10/03/2011

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ

ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑΣ

ΔΕΚΕΜΒΡΗΣ 2010

Α)   ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ  ΠΛΑΤΙΟΥ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΥ  ΚΙΝΗΜΑΤΟΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΗΣ ΣΤΟ ΜΝΗΜΟΝΙΟ ΚΑΙ ΤΙΣ ΑΝΤΕΡΓΑΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΤΗΣ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗΣ

Β)  ΓΙΑ   ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΡΑΣΕΩΝ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ

Η ΠΓ σε ειδική της συνεδρίαση συζήτησε για δύο ζητήματα τα οποία έχουν   μεν αυτοτέλειά  μεταξύ τους ,ωστόσο εντάσσονται σε μια προσπάθεια του κόμματος  να δυναμώσει η κοινωνική αντίσταση  και αλληλεγγύη απέναντι σε μια πρωτοφανή αντιλαϊκή πολιτική με εξαιρετικά δυσμενείς συνέπειες που αλλάζουν ριζικά τον τρόπο ζωής του λαού μας  και  οξύνουν τα προβλήματα της ανεργίας της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού. Είναι σαφές ότι καμία πολιτική δράση  της αριστεράς δεν μπορεί να ευδοκιμήσει  σε ένα κλίμα κοινωνικής άπνοιας, ή συντηρητικής μεταστροφής που μπορεί να προκληθεί  από την οικονομική κρίση και τις συνέπειές της. Γι αυτό τον λόγο έχει πολύ μεγάλη σημασία  η δημιουργία μεγάλων κοινωνικών αντιστάσεων μέσα από μορφές οργάνωσης του κοινωνικού που ξεπερνούν τον κατακερματισμό και τον κοινωνικό αυτοματισμό  που επιδιώκει ο νεοφιλελευθερισμός.

Α)Η κυβέρνηση χωρίς καμία αναστολή προχωρά και σε νέο κύμα βαθιών αντεργατικών αλλαγών ,ενώ οι εξελίξεις σε ευρωπαϊκό και διεθνές  επίπεδο δρομολογούν μια μακρόχρονη  ασφυξία  σε όλες τις χώρες της Ευρώπης.

Μαζί με τις πρωτοβουλίες στο πολιτικό επίπεδο που είναι αναγκαίες ώστε να επανέλθει η αριστερά στο πολιτικό προσκήνιο ,είναι ανάγκη να  εστιάσουμε την προσοχή μας στην αναζωογόνηση του κοινωνικού κινήματος.

Κρίσιμο ζήτημα είναι ο αναπροσανατολισμός του συνδικαλιστικού κινήματος  που απαιτεί ειδική εξέταση και διαμόρφωση μιας νέας στρατηγικής.(Υπάρχει η σχετική ειδική απόφαση)

Η αντίσταση όμως  στην πολιτική της τρόικα ,  είναι θέμα ευρύτερο ,αφορά όχι μόνο την εργατική τάξη αλλά και τα άλλα λαϊκά στρώματα τα οποία πρέπει να βρουν το περιεχόμενο και την μορφή συντονισμού τους ,αφορά  μια ευρύτατη κοινωνική συμμαχία που πρέπει να μορφοποιηθεί σε ένα μεγάλο κοινωνικό κίνημα. .

Με στόχο, λοιπόν, να διευκολύνουμε την κοινωνική  αγωνιστικότητα και να σταματήσει η κατάσταση κοινωνικής απάθειας  που ερμηνεύεται ως ανοχή στην κυβερνητική πολιτική πρέπει να πάρουμε άμεσα και σχεδιασμένα μερικές πρωτοβουλίες .

Στόχος:

Να δημιουργήσουμε έναν άτυπο μαζικό χώρο ,που μπορεί να πάρει την μορφή ενός δικτύου με στόχο την απεμπλοκή από το μνημόνιο, την άρνηση  πληρωμής του χρέους από τα λαϊκά στρώματα και την υπεράσπιση των λαϊκών εισοδημάτων και δικαιωμάτων .Αυτό θα είναι μια «ομπρέλα» που μπορεί να καλύπτει  συνδικάτα ,κινήματα, ,παράγοντες της κοινωνικής ζωής ,διανοούμενους ,νέους ,αγρότες και αγροτικούς φορείς, επιστημονικούς φορείς, πρωτοβουλίες ανέργων και ελαστικά απασχολούμενων ,  αυτοαπασχολούμενους,  ΕΒΕ, απλούς αγωνιστές .Μπορούμε να το φανταστούμε με τους όρους λειτουργίας του ελληνικού κοινωνικού φόρουμ ,ή της πρωτοβουλίας για το άρθρο 16 αλλά με ακόμη μεγαλύτερη ευρύτητα και εμβέλεια  .Ειδικά η εμπειρία από τις  διαδικασίες συγκρότησης και λειτουργίας  του  ΕΚΦ μπορούν να βοηθήσουν στην συγκρότηση αυτού του κινήματος.

