Skip to main content.
Συνασπισμός της Αριστεράς των Κινημάτων και της Οικολογίας
22/03/2011

Απόφαση Πολιτική Γραμματείας του ΣΥΝ - Η ΔΗΜΟΣΙΑ ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΣΤΟ ΜΑΤΙ ΤΟΥ ΚΥΚΛΩΝΑ ΤΗΣ ΚΡΙΣΗΣ

Στο χώρο του Δημοσίου, βρίσκεται σε εξέλιξη από την κυβέρνηση – και σε εφαρμογή του μνημονίου – μια πρωτοφανών διαστάσεων επιχείρηση κατεδάφισης και διάλυσης του όποιου κοινωνικού κράτους έχει απομείνει με ότι αυτό συνεπάγεται σε βάρος του πολίτη για την κάλυψη πάγιων κοινωνικών του αναγκών και αγαθών. Οι ιδιωτικοποιήσεις και οι εκχωρήσεις σημαντικών αρμοδιοτήτων και λειτουργιών του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα, ο παραγκωνισμός του ελεγκτικού και παρεμβατικού ρόλου του κράτους και η ανάθεση του έργου αυτού σε ιδιωτικούς φορείς, η κατάργηση φορέων και Υπηρεσιών χωρίς τον παραμικρό σχεδιασμό, οι απολύσεις υπαλλήλων και κυρίως το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, είναι τα κύρια στοιχεία της.

Η κυβέρνηση για να περάσει την πολιτική της, δημιουργεί ένα σκηνικό πρωτοφανούς αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης και συκοφάντησης των δημοσίων υπαλλήλων, βομβαρδίζει την κοινή γνώμη με απαράδεκτους και απαξιωτικούς χαρακτηρισμούς για το έργο και την απόδοση των εργαζομένων στο δημόσιο για να κατασυκοφαντήσει το ρόλο, την αποτελεσματικότητα και σε τελευταία ανάλυση την ίδια τη χρησιμότητα του δημόσιου τομέα (στενού και ευρύτερου). Μάλιστα η κυβέρνηση για να περάσει τα σχέδιά της, υλοποιεί την κοινωνική οπισθοδρόμηση, μέσα από ένα σκηνικό μαζικής παραπλάνησης και τρομοκράτησης του κόσμου, τροφοδοτώντας και αναπαράγοντας ένα κλίμα αντιπαράθεσης των εργαζόμενων και των διαφόρων κοινωνικών ομάδων μεταξύ τους.

Επιχείρησαν να αναδείξουν ως κεντρική αιτία της κρίσης το δήθεν τεράστιο και σπάταλο δημόσιο τομέα, καθώς επίσης και τους δήθεν «υπέρογκες» αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων. Τα επίσημα στοιχεία όμως σχετικά με τον αριθμό και τις αμοιβές των δημοσίων υπαλλήλων, τα οποία η ίδια η κυβέρνηση παρουσίασε πρόσφατα, μέσα από τη μελέτη που ανέθεσε σε ιδιωτικές εταιρείες, είναι αποκαλυπτικά και καταρρίπτουν τους σχετικούς μύθους. Στη μελέτη αυτή αναφέρονται ως συμπεράσματα τα εξής :

Βέβαια αυτές τις βασικές διαπιστώσεις τα κυρίαρχα ΜΜΕ που διαμορφώνουν τις συνειδήσεις του κόσμου και η κυβερνητική προπαγάνδα, τις απέκρυψαν επιμελώς.

 (Με βάση τα στοιχεία της μελέτης ο συνολικός αριθμός των εργαζομένων στο Δημόσιο – εξαιρουμένων των Δημοσίων Επιχειρήσεων και ΔΕΚΟ – στις 1-1-2011 ανέρχεται σε 742.254, εκ των οποίων 384.652 ανήκουν στην κεντρική Διοίκηση, 35.505 στα ΝΠΔΔ (εκτός Νοσοκομείων), 93.194 στους ΟΤΑ Αʼ και Βʼ βαθμού, 164.764 στα Σώματα Ασφαλείας, κληρικοί και στρατιωτικοί, ενώ το σύνολο του έκτακτου προσωπικού είναι 52.303).

