03/07/2003

Σύσκεψη για τα μεταλλαγμένα

Ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Νίκος Κωνσταντόπουλος και η βουλευτής Μαρία Δαμανάκη πραγματοποίησαν σύσκεψη με Ενώσεις Καταναλωτών και Περιβαλλοντικές Οργανώσεις για τα μεταλλαγμένα τρόφιμα.

Οι φορείς που είχαν προσκληθεί και συμμετείχαν είναι το ΙΝΚΑ, η ΕΚΠΟΙΖΩ, το ΚΕΠΚΑ, η Greenpeace, το WWF, η ΔΗΩ και το Πανελλήνιο Δίκτυο Περιβαλλοντικών Οργανώσεων. Στην συνάντηση παραβρέθηκαν και οι καθηγητές γενετικής κ.κ. Τ.Κουράκης και Δ.Κουρέτας.

Στη σύσκεψη ο Πρόεδρος του ΣΥΝ τόνισε:

"Ο ΣΥΝ έχει τοποθετηθεί επανειλημμένα εναντίον των γενετικά τροποποιημένων τροφίμων και των παραγώγων τους. Οι λόγοι που έχουν κατ’ επανάληψη εξηγηθεί είναι:

• Η διακινδύνευση της γενετικής επιμόλυνσης που θα επιφέρει μεγάλες και μη αναστρέψιμες βλάβες, στη βιοποικιλότητα του πλανήτη, αλλά και στην υγεία των πολιτών
• Ο ολιγοπολιακός έλεγχος της αγοράς πολλαπλασιαστικού υλικού, δηλαδή σπόρων, από ελάχιστες αμερικανικών συμφερόντων πολυεθνικές εταιρείες, γεγονός που θα επιτείνει τις στρεβλώσεις που προκαλεί η νεοφιλελεύθερη παγκοσμιοποίηση στην οποία ζούμε
• Η δημιουργία, με την είσοδό τους στην αγορά, μιας νέας βαθιάς διάκρισης μεταξύ των πολιτών, δηλαδή αυτών που καταναλώνουν φτηνά μεταλλαγμένα, με κίνδυνο της υγείας τους, και αυτών που μπορούν να καταναλώνουν ακριβά προϊόντα ποιότητας

Δυστυχώς, μετά την επίσκεψη του κ. Σημίτη, ως προεδρεύοντα της Ε.Ε στον Λευκό Οίκο, το πρόβλημα με τα μεταλλαγμένα επανήλθε με μεγάλη ένταση. Το τελευταίο διάστημα οι ΗΠΑ πιέζουν φορτικά την Ε. Ε., για να αποδεχτεί την εισαγωγή ή την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων τροφίμων ή παραγώγων τους, γεγονός που μας ανησυχεί ιδιαίτερα.

Είναι τόσο φορτική η πίεση των ΗΠΑ, για την εξυπηρέτηση των αμερικάνικων πολυεθνικών, που παράγουν ΓΤΟ, που
1. όπως έγραψαν οι εφημερίδες έφτασαν στο σημείο να ταΐσουν με μεταλλαγμένα τρόφιμα τον προεδρεύοντα της ΕΕ κ. Σημίτη και όλη την ευρωπαϊκή αντιπροσωπεία στο επίσημο δείπνο της ΕΕ .
2. παραπέμπουν το θέμα στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου, με στόχο να εξαναγκαστεί η ΕΕ να τα αποδεχθεί

Την ίδια στιγμή η Ε.Ε παρά τις πιέσεις, φαίνεται να ανθίσταται ακόμα, αν και από τα διάφορα νομοθετικά κενά που δημιουργούνται στις οδηγίες και στους κανονισμούς, διαφαίνεται μια τάση για συμβιβασμούς ή συμψηφισμούς.

Για παράδειγμα η οδηγία 18/2001 έχει κάποια διφορούμενα σημεία, όπως το λεγόμενο άρθρο της “ασφαλιστικής δικλίδας” (ʼρθρο 23), με βάση το οποίο δεν θα είναι εφικτό από τα κράτη- μέλη να απαγορεύσουν την απελευθέρωση ενός μεταλλαγμένου, βάσει της αρχής της προφύλαξης, παρά μόνο αν έχουν νέες ή επιπρόσθετες πληροφορίες, μετά τη λήψη της έγκρισης που έχει δοθεί στο μεταλλαγμένο και για το οποίο υπάρχουν συγκεκριμένες πληροφορίες ότι μπορεί να βλάψει την υγεία ή το περιβάλλον.