Πως χτίζεται αυτή η κοινωνική συμμαχία.

Η προσπάθεια αυτή ανεξάρτητα από την ενυπάρχουσα  πολιτική της βαρύτητα και διάσταση  πρέπει να είναι παρέμβαση στο κοινωνικό πεδίο και  επιδίωξη  ανάπτυξης αγώνων και αντιστάσεων  ,πράγμα που θα διευκολύνει την  πλατύτητά του. Δεν πρέπει να εννοείται ως πολιτικό μέτωπο αλλά ως μια κοινωνική διεργασία. Το καλύτερο θα ήταν να ξεκινούσε ως  μια διαδικασία από τα κάτω, όμως υπό τις παρούσες συνθήκες χρειάζεται η συγκρότηση και η ανάπτυξή του και από τα πάνω και από τα κάτω. Η πρωτοβουλία   μπορεί να ξεκινήσει από μια  προσωρινή ομάδα ανθρώπων και φορέων  που κατανοούν την αξία του εγχειρήματος ,ενώ ταυτόχρονα μπορεί να προωθείται  και σιγά –σιγά να απλώνεται στους χώρους κατοικίας στις μεγάλες πόλεις στην περιφέρεια και στους δήμους στα αστικά κέντρα .Μπορεί να ξεκινήσει η συζήτηση με ορισμένους ανθρώπους που πρέπει να παίξουν τον ρόλο του κρίκου στην ανάπτυξη της προσπάθειας ,να ζυμωθεί η ιδέα ,να ξεκινήσει η συλλογή υπογραφών κάτω από ένα λιτό κείμενο με βασικούς στόχους και να συμφωνηθεί το πλαίσιο αυτής της προσπάθειας και στη συνέχεια να δημοσιοποιηθεί  και να αναπτυχθεί .Ο στόχος μας δεν πρέπει να είναι το πολιτικό βάθος της πρωτοβουλίας αλλά η ευρύτητα της συσπείρωσης.  Γι αυτό το πλαίσιο διεκδικήσεών του πρέπει να είναι ευρύ και από  την άποψη των κοινωνικών στρωμάτων που θέλει να εκφράσει ,αλλά και από την άποψη της πολιτικής σηματοδότησης που δεν πρέπει να εξαντλείται  στο χώρο της αριστεράς. Το πλαίσιο λειτουργίας του  μπορεί να  είναι παρόμοιο με αυτό του ελληνικού κοινωνικού φόρουμ που δίνει βάρος στις μαζικές και συνελευσιακές διαδικασίες με όρους συναίνεσης στο πεδίο των αποφάσεων  Γι αυτό το σκοπό με κατάλληλους χειρισμούς  χρειάζεται η συνεννόηση με τις άλλες δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ και ευρύτερα  της αριστεράς αλλά και ανθρώπους  που απεγκλωβίζονται από το ΠΑΣΟΚ ή  ακόμη και την ΝΔ . Απευθυνόμαστε σε όλους και  αυτοί θα έχουν την ευθύνη της αποδοχής .Στόχος μας επίσης δεν είναι η υποκατάσταση του συνδικαλιστικού κινήματος αλλά η ένταξή του σε μια γενικότερη προσπάθεια  που πρέπει να συμμετάσχουν με έναν οργανωμένο τρόπο οι κοινωνικές δυνάμεις που πλήττονται  από τις άγριες καπιταλιστικές αναδιαρθρώσεις που επιβάλλουν η τρόικα και το μνημόνιο.