Όλη αυτή η γενικότερη προπαγάνδα, που δεν είναι καινούρια, αξιοποιεί βέβαια τις γνωστές παθογένειες και νοσηρές καταστάσεις στη λειτουργία της Δημόσιας Διοίκησης, αποσιωπά όμως τα αίτια που έχουν οδηγήσει σε αυτά τα φαινόμενα, τα οποία έχουν τις ρίζες τους στις βασικές πολιτικές του κομματισμού και του ρουσφετιού που ασκούν χρόνια οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. και με μεγάλη ευκολία τα ρίχνει όλα στον τελευταίο τροχό της αμάξης, τους υπαλλήλους. Αποσιωπά τις πρακτικές συνεχούς απαξίωσης και υποβάθμισης του δημοσίου που εφάρμοσαν όλα αυτά τα χρόνια.

Ο κεντρικός στόχος βέβαια είναι ένας :

Η παραπλάνηση της κοινωνίας, η απόκρυψη και η «νομιμοποίηση» στη συνέχεια των σχεδίων για κατάργηση του δημόσιου, δωρεάν και κοινωφελή χαρακτήρα των υπηρεσιών που πρέπει να παρέχει το κράτος.

Α) Η  ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΗ  ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ  ΣΤΗ  ΔΗΜΟΣΙΑ  ΔΙΟΙΚΗΣΗ 

Η κακοδαιμονία της Δημόσιας Διοίκησης δεν είναι βέβαια σημερινό φαινόμενο. Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι η Δημόσια Διοίκηση βρίσκεται από δεκαετίες σε βαθιά και γενικευμένη κρίση. Μια κρίση που αναπαράγεται και βαθαίνει, που αντανακλά το ξεπερασμένο πρότυπο οργάνωσης του κράτους, τις παθογένειες του ελληνικού πολιτικού συστήματος, τον στρεβλό τρόπο ανάπτυξης, αλλά κυρίως τις επιδιώξεις των κυβερνήσεων να εξυπηρετήσουν συμφέροντα ασυμβίβαστα με την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη του τόπου.

Τα κύρια χαρακτηριστικά της κρίσης της Δημόσιας Διοίκησης (συνεχής αποδιοργάνωση, χαμηλή αποδοτικότητα και κοινωνική αναποτελεσματικότητα, κομματικοποίηση και ρουσφέτι, πελατειακές σχέσεις, αναξιοκρατία, αδιαφάνεια, σπατάλη, διαφθορά, ανυπαρξία αξιολόγησης της κοινωνικής της αποτελεσματικότητας κ.ά.) αναλύονται σε κείμενο του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης και καταδεικνύεται πως οι κεντρικές κυβερνητικές πρακτικές χρόνων, έχουν οδηγήσει σε γενικευμένα και διαχρονικά νοσηρά φαινόμενα αδιαφάνειας και σκανδάλων που συνεχώς αναπαράγονται.

Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, αντί να λάβουν ουσιαστικά μέτρα για τη θεραπεία της κακοδαιμονίας που μαστίζει τη Δημόσια Διοίκηση, για τον εκδημοκρατισμό και τον εκσυγχρονισμό της, επιχείρησαν και επιχειρούν με πομπώδεις και μεγαλεπήβολες εξαγγελίες, την εφαρμογή επιφανειακών μέτρων «εκσυγχρονισμού» που δεν αντιμετωπίζουν όμως τα πραγματικά αίτια της κακοδαιμονίας της Δημόσιας Διοίκησης. Με τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές τους, με τη διαπλοκή πολιτικής και οικονομικής εξουσίας, την προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων σε βασικούς τομείς, λειτούργησαν όλα αυτά τα χρόνια με βασικούς πολιτικούς στόχους τον περιορισμό του κράτους και την εκχώρηση βασικών αρμοδιοτήτων του δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα, με αποτέλεσμα τη μεταφορά του κόστους βασικών κοινωνικών αγαθών (υγεία, παιδεία, ασφάλιση κλπ) από το κράτος στον πολίτη.

Σε μια τέτοια δομή και λειτουργία του κράτους, με τις ιδιαίτερες παθογένειες που προαναφέρθηκαν, επιχειρήθηκε να εφαρμοστεί και στη χώρα μας το μοντέλο της «Διακυβέρνησης», που υιοθετήθηκε σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο, με το οποίο η άσκηση των βασικών πολιτικών του νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού επικεντρώθηκε στη λογική και την επιδίωξη «του λιγότερου κράτους», όχι μόνο στο οικονομικό επίπεδο (ιδιωτικοποιήσεις), αλλά και στο πολιτικό με τη μεταφορά αρμοδιοτήτων σε υπερεθνικούς θεσμούς (εκτός πολιτικού και κοινωνικού ελέγχου) και την υποκατάσταση της πολιτικής από την τεχνοκρατική διαχείριση.

Β) ΟΙ  ΚΥΒΕΡΝΗΤΙΚΕΣ  ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ  ΚΑΙ  ΤΑ  ΜΝΗΜΟΝΙΑΚΑ  ΣΧΕΔΙΑ ΣΤΟ  ΧΩΡΟ  ΤΗΣ  ΔΗΜ.  ΔΙΟΙΚΗΣΗΣ

Η Κυβερνητική πολιτική αναπτύσσεται ταχύτατα σε όλα τα μέτωπα με πρωταρχικούς στόχους :

1.  Το ξεπούλημα  δημόσιας περιουσίας περίπου 50 δίς ? ως το 2015 με στόχο τα 15 δίς ? τα δύο πρώτα χρόνια όπως απαιτούν η Ε.Ε. και το Δ.Ν.Τ.. Για να ξεπεράσει τις αντιδράσεις που ξεσηκώθηκαν, παίζει επικοινωνιακά παιχνίδια και κρυφτούλι με τις λέξεις (δεν είναι «εκποίηση» είναι «αξιοποίηση ή μακροχρόνια μίσθωση», ή το «θεσμό επιφανείας»). Η ουσία όμως είναι πως η κυβέρνηση προετοιμάζει ένα αναλυτικό πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων για την πώληση δημόσιας περιουσίας και δημόσιων επιχειρήσεων, (σιδηρόδρομοι, οδικές μεταφορές, αεροδρόμια, επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας, παίγνια, ακίνητα κ.λ.π.). Ήδη οι διαδικασίες προωθούνται. Μέχρι το τέλος του μήνα  θα προσληφθούν σύμβουλοι για να προωθηθούν οι ιδιωτικοποιήσεις, ενώ η καταγραφή της ακίνητης περιουσίας αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί μέχρι τον Ιούνιο του 2011. Συγκεκριμενοποιήθηκε ο κατάλογος και το πλαίσιο των αποκρατικοποιήσεων. Επίσης προωθούνται – και μάλιστα με τη μέθοδο FAST TRACK – επεκτάσεις συμβάσεων παραχώρησης μεγάλων έργων, καθώς και η σύναψη νέων συμβάσεων παραχώρησης, ενώ συγκροτούνται ομάδες διοίκησης έργου «για την άρση των διοικητικών εμποδίων και την προώθηση αξιοποίησης συγκεκριμένων σημαντικών ακινήτων». Ήδη ιδρύθηκε η εταιρία «Ελληνικό Α.Ε.» με εξαίρεσή της από τις διατάξεις του δημοσίου τομέα.

2. Την πλήρη «αναδιοργάνωση» του Κράτους και της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.

Ο «Καλλικράτης» για τους ΟΤΑ προωθήθηκε εσπευσμένα για λόγους δημοσιονομικούς, χωρίς προηγουμένως να μελετηθεί και να σχεδιαστεί ταυτόχρονα ο αναγκαίος νέος επιτελικός ρόλος της Δημόσιας Διοίκησης, με έναν αυταρχικό τρόπο, διαιωνίζοντας τον συγκεντρωτισμό και τον κομματικό έλεγχο, χωρίς να εξασφαλίζει τους αντίστοιχους πόρους, επιχειρώντας να μετακυλίσει στην τοπική αυτοδιοίκηση τα βάρη που απορρέουν από τη συνταγματική υποχρέωση του κράτους για παροχή κοινωνικών αγαθών προς τους πολίτες, αντί δε για επαρκή και κατάλληλη στελέχωση των Υπηρεσιών προβλέπει απολύσεις εργαζομένων. Ο στόχος της εξοικονόμησης 1,1 δις. ? σε μια διετία δεν έχει να κάνει με το κτύπημα της σπατάλης και της διαφθοράς, ούτε την καλύτερη αξιοποίηση των διατιθέμενων πόρων, αλλά τον περιορισμό του προσωπικού χωρίς την παραμικρή μελέτη των αναγκών και τον αντιεπιστημονικό κανόνα της μιας πρόσληψης για κάθε πέντε αποχωρήσεις. Ήδη τα προβλήματα, κατά τη φάση υλοποίησης του νόμου με τους νέους «Καλλικρατικούς» Δήμους και τις Περιφέρειες, καθώς και με την κατάργηση των Νομαρχιών, είναι τεράστια κυρίως σε σχέση με τις αρμοδιότητες, τη στελέχωση και τους πόρους, με σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις ως προς την εξυπηρέτηση του πολίτη.

Τώρα η Κυβέρνηση επιχειρεί  το σχέδιο «Καλλικράτης στο κράτος».

Οι βαρύγδουπες εξαγγελίες της για «ποιοτική καταγραφή» της Δημόσιας Διοίκησης, «ορθολογική κατανομή και αξιοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού» κλπ, εντάσσονται σε ένα συνολικό σχέδιο «αναμόρφωσης του κράτους», υπό την εποπτεία του ΟΟΣΑ και των ξένων πολυεθνικών ελεγκτικών εταιρειών. Οι πολιτικές στοχεύσεις αυτού του σχεδίου συγκλίνουν στην περαιτέρω υποβάθμιση του Δημοσίου και ολοκλήρωση του παζλ της διάλυσης του κοινωνικού κράτους, των ιδιωτικοποιήσεων και των εκχωρήσεων σημαντικών αρμοδιοτήτων και λειτουργιών του Δημοσίου στον ιδιωτικό τομέα, του παραγκωνισμού του ελεγκτικού και παρεμβατικού ρόλου του κράτους και της ανάθεσής του σε ιδιωτικούς φορείς, της κατάργησης φορέων και Υπηρεσιών, των απολύσεων υπαλλήλων, του ξεπουλήματος της δημόσιας περιουσίας.

3. Την περαιτέρω συρρίκνωση του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ) που οδηγεί μεγάλο τμήμα των πόρων αυτών, καθώς και των ισχνών κοινοτικών κονδυλίων, στη συγχρηματοδότηση που απαιτείται για την εκτέλεση μεγάλων έργων με συμβάσεις παραχώρησης (μερικά από αυτά είναι των οδικών αξόνων) και όχι για τη χάραξη αυτόνομης πολιτικής επενδύσεων και υποδομών κοινής ωφέλειας. Επομένως το συρρικνωμένο και ήδη ουσιαστικά «υποθηκευμένο» ΠΔΕ θα λειτουργήσει ως τροχοπέδη σε οποιαδήποτε προοπτική αναπτυξιακής διαδικασίας που έχει ανάγκη ο τόπος. Ο ισχυρισμός της κυβέρνησης ότι προχωράει στην υλοποίηση έργων με τη μέθοδο των συμβάσεων παραχώρησης και τη μέθοδο των ΣΔΙΤ λόγω της ελλείψεως των απαραίτητων πόρων, είναι έωλος, δεδομένου ότι διαθέτει σε μετρητά και εγγυήσεις περίπου 100 δις ? στο ασύδοτο χρηματοπιστωτικό σύστημα, με την προοπτική μεταξύ των άλλων να χρηματοδοτήσουν τους ιδιωτικούς φορείς που συμμετέχουν που εκτελούν έργα με Συμβάσεις Παραχώρησης και με ΣΔΙΤ.

4. Την προώθηση απρογραμμάτιστων και δίχως την παραμικρή μελέτη αναδιαρθρώσεων, συγχωνεύσεων και καταργήσεων Υπηρεσιών, με βασικό στόχο την περικοπή των κοινωνικών δαπανών, την κατάργηση των δικαιωμάτων των εργαζόμενων και την ενίσχυση των ιδιωτών. Την προώθηση της ιδιωτικοποίησης βασικών ελεγκτικών μηχανισμών του κράτους (π.χ. φορολογικών κλπ) και το δραστικό περιορισμό βασικών αποκεντρωμένων λειτουργικών μονάδων (ΔΟΥ, παραρτήματα ΙΚΑ κλπ). Παράλληλα η διάσπαση Υπηρεσιών και το απίστευτο αλαλούμ με τις αρμοδιότητες μεταξύ των Υπουργείων επιτείνει τις συγχύσεις και τις επικαλύψεις, με προφανείς αρνητικές επιπτώσεις τόσο για την εξυπηρέτηση του πολίτη όσο και για την άσκηση του υπηρεσιακού έργου από τους υπαλλήλους.

5. Τη θεσμοθέτηση του λεγόμενου «νέου μισθολογίου» για το Δημόσιο, με στόχο την περαιτέρω μείωση των δαπανών μισθοδοσίας και τη θεσμική κατοχύρωση της μείωσης των αποδοχών και των συντάξεων στο Δημόσιο. Στην προπαγάνδα της βέβαια όπως φάνηκε έντονα από την πρόσφατη ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της σχετικής μελέτης ιδιωτικών γραφείων, όλα γίνονται στο όνομα της άρσης των υπαρκτών μισθολογικών ανισοτήτων στο Δημόσιο. Αποσιωπά όμως τα αποτελέσματα της μελέτης που αναφέρονται στο γεγονός ότι τόσο ο όγκος των Δ.Υ. όσο και το μισθολογικό κόστος είναι από τα μικρότερα ανάμεσα στις Ευρωπαϊκές χώρες. Η ουσία λοιπόν είναι οι πολιτικές λιτότητας να εφαρμόζονται στο διηνεκές. Όλα τα δημοσιεύματα μιλούν για περικοπή περίπου 3δίς που σημαίνει και νέα μείωση μεγαλύτερη του 15%. Πρέπει ακόμη να σημειώσουμε την τεράστια διόγκωση των ελλειμμάτων του ΤΠΔΥ και άλλων ασφαλιστικών ταμείων καθώς και των προβλημάτων του ΟΠΑΔ. Και νέες μειώσεις των συντάξεων (κυρίως των επικουρικών) είναι προ των πυλών. Για την αντιμετώπιση των προβλημάτων ρευστότητας των Ταμείων η κυβέρνηση που προωθεί λύσεις μεταφοράς αποθεματικών από άλλα ταμεία και πιέζει για δανειοδοτήσεις με υψηλά επιτόκια από τις Τράπεζες στις οποίες την ίδια στιγμή προσφέρει αφειδώς ζεστό χρήμα και εγγυήσεις.

6. Την περαιτέρω ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων στο Δημόσιο. Τη συνέχιση των απολύσεων σε πρώτη φάση εργαζομένων με ελαστικές σχέσεις εργασίας, και των συμβασιούχων οι οποίοι στην πλειονότητά τους καλύπτουν πάγιες ανάγκες. Αυτό σε συνδυασμό με το πάγωμα των προσλήψεων, έχει καταλυτικές επιπτώσεις στη λειτουργία της κρατικής μηχανής, κυρίως σε νευραλγικούς τομείς άσκησης κοινωνικής πολιτικής (νοσοκομεία, σχολεία κλπ).

Πρέπει να επισημάνουμε ότι η κυβερνητική πολιτική και τα μνημονιακά σχέδια στο χώρο του Δημοσίου θα σημάνουν την ουσιαστική διάλυση του δημοσίου, με ότι αυτό συνεπάγεται σε βάρος του πολίτη για την κάλυψη πάγιων κοινωνικών του αναγκών. Η χιονοστιβάδα των σαρωτικών αλλαγών που εξαγγέλλονται δεν έχουν πρόθεση να αντιμετωπίσουν τις παθογένειες ή δυσλειτουργίες της κρατικής μηχανής, ούτε να εξυπηρετήσουν τον πολίτη. Αντίθετα σχεδιάζονται και στοχεύουν να εξυπηρετήσουν μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα. Το Δημόσιο ξεπουλιέται, συρρικνώνεται και εξελίσσεται σε ένα μικρό διεκπεραιωτικό μηχανισμό προώθησης των επιχειρηματικών συμφερόντων, ο οποίος ταυτόχρονα – και σε αντιδιαστολή – συρρικνώνει τις κοινωνικές δαπάνες.

Γ) ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ  ΣΤΟΧΟΙ  ΤΟΥ  ΣΥΝ

Απέναντι σε αυτή τη λαίλαπα των σχεδιαζόμενων μέτρων, υπάρχει επιτακτική ανάγκη να αποκρουστεί η κυβερνητική πολιτική, Κρίσιμος και βασικός στόχος πρέπει να είναι η υπεράσπιση του κοινωνικού κράτους και του δημόσιου χαρακτήρα του και παράλληλα η παραγωγική ανασυγκρότηση της δημόσιας διοίκησης, με στόχο την διαφάνεια και την κοινωνική αποτελεσματικότητα.

Κομβικό σημείο είναι η ανάγκη ανατροπής ή έστω άμβλυνσης της αρνητικής εικόνας που έχει ο πολίτης για τους δημοσίους υπαλλήλους και το δημόσιο γενικότερα.

Πρέπει να επιδιωχθεί η συσπείρωση και η ενεργητική αντίσταση των εργαζομένων, η οικοδόμηση των απαραίτητων κοινωνικών μετώπων, η σφυρηλάτηση πολιτικών συμμαχιών και κοινών δράσεων με τις δυνάμεις της αριστεράς, καθώς και των τμημάτων της ριζοσπαστικής σοσιαλδημοκρατίας που απεγκλωβίζονται από το ΠΑΣΟΚ.

Τονίζουμε ότι δεν υπερασπιζόμαστε τη σημερινή κατάσταση της Δημόσιας Διοίκησης, η οποία λειτουργεί ανασταλτικά σε κάθε απόπειρα ανασυγκρότησης και εκσυγχρονισμού της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας.

Αντίθετα υποστηρίζουμε ότι η αναβάθμιση και ριζική αλλαγή της Δημόσιας Διοίκησης αποτελεί αδήριτη ανάγκη. Ο ανασχεδιασμός της Δημόσιας Διοίκησης, για να είναι ουσιαστικός και να έχει πραγματικά αποτελέσματα, προϋποθέτει τη ριζική εξάλειψη των ενδημικών προβλημάτων της. Η Δημόσια Διοίκηση χρειάζεται μια δημοκρατική μεταρρύθμιση με την πάταξη του κομματισμού και των πελατειακών σχέσεων, την καθιέρωση της αξιοκρατίας, την αναβάθμιση και ενίσχυση του δημόσιου και κοινωνικού χαρακτήρα των δημοσίων υπηρεσιών, την πάταξη της διαφθοράς και της σπατάλης, την αύξηση και ιεράρχηση της κατανομής  των πόρων για την αποτελεσματική τους λειτουργία, για να μπορέσει ο δημόσιος τομέας να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης και οι δημόσιες υπηρεσίες να ικανοποιούν τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου.

Πολιτική Γραμματεία του Συνασπισμού