στο συμπέρασμα που είπατε, δηλαδή το κόστος είναι τόσο μεγάλο που θα χρειαστούν αρκετοί κύκλοι λιτότητας, επιθέσεων στο εισόδημα, και πάλι δεν μπορεί κανείς να είναι βέβαιος για τις προοπτικές, αν δεν υπάρξει ανάπτυξη και δίκαιη διανομή του πλούτου.
Το δεύτερο συμπέρασμα που έχουμε είναι ότι περάσαμε αρκετό χρόνο που αναπτυσσόταν η θεωρία ότι η κρίση που ζούμε είναι κατά κάποιον τρόπο μια εθνική ιδιαιτερότητα, η οποία ανάγεται είτε σε κάποιον ιδιότυπο κρατισμό είτε στη διαφθορά.
Οι εξελίξεις στην Ιρλανδία αλλά και σε άλλες χώρες επιβεβαιώνουν αυτό που από την αρχή υποστηρίξαμε, ότι ζούμε μια κρίση πανευρωπαϊκή, διεθνή, η οποία βεβαίως εκδηλώνεται με ιδιαιτερότητες σε κάθε χώρα, μαζί και στη δική μας. Επομένως πρέπει να αναζητήσουμε τις καθολικές αιτίες της κρίσης, τις γενικότερες αιτίες της κρίσης, τις νεοφιλελεύθερες και ανερμάτιστες πολιτικές. Τώρα προσπαθούν να αντιμετωπίσουν την κρίση με βάση τις πολιτικές που οδήγησαν στην κρίση. Ακριβώς γι' αυτό θα είναι, και είναι ήδη, οδυνηρές οι συνέπειες.
• Είναι απλώς μια παραδοξότητα ή είναι επιδίωξη;
Προφανώς είναι επιδίωξη. Είναι επιλογή. Αυτοί που ωφελήθηκαν στη φάση της ανόδου με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές, -διότι αυτή η ανάπτυξη, που λέγαμε ότι ήταν φούσκα, παρήγαγε τεράστια κέρδη- θα συνεχίσουν τις ίδιες πολιτικές. Και ακριβώς επειδή δεν μπόρεσε να υπάρξει μια ενιαία αριστερή απάντηση και δεν υπήρξε μια ενιαία αντίσταση, έχουν αποθρασυνθεί οι δυνάμεις αυτές, και διεθνώς και στη χώρα μας, και έχουμε αυτά τα αποτελέσματα. Γι' αυτό πιστεύω ότι στη δεύτερη αυτή φάση τα πράγματα πρέπει να αλλάξουν.
• Πώς ωφελούνται όμως όταν μειώνεται η αγοραστική δύναμη των εργαζομένων;
Δείτε τι γίνεται στη φορολογία, ο μέσος Έλληνας υπερφορολογείται. Για πρώτη φορά η σχέση έμμεσων - άμεσων φόρων έχει ξεπεράσει το 60% - 40%. Ο εργαζόμενος Έλληνας υφίσταται αυτή τη στιγμή τις μεγαλύτερες θυσίες σε σχέση με τους εργαζόμενους σʼ όλη την Ευρώπη. Ο Έλληνας εργαζόμενος πληρώνει. Γιατί λοιπόν ο Έλληνας πλούσιος να πληρώνει λιγότερους φόρους από π.χ. τον Γάλλο, τον Γερμανό ή τον Αυστριακό; Αυτή τη στιγμή στην Αυστρία, τη Δανία και αλλού ο ανώτατος συντελεστής φορολογίας εισοδημάτων είναι υψηλότερος απʼ ό,τι στην Ελλάδα. Όμως η Ελλάδα κινδυνεύει από χρεωκοπία και όχι η Αυστρία ή η Δανία.
• Ο αντίλογος είναι ότι αυτό θα περιορίσει ακόμη περισσότερο τις επενδύσεις, την ανάπτυξη κ.λπ.
Αυτό είναι ένα πολύ ενδιαφέρον και προκλητικό θέμα. Διότι αυτοί που το λένε πρέπει να απαντήσουν πόσα από τα κέρδη που προήλθαν από τη μείωση των φορολογικών συντελεστών βρίσκονται στην Ελλάδα και πόσα στο εξωτερικό. Αυτά που κερδίζονται σʼ αυτές τις συνθήκες, όχι μόνο δεν γίνονται επενδύσεις, αλλά αντίθετα αυγατίζουν τα αποθέματα της ελληνικής πλουτοκρατίας στα θησαυροφυλάκια των διάφορων φορολογικών παραδείσων.