Η  δική μας παρέμβαση

Για να υλοποιήσουμε αυτό το στόχο χρειάζεται η συγκρότηση ειδικής κομματικής  ομάδας ,με κεντρικά στελέχη,  και σιγά σιγά να αποκεντρώνεται  με  στελέχη από μεγάλες πόλεις   ώστε να γίνει  η προσπάθεια αυτή υπόθεση όλου του κόμματος. Σύμφωνα με την απόφαση της ΠΓ στην ομάδα αυτή μετέχουν οι σ Καλύβης  Αλέκος.  Ηλιόπουλος Νάσος, Θεοδωρακοπούλου Νατάσα , Καρίτζης Ανδρέας, Κορωνάκης Τάσος,  Κωνσταντακόπουλος Σταύρος , Παπαδόπουλος Χριστόφορος, Στρατούλης Δημήτρης. Στόχος μας είναι να εξαγγελθεί   δημόσια η προσπάθεια μέχρι  αρχές Φλεβάρη.

Επί μέρους πρωτοβουλίες

Επειδή η πρωτοβουλία αυτή δεν μπορεί να υποκαταστήσει  επί μέρους κινήματα και αντιστάσεις πρέπει ,επίσης, να αναληφθούν δράσεις  για συγκρότηση πρωτοβουλιών για τους ανέργους ,την επισφάλεια , την ακρίβεια καθώς και πρωτοβουλίες αλληλεγγύης  οι οποίες μπορεί να συναρθρώνονται  με την γενικότερη προσπάθεια .Σημαντικός για αυτές τις περιπτώσεις όπως και για όλο το εγχείρημα  είναι ο ρόλος της νεολαίας και των οργανωμένων φορέων της  και ειδικά ο ρόλος της νεολαίας του ΣΥΝ.

Πολλά ζητήματα θα προκύψουν στην πορεία , από την στάση άλλων πολιτικών δυνάμεων και τον ρόλο που θα θέλουν να διαδραματίσουν σε αυτή την προσπάθεια   ,από την κατανόηση της σχέσης με τα συνδικάτα και άλλους φορείς και κινήματα και άλλες πλευρές , διότι το εγχείρημα δεν θα είναι εύκολη υπόθεση. Η συγκεκριμένη κομματική ομάδα  πρέπει να εκπονήσει  ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης και πρωτοβουλιών ,ενώ η ΠΓ και η ΕΓ πρέπει αντίστοιχα να  παρακολουθούν την εξέλιξη του εγχειρήματος και να συμβάλουν στο να αγκαλιάσουν οι κομματικές δυνάμεις  αυτή την κοινωνική δικτύωση και να την προωθήσουν στους  τομείς ευθύνης τους.

Β) για  τα δίκτυα κοινωνικής αλληλεγγύης και συλλογικής ανυπακοής

Η ιδιαιτερότητα της περιόδου

Σε μια περίοδο οξείας ταξικής επίθεσης με τραγικά αποτελέσματα όπως αύξηση της φτώχειας και της ανεργίας, υποβάθμιση της ποιότητας της υγείας και της παιδείας κλπ οι ευθύνες της αριστεράς πολλαπλασιάζονται.

Το πρώτο μέλημα είναι η ανάπτυξη ενός κοινωνικο-πολιτικού μετώπου αντίστασης και ανατροπής της εφαρμοζόμενης πολιτικής. Γιʼαυτό τον σκοπό οφείλουν να εργάζονται πυρετωδώς όλα τα μέλη και τα στελέχη του κόμματος επιχειρώντας την αποδόμηση της κυρίαρχης πολιτικής, την ανάπτυξη μιας εναλλακτικής πολιτικής πρότασης , αλλά και ενός δυναμικού κινήματος αντίστασης.

Δίπλα σε αυτή την προσπάθεια και για την καλύτερη δυνατή έκβασή της, απαιτείται σήμερα να εμπλουτίσουμε την παρέμβασή μας και σε ένα άλλο πεδίο, αυτό της αλληλεγγύης. Η παρέμβαση της αριστεράς σε αυτό τον τομέα δεν είναι καινούρια. Οι καλύτερες στιγμές του αριστερού εργατικού κινήματος στη χώρα μας αλλά και σε άλλα μέρη του κόσμου έχουν συνδεθεί και εν πολλοίς προκύψει από την ευρεία ανάπτυξη μορφών αλληλεγγύης. Η οργάνωση της καθημερινότητας του λαού, η αυτοοργάνωση και η ικανοποίηση αναγκών μέσα από αυτή όπως και η αυτοδιαχείριση παραγωγικών μονάδων αλλά και η ανάπτυξη συνεργατικών-συνεταιριστικών παραγωγικών μονάδων συνιστούν έμπρακτη αντίσταση και  συμβολή σε  τοπικό επίπεδο στην συνειδητοποίηση της ανάγκης  για ανατροπή των καπιταλιστικών δομών. Ως τέτοια αποτελούν το αναγκαίο πρόπλασμα για την ανάπτυξη ενός πολιτικού κινήματος με μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και μαζικότητα ικανού να φέρει καίρια πλήγματα στην καπιταλιστική εξουσία.       

Ιδιαίτερα σήμερα η κρίση της καθιερωμένης άσκησης της πολιτικής όπως καταγράφεται στη συνείδηση του εργαζόμενου κόσμου και τα φαινόμενα απομάκρυνσης από την πολιτική (ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα καθώς η μεγαλύτερη επιτυχία μιας εξουσίας είναι να πείσει τους πολίτες ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα διαφορετικό και να τους ωθήσει στην ατομική αντιμετώπιση των προβλημάτων και στην αποστασιοποίηση από τα κοινά), ο απροκάλυπτα προπαγανδιστικός ρόλος των ΜΜΕ και η συρρίκνωση της αστικής δημοκρατίας και των δομών της σε βαθμό που αγγίζει πλέον τα όρια της εκτροπής επιβάλλουν την επανασύνδεση των υποτελών τάξεων με την αριστερά από ένα διαφορετικό ως σήμερα δρόμο.

Επίσης, η εξαφάνιση του κοινωνικού κράτους και όλων των θεσμοποιημένων μορφών αλληλεγγύης (βλ. ασφαλιστικό σύστημα) και η μετατροπή όλων των πτυχών της κοινωνικής ζωής σε αγορές και των συλλογικών αγαθών σε εμπορεύματα (παιδεία, υγεία, ασφάλιση, νερό, ενέργεια, ελεύθεροι χώροι, διασκέδαση κλπ) διαμορφώνουν ένα διαφορετικό (αλλά όχι καινούριο) πλαίσιο σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο. Μια περίοδο όπου η ηγεμονία των κεϋνσιανών ιδεών και η ισχυροποίηση του κοινωνικού κράτους ως βασικού οργανωτή της συναίνεσης των υποτελών τάξεων είχε οδηγήσει την αριστερά στην υιοθέτηση μιας μεθοδολογίας σύμφωνα με την οποία οι διεκδικήσεις των εργαζομένων και οι ενδεχόμενες επιτυχίες τους θα πραγματώνονταν μέσα από το κράτος. Σήμερα η συναίνεση επιβάλλεται με τον φόβο, την τρομοκράτηση, τη βία και τον αυταρχισμό και όχι με σχολεία και νοσοκομεία, με αποτέλεσμα το κράτος να επικεντρώνεται ολοένα περισσότερο στον κατασταλτικό του ρόλο. Επομένως, δυσχεραίνεται η προηγούμενη μεθοδολογία και το πολιτικό μέτωπο αντίστασης και ανατροπής χρειάζεται να στηριχθεί σε πιο σύνθετες πρακτικές, έναν συνδυασμό δηλαδή διεκδίκησης και αυτοοργάνωσης-ανυπακοής.

Τέλος, είναι σε όλους προφανές ότι μια από τις βασικές επιτυχίες του καπιταλισμού είναι η ιδεολογική του ηγεμονία σε επίπεδο τρόπων και πρακτικών στις περισσότερες πτυχές της κοινωνικής ζωής. Ο ατομισμός, ο ανταγωνισμός, ο καταναλωτισμός, η παθητικότητα κλπ διαμορφώνουν έναν τύπο πολίτη όπου έννοιες όπως αυτή της αυτενέργειας, της ενεργητικής συμμετοχής, της συλλογικότητας και του αγώνα είναι ξένες. Επομένως, ακόμη και σε περιόδους κραυγαλέας αποτυχίας των ιδεολογημάτων των ισχυρών όπως αυτή που διανύουμε δεν παρατηρείται η κινητικότητα που θα περίμενε κάποιος. Η αδιαφορία και η απαισιοδοξία σε συνδυασμό με τα προηγούμενα χαρακτηριστικά υπονομεύουν καταλυτικά την προσπάθειά μας για ένα πολιτικό-κοινωνικό μέτωπο αντίστασης και ανατροπής.

