Skip to main content.
Συνασπισμός Ριζοσπαστικής Αριστεράς
27/07/2011

Τοποθέτηση Δ.Παπαδημούλη στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας Για τα φαινόμενα βίας και την αναποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης

Ο Δημήτρης Παπαδημούλης σε τοποθέτησή του στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας σχετικά με την έξαρση της βίας στην ελληνική κοινωνία και την λειτουργία της Δικαιοσύνης, παρουσία του  αρχηγού της ΕΛΑΣ κ. Οικονόμου  και του εισαγγελέα του Αρείου Πάγου κ. Τεντέ, είπε μεταξύ άλλων τα εξής:

Για την απόλυτη καταδίκη της βίας

Η χρήση βίας για την επιδίωξη οποιουδήποτε πολιτικού ή ιδεολογικού στόχου είναι για μένα απολύτως καταδικαστέα. Έχω μηδενική ανοχή απέναντι στη χρήση βίας για την επιδίωξη πολιτικών ή ιδεολογικών στόχων. Πιστεύω βαθιά ότι οδηγεί στο αντίθετο αποτέλεσμα, στο αυταρχικό κράτος και στον εκφασισμό της κοινωνικής ζωής. Αυτό διδάσκει η πείρα. Οι πιο ακραίοι εκφραστές αυτής της ιδεολογίας, δια της βίας επιβάλλω τους στόχους μου, δεν χρειάζεται να θεωρητικολογούμε πάρα πολύ, φάνηκε πριν δυο μέρες στη Νορβηγία ποιοί είναι. Η φασιστική ακροδεξιά.

Φαινόμενα βίας αναπτύσσονται εκεί όπου λείπει η δικαιοσύνη ή απουσιάζει ή ασκείται πλημμελώς. Δια του εν νόμου κράτους δικαίου. Εκεί, δηλαδή, όπου οι θεσμοί που οφείλουν από τον ρόλο τους πολιτική ή πολιτειακή να μειώνουν ανισότητες, να καταπολεμούν τη διαφθορά, να υπηρετούν το δίκαιο εν τοις πράγμασι και όχι διακυρηχτηκά. Αυτό δεν γίνεται. Εκεί όπου κυριαρχεί η αδικία και η διαφθορά αναπτύσσονται τα φαινόμενα βίας. Δεν μιλώ για την εγκληματική βία του κοινού ποινικού δικαίου. Μιλώ για την άλλη βία που συνδέεται με κοινωνικά φαινόμενα και η οποία είναι και η αφορμή που συστάθηκε και η Επιτροπή.

Διάβαζα ένα άρθρο ενός εισαγγελικού λειτουργού στην Καθημερινή, του κ. Βασιλείου Φλωρίδη, πριν από λίγες εβδομάδες. Κατέληγε ότι, δυστυχώς, στη χώρα μας στη δικαιοσύνη εμφανίζονται φαινόμενα που οδηγούν στην αίσθηση του πολίτη ότι η δικαιοσύνη είναι πολύ αυστηρή για τους φτωχούς και τους αδύνατους και πολύ ανεκτική για τους ισχυρούς. Αυτό δε γενικεύει, δεν σημαίνει ότι όλοι οι δικαστικοί δεν κάνουν καλά τη δουλειά τους. Η γενίκευση είναι επικίνδυνη γιατί υπάρχουν πολιτικοί, δημόσιοι λειτουργοί και δικαστές που τιμούν το λειτούργημά τους αλλά και κάποιοι που δεν το κάνουν.

Για την αναποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης

Πώς κρίνετε εσείς ως Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, κ. Τέντε, ότι για κορυφαίες περιπτώσεις σκανδάλων, αναφέρω την περίπτωση της SIEMENS, το σκάνδαλο αποκαλύφθηκε όχι με πρωτοβουλία ελληνικών αρχών αλλά ξένων αρχών και η ελληνική δικαιοσύνη πέντε – έξι χρόνια μετά δεν έχει οδηγήσει στο εδώλιο όχι αυτούς που προστατεύονται από τον νόμο περί ευθύνες Υπουργών αλλά κανείς δεν έχει πάει.