Οι κανονισμοί για "τα μεταλλαγμένα τρόφιμα και τις ζωοτροφές" και "για την ανιχνευσιμότητα και επισήμανση των ΓΤΟ" που συζητήθηκαν χθες στο Ευρωκοινοβούλιο, αφήνουν διάφορα κενά μεταξύ άλλων

• στα όρια επιμόλυνσης για τα τρόφιμα
• στα όρια επιμόλυνσης των σπόρων
• στη δυνατότητα των κρατών μελών να εφαρμόσουν μέτρα εθελοντικά και όχι υποχρεωτικά για να αντιμετωπίσουν προβλήματα επιμόλυνσης λόγω της ταυτόχρονης καλλιέργειας μεταλλαγμένων, συμβατικών και βιολογικών.
• στη μη υποχρεωτική σήμανση στα ζωικά προϊόντα που προέρχονται από ζώα που έχουν τραφεί με μεταλλαγμένους οργανισμούς

Οι υπόνοιες μας για συμβιβασμούς ενισχύονται και από το γεγονός ότι ακόμα και στην πολύ πρωτοποριακή πρόταση του Ευρωπαικού κοινοβουλίου για την Οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη, το Συμβούλιο Υπουργών Περιβάλλοντος άφησε ένα ακόμα παράθυρο από την στιγμή που δεν διευθετεί το θέμα της αντικειμενικής ευθύνης από την οικονομική άποψη, δηλαδή την απόλυτη ευθύνη των εταιριών που κατασκευάζουν, που αναπτύσσουν και απελευθερώνουν τους μεταλλαγμένους οργανισμούς στο περιβάλλον, για την ανάληψη του κόστους της οποιασδήποτε βλάβης προκληθεί στο περιβάλλον, τη δημόσια υγεία και την αγροτική παραγωγή.

Δυστυχώς σε αυτή την κατάσταση έρχεται να προστεθεί και η μη εφαρμογή από πλευράς ΕΕ του Πρωτοκόλλου για τη Βιοασφάλεια το οποίο αποτελεί την πρώτη νομικά δεσμευτική διεθνή συμφωνία, που αναγνωρίζει το αναφαίρετο δικαίωμα των κρατών να αρνούνται τα μεταλλαγμένα βάσει της Αρχής της Προφύλαξης.

Ευθύνη σε αυτό έχει και η χώρα μας η οποία παρά το γεγονός ότι έχει υπογράψει το Πρωτόκολλο, δεν το έχει επικυρώσει (φυσικά δεν είναι η μόνη χώρα στην ΕΕ) με αποτέλεσμα το πρωτόκολλο να μην μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή στην ΕΕ.

Όπως πολύ καλά γνωρίζετε η εφαρμογή του Πρωτοκόλλου αυτού θα αμφισβητούσε την παντοδυναμία των αμερικανών (οι οποίοι αρνούνται να το υπογράψουν ) αλλά παράλληλα θα αμφισβητούσε και την παντοδυναμία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου που διεκδικεί τον απόλυτο έλεγχο στο θέμα των διασυνοριακών μετακινήσεων των μεταλλαγμένων οργανισμών.

Σε αυτή τη φάση ο ΣΥΝ θα απαιτούσε από την Ελληνική Κυβέρνηση αλλά και από την Ευρωπαϊκή Ένωση να αντιδράσουν δυναμικά σε αυτή την πίεση που δέχονται από τα Αμερικανικά συμφέροντα και να ασκήσουν επιθετική πολιτική μεταφέροντας την αντιπαράθεση από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου στο πεδίο του Πρωτοκόλλου της Βιοασφάλειας. Παράλληλα ο ΣΥΝ θα απαιτούσε την ενίσχυση του moratorium του 1999 (προσωρινό πάγωμα εγκρίσεων νέων μεταλλαγμένων οργανισμών για καλλιέργεια) μέχρις ότου εφαρμοστούν τα απαραίτητα νομικά μέτρα που θα εξασφαλίσουν

(α) την καθαρότητα των σπόρων,
(β) την προστασία των συμβατικών και βιολογικών καλλιεργειών από τα μεταλλαγμένα και
(γ) την ανάληψη από τον παραγωγό μεταλλαγμένων προϊόντων της οικονομικής ευθύνης για οποιαδήποτε βλάβη προκληθεί από τυχόν επιμόλυνση από μεταλλαγμένους οργανισμούς".

***

Εξάλλου η βουλευτής του ΣΥΝ, Μαρία Δαμανάκη, ευχαρίστησε τις περιβαλλοντικές οργανώσεις και τις ενώσεις καταναλωτών για την μέχρι τώρα συνεργασία τους.

Ανάμεσα στα άλλα τόνισε την ανάγκη εθνικής νομοθεσίας που θα εξειδικεύει τις σχετικές αποφάσεις του ευρωκοινοβουλίου και θα διασφαλίζει την εφαρμογή της αρχής της προφύλαξης από μεταλλαγμένα.

To Γραφείο Τύπου