Για λόγους όπως οι παραπάνω κρίνεται απαραίτητος ο εμπλουτισμός της δουλειάς μας με πρωτοβουλίες για τη διαμόρφωση δικτύων αλληλεγγύης και συλλογικοτήτων που αναλαμβάνουν να αντισταθούν στη διεύρυνση της φτώχειας και της ανέχειας και να οργανώσουν στο βαθμό του δυνατού εκ νέου πτυχές της κοινωνικής ζωής.

Τοπικά Δίκτυα αλληλεγγύης και συλλογικής ανυπακοής

Το σύνθημα ʽκανείς μόνος του απέναντι στην κρίσηʼ συμπυκνώνει τη λογική της παρέμβασής μας. Σκοπός μας πρέπει να είναι να μην οδηγηθούν οι εργαζόμενοι σε συνθήκες ακραίας ανέχειας. Κανένα σπίτι να μην κατασχεθεί, σε κανένα σπίτι να μην λείψει το ηλεκτρικό, κανένα παιδί να μην παρατήσει το σχολείο, καμιά οικογένεια να μην στερηθεί τα στοιχειώδη μέσα διαβίωσης, καμιά αυθαίρετη απόλυση κοκ.

Για να γίνει αυτό πρέπει να συγκροτήσουμε τοπικά και κεντρικά φορείς έμπρακτης αλληλεγγύης και ανυπακοής που δεν θα επιτρέψουν τέτοιες εξελίξεις στη ζωή κανενός.

1. Το κόμμα κεντρικά πρέπει να διασφαλίσει τη λειτουργία μιας συλλογικότητας (βασισμένη στο εργατικό και τη νεολαία) που θα αναλαμβάνει την οργάνωση παρεμβάσεων έμπρακτης αλληλεγγύης-ανυπακοής στη βάση της αποτροπής κατασχέσεων, κόψιμου του ηλεκτρικού, απολύσεων, μειώσεων αποδοχών (κινητοποίηση δυνάμεων, νομική υποστήριξη).

2. Επίσης, πρέπει να οργανώσει πιλοτικές πρωτοβουλίες και να επεξεργαστεί εργαλεία και μεθόδους οργάνωσης παρεμβάσεων όπως ομάδες ενισχυτικής διδασκαλίας για παιδιά, πολιτιστικά δίκτυα και στέκια νεολαίας, επιτροπές κατά της ακρίβειας (παρακολούθηση τιμών, «επιβολή» εκπτώσεων κλπ), κοινωνικά παντοπωλεία, εναλλακτικά-αντιεμπορευματικά δίκτυα παραγωγών-καταναλωτών, συνεταιρισμοί, κοινωνικά ιατρεία, συλλογικές κουζίνες, ανταλλακτικά-αντικαταναλωτικά παζάρια κοκ στη βάση της μέχρι σήμερα εμπειρίας τοπικής και διεθνούς. Σε ένα πρώτο στάδιο πρέπει να καταγράψουμε κινήσεις και πρωτοβουλίες που ήδη έχουν ξεκινήσει και να τις αξιολογήσουμε. Στόχος είναι η διαμόρφωση ενός πλάνου με συγκεκριμένα βήματα που θα βοηθήσουν τις οργανώσεις να  συμβάλλουν  στην ανάπτυξη μιας  τέτοιας μορφής δραστηριότητα.   

Πρέπει να αποφασίσουμε συγκεκριμένες δυνάμεις και στελέχη του κόμματος να αναλάβουν αυτή τη δουλειά. Οι τοπικές οργανώσεις πρέπει να συστήσουν δίκτυα ενημέρωσης και διακίνησης της πληροφορίας για περιπτώσεις εξώσεων, κατασχέσεων, απολύσεων κλπ. Επιπρόσθετα, ανάλογα με τις ιδιαίτερες συνθήκες της περιοχής και τις δυνάμεις της τοπικής οργάνωσης μπορεί να προχωρήσει στην υλοποίηση και άλλων πρωτοβουλιών από αυτές που αναφέραμε παραπάνω.

Αυτού του είδους οι παρεμβάσεις πρέπει να «δένουν» και με άλλες διεκδικητικές πρωτοβουλίες μας. Για παράδειγμα, με ριζοσπαστικά αριστερά δημοτικά σχήματα που έχουν στην ατζέντα τους αιτήματα που αφορούν την αντιμετώπιση των συνεπειών της κρίσης από τη σκοπιά των εργαζόμενων, δίκτυα ανέργων και ελαστικά απασχολούμενων με αντίστοιχα αιτήματα, συνδικαλιστικές παρατάξεις όπως η Αυτόνομη Παρέμβαση που προβάλει και παλεύει μια αντίστοιχη ατζέντα θεμάτων κοκ.

Πολιτικά αποτελέσματα

Το κύριο μέλημά μας μέσα από αυτού του είδους την παρέμβαση είναι να μην οδηγηθούν οι εργαζόμενοι σε συνθήκες πλήρους ανέχειας. Όμως, η αποτελεσματική μας παρέμβαση σε αυτό τον τομέα θα έχει και μια σειρά θετικών πολιτικών αποτελεσμάτων.

Πρώτον, θα αναστείλει φαινόμενα «πολέμου των φτωχών», δηλαδή παρακμιακά φαινόμενα που συνοδεύουν τη διάρρηξη του κοινωνικού ιστού και τη γενίκευση της φτώχειας όπως τη διεύρυνση της λογικής ʽο καθένας μόνος του και όλοι εναντίον όλωνʼ, την αύξηση της εγκληματικότητας, την ανάπτυξη ρατσιστικών και εθνικιστικών τάσεων κλπ.

Δεύτερον, δεν θα αφήσει χώρο να αναπτυχθούν πρωτοβουλίες και δράσεις με φιλανθρωπικό χαρακτήρα από φορείς όπως η εκκλησία, μη κυβερνητικές οργανώσεις κοκ που ενισχύουν την παθητικότητα και τη μοιρολατρία και αντί να έχουν ως αποτέλεσμα την ανατροπή αυτής της κατάστασης τελικά συμβάλουν στην εδραίωσή τους.    

Τρίτον, θα εμπλέξει τους εργαζόμενους σε συλλογικές διαδικασίες και πρακτικές οι οποίες θα τους βοηθήσει να αναπτύξουν δεξιότητες και ικανότητες νευραλγικές τόσο για τη δική τους ανάπτυξη όσοι και για την πάλη εναντίον του συστήματος (πχ η έμπρακτη αλληλεγγύη είναι το αντίδοτο στην ιδεολογικη επικράτηση του ατομισμού). Ταυτόχρονα, θα αποκτήσουν αυτοπεποίθηση στις δικές τους δυνάμεις πετυχαίνοντας πράγματα, θα βιώσουν ότι τα πράγματα μπορούν να είναι και αλλιώς καταπολεμώντας με αυτό τον τρόπο τη συστηματικά καλλιεργούμενη απαισιοδοξία και μηδενισμό.

Τέταρτον, στο βαθμό που η αριστερά πρωταγωνιστήσει στη δημιουργία αυτών των πρωτοβουλιών θα αποκτήσει de facto έναν δίαυλο επικοινωνίας και γερούς δεσμούς με τα πιο ευάλωτα τμήματα των εργαζομένων, μια αδιαμεσολάβητη και στέρεα σχέση που είναι τόσο αναγκαία για την ανάπτυξη ενός πολιτικο-κοινωνικού κινήματος ανατροπής της εφαρμοζόμενης πολιτικής.  

Συνοδευτικό σημείωμα για κινήσεις αλληλεγγύης

Δυσκολίες και προβλήματα

Οφείλουμε να γνωρίζουμε ότι η ανάπτυξη αυτού του είδους παρεμβάσεων δεν είναι καθόλου εύκολη, πρωτοβουλίες μπορεί να εκφυλιστούν γρήγορα και να αναπτυχθούν διαλυτικά φαινόμενα. Γιʼαυτό πρέπει να έχουμε υπομονή και επιμονή. Υπομονή διότι δεν αλλάζει εύκολα ο τρόπος με τον οποίο έχουμε μάθει να κάνουμε πράγματα και επιμονή διότι μόνο έτσι θα αρχίσει να γέρνει η πλάστιγγα προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης συλλογικών και αλληλέγγυων πρακτικών.

