ΓΙΑ ΕΥΡΩΟΜΟΛΟΓΟ
- Θυμάμαι ότι στις αρχές της κρίσης ήταν μια κουβέντα την οποία έριχνε πλαγίως και με μεγάλη προσοχή η αριστερά και έπεφταν όλοι πάνω της να την φάνε. Τώρα βλέπουμε μια συζήτηση η οποία γίνεται για ένα ευρωομόλογο.. Αυτό μου δημιουργεί τις εξής σκέψεις: Ή ότι πρόκειται για ένα διαφορετικό ευρωομόλογο ή ότι τα πράγματα ήρθαν έτσι που καθιστούν την θεσμοθέτησή του εν πάση περιπτώσει αναγκαία. Υπάρχει κάτι τρίτο ή είναι κάτι απ΄ αυτά;
Μάλλον υπάρχει κάτι τρίτο, που είναι ο συνδυασμός και των δύο. Δηλαδή και η κρίση οδήγησε στο να γίνει αποδεκτή η ιδέα του ευρωομολόγου που από τους κυρίαρχους κύκλους ήταν κάτι απορριπτέο στο παρελθόν αλλά και αυτό που προσπαθούν να κάνουν είναι κάτι διαφορετικό απ΄ αυτό που ήθελε και θέλει η αριστερά.
- Διάβασα στις εφημερίδες ότι υπάρχουν τρεις εκδοχές αυτού που λέμε ευρωομόλογο. Η μία είναι να καλύπτεται κατά 60% το χρέος των χωρών. Η δεύτερη είναι να κάνουμε, λέει, ευρωομόλογο αλλά για συγκεκριμένες αναπτυξιακές δράσεις…. Και το τρίτο είναι να κάνουμε μεν ευρωομόλογο αλλά για να ενισχύουμε το ταμείο του μηχανισμού διάσωσης. Η εικόνα που έχετε, όταν στο ΠΑΣΟΚ συζητούν για ευρωομόλογο ποιο από τα τρία έχουν στο μυαλό τους;…
Δεν είμαι σίγουρος ότι έχουν κάτι συγκεκριμένο στο μυαλό τους. Μάλλον πρόκειται για μια ιδέα η οποία έτσι κι αλλιώς θα υλοποιηθεί σε μια κατεύθυνση συντηρητική -και δεν μπορούμε να συζητήσουμε γι αυτό- και θέλουν να δείξουν ότι δεν μπορούμε να παίξουμε ένα ρόλο, ότι πήραν πρωτοβουλίες, ότι είναι μέσα σ΄ αυτή την ιστορία κ.λπ.
Το θέμα είναι ότι δεν είναι σαφές ακόμη ποιος θα εκδώσει το ευρωομόλογο. Δηλαδή θα το εκδώσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή; Θα το εκδώσει ο μηχανισμός στήριξης κι αυτός που θα γίνει μετά το 2013; Ποιος θα είναι ο φορέας; Θα είναι κάποιος θεσμός που θα αντιστοιχεί στην Ε.Ε. Δεν είναι ακόμα σαφές ούτε καν ποιος θα είναι αυτός ο φορέας
- Γιατί έχει σημασία αυτό;…
Έχει σημασία στη γενικότερη αντίληψη. Δηλαδή τι είναι το ευρωομόλογο; Είναι ένας τίτλος ενός δανείου. Επομένως το κράτος δανείζεται. Και όχι μόνο το ένα κράτος. Όλα τα κράτη της Ε.Ε. Το γενικό θέμα είναι γιατί δανείζονται τα κράτη; Η απάντηση είναι γιατί έχουν ελλείμματα. Γιατί έχουν ελλείμματα; Για να μην πληρώνουν φόρους οι πλούσιοι. Αυτό είναι το ένα ζήτημα που πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας Και όχι μόνο να μην πληρώνουν φόρους οι πλούσιοι, αλλά να μπορούν να κερδίζουν και από τα χρέη του δημοσίου, δανείζοντας το κράτος, οι ίδιοι που δεν πληρώνουν φόρους, για να το πούμε πάρα πολύ απλά. Αυτή είναι η όλη ιδέα. Αυτή η ιδέα υλοποιείται μέσω των εμπορικών τραπεζών και των άλλων χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.
