Στην αδιαμφισβήτητη σημασία και σημαντικότητα της πρόληψης αλλά και στο έργο που επιτελούν τα Κέντρα Πρόληψης της χρήσης εξαρτησιογόνων ουσιών αναφέρθηκε κυρίως η βουλευτής Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ Ηρώ Διώτη, στο πλαίσιο της συζήτησης της πρότασης νόμου που είχε καταθέσει το Δεκέμβριο ο ΣΥΡΙΖΑ, με θέμα τη «Διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης της Χρήσης Εξαρτησιογόνων Ουσιών» και η οποία συζητήθηκε σήμερα.
Χαρακτηρίζοντας υποβαθμισμένη τη συζήτηση και ειρωνικό ότι γίνεται 3 ημέρες πριν την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών (26 Ιουνίου), αναφέρθηκε σε περσινές δεσμεύσεις του Πρωθυπουργού, προσθέτοντας ότι «μόνο ως εμπαιγμό μπορούμε να εκλάβουμε το ότι ο ΟΚΑΝΑ καθώς και το ΚΕΘΕΑ περιλαμβάνονται στους 85 φορείς που φιγουράρουν πρώτοι στη λίστα των συγχωνεύσεων και καταργήσεων».
Δεν παρέλειψε να τονίσει ότι η αυριανή (24/6) απεργία των εργαζομένων στα Κέντρα Πρόληψης θέτει ως κύρια αιτήματα αυτά που βάζει και ο ΣΥΡΙΖΑ στην π/ν, «την χρηματοδότηση των δομών, συμβάσεις, αμοιβές και εργασιακά δικαιώματα που σέβονται τους εργαζόμενους και τους αποδέκτες των υπηρεσιών, προσλήψεις προσωπικού, ακύρωση των σεναρίων συρρίκνωσης των δομών κι απολύσεων και τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, ιδρυτικό νόμο για τα Κέντρα Πρόληψης, στην κατεύθυνση ενός στέρεου δικτύου Δημόσιων Δομών, συνδεδεμένου με το Δημόσιο Σύστημα Υγείας, Κοινωνικής Φροντίδας και Απεξάρτησης. Οι εργαζόμενοι στα Κ.Π. τελούν υπό ομηρία από την πρώτη ημέρα ίδρυσης του θεσμού και το μόνο που κάνατε με το άρθρο 58 του Ν.3966/2011 είναι να θεσμοθετήσετε το χρόνιο πρόβλημα της ίδιας της οντότητας των δομών ως λύση του εαυτού του» τόνισε, κατηγορώντας παράλληλα το ΠΑΣΟΚ για ασυνέπεια «καθώς στο προεκλογικό του φυλλάδιο, κατέθετε ως πρόταση για τα Κ.Π. την ενίσχυση και αναβάθμισή τους, με στήριξη θεσμική και οικονομική, εργασιακή κατοχύρωση των εργαζομένων σε αυτά και αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων κάθε φορέα που εμπλέκεται στην Πρόληψη».
Η βουλευτής αναφέρθηκε εκτενώς στο έργο που επιτελούν τα Κέντρα Πρόληψης σε Αʼθμια, Β΄θμια, Γ΄θμια εκπαίδευση αλλά και στις υπηρεσίες που προσφέρουν στους γονείς, υποστηρίζοντας ότι «το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών είναι κοινωνικό πρόβλημα πρωτίστως […] Υπάρχουν πολύ ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και τεράστια διαπλοκή διότι τα λεφτά είναι πολλά και πολλοί αυτοί που κερδίζουν στην “μπίζνα” που λέγεται ναρκωτικά και ουσίες, και γιʼ αυτό το λόγο το πρόβλημα δε λύνεται. Η απαξίωση των δομών πρόληψης, η συρρίκνωσή τους και η, νομοτελειακή, κατάργησή τους σταδιακά, αφήνει τα παιδιά ανοχύρωτα στις αυριανές δυσκολίες που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν, βορά στις άγριες πλέον κοινωνικές συνθήκες και στα συμφέροντα. Αφήνει τη νεολαία να γεμίζει τις φυλακές λόγω χρήσης, πράγμα απαράδεκτο ούτως ή άλλως, αντί να φροντίζουμε για αυτή τη νεολαία μιας και είναι το μέλλον μας. Δεν είναι τα “κακά παιδιά” χρήστες, είναι εν δυνάμει, τα παιδιά όλων και χωρίς δομές και φιλοσοφία πρόληψης τα πράγματα 100% θα χειροτερέψουν […] Η λύση του προβλήματος δεν είναι δουλειά ούτε της αστυνομίας ούτε των κατασταλτικών μηχανισμών. Αφορά ολόκληρη την κοινωνία. Η λύση βρίσκεται στη λήψη μέτρων για την προστασία των νέων από τα κοινωνικά αίτια που οδηγούν στη χρήση. Στην ενίσχυση προγραμμάτων πρόληψης και ενημέρωσης. Και όχι στην απαξίωση και υποχρηματοδότηση των δομών».
Το πλήρες κείμενο της εισήγησης της βουλευτή Λάρισας του ΣΥΡΙΖΑ είναι το ακόλουθο:
ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΘΕΣΜΙΚΟΥ ΠΛΑΙΣΙΟΥ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ΠΡΟΛΗΨΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΕΞΑΡΤΗΣΙΟΓΟΝΩΝ ΟΥΣΙΩΝ, 23/06/2011
Κύριε Πρόεδρε, κύριε Υπουργέ, κες και κοι συνάδελφοι
Από τις 22 Δεκεμβρίου, οπότε και είχαμε καταθέσει την πρόταση νόμου για τη διαμόρφωση θεσμικού πλαισίου λειτουργίας των Κέντρων Πρόληψης της Χρήσης Εξαρτησιογόνων Ουσιών, συζητιέται σήμερα, στριμωγμένη σε μία μόλις συνεδρίαση, ανάμεσα από την ψήφο εμπιστοσύνης και το μεσοπρόθεσμο, προφανώς υποβαθμισμένη. Όχι ότι περιμέναμε κάτι διαφορετικό αλλά για μας είναι ένα πολύ σοβαρό ζήτημα, γιατί ακουμπά με τον ένα ή τον άλλο τρόπο μεγάλα κοινωνικά κομμάτια και επιπλέον αφορά αντιλήψεις που πρέπει να αλλάξουν. Αντιλήψεις σχετικά με τη σημασία της πρόληψης. Αν σε αυτήν την έννοια δίναμε σημασία, πραγματικά σε πολλά ζητήματα θα ήμασταν μια άλλη κοινωνία.
Είναι ειρωνεία, αγαπητοί συνάδελφοι, ότι αυτή η συνεδρίαση τοποθετείται τρεις ημέρες πριν την Παγκόσμια Ημέρα κατά των Ναρκωτικών στις 26 Ιουνίου, όπου σίγουρα θα ακούσουμε δακρύβρεχτους μονόλογους για τη σημασία της πρόληψης.
Ο κ. Πρωθυπουργός πέρυσι τέτοιες μέρες, επισκεπτόμενος Κέντρο Πρόληψης, υποστήριζε ότι «η οικονομική κρίση δεν σημαίνει ότι δεν πρέπει να προστατεύσουμε τους ασθενέστερους, αντίθετα αντιμετωπίζουμε τα θέματα της καθημερινότητας, καθώς πολλά από αυτά δεν απαιτούν μεγάλα κονδύλια, αλλά διαφορετική αντίληψη, ανθρωπιά και ανοιχτό μυαλό». Τότε, μόνο ως εμπαιγμό μπορούμε να εκλάβουμε το ότι ο Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών καθώς και το Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων περιλαμβάνονται στους 85 φορείς που φιγουράρουν πρώτοι στη λίστα των συγχωνεύσεων και καταργήσεων. Παρεμπιπτόντως, να ενημερώσω το Σώμα, ότι αύριο, οι εργαζόμενοι στα Κέντρα Πρόληψης θα τιμήσουν προκαταβολικά τη μέρα κατά των ναρκωτικών, με 24ωρη απεργία, ζητώντας αυτά που κι εμείς λέμε στην πρόταση νόμου:
-Χρηματοδότηση των δομών
-Συμβάσεις, αμοιβές και εργασιακά δικαιώματα που σέβονται τους εργαζόμενους και τους αποδέκτες των υπηρεσιών.
-Προσλήψεις προσωπικού
-Ακύρωση των σεναρίων συρρίκνωσης των δομών, απολύσεων προσωπικού και τελευταίο, αλλά όχι έσχατο, ιδρυτικό νόμο για τα Κέντρα Πρόληψης, στην κατεύθυνση ενός στέρεου δικτύου Δημόσιων Δομών, συνδεδεμένου με το Δημόσιο Σύστημα Υγείας, Κοινωνικής Φροντίδας και Απεξάρτησης.
Στο ΣΥΡΙΖΑ επιλέγουμε όχι μόνο να αφουγκραζόμαστε την κοινωνία κυρίες και κύριοι συνάδελφοι αλλά να παλεύουμε για ζητήματα που στη λογική του νεοφιλελευθερισμού είναι περιττά γιατί δεν προσκομίζουν κέρδη, αντιθέτως απαιτούν χρήματα. Αλλά επειδή είμαστε πολιτικά κόμματα και βουλευτές και όχι επιχειρηματίες ή στελέχη εταιριών, οφείλουμε να δώσουμε απάντηση στα κοινωνικά ζητήματα. Στην κοινωνία που αγωνιά για το μέλλον της και το μέλλον των παιδιών της. Διότι κοινωνία είναι και οι άνθρωποι που είναι χρήστες των υπηρεσιών των κέντρων πρόληψης, κοινωνία είναι και οι εργαζόμενοι στα Κέντρα Πρόληψης. Και αυτά που ζητάνε οι εργαζόμενοι είναι και λογικά και δίκαια. Δεν είναι μαζικό ρουσφέτι, όπως είχαν ισχυριστεί κάποιοι το Μάιο. Τα ρουσφέτια αναζητήστε τα σε άλλους χώρους κι όχι στην Αριστερά, ας κοιτάξετε λίγο τα του οίκου σας καλύτερα. Οι άνθρωποι αυτοί τελούν υπό ομηρία από την πρώτη ημέρα ίδρυσης του θεσμού. Πανηγυρίζατε ότι δώσατε λύση στο πρόβλημά τους, ενώ το μόνο που κάνατε με το άρθρο 58 του Ν.3966/2011 είναι να θεσμοθετήσετε το χρόνιο πρόβλημα της ίδιας της οντότητας των δομών ως λύση του εαυτού του.
Κύριοι συνάδελφοι της πλειοψηφίας, αναρωτιέμαι εάν έχει πέσει στα χέρια σας το ενημερωτικό σας, προεκλογικό βέβαια, φυλλάδιο, με τίτλο «Εξαρτήσεις - Ναρκωτικά: Στο επίκεντρο της πολιτικής μας, ο άνθρωπος - Προτεραιότητά μας, η πρόληψη», που κυκλοφόρησε το Μάιο του 2009. Ως ένα από τα «εκρηκτικά» όπως λέγατε κοινωνικά προβλήματα, εντοπίζατε την κατάρρευση, λόγω υποχρηματοδότησης και υποστελέχωσης των Κέντρων Πρόληψης. Την αφετηρία του προβλήματος την τοποθετούσατε στην εποχή διακυβέρνησης της ΝΔ. Ίσως όχι άδικα, αφού μπορεί να μη δημιούργησε η ΝΔ τα Κέντρα Πρόληψης, αλλά σίγουρα συντήρησε κακοτοπιές του παρελθόντος, για τις όμως οποίες ευθύνεται το ΠΑΣΟΚ. Διακηρύττατε, λοιπόν, το Μάιο του 2009, ότι μία από τις συγκεκριμένες προτάσεις σας ήταν η ενίσχυση και αναβάθμισή τους, με στήριξη θεσμική και οικονομική, εργασιακή κατοχύρωση των εργαζομένων σε αυτά και αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων κάθε φορέα που εμπλέκεται στην Πρόληψη. Να κλάψω ή να γελάσω σήμερα κύριοι συνάδελφοι; Λέτε – ξελέτε. Η προσφιλής σας τακτική είναι πάντα αυτή, άλλωστε.
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, το πρόβλημα της χρήσης ναρκωτικών είναι κοινωνικό πρόβλημα πρωτίστως και είναι κοινωνικές και οικονομικές οι αιτίες που διαμορφώνουν το πλαίσιο μέσα στο οποίο το πρόβλημα της χρήσης ψυχότροπων ουσιών υποθάλπεται, διογκώνεται διαρκώς και λαμβάνει δραματικές διαστάσεις στη χώρα μας. Επιπλέον όπως όλοι και όλες γνωρίζετε υπάρχουν πολύ ισχυρά οικονομικά συμφέροντα και τεράστια διαπλοκή διότι τα λεφτά είναι πολλά και πολλοί αυτοί που κερδίζουν στην «μπίζνα» που λέγεται ναρκωτικά και ουσίες, και γιʼ αυτό το λόγο το πρόβλημα δεν λύνεται. Η πρόληψη αγαπητοί συνάδελφοι και συναδέλφισσες, είναι η μόνη απάντηση. Η πρόληψη, όπως γίνεται στα Κέντρα Πρόληψης, δεν είναι μία στείρα απαρίθμηση του τι πρέπει και τι δεν πρέπει να κάνουν τα παιδιά και οι έφηβοι, ώστε να μην βρεθούν στο δόκανο των ναρκωτικών. Δε δίνουν οι επαγγελματίες των Κέντρων Πρόληψης σκονάκια στους γονείς του τι να κάνουν εάν αντιληφθούν ότι το παιδί τους μπορεί να έχει πάρε-δώσε με ουσίες, ούτε είναι εκεί για να τους χτυπήσουν με συμπόνια στον ώμο εάν κάτι τέτοιο συμβεί.
Η δουλειά που δίνεται στα Κέντρα Πρόληψης είναι πολύ πιο σύνθετη και έχει πολύ βαθύτερους σκοπούς και στόχους: παρεμβαίνοντας από την πολύ τρυφερή ηλικία των παιδιών του νηπιαγωγείου και του Δημοτικού, ξεκινούν κάνοντας την επιλεγόμενη «πρωτογενή παρέμβαση». Χτίζουν την αυτοεκτίμηση των παιδιών, δίνοντας σταδιακά όλα τα εφόδια, ώστε όταν αυτό το παιδί φτάσει στην εφηβεία, να νιώθει πιο δυνατό και θωρακισμένο απέναντι στη δύσκολη αυτή εποχή της ζωής του, όπου αναζητά την ταυτότητά του. Βέβαια, η παρέμβαση δε σταματά στο Δημοτικό. Συνεχίζει και στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο. Βοηθά τα παιδιά να αντιληφθούν τα αντικρουόμενα, πολλές φορές, συναισθήματα αυτής της ηλικίας και να μάθουν να τα διαχειρίζονται, να μάθουν καλύτερα τον εαυτό τους, να κάνουν τη μετάβαση από την εφηβική στην ενήλικη ζωή πιο ομαλά. Τα Κέντρα Πρόληψης μπορούν να παρέμβουν ακόμη και στα ΑΕΙ και ΤΕΙ, με συμβουλευτικές ομάδες, διότι τα προβλήματα που σχετίζονται με το συναίσθημα δεν έχουν όριο ηλικίας.
Ανεκτίμητη είναι και η δουλειά που γίνεται με τις ομάδες γονέων, σύμφωνα με μαρτυρίες των ίδιων των γονιών. Σε αυτές μαθαίνουν να ακούνε τα παιδιά τους, να ψηλαφούν μαζί τις ανησυχίες τους, και επί της ουσίας να μεγαλώνουν μαζί τους.
Όπως αντιλαμβάνεστε, η απαξίωση αυτών των δομών, η συρρίκνωσή τους και η, νομοτελειακή, κατάργησή τους σταδιακά, αφήνει τα παιδιά ανοχύρωτα στις αυριανές δυσκολίες που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν, βορά στις άγριες πλέον κοινωνικές συνθήκες και στα συμφέροντα.
Αφήνει τη νεολαία να γεμίζει τις φυλακές λόγω χρήσης, πράγμα απαράδεκτο ούτως ή άλλως, αντί να φροντίζουμε για αυτή τη νεολαία μιας και είναι το μέλλον μας. Και φυσικά να μην ξεχνάμε ότι σε συνθήκες οικονομικής κρίσης όλα αυτά επιδεινώνονται για λόγους που όλοι και όλες γνωρίζετε. Δεν είναι τα κακά παιδιά χρήστες κυρίες και κύριοι, είναι εν δυνάμει, τα παιδιά όλων και χωρίς δομές και φιλοσοφία πρόληψης τα πράγματα 100% θα χειροτερέψουν.
Η λύση του προβλήματος δεν είναι δουλειά ούτε της αστυνομίας ούτε των κατασταλτικών μηχανισμών. Αφορά ολόκληρη την κοινωνία, και ιδιαίτερα τις κοινωνικές υπηρεσίες πρόληψης και θεραπείας. Η λύση βρίσκεται στη λήψη μέτρων για την προστασία των νέων από τα κοινωνικά αίτια που οδηγούν στη χρήση. Στην ενίσχυση προγραμμάτων πρόληψης και ενημέρωσης. Και όχι στην απαξίωση και υποχρηματοδότηση των δομών.
Και κάτι τελευταίο και κλείνω με αυτό: κύριε Υφυπουργέ, άκουσα με προσοχή προχθές την ομιλία του κ. Λοβέρδου, όπου ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «οι υπουργοί της δημόσιας υγείας κατά βάση στοχεύουν στο να μην αρρωστήσουν οι άνθρωποι εξαντλώντας κάθε δυνατότητα προληπτικών μέτρων». Λίγο νωρίτερα έλεγε για το φιλόδοξό σας πρόγραμμα συγχωνεύσεων κλινικών και δομών και σε όλη την εισήγησή σας, μιλούσε με νούμερα. Συμφωνούμε στο εξής: ότι οι υπουργοί της δημόσιας υγείας έχουν συγκεκριμένο στόχο. Εσείς βέβαια προσαρμόζετε τους στόχους σας όχι στις ανάγκες των πολιτών, αλλά στις ανάγκες των δανειστών. Και τίποτα παραπάνω. Ευχαριστώ.