Ένας πρώτος παράγοντας που δυσκολεύει τα πράγματα είναι η άγνοια της αριστεράς γύρω από τέτοιες πρακτικές. Για μια σειρά λόγους η αριστερά - σχεδόν σε όλες τις εκδοχές της - κυριαρχείται από μια ιδιάζουσα υπερπολιτικοποίηση η οποία δυσκολεύει την ανάπτυξη πρωτοβουλιών που ενώ της επιτρέπουν να διευρύνει τον χώρο επιρροής της δεν είναι πολιτικές με τη στενή σημασία του όρου. Το όφελος της αριστεράς είναι βαθιά ουσιαστικό αλλά έμμεσο αφού τέτοιες πρακτικές διαμορφώνουν το έδαφος πάνω στο οποίο μπορεί να ανθήσει ένα κίνημα ανατροπής. Για να ανθίσει όμως πρέπει πρώτα να ριζώσουν πρακτικές και συλλογικότητες οι οποίες ενώ διέπονται από τη λογική της αριστεράς επιτρέπουν να συμμετέχει κάποιος χωρίς να προϋποτίθεται η ενσυνείδητη αριστερή του τοποθέτηση.

Η πείρα από τις τοπικές λαϊκές συνελεύσεις του καλοκαιριού – παρά το γεγονός ότι οι πρωτοβουλίες αλληλεγγύης δεν έχουν κατʼ ανάγκη τα ίδια χαρακτηριστικά με λαϊκές συνελεύσεις - έδειξε ότι από τον χώρο του αριστερισμού και του αναρχισμού μπαίνει πρόωρα και άτσαλα το στοιχείο του πολιτικού αυτοχαρακτηρισμού της λαϊκής συνέλευσης με κριτήρια που δεν μπορούν να ικανοποιηθούν στο βαθμό που για πρώτη φορά συμμετέχουν σε αυτές πολίτες με αδύναμο πολιτικό κριτήριο. Με αυτό τον τρόπο δυσκολεύει η προσέλκυση του κόσμου που πλήττεται αλλά δεν έχει ξεκάθαρη αριστερή τοποθέτηση, συρρικνώνοντας την εμβέλεια τέτοιων πρωτοβουλιών.

Επίσης η μακρόχρονη μαθητεία της αριστεράς στη μεθοδολογία της διεκδίκησης από την κεντρική εξουσία την περίοδο της άνθησης του κοινωνικού κράτους δυσχεραίνει πρωτοβουλίες αυτο-οργάνωσης της καθημερινότητας του λαού, κυρίως λόγω του ότι δεν υπάρχει καθιερωμένη μεθοδολογία πώς γίνεται κάτι τέτοιο. Είμαστε αρκετά καλοί στο να οργανώνουμε καμπάνιες και εξορμήσεις αλλά δεν γνωρίζουμε και πολλά στο πώς να λειτουργήσουμε ένα κοινωνικό στέκι. Γιʼαυτό χρειάζεται αυτενέργεια από όλα τα μέλη μας, θετική διάθεση και διάθεση πειραματισμού. Αλλά κυρίως χρειάζεται υπομονή και επιμονή.  

Ένας δεύτερος παράγοντας που δυσκολεύει τα πράγματα είναι ότι τέτοιες παρεμβάσεις προϋποθέτουν την ενεργοποίηση και αυτενέργεια των ίδιων των εργαζόμενων. Όμως, ο κόσμος της εργασίας στην πλειοψηφία του δεν έχει ενστερνιστεί τη λογική της αριστεράς ούτε σε επίπεδο ανάλυσης ούτε σε επίπεδο πρακτικής, διαθέτει περιορισμένη πολιτική οπτική, αναπαράγει την κυρίαρχη ιδεολογία σε μεγάλο βαθμό και η εν γένει συμπεριφορά του διέπεται από ατομιστικά και καταναλωτικά πρότυπα. Όλα αυτά δυσχεραίνουν πολλαπλά τα πρώτα βήματα τέτοιων παρεμβάσεων.

Πρώτον, ο κόσμος της εργασίας (αλλά και ο κόσμος της αριστεράς) κατά κύριο λόγο βιώνει τα αδιέξοδά του ως προσωπικές αποτυχίες για τις οποίες έχει αισθήματα ενοχής και ντροπής. Αυτό περιστέλλει την κοινοποίηση και εξωτερίκευση προβλημάτων επιβίωσης που τυχόν ανακύπτουν ενώ όταν ζητηθεί εξωτερική βοήθεια αυτή εγγράφεται στη λογική της ελεϋμοσύνης και της ευεργεσίας και όχι της συλλογικής προσπάθειας υπέρβασης-ανατροπής των κοινωνικών αιτίων της κατάστασης που λίγο πολύ βρισκόμαστε όλοι και όλες. Επομένως, θα συναντήσουμε μπροστά μας καταστάσεις όπου η παρέμβαση μας θα εκλαμβάνεται ως «εξωτερική» βοήθεια, η οποία μπορεί να αυξάνει τη «δημοτικότητά» μας, όμως δεν αποτελεί τον στόχο μας. Ο στόχος μας είναι μέσα από τις πρωτοβουλίες μας ο κόσμος της εργασίας να βγει από μια παθητική στάση (είτε καταπίεσης είτε ευεργεσίας) να πιστέψει στον εαυτό του, να αμυνθεί ενεργητικά στην επίθεση που δέχεται και να αυτοοργανωθεί αναπτύσσοντας τις δικές του δυνάμεις.  

Δεύτερον, η ενσυνείδητη πολιτική άποψη του κόσμου της εργασίας που φιλοδοξούμε να εντάξουμε στις πρωτοβουλίες μας είναι σχετικά περιορισμένη και διέπεται από τα μοτίβα της κυρίαρχης ιδεολογίας. Ήδη στις τοπικές λαϊκές συνελεύσεις του καλοκαιριού ο λόγος που εκφωνήθηκε από κόσμο που συμμετείχε και δεν ανήκει στην αριστερά καταδεικνύει το ιδεολογικό-πολιτικό-αξιακό κομφούζιο που επικρατεί στα μυαλά των πληττόμενων. Όμως, αυτός ο κόσμος διαθέτει ένστικτο και στο βαθμό που δεν αναλωθούμε σε μια αέναη διαλογική αντιπαράθεση μαζί τους και βάλουμε μπροστά πρακτικές αλληλεγγύης, πολύ γρήγορα θα επισυμβούν ιδεολογικο-πολιτικές μετατοπίσεις μεγάλης εμβέλειας. Χρειάζεται υπομονή και ιδιαίτερα στην αρχή δεν πρέπει να δίνουμε βαρύτητα στις απόψεις που εκφράζονται αλλά να δίνουμε προτεραιότητα στη δράση.   

Τρίτον, ο τρόπος με τον οποίο έχει μάθει ο κόσμος της εργασίας να αναπτύσσει σχέσεις είναι αυτός της ανταλλαγής και της δοσοληψίας, δηλαδή ο τρόπος της αγοράς, ενώ τα μοτίβα συμπεριφοράς είναι ατομικιστικά κατά κύριο λόγο. Αυτό δημιουργεί μια σειρά από παρενέργειες στη συγκρότηση συλλογικοτήτων που βασίζονται στην αλληλεγγύη όπου αυτό που προέχει είναι το άμεσο ενδιαφέρον του ενός για τον άλλο και όχι λόγω κάποιου προσωπικού οφέλους. Καθόλου εύκολη υπόθεση αν αναλογιστούμε ότι το βάθεμα της ιδεολογίας του ατομικισμού και της αγοράς είναι πολύ μεγάλο στους ανθρώπους σήμερα. Κάθε πρωτοβουλία μας μπορεί να εκλαμβάνεται ως μια «προσφερόμενη υπηρεσία» με στόχο την ανταλλαγή με την ψήφο στις εκλογές ή ως μια ευκαιρία όπου κάποιος μπορεί να επωφεληθεί ατομικά από τους άλλους. Όμως, παρά την τεράστια δυσκολία στο ξεκίνημα, η επίμονη καλλιέργεια αξιών όπως η αλληλεγγύη μπορεί να δημιουργήσει αλυσιδωτές και μεγάλες αλλαγές στον τρόπο που αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους και τους άλλους. Και τούτο διότι επιχειρούμε να καλλιεργήσουμε, ή καλύτερα να δημιουργήσουμε εύφορο έδαφος για έναν τρόπο συμπεριφοράς και συλλογικής ύπαρξης που ενυπάρχει μέσα σε όλους και όλες.  

Πολιτική Γραμματεία του Συνασπισμού