Επειδή δεν πάει άλλο με την κρίση -αυτό είναι το ένα στοιχείο απ΄ αυτά που είπατε στην αρχή- σκέφτονται να βγάλουν ένα ομόλογο με προκαθορισμένο επιτόκιο. Επομένως να μην ορίζεται στις χρηματαγορές, αλλά να είναι ένα συγκεκριμένο επιτόκιο, αλλά να είναι χαμηλότερο απ΄ αυτό που παίρνει κανείς από τις χρηματαγορές. Θα μου πείτε, καλό είναι αυτό; Αφήνει έξω τις χρηματαγορές; Όχι, δεν τις αφήνει, γιατί θα παίζουν το ρόλο του μεσάζοντα αλλά και της βάσης οι τράπεζες για να μπορεί να λειτουργήσει όλο αυτό το σύστημα θα παίρνουν το κάτι τις τους από προμήθειες και άλλα. Επομένως θα είναι μια κατάσταση η οποία πολύ εύκολα θα μπορεί μετά την κρίση ή σε κάποια στιγμή της κρίσης να ξαναγυρίσουμε στις χρηματαγορές.
Επομένως δεν είναι το ευρωομόλογο καθ΄ αυτό μια λύση. Το ευρωομόλογο θα ήταν μια λύση σε μια προοπτική περιορισμού της εξουσίας και του ελεγκτικού ρόλου που έχουν οι χρηματαγορές, που δεν είναι άλλος παρά ένας μηχανισμός που να μετακυλύει όλα τα κόστη στην εργασία και να προστατεύει τα κέρδη. Αυτό έλεγε η αριστερά ότι στόχος μας είναι να δανείζονται τα κράτη κατευθείαν από την ΕΚΤ -που είναι διαφορετικό από το ευρωομόλογο- και το ευρωομόλογο θα μπορούσε να παίξει ρόλο σ΄ αυτή την κατεύθυνση, επειδή δημιουργεί έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό, επειδή συγκρατεί κάπως τα επιτόκια και μπορεί να είναι ένα βήμα προς την κατεύθυνση της άμεσης χρηματοδότησης από την ΕΚΤ. Και σας θυμίζω και την πρόσφατη απόφαση του Κόμματος της Ευρωπαϊκής Αριστεράς που λέει αυτό.
Δεν φαίνεται ότι ο Γ. Παπανδρέου θέλει κάτι τέτοιο. Γιατί ο Γ. Παπανδρέου είναι κομμάτι των νεοφιλελεύθερων κυβερνήσεων που εκπροσωπούν απροκάλυπτα συμφέροντα των ισχυρών, που οι ισχυροί δεν είναι οι ισχυρές χώρες, είναι οι ισχυρές κοινωνικές δυνάμεις, δηλαδή το κεφάλαιο..
- Η αριστερά έλεγε ευρωομόλογο… Έρχεται κάτι το οποίο μοιάζει με ευρωομόλογο..και επομένως θα έρθει κάποιος και θα σου πει, ορίστε, τι μου λέγατε τόσον καιρό;…
Δίνουμε σ΄ένα παρόμοιο πράγμα ένα διαφορετικό περιεχόμενο. Για παράδειγμα, αν το ευρωομόλογο είναι για να καλύψει το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, αυτό δηλαδή που θα έπρεπε το κράτος να έχει ως μοχλό και μηχανισμό για αναπτυξιακούς λόγους, τότε πρόκειται για κάτι εντελώς διαφορετικό. Και για να απαλύνει την πίεση του δημόσιου προϋπολογισμού από τις χρηματαγορές και επιτρέπει αυτό που είπαμε πριν, να συλλέγονται όλο και λιγότεροι φόροι, δηλαδή να φοροδιαφεύγουν οι έχοντες.
