Μιλώντας στην επίσημη έναρξη του Συνεδρίου του Διεθνούς Γραφείου Ειρήνης που έγινε στην Αίθουσα Τελετών του Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Πρόεδρος του ΣΥΝ Νίκος Κωνσταντόπουλος διατύπωσε με την ευκαιρία της αυριανής 58ης επετείου από την ίδρυση του ΟΗΕ τις ακόλουθες προτάσεις:
Ο ΟΗΕ σήμερα, 58 χρόνια μετά την ίδρυσή του, ζει μια μεγάλη αντίφαση. Από τη μια ο ρόλος του γίνεται αναντικατάστατος, καθώς κανένα από τα μεγάλα προβλήματα της ανθρωπότητας δεν μπορεί να λυθεί χωρίς την παγκόσμια συνεργασία, και από την άλλη εμφανίζεται αποδυναμωμένος και αναξιόπιστος στα μάτια της παγκόσμιας κοινής γνώμης.
Θέλουμε από το βήμα αυτό να διακηρύξουμε ότι ο ΟΗΕ παραμένει ελπίδα της ανθρωπότητας, παρά τις αποτυχίες του που δεν πρέπει να αποδίδονται στον ΟΗΕ, ως θεσμό αλλά στις πολιτικές των κρατών - μελών και ιδιαίτερα εκείνων που επηρεάζουν καθοριστικά τη λειτουργία και τις αποφάσεις του.
Αν δεν υπήρχε ο ΟΗΕ θα έπρεπε να τον ανακαλύψουμε. Με τη συμμετοχή 191 κρατών - μελών, από 51 που μετείχαν στην ίδρυσή του, ο ΟΗΕ είναι ο πιο αντιπροσωπευτικός παγκόσμιος θεσμός αλλά χρειάζεται βαθύ εκδημοκρατισμό και αναβάθμιση του ρόλου του.
Φυσικά, αυτό απαιτεί γενικότερες αλλαγές στον κόσμο που μπορούν να προκύψουν μέσα από την αλλαγή των σημερινών διεθνών συσχετισμών. Γιατί δύσκολα μπορεί να υποστηρίξει κανείς ότι θα μπορέσει ο ΟΗΕ να επιτύχει την εξάλειψη των συγκρούσεων, αν δεν καταπολεμηθούν οι μεγάλες ανισότητες στον κόσμο.
Παράλληλα απαιτούνται θεσμικές αλλαγές για δημοκρατικότερη λειτουργία του ΟΗΕ.
Ειδικότερα, απαιτείται η ενίσχυση του ρόλου της Γενικής Συνέλευσης έναντι του Συμβουλίου Ασφαλείας, του οποίου η σύνθεση πρέπει να γίνει πιο αντιπροσωπευτική. Για παράδειγμα σήμερα τα 4 από τα 5 μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας ανήκουν στον αναπτυγμένο Βορρά. Πρέπει λοιπόν το όργανο αυτό να είναι αντιπροσωπευτικό όλων των περιοχών της γης και στην προοπτική αυτή ο θεσμός των μονίμων μελών να καταργηθεί και το σημερινό βέτο να αντικατασταθεί από ένα συλλογικό βέτο μιας "αναστέλλουσας μειοψηφίας".
Επίσης υποστηρίζουμε την ανάγκη για νέους θεσμούς, όπως τη δημιουργία "Συνέλευσης των Λαών", που θα λειτουργεί δίπλα στη σημερινή διακυβερνητική Γενική Συνέλευση, κι ενός "Συμβουλίου Οικολογικής Ασφάλειας".
Ακόμα, πρέπει ο ΟΗΕ να διασυνδεθεί με περιφερειακούς θεσμούς συνεργασίας και ασφάλειας και να υπαχθούν σ αυτόν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και η Παγκόσμια Τράπεζα, αφού εκδημοκρατιστούν ριζικά και πάψουν να διευθύνονται από μια "διεθνή ολιγαρχία".
