• Η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μετά τις δημοτικές εκλογές με την υπογραφή των ανανεωμένων μνημονίων και με νόμους επιχειρεί να περικόψει κατακτήσεις και δικαιώματα. Η αριστερά έχει ανοίξει πολλά μέτωπα ταυτόχρονα, όμως, δείχνει αδυναμία να δώσει μια συνολική απάντηση...
Το πρόβλημα δεν είναι η απουσία επεξεργασιών και απαντήσεων. Το θέμα που έχουμε να λύσουμε είναι η δραστικότητα και η αποτελεσματικότητα της φωνής μας στην κοινωνία. Η αριστερά πρέπει να σκεφτεί πως θα δώσει δύναμη και διάρκεια στις παρεμβάσεις της και πως θα πάρει την πρωτοβουλία των κινήσεων. Τις αδυναμίες νομίζω τις ξέρουμε όλοι. Θέματα προς επίλυση υπήρχαν και θα υπάρχουν πάντα. Το μυστικό είναι η εξωστρέφεια και η στενότερη σύνδεση με τους κοινωνικούς αγώνες. Αν προσανατολιστούμε εκεί, όχι μόνο τα αποτελέσματα της δουλειάς μας θα γίνουν πιο χειροπιαστά, αλλά θα μπορούμε να κουβεντιάζουμε και σε ένα πιο προωθητικό κλίμα.
• Το ΠΑΣΟΚ στη Βουλή και όχι μόνο επικεντρώνει τα πυρά του στον ΣΥΡΙΖΑ, κάνοντας λόγο μάλιστα για μειοψηφίες που «ελέγχουν» το κίνημα. Γιατί κάνει αυτή την επιλογή;
Γιατί πρέπει να βρει κάποιους να καταγγείλει. Και να προωθήσει την άποψη ότι η πολιτική δεν έρχεται σε σύγκρουση με την κοινωνία αλλά απλώς την υπονομεύουν σκόπιμα κάποιοι κακόβουλοι και ιδιοτελείς. Είναι επίσης σαφές ότι τους ενοχλούν οι αντιδράσεις και οι κινητοποιήσεις και προσπαθούν κάποιους να ενοχοποιήσουν, για να μην παραδεχτούν ότι η πολιτική τους και η δημόσια εικόνα τους στην κοινωνία καταρρέει. Δεν ζούμε πια στην εποχή που μια μειοψηφία μπορούσε να ενεργοποιήσει κοινωνικές δυνάμεις κουνώντας το δαχτυλάκι της. Οι άνθρωποι ξεχειλίζουν από θυμό και αγανάκτηση. Αυτό που οδηγεί τον κόσμο στην μαζική διαμαρτυρία δεν κάποιο δικό μας σκοτεινό πολιτικό σχέδιο. Είναι η δική τους πολιτική και τα αλλεπάλληλα Μνημόνια. Αυτό που η κυβέρνηση πραγματικά φοβάται και στοχοποιεί με πρωτοφανές τρόπο το ΣΥΡΙΖΑ, είναι το εκρηκτικό ενδεχόμενο συνάντησης της λαϊκής οργής με την εναλλακτική πρόταση της αριστεράς.
• Ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής συζήτησης και ενώ παρουσιάζεται να είναι απειλητικός για το σύστημα, ο ίδιος αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα στο εσωτερικό του.
Η οικονομική κρίση επιταχύνει κατά πολύ τις εξελίξεις σε όλα τα πεδία, στην οικονομία, στη κοινωνία, στη πολιτική. Επηρεάζει στο σύνολο τους και όλα τα κόμματα. Ιδίως όμως στην αριστερά κυριαρχεί η ψυχολογία της ήττας. Μια ψυχολογία που υπάρχει βέβαια από την περίοδο της πτώσης του υπαρκτού σοσιαλισμού στο κόσμο και στα κόμματα της αριστεράς. Ιδιαίτερα όμως στο κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, αυτή η ψυχολογία έχει κάνει έντονα την εμφάνισή της μετά τη δημοσκοπική άνοδο και πτώση και ακόμα περισσότερο μετά τα εσωτερικά προβλήματα και τις διχαστικές επιλογές κορυφαίων στελεχών. Νομίζω ότι τελικά το πιο δύσκολο είναι να ξεπεράσουμε αυτή τη συλλογική απογοήτευση και να ξαναπιστέψουμε στις δυνάμεις μας. Να πιστέψουμε ότι μπορούμε ξανά να έχουμε επιτυχίες και νίκες. Πάρτε για παράδειγμα την υπόθεση της απεργίας πείνας των μεταναστών. Εκεί καταγράφηκε μια σημαντική νίκη που δεν αφορά μόνο τους μετανάστες αλλά το σύνολο των ελλήνων εργαζομένων στην Ελλάδα, αφού κερδήθηκε η μείωση των ενσήμων στα πενήντα για τη παροχή βιβλιαρίου υγείας, για όλους τους εργαζόμενους. Ακόμα και αυτή τη μεγάλη νίκη όμως κάποιοι την αντιμετώπισαν με γκρίνια, τόσο κατά τη διάρκεια του αγώνα, όσο όμως –και αυτό είναι το οξύμωρο- μετά. Ίσως γιατί δεν μπορούν να πιστέψουν ότι μπορούμε ακόμα να νικάμε.
• Αυτή η αδυναμία δεν νομίζεις ότι χαρακτηρίζει εκτός της ελληνικής αριστεράς και την ευρωπαϊκή αριστερά;
Ναι. Είναι σωστό ότι και στην Ευρώπη η αριστερά αντιμετωπίζει αντίστοιχα προβλήματα. Πρέπει να αναλύσουμε την κατάσταση στην λεπτομέρειά της σε όλη την Ευρώπη. Πρέπει να γίνουν γοργά βήματα συντονισμού σε όλη την Ευρώπη για να εμβαθύνουμε σε μια συγκροτημένη πρόταση διεξόδου από την οικονομική κρίση σε Ευρωπαϊκό επίπεδο, να υπερβούμε τους κατακερματισμούς σε κάθε χώρα αλλά και στην Ελλάδα, με πρώτη ύλη την πρόταση διεξόδου από την κρίση και την ανάγκη συγκρότησης μετώπων που θα την κάνουν ρεαλιστική.
• Τι σηματοδοτεί η πρόταση για δημοψήφισμα για το Σύμφωνο για το ευρώ και η συγκέντρωση υπογραφών για τη δική μας αριστερά;
Από τη μία, σχετίζεται με την ανάγκη αμφισβήτησης της δημοκρατίας που έχει επιβληθεί από τις κυρίαρχες πολιτικές οικογένειες, τους φιλελεύθερους και σοσιαλδημοκράτες, και στη δική μας περίπτωση μιας δημοκρατίας απονομιμοποιημένης, με την εξουσιοδότηση που έχει δοθεί στον υπουργό οικονομικών να υπογράφει χωρίς κανένα έλεγχο της βουλής τα επικαιροποιημένα μνημόνια. Από την άλλη η πρόταση για δημοψήφισμα έχει στόχο να μπλοκάρει τη μηχανή των νεοφιλελεύθερων συναινέσεων και των συνθηκών που θα οδηγήσουν με μαθηματική ακρίβεια σε διάλυση της Ευρώπης και σε νέους εθνικισμούς και ενδεχομένως σε νέες τραγωδίες. Να σπάσει την αλυσίδα που επιχειρεί να θεσμοθετήσει σε σταθερή και μόνιμη βάση την πολιτική της λιτότητας και του μνημονίου. Οι εμπειρίες τόσο του δημοψηφίσματος στη Γαλλία για το Ευρωσύνταγμα όσο και στην Ιρλανδία για την Ευρωπαϊκή Συνθήκη είναι θετικές, αφού ανάγκασαν τις ευρωπαϊκές ηγεσίες να κάνουν πίσω από το προγραμματισμό τους και επανέφεραν στο προσκήνιο το ζήτημα της δημοκρατίας και της λαϊκής κυριαρχίας.