- Άρα η απάντηση της αριστεράς είναι ότι αυτό το οποίο είχαμε εμείς στο μυαλό μας είναι εντελώς διαφορετικό απ΄ αυτό που θέλει ο ΓΦ. Παπανδρέου;…
Ακόμα δεν είναι σαφές τι θέλει ο Γ. Παπανδρέου. Φαίνεται όμως ότι είναι αυτό που λέτε, ότι είναι κάτι εντελώς διαφορετικό και εν πάση περιπτώσει είναι σε διαφορετική στρατηγική. Δηλαδή η δική μας στρατηγική είναι ο αποκλεισμός των χρηματαγορών, επομένως η άμεση χρηματοδότηση των δημόσιων προϋπολογισμών από την ΕΚΤ . Και το ευρωομόλογο για το οποίο συζητούσαμε ήταν ένα ευρωομόλογο που θα αφορούσε το δημόσιο χρέος, θα είχε σχετικά χαμηλό επιτόκιο, δηλαδή λίγο πάνω από τα κατώτερα επιτόκια που έχει η Γερμανία, η Ολλανδία κ.λπ. και το οποίο θα αποτελούσε μία μόνιμη βάση για να περάσουμε σε επόμενα βήματα, που είναι ο άμεσος δανεισμός από την ΕΚΤ. Φαίνεται όμως ότι ο τρόπος με τον οποίον μιλάνε για ευρωομόλογο είναι μια ομολογία ότι το αρχικό τους σχέδιο, ότι όλα θα λύνονται στις χρηματαγορές, δεν λειτουργεί. Κι αν το πάμε λίγο παρακάτω αυτό δείχνει ότι όλη τους η πολιτική που οδήγησε στο μνημόνιο δεν ήταν απαραίτητη. Ανοίγει δηλαδή αυτή η πρωτοβουλία, η κρίση και η ανάγκη που έχει η Ε.Ε. να μιλήσει σήμερα για ευρωομόλογο ανοίγει την ατζέντα των διαφορετικών πολιτικών. Και χωρίς φοβικά σύνδρομα η αριστερά πρέπει να πει ποια είναι η εναλλακτική πρόταση. Δεν είναι άλλο ένα όχι. Είναι ένα όχι σ΄ αυτές τις συγκεκριμένες πολιτικές σε μια διαφορετική κατεύθυνση την οποία περιγράφουμε.
- Να ρωτήσω δυο πράγματα.. Το ένα είναι ότι αυτό το ευρωομόλογο, έτσι όπως το εννοεί η αριστερά ή έτσι όπως θα μπορούσε να το εννοεί το ΠΑΣΟΚ ή οι κυρίαρχοι κύκλοι, αυτό πάλι δεν θα αξιολογείται κατά κάποιον τρόπο από τους οίκους αξιολόγησης;..
Θα είναι σταθερού επιτοκίου, θα είναι σαν τα ομόλογα που εκδίδει η FED, η κεντρική Τράπεζα των ΗΠΑ και θα είναι και ένας μηχανισμός, επειδή έχει την εγγύηση της ΕΚΤ και ολόκληρης της Ε.Ε., προσέλκυσης κεφαλαίων όχι μόνο από τις εύπορες τάξεις της Ευρώπης αλλά και από τις εύπορες τάξεις άλλων περιοχών του πλανήτη, επομένως προσέλκυσης κεφαλαίων στην Ε.Ε. Συγχρόνως είναι ένας ευρωπαϊκός μηχανισμός, κάτι που αφορά την οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης σε ένα; Επίπεδο λίγο πιο ψηλά, άρα είναι σε μια κατεύθυνση ομοσπονδοποίησης. Αυτό που είναι σίγουρο είναι ότι δεν θέλουν να λειτουργήσει σε μια κατεύθυνση που θα αποκλείει τις χρηματαγορές, να συνεργάζεται μαζί τους, να καλύπτει κάποια προβλήματα στην κρίση, να αφήνει πολύ χώρο στις χρηματαγορές, από τη δική τους την πλευρά, λέω. Εμείς θέλουμε να το πάμε αυτό κάπου αλλού, αν θέλετε να το ανατρέψουμε. Η λέξη ευρωομόλογο μπορεί να εννοεί το ένα ή το άλλο πράγμα. Γι αυτό λέμε ότι από τη μια μεριά δείχνει ότι δεν πάνε άλλο οι πολιτικές τους και φτάνουν σ΄ ένα αδιέξοδο και λέξεις τις οποίες δεν θέλανε να βάλουν στο στόμα τους τώρα τις κάνουν σύνθημα, άλλο αν προσπαθούν να τους δώσουν ένα διαφορετικό περιεχόμενο και από την άλλη μεριά ότι εμείς μένουμε στο διαφορετικό περιεχόμενο αυτό και παλεύουμε για τη δική μας κατεύθυνση
- Στη Γερμανία και στην Ολλανδία στη συζήτηση που γίνεται γι αυτά τα πράγματα βάζουν μπροστά το θέμα του μικρού κινδύνου … το οποίο λένε, αν αφήσουμε τους Έλληνες που είναι κάπως πιο χαλαροί σ΄ αυτά τα πράγματα να δανείζονται και πάλι με τα επιτόκια που δανειζόμαστε εμείς οι σφιχτοί και νοικοκύρηδες κ.λπ… αυτό δημιουργεί έναν ηθικό κίνδυνο. Σε αυτό πώς απαντάει κανείς;…
Οι κυρίαρχοι κύκλοι σε κάθε χώρα, και στην Ολλανδία καις τη Γερμανία, έχουν πάντα συμφέρον και το κάνουν με μεγάλη συστηματικότητα όλες τις κοινωνικής αντιθέσεις να τις εμφανίζουν ω ς εθνικές αντιθέσεις και ως πόλεμο μεταξύ κρατών και εθνών. Την ταξική πάλη την εμφανίζουν ως πόλεμο της χώρας τους με κάποιους ξένους. Αυτό το κάνει γενικώς η αστική ιδεολογία και είναι κρίμα που πολύ συχνά εμφανίζεται και μέσα στην αριστερά.
Υπάρχει ένα μικρό προβληματάκι, που είναι υπαρκτό. Αυτές οι χώρες, επειδή έχουν πολύ χαμηλά επιτόκια, πολύ χαμηλά συγκριτικά με τις άλλες, μπορεί να πληρώσουν κάτι τις παραπάνω με ένα ευρωομόλογο που θα αντιστοιχεί περίπου σε έναν μέσο όρο ευρωπαϊκό, αλλά αυτό δεν είναι το πρόβλημα. Το πρόβλημα είναι ότι υπαινίσσονται με αυτά που λένε ότι κάθε χώρα που θα δανείζεται μέσω αυτού του ευρωομολόγου, δεν μπορεί να είναι «ανεξέλεγκτη», αλλά θα πρέπει αυτός ο μηχανισμός να συνδέεται με πολιτικές τύπου μνημονίου ,αυτές τις ταξικές πολιτικε΄ς που μετακυλύουν όλο το κόστος στην εργασία και κάνουν και μια τεράστια αναδιανομή δύναμης και εξουσίας υπέρ του κεφαλαίου. Αυτό υπονοούν όταν λένε, προσέξτε γιατί είναι κάποιες χώρες τεμπέληδες. Εννοούν ότι είναι τεμπέληδες οι εργαζόμενοι, εν πάση περιπτώσει πρέπει να συνεχίσει η χρηματοπιστωτική σφαίρα να παίζει αυτό το ρόλο αναδιανομής και επιτήρησης.
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS