- Βλέπουμε έναν διάχυτο εκνευρισμό στους κυβερνητικούς κόλπους που εκδηλώνεται με μεγάλη συχνότητα. Χθες είχαμε δύο εκφάνσεις αυτού του εκνευρισμού, τους λεονταρισμούς από τη μία του κ. Λοβέρδου και τις επιθέσεις του κ. Πεταλωτή προς τον κ. Τσίπρα μόνο και μόνο επειδή ζητήθηκαν τα πρακτικά της μυστικής σύσκεψης στο Λουξεμβούργο. Είναι αυτά απτά δείγματα κατάρρευσης του κυβερνητικού οικοδομήματος;…
Και να προσθέσω κι ένα τρίτο, τις δηλώσεις της κας Διαμαντοπούλου, οι οποίες κινούνταν στο ίδιο πλαίσιο.
Αναμφίβολα, ανεξάρτητα σε ποιους σχεδιασμούς εντάσσονται οι χθεσινές δηλώσεις του κ. Λοβέρδου και της κας Διαμαντοπούλου, εννοώ προσωπικούς ή γενικότερους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, πρώτα απ΄ όλα αποτελούν μια ομολογία αποτυχίας, αναδεικνύουν το μπλοκάρισμα της κυβέρνησης αυτή τη στιγμή. Θάλεγε κανείς με μία φράση ότι είναι ο επικήδειος της πολιτικής του μνημονίου μετά από ένα χρόνο. Το πρώτο στοιχείο είναι αυτό.
Το δεύτερο είναι ότι γίνεται μια προσπάθεια να ξαναστηθεί ένα σκηνικό παρόμοιο μ΄ αυτό πριν μπούμε στο μνημόνιο, όπου, να τεθούν βέβαια με άλλα χρώματα αυτή τη στιγμή και πιο ξεθωριασμένο, διλήμματα του τύπου, χρεοκοπία ή νέο μνημόνιο. Εκβιαστικά διλήμματα, αποσκοπώντας ενδεχομένως και να δημιουργηθεί και μια εικονική πλειοψηφία -αναφέρομαι στην πρόταση του κ. Λοβέρδου για τις 180 ψήφους- στο επίπεδο εκείνο του Κοινοβουλίου.
Η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Η πολιτική αυτή τη στιγμή του μνημονίου είναι οικτρά μειοψηφική μέσα στην κοινωνία και οποιαδήποτε προσπάθεια διαμόρφωσης συναινέσεων είναι σε πλήρη αναντιστοιχία με τη διάθεση του κόσμου.
Νομίζω λοιπόν ότι αυτό σε καμιά περίπτωση δεν μπορεί, όσες δηλώσεις κι αν γίνουν, όποια εκβιαστικά διλήμματα και να υπάρξουν, έχοντας πια την εμπειρία μιας καθολικής αποτυχίας του μνημονίου, να έχει οποιαδήποτε αποδοχή από τον κόσμο.
- Αναφερθήκατε στην αποτυχία του μνημονίου.. Κυοφορούνται νέα μνημόνια ή υποθήκευση της δημόσιας περιουσίας και το Σύμφωνο για το Ευρώ που θεσμοθετεί τη λιτότητα αορίστου χρόνου στις χρεωμένες χώρες. Μέχρι τώρα μιλούσατε για έναν εναλλακτικό δρόμο.. Μήπως κινδυνεύουμε να μείνουμε χωρίς άλλους δρόμους μ΄ αυτές τις επώδυνες αλλαγές που έρχονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο μπαίνει φραγμός σε οποιονδήποτε άλλο δρόμο;…
Νομίζω ότι ακριβώς επειδή οι κυοφορούμενες αλλαγές αποτελούν μια δογματική εμμονή στην ίδια αντίληψη που έχει αποτύχει πλήρως, καθιστούν αναγκαία ακόμα πιο πολύ την αναζήτηση των άλλων δρόμων. Ακόμα και να μην είναι κάτι ορατό, και μόνο και μόνο η αποτυχία σε όλα τα επίπεδα αυτών των επιλογών, καθιστούν την ανάγκη έστω και να πειραματιστούμε. Αλλά δεν είναι όμως αυτό. Δεν βρισκόμαστε νομίζω σ΄ αυτό το σημείο.
Αυτόν τον έναν χρόνο των αρνητικών εμπειριών και των δυσκολιών νομίζω ότι έχουν ωριμάσει εναλλακτικές πολιτικές που θέτουν επί τάπητος πια την ανάγκη δομικών αλλαγών στην ίδια την ευρωζώνη, στον τρόπο που λειτουργεί η ευρωζώνη, αλλαγές που έχουν να κάνουν πια συνολικά με το σημερινό ευρωπαϊκό εποικοδόμημα. .. Είναι ορατό και κατανοητό από παντού πλέον ότι μιλάμε για μια οικονομική κρίση συνολικά της Ευρώπης και βλέπετε πόσο αλληλένδετες πια είναι οι επιλογές και οι οικονομίες μεταξύ τους. Δεν υπάρχει αυτή τη στιγμή η δυνατότητα χειρουργικών επεμβάσεων στην Ευρώπη, όπου ο υπόλοιπος υγιής ευρωπαϊκός κορμός θα μείνει ανέγγιχτος. Ή η Ευρώπη θα μπορέσει να ξεπεράσει -κι αυτό δεν μπορεί να γίνει με τις σημερινές νεοφιλελεύθερες κατευθύνσεις- τη σημερινή κρίση, να ανοίξουν άλλες επιλογές ή αλλιώς είναι καταδικασμένη να οδηγηθεί στο βάθεμα της κρίσης και οι φυγόκεντρες δυνάμεις να πολλαπλασιαστούν με αβέβαιο πλέον το μέλλον της.
- Σε αλληλένδετες οικονομίες, όπως είπατε, πρέπει ίσως να γίνει και αλληλένδετο το αίτημα για δημοψήφισμα σε σχέση με το Σύμφωνο για το Ευρώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο,,
Νομίζω ότι κι εδώ έχει και μια σημασία και η χθεσινή συνέντευξη Τύπου και πρωτοβουλία που δόθηκε από την Επιτροπή. Το θέμα πια του δημοψηφίσματος του ευρώ αποτελεί, πέρα από ένα δημοκρατικό αίτημα, αναδεικνύει και μια άλλη αντίληψη για το πώς θα πρέπει να απαντάμε απέναντι στα τεράστια και μεγάλα προβλήματα, πώς θα πρέπει το ίδιο το πολιτικό σύστημα να επιζητά τη νομιμοποίηση, τη γνώμη της κοινωνίας.
Και θέλω να το βάλω σε αντιδιαστολή με τις απόψεις που αυτή τη στιγμή υφέρπουν για κυβέρνηση τεχνοκρατών, που είναι ακριβώς μια άλλη αντίληψη. Δηλαδή μια κυβέρνηση αριστοκρατών τεχνοκρατών η οποία, ερήμην της πολιτικής, θα έρθουν να σώσουν την Ελλάδα ή την Ευρώπη κατ΄ επέκταση από τη βαθιά οικονομική κρίση. Αυτά είναι αστεία πράγματα.
- Έχει απήχηση στις δημοσκοπήσεις αυτό που λέτε και είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό. Προφανώς δεν ξέρει ο κόσμος τι κομίζουν οι τεχνοκράτες…
Η κάθε κυβέρνηση έχει τους τεχνοκράτες της, αλλά οι ειδικοί και οι τεχνοκράτες υλοποιούν συγκεκριμένες πολιτικές επιλογές. Κι αυτές είναι που κρίνονται και απορρίπτονται ή δεν απορρίπτονται από τις κοινωνίες. Δεν μπορούμε λοιπόν να υποκαταστήσουμε αυτή τη στιγμή με ένα ιδιότυπο καθεστώς νέας αριστοκρατίας τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κι αυτό είναι αρκετά επικίνδυνο για την ίδια την ουσία της δημοκρατίας στην Ευρώπη.
Μ΄ αυτή την έννοια και η πρόταση για το δημοψήφισμα αποκτά έναν κατεπείγοντα χαρακτήρα. Αλλά και συνολικά πια αυτή τη στιγμή, απέναντι στο σημερινό αδιέξοδο, υπάρχει η ανάγκη της νομιμοποίησης της κυβερνητικής επιλογής, των επιλογών της, της αξιολόγησης τελικά από την ίδια την κοινώνα αυτού του ενός χρόνου αποτυχιών και αδιεξόδου. Και μ΄ αυτή την έννοια οι εκλογές είναι το λιγότερο που μπορούμε αυτή τη στιγμή να ζητήσουμε.
- Να έρθουμε λίγο σ΄ αυτό.. Στις δημοσκοπήσεις ο χώρος δείχνει να σταθεροποιεί άνετα κοινοβουλευτικά ποσοστά, δεν το αμφισβητεί κανείς αυτό.. Η παρουσία ωστόσο του νεοσύστατου κόμματος του κ. Δημαρά προκαλεί εμπόδια στη στρατηγική του πολιτικού σας χώρου να έρθει πιο κοντά στον κόσμο του ΠΑΣΟΚ που αντιμάχεται το μνημόνιο;…
Θα ήθελα να κάνω μια παρατήρηση κατ΄ αρχήν. Γιατί ο κ. Δημαράς εμφανίστηκε τώρα στις δημοσκοπήσεις και δεν είχε μπει σε προηγούμενες; Αυτό είναι ένα στοιχείο το οποίο πρέπει να το αξιολογήσουμε. Το δεύτερο είναι το εξής, ότι αυτή τη στιγμή το στοιχείο το οποίο εδραιώνεται πλέον όλο το τελευταίο διάστημα είναι ότι η μεγάλη πλειοψηφική δύναμη είναι ο κόσμος, ένας πολύμορφος και αντιφατικός κόσμος μιας στάσης παθητικής αντίστασης απέναντι στα πράγματα. Εννοώ τον κόσμο του δεν ξέρω, δεν απαντώ, δεν έχω αποφασίσει, κανένα κόμμα. Αυτός είναι ένας πολιτικός χώρος πια από μόνος του. Δεν εκφράζει μια αδιαφορία, όπως σε άλλες εποχές, απέναντι στα πολιτικά πράγματα. Έχει ένα στοιχείο μιας αρνητικής πολιτικής τοποθέτησης απέναντι στα τεκταινόμενα. Και νομίζω ότι η μεγάλη πρόκληση για τη δικιά μας αριστερά είναι πώς αυτή η παθητική στάση αντίστασης θα μετατραπεί σε μια ενεργητική παρέμβαση του κόσμου στα τεκταινόμενα,.
Το τρίτο στοιχείο που θάθελα να πω -και το είπατε κι εσείς στην ερώτησή σας- είναι ότι πράγματι ο χώρος της ριζοσπαστικής αριστεράς, σε όλες τις δημοσκοπήσεις, τουλάχιστον με τον καινούργιο χρόνο εμφανίζει σταθερά σημάδια επανασυσπείρωσης και ανοδικής τάσης. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, έχοντας υπόψη ότι η προηγούμενη χρονιά ήταν μια πολύ δύσκολη χρονιά, με μια διάσπαση του βασικού κορμού του χώρου της ριζοσπαστικής αριστεράς, εννοώ του Συνασπισμού, με τη δημιουργία της Δημοκρατικής Αριστεράς και την αποχώρηση των πρώην συντρόφων μας της ανανεωτικής πτέρυγας, αλλά και με την πολύ τραυματική και διχαστική εμπειρία των προηγούμενων δημοτικών και περιφερειακών εκλογών.
Νομίζω ότι γίνονται βήματα ουσιαστικά και επανασυσπείρωσης, έτσι ώστε να υπάρξει μια ενωτική παρουσία του χώρου μας, η οποία, πέρα από διαγκωνισμούς και βολονταρισμούς, θα δημιουργήσει μια αυτοπεποίθηση και θα διαμορφώσει έναν πολιτικό λόγο ο οποίος θα; συσπειρώνει έναν ευρύτερο κόσμο.
To Γραφείο Τύπου