Δε λείπουν οι προτάσεις. Αυτό που λείπει είναι η πολιτική βούληση για την υιοθέτησή τους, η οποία μπορεί να δημιουργηθεί μόνο μέσα από την κινητοποίηση της παγκόσμιας κοινής γνώμης. Χρειάζεται λοιπόν ανάμεσα στις άλλες καμπάνιες που θα αποφασίσει το συνέδριο αυτό να είναι και μια πολύμορφη καμπάνια για τον εκδημοκρατισμό και την αναβάθμιση του ΟΗΕ με τη συμβολή και της διεθνούς επιστημονικής κοινότητας. Μια καμπάνια που θα μπορούσε να κορυφωθεί το 2005 όταν θα συμπληρωθούν τα 60 χρόνια από την ίδρυση του ΟΗΕ.
Ευρώπη - Μέση Ανατολή
Αναφερόμενος στον
πόλεμο στο Ιράκ και στις συνέπειές του ο
Πρόεδρος του ΣΥΝ τόνισε:
Ο πόλεμος στο Ιράκ
πυροδότησε μια νέα φιλειρηνική
κινητοποίηση πρωτοφανών διαστάσεων την
οποία πολλοί χαρακτήρισαν ως τη "νέα
υπερδύναμη".
Η παγκοσμιοποίηση του κινήματος κατά του
πολέμου στο Ιράκ οφείλεται και στο γεγονός
ότι ο πόλεμος αυτός θεωρήθηκε ως η αρχή
μιας γενικότερης απειλής. Εύστοχα
παρομοιάστηκε ο πόλεμος στο Ιράκ με "πύραυλο
πολλών κεφαλών", που χτύπησε όχι μόνο το
Ιράκ αλλά και τον ΟΗΕ και την Ευρώπη και
όλη την ανθρωπότητα.
Σήμερα δύο θέματα έχουν
ξεχωριστή σημασία:
1. Η απαίτηση να
αναδειχτεί η Ευρώπη σ΄ έναν αυτόνομο πόλο
ειρήνης και σταθερότητας για όλον τον
κόσμο είναι σήμερα πολύ μεγαλύτερη. Γι
αυτό εμείς τασσόμαστε υπέρ της πολιτικής
ενοποίησης της Ευρώπης, της χειραφέτησης
της ΕΕ από τις ΗΠΑ και της διαμόρφωσης
κοινής εξωτερικής πολιτικής σε
φιλειρηνική κατεύθυνση, της δημιουργίας
νέων σχέσεων ιδιαίτερα με τον τρίτο κόσμο
και όχι της οικοδόμησης μιας "Ευρώπης -
φρούριο".
2. Η σημασία του αγώνα για την ειρήνη στη Μ.
Ανατολή που αφορά όλον τον κόσμο. Η κατοχή
του Ιράκ και της Παλαιστίνης δεν είναι
περιφερειακά προβλήματα. Και πρέπει από
την πλευρά των δυνάμεων της ειρήνης η
σταθερή διεκδίκηση ενός ανεξάρτητου και
δημοκρατικού Παλαιστινιακού κράτους,
δίπλα στο κράτος του Ισραήλ, και ενός
ανεξάρτητου και δημοκρατικού Ιράκ να
συνοδευτεί από την προβολή ενός σχεδίου
για την ειρήνη και την ανάπτυξη όλης της Μ.
Ανατολής. Από την πλευρά μας, μαζί με άλλες
δυνάμεις της ευρωπαϊκής αριστεράς έχει
δρομολογηθεί η διαδικασία επεξεργασίας
μιας πρότασης για ένα σύστημα
πολυδιάστατης ασφάλειας στη Μ. Ανατολή,
που μεταξύ άλλων θα περιλαμβάνει και την
ανακήρυξη της περιοχής σε ζώνη ελεύθερη
από πυρηνικά και άλλα όπλα μαζικής
καταστροφής.
To Γραφείο Τύπου