• Ο κ. Παπανδρέου μιλάει για το αυτονόητο. Ο κόσμος ρωτάει τι λέει η αριστερά;
Πιστεύω ότι χάσαμε χρόνο μένοντας σε ένα επίπεδο γενικολογίας. Ο κόσμος πνίγεται από τα προβλήματα, την ανασφάλεια και συχνά από τον διάχυτο φόβο. Υπάρχουν νέες ανάγκες και νέα αιτήματα. Επομένως και ο τρόπος δουλειάς πρέπει να στραφεί προς τα κάτω, στον κόσμο και τις άμεσες ανάγκες του. Το θέμα του χρέους, της ανάγκης αναδιάρθρωσης, της ανάγκης να διεκδικήσουμε ακόμη και διαγραφή μέρους του χρέους, όλα αυτά είναι πολύ σοβαρά, κρίσιμα θέματα της πολιτικής. Θεωρώ ότι δικαιώνεται η άποψη που τα έθεσε εξ αρχής ως θέματα εθνικής, αλλά και διεθνούς, πανευρωπαϊκής δράσης, να διεκδικήσουμε φιλολαϊκές λύσεις. Τώρα πρέπει να δώσουμε έμφαση στο πώς θα καταλάβει ο κόσμος ότι χρειάζονται νέες μορφές δράσης και οργάνωσης, στον τόπο δουλειάς, στη γειτονιά, εκεί που ζουν οι άνθρωποι, στο πώς θα αναπτυχθεί μια ασπίδα αλληλεγγύης έμπρακτα. Τι κάνει μια γειτονιά όταν οι άνθρωποι μένουν άνεργοι ή όταν η βία τρέχει στους δρόμους κι η εγκληματικότητα οργιάζει; Απλώς καταγγέλλουμε;
Δεύτερον, η εκλογική δύναμη της αριστεράς πρέπει να μετατραπεί σε πολιτική δύναμη. Αυτό δεν γίνεται όμως αν στον χώρο της αριστεράς επικρατεί ένα κλίμα, όπου η μια δύναμη θεωρεί την άλλη αντίπαλη. Ο αντίπαλος της αριστεράς είναι εκτός της αριστεράς, είναι απέναντί της. Μέσα στην αριστερά υπάρχουν διαφωνίες, λάθη, αδυναμίες. Οι ιδεολογικές διαφορές υπάρχουν. Όμως δεν μπορεί να διαλύεται ο κατώτατος μισθός ή το κοινωνικό κράτος και η αριστερά να μην συγκεντρώνει τις δυνάμεις της και τα πυρά της σʼ ένα κοινό μέτωπο. Να βρεθούν κοινοί στόχοι για κοινή δράση για να αποτραπούν μέτρα και καταστάσεις που πλήττουν και το εισόδημα και τη διαπραγματευτική δύναμη των εργαζομένων. Οι συλλογικές συμβάσεις, η ανεργία, ο κατώτατος μισθός, η επιχειρούμενη διάλυση του κοινωνικού κράτους, τι να πρωτοπεί κανείς. Μια τέτοια κινητοποίηση του λαού γύρω από τις άμεσες ανάγκες του και γύρω από θέματα που μπορεί κανείς να τα θεωρεί επιμέρους αλλά είναι σημαντικά, είναι η βάση για τεθούν και τα μεγάλα θέματα της αναδιανομής, της διαπραγμάτευσης του χρέους, της παραγωγικής ανασυγκρότησης, της διεκδίκησης μιας νέας σχέσης μέσα στην Ε.Ε. και τον κόσμο.
• Μεγάλο μέρος της αριστεράς και ιδίως το ΚΚΕ θεωρεί ότι δεν έχει νόημα να παλέψει για επιμέρους πράγματα.
Παλαιότερα το ΚΚΕ δεν τα υποτιμούσε αυτά. Το αντίθετο. Αλλά δεν είναι μόνο το ΚΚΕ. Καμιά φορά, στην προσπάθειά μας να σκεφτούμε στρατηγικά, βλέπουμε τα πράγματα αφʼ υψηλού. Εδώ πρέπει να μιλήσουμε για την αριστερά όχι των «στρατηγών» αλλά των «σκαπανέων» της καθημερινής βιοπάλης, των ανθρώπων που ζουν το πρόβλημα. Τι λέει ο κόσμος που ζει το πρόβλημα; Ας κάνουμε μια σύσκεψη απλών αριστερών ανθρώπων, εργαζόμενων, νέων, από τις γειτονιές, και ρωτήσουμε τι τους καίει, τι τους απασχολεί, τι πρέπει να κάνει σήμερα η αριστερά. Ας το κάνουμε ως πείραμα κι αυτό θα μας λύσει πολλές απορίες ως προς το τι πρέπει να κάνουμε.