Μαζί με τον κ. Βαλυράκη, στην Εξεταστική Επιτροπή, είδαμε προκαταρκτική εξέταση για το θέμα από έναν εισαγγελέα, τον κ. Αθανασίου, τρία χρόνια. Όταν είδαμε τι έκανε τρία χρόνια, δεν έκανε σχεδόν τίποτα. Άνθρωποι που έχουν ομολογήσει αδικήματα δεν έχουν κάτσει ακόμα στο σκαμνί. Και δεν έχουν προστασία συνταγματική.       Ο κουμπάρος του κ. Μαντέλη που μας ομολόγησε αυτά που στη συνέχεια οδήγησαν τον κ. Μαντέλη στον δρόμο προς τη δικαιοσύνη, δεν είχε κληθεί από τη δικαιοσύνη καν, ως μάρτυρας. Εκεί υπάρχει ένα θέμα αναποτελεσματικότητας, αναποφασιστικότητας. Υπάρχει μια αίσθηση, όμως, ότι κάτι εκεί δεν πάει καλά και πολλοί το συνδυάζουν -ανάμεσά τους και εγώ, δεν φοβάμαι να πω τη γνώμη μου- με την ύπαρξη ομφάλιων λώρων σκοπιμότητας ανάμεσα στην εκάστοτε εκτελεστική εξουσία και στην κορυφή της δικαστικής εξουσίας. Τι θα κάνετε για να αποδείξετε ότι δεν είναι έτσι και εσείς από την πλευρά σας;

 Δεύτερον, αναφέρθηκε ως παράδειγμα η κριτική στην τελευταία απόφαση της δικαιοσύνης για τους «πυρήνες της φωτιάς» ως αμφισβήτηση της δικαιοσύνης. Με συγχωρείτε, αλλά διαφωνώ. Η κριτική μιας απόφασης, μπορεί να ενδυναμώσει την αποτελεσματικότητα του θεσμού της δικαιοσύνης και το κύρος του, στο βαθμό που μπορεί να του επισημάνει και λάθη και υπερβολές.

 Εγώ πιστεύω ότι αυτή η απόφαση, με απόλυτη αντίθεση στην βία, όπως σας είπα, ιδεολογική αξία εκεί, είναι ευθεία παραβίαση των αρχών περί αναλογικότητας. Σε μια κοινωνία που κανένας «μεγαλομασκαράς» και μεγαλοκέφτης και μεγαλοεγκληματίας δεν έχει πάει φυλακή, το να δικάζονται πιτσιρίκια με τα στοιχεία που βρέθηκαν από το δικαστήριο, 11 και 25 χρόνια, το θεωρώ κάτι δεκτικό κριτικής και θα έπρεπε να την επιζητεί η δικαιοσύνη την κριτική, διότι υπάρχουν και περιπτώσεις αποφάσεων που στην πορεία με το εφετείο κ.λπ., αποδεικνύεται ότι ήταν άδικες, ότι ήταν υπερβολικές, πρέπει να επανεξεταστούν. Γιατί θεωρείτε ότι κάθε κριτική πλήττει το θεσμό; Μπορεί να τον βοηθάει.  Ποια είναι η γνώμη σας, λοιπόν, γι' αυτό; Αυτή η απόφαση και η κριτική σε αυτή την απόφαση είναι πλήγμα στη δικαιοσύνη ή μπορεί να βοηθήσει να εξετασθεί η αρχή της αναλογικότητας και η εφαρμογή της, οι αρχές της δίκαιας δίκης, η προστασία του κύρους των θεσμών;

Για το σωφρονιστικό σύστημα που υπολειτουργεί

Από τις ομιλίες όλων έλειπε ένα κεφάλαιο που το θεωρώ σημαντικό: Ο σωφρονισμός διά του σωφρονιστικού συστήματος. Έχουμε σωφρονιστικό σύστημα που σωφρονίζει ή σχολεία εγκληματικότητας και φυλακών;  Έχω την εντύπωση, πέρα από τη πλευρά που θέσατε, τη νομική, ότι η τελευταία αυστηροποίηση, η ευκολία με την οποία πέφτουν βαριές ποινές κ.λπ., με ένα σωφρονιστικό σύστημα, όπως είναι, με διπλάσιους φυλακισμένους, χωρίς την εκπαίδευση, τις υποδομές, την αποτελεσματικότητα, με ορισμένες φυλακές να λειτουργούν υπό τον έλεγχο των πιο βαρυποινιτών και των πιο «αρχιμαφιόζων», με το να οργανώνονται μέσα από φυλακές μεγάλες υποθέσεις, από στημένα παιχνίδια μέχρι απαγωγές μεγαλοεπιχειρηματιών, είναι κομμάτι αυτού που συζητάμε, γιατί αν κάποιος μπαίνει εκεί για να σωφρονιστεί και βγαίνει μεγαλύτερος εγκληματίας, είναι ένα θέμα και πρέπει νομίζω και αυτό να μας απασχολήσει.