Ο Προϋπολογισμός του 2011 με προσήλωση στη μείωση του ελλείμματος περιέχει έντονα περιοριστικά μέτρα “δημοσιονομικής πολιτικής”. Προβλέπεται στήριξη της δημοσιονομικής προσαρμογής κατά τα δύο τρίτα (2/3) από τα έσοδα και μόλις το υπόλοιπο ένα τρίτο (1/3) από τις δαπάνες.
Τα έντονα περιοριστικά μέτρα προδιαγράφουν ένα γκρίζο οικονομικό περιβάλλον για την πραγματική οικονομία (επιχειρήσεις και καταναλωτές), την αγορά και τις θέσεις εργασίας.
Τα μέτρα επιβάλλουν μειώσεις εισοδημάτων, που συντελούν σε αύξηση της ανεργίας, σε αποκρατικοποιήσεις «νέου τύπου» των ΔΕΚΟ και ανεξέλεγκτη δυνατότητα για χρήση επιχειρησιακών συμβάσεων που δαιμονοποιούν την επιχειρηματικότητα, διαταράσσουν τις εργασιακές σχέσεις και επιδεινώνουν το ήδη επιβαρυμένο κλίμα.
Η Κυβέρνηση δεν έχει στραφεί σε κίνητρα αναπτυξιακού χαρακτήρα, καθώς η αύξηση της έμμεσης φορολογίας δεν συντελεί στην αύξηση των εσόδων, αλλά μακροπρόθεσμα δημιουργεί πολύ μεγαλύτερα προβλήματα, σε μια περίοδο που το εισόδημα της μέσης ελληνικής οικογένειας μειώνεται και η επιχειρηματική δραστηριότητα βάλλεται από παντού
Α. Προβλέψεις στο σκέλος των εσόδων:
1. 1,050 δις ευρώ από τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης του ΦΠΑ και την ανακατάταξη προϊόντων μεταξύ των συντελεστών.
• αύξηση του χαμηλού από 5,5% σε 6,5%,
• του μεσαίου συντελεστή από 11% στο 13%
• μείωση του συντελεστή τουριστικών καταλυμάτων και φαρμάκων στο 6,5%, από το 11% που ήταν προηγουμένως.
• κάποια είδη πολυτελείας θα μεταφερθούν στον συντελεστή 23%.
2. Έκτακτη εισφορά στις κερδοφόρες επιχειρήσεις, ύψους ενός δισ. ευρώ. Αυτό αφορά στις επιχειρήσεις με κέρδη άνω των πέντε εκατ. ευρώ. Η έκτακτη εισφορά θα επιβληθεί στα κέρδη του 2009 και ο φόρος θα κλιμακώνεται ανάλογα με το ύψος των κερδών.
3. Μείωση στη φορολόγηση των αδιανέμητων κερδών των επιχειρήσεων από 24% σε 20%
4. διπλή αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ, και τριπλή αύξηση συντελεστών ΕΦΚ σε καύσιμα, ποτά, τσιγάρα
Τα έσοδα από τα δημοσιονομικά μέτρα του 2011 σε ποσοστό επί του ΑΕΠ προϋπολογίζονται ως εξής:
• απόδοση από την εφαρμογή τεκμηρίων φορολόγησης 0,3% (700 εκ.),
• προσωρινές εισφορές χρήσης σε κερδοφόρες επιχειρήσεις 0,4% (1 δις),
• αύξηση της φορολόγησης αμοιβών σε είδος 0,1% (150 εκ.),
• απόδοση του μέτρου της περαίωσης (550 εκατ. ευρώ) το 2010 και (700 εκατ. ευρώ) το 2011,
• αύξηση του ΦΠΑ και ανάταξη προϊόντων μεταξύ συντελεστών (1,05 δισ. ευρώ),
• έσοδα από τις υπερβάσεις δόμησης 0,1%(150 εκ.),
• είσπραξη προστίμων αυθαίρετων 0,1% (300 εκ.),
• αναπροσαρμογή αντικειμενικών αξιών 0,1%(270 εκ.),
• πράσινα τέλη 0,1% (150 εκ.),
• άδειες και δικαιώματα τυχερών παιχνιδιών 0,3% (700 εκ.),
• πρόσθετος φόρος πολυτελείας ( 50 εκ.),
• αποδόσεις μέτρων 2010 (carry over) 0,7% (1,5 δις ευρώ),
• αύξηση της τιμής των εισιτηρίων,
• εξίσωση του φόρου πετρελαίου θέρμανσης με το φόρο πετρελαίου κίνησης (0,3%, 600 εκατ. ευρώ),
• μη ανανέωση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου στο δημόσιο τομέα (100 εκατ. ευρώ).
Εκτιμήσεις της κυβέρνησης:
Α-Το ύψος των εσόδων, για το 2010 λαμβάνοντας υπ' όψιν τα σημερινά δεδομένα, θα είναι μικρότερο σε σχέση με αυτό που προέβλεπε το Πρόγραμμα Οικονομικής Πολιτικής:
α) από τον φόρο εισοδήματος φυσικών προσώπων θα εισπραχθούν λιγότερα έσοδα κατά 804 εκατ. ευρώ,
β) από το φόρο περιουσίας λιγότερα 295 εκατ. ευρώ,
γ) από τον ΦΠΑ 1,335 δισ. ευρώ λιγότερα από όσα έχουν προγραμματιστεί,
δ) από τους Ειδικούς Φόρους Κατανάλωσης λιγότερα έσοδα ύψους 597 εκατ. ευρώ.
Και όλα αυτά σχεδιάζονται τη στιγμή που το ΑΕΠ θα συνεχίσει να συρρικνώνεται. Η υπερβολική φορολογική επιβάρυνση που προβλέπει ο Προϋπολογισμός σίγουρα θα επιτείνει την ύφεση και θα έχει δραματικές επιπτώσεις στην απασχόληση. Το ΑΕΠ θα μειωθεί κατά 4,2% το 2010 και κατά 3,0% τον επόμενο χρόνο, ενώ η ανεργία από 12,1% φέτος θα εκτιναχθεί στο 14,6% το 2011 και στο 14,8% το 2012. Συνεπώς, το ευρύτερο οικονομικό περιβάλλον διαμορφώνεται ιδιαίτερα δύσκολο, με μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος και συνακόλουθη μείωση κατανάλωσης που θα επηρεάσει με τη σειρά της αρνητικά τα έσοδα του δημοσίου.
Β- Όσον αφορά το σκέλος των δαπανών, εντοπίζονται τα εξής:
Υπάρχει μια γενική πτωτική τάση στους ποσοτικούς δείκτες των δαπανών που φθάνει τα 5 δις ευρώ και επικεντρώνεται:
στη μείωση των επιχορηγήσεων στις ΔΕΚΟ μέχρι και 1,5 δις ευρώ, των δαπανών Υγείας κατά 1,4 δις ευρώ, της φαρμακευτικής δαπάνης κατά 1,5 δις ευρώ και των καταναλωτικών δαπανών κατά 500 εκατομμύρια ευρώ.
Συνολικά, οι πρωτογενείς δαπάνες προβλέπεται ότι θα αυξηθούν οριακά και θα ανέλθουν στο 23% του ΑΕΠ του 2011, από το 22,8% που ήταν το 2010.
Οι δαπάνες μισθοδοσίας στο Δημόσιο μειώνονται κατά 2,1% ή 417 εκατ. ευρώ.
Η περικοπή παρόλα αυτά των επιδομάτων κατά 150 εκατ. ευρώ ισοδυναμεί με μείωση περίπου 19% αφού η δαπάνη από 800 εκατ. ευρώ θα ανέλθει στα 650 εκατ ευρώ. Το έκτακτο επίδομα κοινωνικής αλληλεγγύης που τόσο απότομα διεκόπη το 2010, επανασχεδιάζεται για το 2011 με ύψος 300 έως 1.300 Ευρώ ανά δικαιούχο, εστιάζοντας κυρίως σε χαμηλοσυνταξιούχους.
Η μείωση των καταναλωτικών δαπανών του Δημοσίου θα ανέλθει στο 13,1 % για το 2011 σε σύγκριση με το 2010, με παράλληλη μείωση επιχορηγήσεων των φορέων αν και η επιχορήγηση των συγκοινωνιακών φορέων (ΟΣΕ και ΟΑΣΑ) ειδικά θα αυξηθεί σημαντικά κατά 180,87%, και θα ανέλθει στα 589,30 εκατομμύρια ευρώ στο πλαίσιο της εξυγίανσής τους και της ανάληψης των υποχρεώσεών τους από το ελληνικό Δημόσιο.
Το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων αντί να αξιοποιείται ως αναπτυξιακό εργαλείο, έχει η μείωση κατά 500 εκατ. Ευρώ και έχει ενταχθεί στην ευρύτερη μονοδιάστατη λογιστική προσέγγιση που διέπει τις δημοσιονομικές επιλογές της Κυβέρνησης.
Συνόψιση
Με βάση τα στοιχεία του Προϋπολογισμού του 2011, για μία ακόμη φορά η οικονομική πολιτική στοχεύει στην άντληση πόρων κυρίως μέσω της αύξησης της φορολογίας και όχι μέσω ενός σχεδίου ανάπτυξης που θα είχε ως αποτέλεσμα και την αύξηση του ΑΕΠ της χώρας μας. Μόνο μια τέτοια οικονομική πολιτική θα μπορούσε να μας οδηγήσει στην έξοδο από την βαθιά ύφεση.
Είναι τραγικό λάθος οι αυξήσεις του ΦΠΑ και ιδιαίτερα από το 11% σε 13% που αφορά κυρίως ανελαστικές δαπάνες για τα νοικοκυριά (π.χ. τρόφιμα, ηλεκτρισμός, ύδρευση, μεταφορές κλπ) και πλήττει ιδιαίτερα τα χαμηλά και μεσαία εισοδηματικά στρώματα.
Η εξίσωση του ποσοστού φορολόγησης (στο 20%) των πολύ μεγάλων επιχειρήσεων με τις πολύ μικρές επιχειρήσεις (ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες εταιρείες που σχεδόν στο σύνολο τους είναι οικογενειακές) δημιουργεί αθέμιτο ανταγωνισμό σε βάρος των πολύ μικρών επιχειρήσεων. Επιπλέον σε πολλές περιπτώσεις η μείωση αυτή θα εξισορροπήσει την είσπραξη της έκτακτης εισφοράς απο μεγάλες κερδοφόρες επιχειρήσεις. Οι μεγάλες επιχειρήσεις ακόμη και σε περίοδο οικονομικών δυσκολιών επιτυγχάνουν πολύ χαμηλότερο κόστος ανά μονάδα προιόντος από τις Μ&ΠΜΕ/ οικογενειακές επιχειρήσεις οι οποίες δραστηριοποιούνται σε εξαιρετικά δυσμενείς οικονομικές συνθήκες με εξαιρετικά δυσχερή πρόσβαση στη δανειοδότηση απο τις τράπεζες γεγονός που αποδεικνύεται περίτρανα και απο την αποτυχία των τελευταίων προγραμμάτων του ΤΕΜΠΜΕ παρά την όποια εγγύηση του ταμείου
Η προβλεπόμενη μείωση του Π.Δ.Ε. για το έτος 2011στο ποσόν των 8,5 δισ. ευρώ, θέτουν οριστικά την ταφόπλακα στην ανάπτυξη της χώρας
Υπενθυμίζουμε ότι στον Προϋπολογισμό του 2009 το Π.Δ.Ε. είχε ανέλθει στο ποσό των 9,58 δισ. ευρώ. Στη συνέχεια, στον πλασματικό Προϋπολογισμό του 2010 που ψήφισε η κυβερνητική πλειοψηφία για το αρχικό ποσό των 10,3 δισ. ευρώ, δηλαδή με ενίσχυση κατά 8,4% έναντι του 2009, ανακοινώθηκε κατʼ αρχήν ο περιορισμός του Π.Δ.Ε. κατά 500 εκατ. ευρώ και στη συνέχεια περιορίσθηκε άλλες δύο φορές, λόγω Μνημονίου, για να καταλήξει στα 8,5 δισ. ευρώ.
Τώρα, ανακοινώνεται Π.Δ.Ε. 8,5 δισ. ευρώ, ποσό για το οποίο υπάρχει εύλογη ανησυχία ότι δεν θα παραμείνει στο ύψος που προϋπολογίζεται.
Μειώνονται οι επιχορηγήσεις των ασφαλιστικών ταμείων κατά 4,9% για το 2011 σε σχέση με το 2010.
ΘΕΣΕΙΣ
• η μείωση του συντελεστή ΦΠΑ των τουριστικών καταλυμάτων και φαρμάκων στο 6,5%, από το 11%, είναι σε θετική κατεύθυνση
• Πρέπει να μειωθεί ο ΦΠΑ διότι οι δύο συνεχόμενες αυξήσεις στο 2010, είναι άδικες για τους Έλληνες καταναλωτές, διότι ενώ μειώνεται δραματικά το εισόδημά τους και συνεπώς η αγοραστική τους δύναμη, καλούνται να πληρώσουν επιπλέον για ΦΠΑ και ιδιαίτερα στα είδη πρώτης ανάγκης.
• η διπλή αύξηση των συντελεστών ΦΠΑ, και τριπλή αύξηση συντελεστών ΕΦΚ σε καύσιμα, ποτά, τσιγάρα οδηγεί μικρούς επιτηδευματίες στη φτώχεια (καπνοπώλες, περιπτερούχους
• είμαστε αντίθετοι στη μείωση των επιχορηγήσεων των ασφαλιστικών ταμείων κατά 4,9% για το 2011 σε σχέση με το 2010 δεδομένου του ότι ήδη τα ασφαλιστικά ταμεία και ιδιαίτερα ο ΟΑΕΕ αδυνατεί να είναι συνεπής με τις υποχρεώσεις του