• Τελικά υπάρχει πολιτική βούληση, από την πλευρά του Συνασπισμού, να προχωρήσει ουσιαστικά ο ΣΥΡΙΖΑ; Ρωτώ, γιατί υπάρχουν ενδείξεις που δείχνουν επιφύλαξη. Είναι δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ το όχημα για τις επόμενες μάχες;
Από την πλευρά του Συνασπισμού υπάρχει η πολιτική βούληση. Αλλά και η τόλμη να εμπλακεί ο κόσμος του ΣΥΡΙΖΑ, στη λήψη των βασικών αποφάσεων, χωρίς όμως αποκλεισμούς. Το στοιχείο που αφορά τη δημοκρατία και που τέθηκε και από άλλες δυνάμεις, το έθεσε ο Συνασπισμός μετ' επιτάσεως στην απόφαση της Π.Γ. για την επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Δεν σας κρύβω, όμως, ότι υπάρχει και μια ανησυχία στο Συνασπισμό. Γιατί τελικά αντί να γίνει δεκτή με ιδιαίτερη θέρμη αυτή η τολμηρή απόφαση του Συνασπισμού, να επιμείνει στο εγχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ παρά τις δυσκολίες, έγινε τελικά δεκτή με αμηχανία από δυνάμεις που επέκριναν τον Συνασπισμό, γιατί στην προηγούμενη φάση διατηρούσε μια επιφυλακτική στάση. Ανησυχούμε γιατί τελικά βλέπουμε ότι δεν επανακκινούμε όλοι μαζί. Και για να γίνω πιο σαφής σε όσα βήματα έχουμε κάνει μέχρι στιγμής, υπάρχει μια αμφισημία από την πλευρά των δυνάμεων του «Μετώπου», σε σχέση με το αν μετέχουν με την ψυχή τους σε αυτή την προσπάθεια. Βεβαίως, πρέπει να τους δώσουμε χρόνο να αποφασίσουν αν θέλουν να παραμείνουν στον ΣΥΡΙΖΑ. Πάλι μαζί, βέβαια, θα είμαστε στους αγώνες, αλλά πρέπει να αποφασίσουν οριστικά. Δεν μπορούμε να προχωρήσουμε σε κοινά τολμηρά βήματα όσο παραμένουν ανοιχτά όλα τα ενδεχόμενα.
• Για αυτό βλέπουμε από την πλευρά του Συνασπισμού να διοργανώνει ξεχωριστές κομματικές εκδηλώσεις, ενώ το λογικό ήταν να τις κάνει ο ΣΥΡΙΖΑ;
Πρέπει όλοι να δώσουμε τις δυνάμεις μας το επόμενο διάστημα ώστε να λειτουργήσουν τα κύτταρα βάσης του ΣΥΡΙΖΑ για να γίνουν κοινές εκδηλώσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι ένα κόμμα όπως ο Συνασπισμός δεν θα έχει και τις αυτόνομες πολιτικές του λειτουργίες. Με αυτή τη λογική δεν θα έπρεπε να κάνουμε το συνέδριο του ΚΕΑ. Δεν είναι όλες οι δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ ενταγμένες στο ΚΕΑ. Το σεβόμαστε αυτό και πρέπει να γίνει σεβαστό και από την άλλη πλευρά. Δεν νομίζω ότι το κύριο χαρακτηριστικό της περιόδου είναι οι ξεχωριστές εκδηλώσεις. Δεν υπάρχει καμία επίσημη κατεύθυνση να γίνονται εκδηλώσεις του Συνασπισμού και όχι του ΣΥΡΙΖΑ. Όπου μπορούμε πρέπει να παίρνουμε ενωτικές πρωτοβουλίες.
• Πριν λίγο καιρό ο Συνασπισμός έδειχνε να είναι αρνητικός ως προς την επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τι άλλαξε;
Αν άλλαξε κάτι είναι ότι η κρίση βάθυνε και η κοινωνία βρίσκεται σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Σε αυτές τις συνθήκες αυτό που προέχει είναι να είσαι στοιχειωδώς αξιόπιστος στο λόγο και τις κινήσεις σου και αποτελεσματικός στη στρατηγική σου να εργαστείς για τη μέγιστη δυνατή συσπείρωση των δυνάμεων, που θα ανατρέψουν το μνημόνιο και την πολιτική του. Από τη στιγμή που υιοθετήσαμε αυτόν τον στρατηγικό στόχο, θα ήταν τουλάχιστον αντίφαση αν ζητάγαμε τη διάλυσή ή τη συρρίκνωση του ΣΥΡΙΖΑ. Πως μπορείς να μιλάς για ευρύτερη συσπείρωση αν δεν κοιτάς πρώτα απ΄ όλα την συσπείρωση του δικού σου χώρου;
• Οι κακές γλώσσες λένε ότι έπαιξε ρόλο ο «κίνδυνος των εκλογών»
Είναι αστείο αυτό. Οι εκλογές είναι ένα ενδεχόμενο που στην πολιτική ζωή της χώρας είναι ανά πάσα στιγμή ορατό. Δεν σκεφτόμαστε με αυτό τον τρόπο. Και αυτό έχει αποδειχθεί. Μην ξεχνάτε ότι έχουμε υποστεί μια διάσπαση με την αποχώρηση της Ανανεωτικής Πτέρυγας και στις περιφερειακές εκλογές υπήρξαν δύο ψηφοδέλτια στην μεγαλύτερη περιφέρεια της χώρας, στην Αττική. Από τη στιγμή που έχεις φάει τη μπόρα δεν φοβάσαι τις ψιχάλες. Ο Συνασπισμός είναι έτοιμος να δώσει την εκλογική μάχη και να επιβιώσει, ακόμα και χωρίς όλες τις δυνάμεις του ΣΥΡΙΖΑ. Το ζήτημα, όμως, δεν είναι η δική μας εκλογική επιβίωση αλλά η επιβίωση της κοινωνίας. Και εδώ έρχεται η στρατηγική στόχευση για την ευρύτερη δυνατή ενότητα απέναντι στη πολιτική του μνημονίου. Δεν γίνεσαι πειστικός όταν λες ότι επιχειρείς να συγκροτήσεις ένα πολιτικό μέτωπο από την αριστερά της αριστεράς μέχρι την αριστερά της σοσιαλδημοκρατίας και ταυτόχρονα να μην εκπέμπεις τη διάθεση να διατηρηθεί ή ακόμα και να διευρυνθεί η ενότητα του δικού σου συμμαχικού σχήματος.
• Όμως και στο συνέδριο του ΚΕΑ υπήρξε μονομέρεια ως προς τους ομιλητές. Απουσίαζε ο ΣΥΡΙΖΑ.
Δεν συμφωνώ καθόλου. Το Συνέδριο για τη κρίση ήταν μια μεγάλη ανάσα για τον κόσμο του ΣΥΡΙΖΑ, που επιτέλους μετά από πολύ καιρό άγονων αντιπαραθέσεων για το ποιος έχει τη πιο αριστερή εκδοχή της λύσης, παρακολούθησε μια σοβαρή επιστημονικά έγκυρη και πλουραλιστική συζήτηση που αφορούσε την εναλλακτική πρόταση της ευρωπαϊκής αριστεράς. Παρά το γεγονός ότι το συνέδριο διοργανώθηκε από το ΚΕΑ, το Transform και το Ινστιτούτο «Ν. Πουλαντζάς», ο ΣΥΡΙΖΑ ήταν παντού. Σε όλα τα τραπέζια και σε όλες τις αναλύσεις. Υπήρξε πλουραλισμός απόψεων, ακούστηκαν όλες οι διαφορετικές εκδοχές χωρίς αποκλεισμούς. Βέβαια αυτές οι διαφορετικές εκδοχές αφορούν κυρίως τη βεντάλια των απόψεων για τη κρίση του χρέους που ξεδιπλώνεται στην Ελληνική αριστερά, αφού στην Ευρώπη, αν εξαιρέσουμε ορισμένες τροτσκιστικές ομάδες, κανένα κόμμα δεν υιοθετεί ως λύση τη στάση πληρωμών και την έξοδο από το ευρώ. Αλλά αυτή είναι η πραγματικότητα στην Ελλάδα, την οποία δεν μπορούμε ούτε θέλουμε να αποκρύψουμε.
• Αυτή η μεγάλη γκάμα απόψεων γύρω από την κρίση δεν δημιουργεί σύγχυση στον κόσμο;
Το θέμα είναι αν επιλέγουμε την ενότητα μέσα από τη διαφορετικότητα ή την ιδεολογική καθαρότητα. Οι διαφορετικές απόψεις δεν είναι πρόβλημα. Η εμμονή στη μοναδικότητα της αλήθειας και η ιδεολογικοποίηση τεχνικοοικονομικών προσεγγίσεων είναι το πρόβλημα. Δεν δημιουργείται σύγχυση από την αντιπαράθεση διαφορετικών απόψεων, ιδίως όταν αυτό γίνεται με τρόπο τεκμηριωμένο και όταν προκύπτουν χρήσιμα συμπεράσματα. Και το θετικό από αυτή τη διαδικασία είναι ότι προέκυψαν συμπεράσματα που η κωδικοποίησή τους μας οδηγεί σε κοινούς τόπους και στόχους πάλης για το επόμενο διάστημα. Και αυτή η επεξεργασία μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά και τον ΣΥΡΙΖΑ, προκειμένου να επικαιροποιήσει τη πρότασή του για την έξοδο από τη κρίση.
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS