Ξεκινώντας την παρέμβαση μου για τα προβλήματα της Αυτοδιοίκησης και τις γενικές κατευθύνσεις του για τη νέα περίοδο, θεωρώ απαραίτητο να καταθέσω ένα βασικό περίγραμμα των απόψεων μας.
Σύμφωνα με τη θεώρηση μας πυρήνας δημιουργίας των λειτουργικών και πολιτικών προβλημάτων της Αυτοδιοίκησης και συνακόλουθα της Ελληνικής κοινωνίας – πέραν επιμέρους ιδεολογικών πολιτικών επιλογών, των εκάστοτε κυβερνήσεων –είναι το υπερσυγκεντρωτικό γραφειοκρατικό καπιταλιστικό κράτος, με τις πελατειακές δομές και τα διαπλεκόμενα δίκτυα συμφερόντων.
Η Αυτοδιοίκηση για μας, ως ανανεωτική, ριζοσπαστική και οικολογική Αριστερά αποτελεί τον εγγύτερο προς τους πολίτες δημοκρατικό θεσμό διοίκησης , τον δεύτερο πυλώνα του πολιτικοδιοικητικού μας συστήματος. Αποτελεί δηλαδή, διακριτό επίπεδο άσκησης και διαχείρισης κομματιού ευθύνης της διακυβέρνησης, που πρέπει να έχει συμμετοχή στον αναγκαίο δημοκρατικό προγραμματισμό και οφείλει να επιδιώκει κάθε φορά τη μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των πολιτών και των φορέων τους στη λήψη των αποφάσεων της. Απ΄ αυτή την σύγκρουση με τα συγκεντρωτικά κέντρα αποφάσεων της κρατικής κομματικής γραφειοκρατίας ,για την άσκηση και διαχείριση κομματιού εξουσίας - λόγω της άμεσης καθολικής δημοκρατικής νομιμοποίησης των αποφάσεων της, βάση των αρχών της εγγύτητας, της επικουρικότητας και της τοπικής αυτονομίας –πηγάζει και ο κινηματικός και διεκδικητικός χαρακτήρας της Αυτοδιοίκησης, που φυσικά δεν αναιρεί ,τουναντίον ενισχύει ,τον θεσμικά ,δημοκρατικά νομιμοποιημένο, διοικητικό και αναπτυξιακό χαρακτήρα της.
Για να γίνει κατανοητό, οι Αυτοδιοικητικοί θεσμοί δεν είναι συνδικαλιστικά όργανα που διεκδικούν μόνο καλύτερους όρους άσκησης εξουσίας από άλλους, είναι οι ίδιοι φορείς άσκησης εξουσίας και γι αυτό δεν μπορεί και δεν πρέπει να υποκαθιστούν ούτε να ταυτίζονται με τα τοπικά κινήματα, αλλά να στέκουν αρωγοί, να τροφοδοτούν και να τροφοδοτούνται από την δράση τους.
Αυτή η δημοκρατική αντίληψη, της αποκέντρωσης με αυτοδιοίκησηση και συμμετοχή των πολιτών, καθιστά απαραίτητη τη συμμετοχή των αιρετών οργάνων της σε όλα τα επίπεδα σχεδιασμού και εφαρμογής της ανάπτυξης, τοπικά, περιφερειακά, εθνικά, ευρωπαϊκά.
Με βάση αυτή την αντίληψη τοποθετούμαστε για την ανάγκη επιτελικού κράτους – αιρετής περιφέρειας, με αποκεντρωμένους αιρετούς θεσμούς τις νομαρχίες, - ισχυρούς ΟΤΑ. Αυτοδιοικητικούς θεσμούς δηλ., με πολιτική και οικονομική ισχύ.
Γι΄ αυτή τους την ισχύ απαιτούμε άμεση, εκλογικά, δημοκρατική νομιμοποίηση (αιρετή περιφέρεια και νομαρχιακά συμβούλια, δημοτικά και τοπικά συμβούλια) και μάλιστα με το σύστημα της απλής αναλογικής. Όχι μόνο για την καλύτερη καταγραφή δυνάμεων αλλά κυρίως γιατί ενθαρρύνει την συμμετοχή των πολιτών, την ανάληψη ευθυνών και ιδιαίτερα γιατί διασφαλίζει διαφάνεια και πολιτικό δημοκρατικό έλεγχο, που μαζί με την ενίσχυση των συλλογικών θεσμικών οργάνων, αποτελεί το καλύτερο μέτρο καταπολέμησης της διαπλοκής και της διαφθοράς, που ενδημεί στο πολιτικοδιοικητικό σύστημα της χώρας. Η απάντηση στην πολιτική διαφθορά δεν είναι περισσότεροι νόμοι και δικαστικοί έλεγχοι, είναι διαφάνεια με βάθεμα της αποκέντρωσης και της δημοκρατίας.
Με αυτή την αντίληψη εναντιωθήκαμε στον νεοσυγκεντρωτισμό του «Καλλικράτη», και δυστυχώς επιβεβαιωνόμαστε. Είναι φανερό πλέον ότι αποτελεί το όχημα ,που με το πρόσχημα του Μνημονίου, επιδιώκεται ο οικονομικός στραγγαλισμός της Αυτοδιοίκησης , από την ανεπάρκεια πόρων αλλά και την μεταφορά αυξημένων αρμοδιοτήτων που θα οδηγήσουν σε υπερφορολόγηση και μερική ιδιωτικοποίηση υπηρεσιών. Κατάσταση που επιδεινώνουν η νομοτεχνική και επιχειρησιακή του προχειρότητα, ο πρόδηλα εκλογικοκεντρικός χωροταξικός σχεδιασμός του.
Ως Αριστερά απαιτούμε η Αυτοδιοίκηση, ο εν δυνάμει φορέας της τοπικής και περιφερειακής ανάπτυξης, να έχει δημοκρατική συμμετοχική λειτουργία, πολιτικές και δράσεις, κοινωνικής αλληλεγγύης και αειφόρου ανάπτυξης.
Γι΄ αυτό επιδιώκουμε την ριζική φορολογική μεταρρύθμιση με ανακατανομή πόρων υπέρ της Αυτοδιοίκησης, δυνατότητα επιβολής «πράσινης» τοπικής φορολογίας σε οχλούσες χρήσεις, χωρίς επιβολή νέων φόρων και με ελαχιστοποίηση των τοπικών εισφορών των πολιτών. Επιδιώκοντας πάντα το υψηλότερο επίπεδο ποιότητας κοινωνικών υπηρεσιών και παροχών σε όλους τους κατοίκους της χώρας, κι΄ αυτό απαιτεί σταθερές και μόνιμες σχέσεις εργασίας, που αποτελούν και κεντρική επιλογή μας.
Αυτό σημαίνει ότι η Αυτοδιοίκηση πρέπει να έχει δικαίωμα επιβολής φόρων και αντισταθμιστικών τελών, για χρήσεις, λειτουργίες και περιβαλλοντική επιβάρυνση, κερδοσκοπικών φορέων (τραπεζών, SuperMarkets, Ξενοδοχείων, βιομηχανιών κλπ.) και αυτό δεν είναι φορομπηχτική πολιτική.
Επειδή ακριβώς οι δαπάνες της Αυτοδιοίκησης έχουν κατ΄ εξοχήν – παρά τις τυχόν αστοχίες και τα επιμέρους φαινόμενα κακοδιαχείρισης και διασπάθισης – αναπτυξιακό και κοινωνικό χαρακτήρα, υπέρ μάλιστα των φτωχότερων κοινωνικών στρωμάτων, είναι τουλάχιστον αφελές να χαρακτηρίζεται «άντρο του νεοφιλελευθερισμού», όταν με το 5,5% των Δημόσιων Δαπανών υλοποιεί το 30% του Εθνικού Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Αποτελεί μάλιστα την μοναδική πρακτικά, εστία αντίδρασης στη γενικευμένη τάση εμπορευματοποίησης και ιδιωτικοποίησης των κοινωνικών υπηρεσιών.
Νεοφιλελεύθερη είναι η επιλογή των κυβερνήσεων που με τη συνεχή μείωση του ΠΔΕ, την εγκατάλειψη της κρατικής συμμετοχής στα δημόσια και δημοτικά έργα μεγάλης κλίμακας, προωθούν και καθοδηγούν την Αυτοδιοίκηση στην κάλυψη της κυβερνητικής απουσίας με ΣΔΙΤ. Μια τέτοια γενικευμένη, άκρως επικίνδυνη, αντίληψη μας έχει βρει και θα μας βρει ξανά αντιμέτωπους.
Παράλληλα, ζητάμε την κατάργηση των κρατικών αναπτυξιακών περιφερειών και το πέρασμα της διαχείρισης των πόρων του ΕΣΠΑ 2007 – 2013 στην αιρετή περιφέρεια, για την καλύτερη κατανομή και απόδοση των κοινοτικών πόρων, που παραμένουν τουλάχιστον για τα επόμενα 5 χρόνια το βασικό χρηματοδοτικό αναπτυξιακό εργαλείο της περιφέρειας αλλά και των πόλεων.
Με την αντίληψη της αειφόρου ανάπτυξης, με κοινωνική και χωρική συνοχή, επιδιώκουμε άμεσα την ψήφιση ενός νέου Εθνικού Χωροταξικού Σχεδίου που θα κατοχυρώνει με το Δασολόγιο και το κτηματολόγιο, τον φυσικό και πολιτιστικό πλούτο της χώρας, αποτρέποντας την εμπορευματοποίηση του, που θα διασφαλίζει την γεωργική γη, θα απαγορεύει την εκτός σχεδίου δόμηση, θα μειώνει τους οικοδομικούς συντελεστές και θα συγκροτεί χωροταξικά «συμπαγείς» αλλά αναπτυξιακά «ανοικτές πόλεις», που η λειτουργία τους θα διευκολύνει την πρόσβαση και την παραμονή του πληθυσμού στην ενδοχώρα, ιδιαίτερα στους ορεινούς όγκους και τα νησιά.
Ένα χωροταξικό που θα ανατρέπει το υδροκεφαλικό μοντέλο ανάπτυξης. θα θέτει σε προτεραιότητα την ισόρροπη περιφερειακή και ενδοπεριφερειακή ανάπτυξη, τα δημόσια μέσα μαζικής μεταφοράς και σταθερής τροχιάς, την βιώσιμη διαχείριση των απορριμμάτων με επίκεντρο την ανακύκλωση στην πηγή, την ανάπτυξη των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Οι σύγχρονες πόλεις ιδιαίτερα, αλλά και οι αγροτικές περιοχές, αντιμετωπίζουν, από τα αποτελέσματα των νεοφιλελεύθερων πολιτικών, έντονα φαινόμενα φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού, ρατσισμού και ξενοφοβίας, λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης μεταναστών.
Αν θεωρούμε αυτονόητη προτεραιότητα μας σε συνθήκες συστημικής καπιιταλιστικής κρίσης, την αντιμετώπιση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού που επιδεινώνονται από τις Μνημονιακές επιλογές, πρέπει εξίσου προφανώς και αυτονόητα να είναι προτεραιότητα μας – παρά το βάρος υπαρκτών τοπικών συγκρούσεων και εστιών έντονης παραβατικότητας – η προάσπιση των ανθρώπινων και πολιτικών δικαιωμάτων των μεταναστών. Η διεθνιστική, ανθρωπιστική πλευρά της Αριστεράς δεν κρίνεται σε στιγμές ευκολίας αλλά δυσκολίας. Η στάση μας στον αγώνα των 300, της Υπατίας αποτελεί παρακαταθήκη. Στο δίλημμα δημοκρατία ή ασφάλεια, οφείλουμε όχι μόνο να απαντήσουμε αλλά και να πράξουμε, για δημοκρατία με όρους σεβασμού και ασφάλειας για όλους, με προτεραιότητα την κοινωνική ενσωμάτωση και όχι την καταστολή. Με κατανόηση μεν αλλά όχι χάϊδεμα όλων των συμπεριφορών, από όλες τις πλευρές.
Σ΄ αυτό το πλαίσιο, μιας ολιστικής αντίληψης για την Αυτοδιοίκηση, η δράση των Αυτοδιοικητικών του ΣΥΝ - προσπαθώντας παρ΄ότι δεν το επιτυγχάνουν πολλές φορές – για την ενεργοποίηση των πολιτών αλλά και την κάλυψη των καθημερινών αναγκών των περιοχών τους, είναι ιδιαίτερα πλούσια
Από θέση διοίκησης – σχεδόν αποκλειστικά οι σύντροφοι και συντρόφισσες του Α βαθμού, λόγω αριθμού και πολυετούς παράδοσης – Διεκδίκησαν και κατοχύρωσαν ελεύθερους χώρους, υπερασπίστηκαν παραλίες και ορεινούς όγκους, ανάπλασαν υποβαθμισμένες περιοχές, απέτρεψαν περιβαλλοντικές υποβαθμίσεις και επιβαρύνσεις. Δημιούργησαν πρωτοπόρες κοινωνικές δομές και υπηρεσίες, πρωτοπόρες αναπτυξιακές πρωτοβουλίες , έσωσαν και ανέδειξαν την ιστορική μνήμη των πόλεων, στήριξαν την πολιτισμική μας παράδοση και δημιουργία, ενθάρρυναν την λαϊκή συμμετοχή, αποπειράθηκαν διαδικασίες συμμετοχικού προϋπολογισμού, προστάτεψαν τα δικαιώματα των μεταναστών, συγκρούσθηκαν με οργανωμένα συμφέροντα για την λειτουργία και ζωή των περιοχών τους. Προσπάθησαν να υπερβούν – και το κατάφεραν τις περισσότερες φορές- την τρέχουσα διαχείριση.
- Από θέσεις αντιπολίτευσης όπου υπήρξαν συγκροτημένες Αυτοδιοικητικές κινήσεις μας, που δυστυχώς δεν είναι πάρα πολλές, έκαναν αισθητή την παρουσία τους στα κινήματα γειτονιάς και πόλης, σε δράσεις και διεκδικήσεις περιβαλλοντικές προστασίας , ενέργειες ενάντια στον κοινωνικό αποκλεισμό και τον ρατσισμό. Με προτάσεις, απόψεις και ακτιβίστικες δράσεις για τον πολεοδομικό και αναπτυξιακό σχεδιασμό των περιοχών τους. Αποτέλεσαν και αποτελούν τοπικά, Νομαρχιακά και Περιφερειακά πλέον, σημεία αναφοράς .
Σαν ΣΥΝ οφείλουμε να ξεπεράσουμε τις αδυναμίες και τις ελλείψεις που παρουσιάσαμε. Ιδιαίτερα πρέπει να αποκατασταθεί η σύνδεση και άμεση ενημέρωση με την περιφέρεια, δυστυχώς πάσχουμε και εμείς από Αθηνοκεντρισμό. Η οργανωτική δομή του κόμματος πρέπει να αντιστοιχηθεί με την νέα διοικητική δομή της χώρας και το τμήμα αντίστοιχα να συγκροτήσει περιφερειακά κλιμάκια μεικτά 1ου και 2ου βαθμού.
Οφείλουμε να λειτουργήσουμε και να ανασυγκροτήσουμε παντού τις τοπικές αυτοδιοικητικές μας κινήσεις με όρους προγραμματικής ηγεμονίας, επιδιώκοντας την συμμετοχή των ενεργών πολιτών, πρωτοβουλιών και σχημάτων των τοπικών κοινωνιών και όπου υπάρχουν των δυνάμεων του ΣΥΡΙΖΑ, της Δημοκρατικής Αριστεράς, των Οικολόγων και δυνάμεων που αποδεσμεύονται από τα αριστερά του ΠΑΣΟΚ
. Να αξιοποιήσουμε το πλούσιο δυναμικό που διαθέτουν, να διασφαλίσουμε όρους ουσιαστικής συζήτησης και συμβολής του στην επεξεργασία των θέσεων μας σε θεσμικά, οικονομικά και αναπτυξιακά θέματα, σε προβλήματα κοινωνικής και οικολογικής πολιτικής. Οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν δυνατότητες που πρέπει να αξιοποιήσουμε.
Σʼ αυτήν την προσπάθεια πέραν της ανασυγκρότησης του τμήματος , την πανελλαδική δικτύωση του , την διάρθρωση της Γραμματείας σε δυο κλιμάκια (τοπικό, περιφερειακό) θα πρέπει να εστιάσουμε σε τρία σημεία:
* Προγραμματική επεξεργασία βάθους, ανάδειξη και αντιμετώπιση των περιφερειακών και τοπικών ,προβλημάτων και δυνατοτήτων, με την μεγαλύτερη δυνατή κοινωνική συμμετοχή. Οφείλουμε να επιδιώξουμε την ουσιαστική συμμετοχή των κοινωνικών φορέων και των τοπικών κινημάτων των πολιτών στην διαμόρφωση και διεκδίκηση εναλλακτικών τοπικών πολιτικών (συμμετοχικός προϋπολογισμός, δημοκρατική/συμμετοχική λειτουργία των δημοτικοπεριφερειακών επιτροπών -δηλ. εκπροσώπηση ΜΚΟ, τοπικών φορέων, μεταναστών κλπ. -, διαχείριση ελεύθερων κοινόχρηστων χώρων, εναλλακτική διαχείριση απορριμάτων, ανανεώσιμα ενεργειακά μοντέλα, χρήσεις γης, δίκτυο τοπικών συγκοινωνιών, τοπικά σχέδια βιώσιμης κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης, απασχόλησης κλπ.) Αξιοποιώντας και τις δυνατότητες του υφιστάμενου θεσμικού πλαισίου (Δημοτική επιτροπή διαβούλευσης, τοπικές συνελεύσεις, τοπικά δημοψηφίσματα κλπ). Διευρύνοντας τους αποδέκτες και αναβαθμίζοντας τις υπάρχουσες κοινωνικές δομές, δημιουργώντας νέες για την κάλυψη των ολοένα και αυξανόμενων κοινωνικών αναγκών (κοινωνικό παντοπωλείο, στήριξης αστέγων, τοξικοεξαρτημένων, θυμάτων ενδοοικογενειακής βίας, μεταναστών κλπ) .Η εφαρμογή μιας τέτοιας πολιτικής σηματοδοτεί ουσιαστικά την αριστερή παρέμβαση στον αυτοδιοικητικό χώρο.
* Απολογισμός και ανάδειξη της αυτοδιοικητικής δουλειάς στην τοπική κοινωνία, όχι μόνο προεκλογικά αλλά με καθιέρωση τακτών συλλογικών διαδικασιών. Απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχίας, η μεγαλύτερη δυνατή συμμετοχή των μελών και των φίλων του κόμματος και των παρατάξεων, που δρουν οι δυνάμεις μας, σε μια προσπάθεια καταγραφής αδυναμιών και επιτυχιών, ελλείψεων και βελτιώσεων στα προγράμματα, στις παρεμβάσεις και στις δράσεις των αυτοδιοικητικών μας κινήσεων. Ο ανοικτός διάλογος και τα συμπεράσματα που θα προκύψουν, θα αναδείξουν την μέχρι τώρα δουλειά μας και θα προσδιορίσουν την παραπέρα πορεία των αυτοδιοικητικών παρατάξεων.
* Συγκρότηση τώρα νέων τοπικών αυτοδιοικητικών κινήσεων όπου δεν υπάρχουν. Άμεσα, με ολοκληρωμένο πρόγραμμα και συμμετοχή ενεργών πολιτών και δραστήριων τοπικών ομάδων. Η συγκρότηση κινήσεων «τελευταίας στιγμής» μας καθιστούν αφερέγγυους στις τοπικές κοινωνίες, αποδυναμώνουν τον αυτοδιοικητικό μας λόγο και συχνά αποτελούν «θερμοκήπια παραγοντισμού».
ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΠΙΡΜΠΑΣ
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS