- Κ. Σκουρλέτη καλημέρα σας.
Καλημέρα.
- Πείτε μας κάτι. Χθες είχαμε μια συνάντηση της κας Μέρκελ με τον κ.Σαρκοζί. Ένα βασικό θέμα το οποίο το έβαζε και η χώρα μας και το έβαζαν και αρκετές χώρες που είχαν πρόβλημα, το ευρωομόλογο, φαίνεται ότι το άφησαν προς την άκρη. Με ένα επιχείρημα το οποίο έχει τη λογική του, ότι για να μπορέσεις να πας στο ευρωομόλογο θα πρέπει στην αρχή να υπάρχει ένα κεντρικό σύστημα ή ένα κέντρο λήψης οικονομικών αποφάσεων στην Ευρώπη, όπως ας πούμε ένα κοινό υπουργείο. Ο Συν λέει ναι μεν αλλά στο ευρωομόλογο. Γιατί;
Να απαντήσω και στις δύο επισημάνσεις σας. Κατʼ αρχήν τι λέει ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ. Ο ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΣ δεν λέει ναι μεν αλλά. Προτείνει ευρωομόλογο και μάλιστα θα ήθελα να θυμίσω - και δεν το λέω αυτό πως το κάνουν τα υπόλοιπα κόμματα που καθυστερημένα διαγκωνίζονται για την πατρότητα της πρότασης – ότι όταν εμείς στις αρχές της κρίσης θέταμε αυτό το ζήτημα, η απάντηση που εισπράτταμε από τον τότε Υπουργό Οικονομικών ήταν πως δίνουμε ένα λάθος σήμα στις αγορές. Και αυτό θα σήμαινε ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε μια δεινή οικονομική κατάσταση, άρα δεν θα έπρεπε να το διεκδικήσει και να το θέσει η ίδια στα πλαίσια ενός ευρωπαϊκού προβληματισμού. Βεβαίως τώρα τα πράγματα έχουν αλλάξει. Έχει κυλήσει ένα μεγάλο χρονικό διάστημα, έχουν αποτύχει τα μνημόνια, το μεσοπρόθεσμο, όλες αυτές οι πολιτικές αντιμετώπισης, οι οποίες κατʼ ουσίαν έχουν περισσότερο σαν στόχο στο να διατηρήσουν το υπάρχον στάτους και όχι να προσπαθήσουν να υπερβούν τις παθογένειες στην ευρωζώνη. Κατά συνέπεια εμείς λέμε το εξής, ότι τώρα πια, ένα χρόνο μετά την κρίση, το ευρωομόλογο από μόνο του δεν αρκεί. Μπορεί να είναι ένα αποφασιστικό βήμα εάν γίνουν πια και κάποια άλλα πράγματα, τα οποία θα συνιστούν μια καθολικού τύπου παρέμβαση στη λογική και τη δομή της Ευρωζώνης σε αντινεοφιλελεύθερη κατεύθυνση.
- Δηλαδή ποια άλλα πράγματα;
Θα σας πω αμέσως. Κατʼ αρχήν η ΕΚΤ να αποκτήσει τη δυνατότητα να τυπώνει χρήμα, το οποίο της απαγορεύουν οι σημερινές συνθήκες. Αυτό είναι μια τεράστια ευελιξία. Είναι ένα τεράστιο όπλο. Δεύτερον, να μπορεί η ΕΚΤ να τα δανείζει απʼ ευθείας τα κράτη και όχι ουσιαστικά να εξυπηρετεί την τραπεζική κερδοσκοπία. Άλλο τεράστιο ζήτημα. Αυτές είναι ισχυρές δομικές αλλαγές. Απαγορεύονται αυτή τη στιγμή.
- Εδώ νομίζω είχε γίνει και μια πρόταση από τον ΣΥΝ , αν δεν κάνω λάθος, να υπάρξει στην Ελλάδα μια κρατική τράπεζα, η οποία να έχει μόνο με την ΕΚΤ σχέσεις και να δανείζεται αυτή με χαμηλά επιτόκια και μέσω αυτής της τράπεζας
Ναι αυτό ήταν ένα τρόπος κάπως να μετριάσεις την κερδοσκοπία των εμπορικών τραπεζών.
- Φαίνεται, όμως, δεν προχωράει σαν ιδέα.
Αυτό που σας λέω είναι μια δομική αλλαγή, μια πάγια ρύθμιση. Αυτό που κάνει για παράδειγμα η Τράπεζα της Αγγλίας στο εσωτερικό της ή η Κεντρική Αμερικανική Τράπεζα όταν ο αμερικάνικος προϋπολογισμός το είχε ανάγκη. Μπορεί και δανείζει το αμερικάνικο κράτος. Μπορεί και δανείζει απʼ ευθείας τις πολιτείες. Εδώ πέρα αυτό απαγορεύεται. Δεν μπορεί η ΕΚΤ να δανείσει απʼ ευθείας την Ελλάδα, την Ισπανία, την Ιταλία. Πρέπει να διαμεσολαβήσουν οι τράπεζες, οι οποίες βγάζουν με μια πράξη 3 με 4% στις καλές εποχές, τώρα βγάζουν περισσότερα. Αν βέβαια υπάρχει δυνατότητα δανεισμού, γιατί οι ελληνικές τράπεζες έχουν και άλλα προβλήματα.
- Πάντως το θέμα είναι ότι τα ταμειακά αποθέματα του κράτους είναι πάρα πολύ μικρά. Φαντάζομαι πως κι εσείς θα διαβάσατε στον κυριακάτικο Τύπο αναλύσεις και το ερώτημα είναι αν δεν έρθει η 6η δόση που περιμένουμε, ενδεχομένως να πάμε στην προ Ιουλίου κατάσταση, που θα παρακαλάμε για χρήματα.
Χάσαμε, όμως, το άλλο σκέλος του ερωτήματος, τι έκαναν οι Μέρκελ και Σαρκοζί χθες. Νομίζω ότι αξίζει να το εντοπίσουμε. Εγώ λέω ότι αυτή τη στιγμή έκαναν τα πάντα για να επιβεβαιώσουν ότι είναι δογματικά αγκυλωμένοι σε αυτό το νεοφιλελεύθερο μοντέλο με βάση το οποίο δομήθηκε η Ευρώπη τα προηγούμενα τριάντα χρόνια. Δεν θέλουν κατʼ ελάχιστον να αγγίξουν και να αμφισβητήσουν τα συμφέροντα των αγορών και των τραπεζών. Και δεν είναι τυχαίο ότι το μόνο που με σαφήνεια είπαν είναι ότι προτείνουν ισοσκελισμένους προϋπολογισμούς, κάτι μάλιστα που θεωρούν ότι πρέπει να μπει και σε επίπεδο Συντάγματος. Δηλαδή, αυτό που προβλέπει το νέο Σύμφωνο για το ευρώ. Αυτό με άλλα λόγια, με πολιτικούς όρους, λέγεται συνταγματοποίηση του νεοφιλελευθερισμού. Αντί, λοιπόν, να βγάλουμε το συμπέρασμα και να πούμε ότι ο νεοφιλελευθερισμός έχει κλείσει ως μοντέλο αυτή τη στιγμή και πως θα μπορέσουμε να τον υπερβούμε, δίνουν μια μάχη με κάθε μέσο και τρόπο για να τον διατηρήσουν εις βάρος της συντριπτικής πλειοψηφίας της κοινωνίας και των διάφορων κοινωνικών ομάδων, όχι πια μόνο στην Ελλάδα αλλά συνολικά στον ευρωπαϊκό λαό.
- Αυτό που κάνατε είναι περισσότερο πολιτική προσέγγιση.
Πολιτική προσέγγιση, όμως, πολλή πραγματική, με βάση τις χθεσινές δηλώσεις και τη συνέντευξη. Το άλλο που λέτε, είναι κάτι το οποίο θα συμβαίνει σε κάθε δόση. Αυτή τη στιγμή είναι βέβαιο ότι ο δρόμος του μνημονίου, ο δρόμος του μεσοπρόθεσμου, δεν ικανοποιεί ούτε τους ίδιους τους στόχους του. Αντίθετα η δημοσιονομική κρίση αξιοποιείται για να ικανοποιηθούν αιτήματα της οικονομικής ολιγαρχίας, ετών αιτήματα – αυτό είχε επιτευχθεί ως ένα βαθμό από την απορρύθμιση εργασιακών σχέσεων, ελεύθερες πια απολύσεις, χαμηλά μεροκάματα, διάλυση του ασφαλιστικού, συρρίκνωση του δημόσιου τομέα, ιδιωτικοποιήσεις άρον – άρον – αξιοποιείται, λοιπόν, αυτή τη στιγμή ως μοχλός πια το ίδιο το δημόσιο χρέος, σε κάθε δόση θα υπάρχει αυτή η τρομοκρατία για να μπορούν να χειραγωγούν την κοινή γνώμη και να μας λένε «κοιτάξτε να δείτε δεν θα πάρετε τις συντάξεις, δεν θα πληρωθούν αυτή τη στιγμή οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων..» δεν πιστεύω σε αυτή τη λογική.
- Να σας πω, όμως, κάτι. Αν δεν έρθει η βοήθεια της 7ης, 8ης δόσης, δεν έχει σημασία, ή της 1ης, 2ης του νέου πλαισίου βοήθειας, δεν ξέρω πως θα ονομαστεί, μπορεί όντως να υπάρξει πρόβλημα με τις συντάξεις, με την έννοια – θα διαβάστε κι εσείς ότι το ΙΚΑ ζήτησε 600 εκατομμύρια ευρώ επιπλέον διότι δεν θα μπορέσει να καλύψει μέχρι τέλους του έτους τις συντάξεις.
Και πώς να μη ζητήσει το ΙΚΑ αυτή τη στιγμή, όταν το ΙΚΑ καθημερινά χάνει εισφορές. Διακόσιες χιλιάδες θέσεις εργασίας χάθηκαν με τη χρονιά αυτή, τους τελευταίους μήνες. Αυτοί οι άνθρωποι πλήρωναν κάποιες εισφορές στο ΙΚΑ. Τώρα πια αυτά τα έσοδα έχουν φύγει.
- Πιστεύετε ότι το πρόβλημα είναι μόνο από τις απώλειες εισφορών αυτό, λόγω της ανεργίας;
Αυτός είναι ένας καθοριστικός παράγοντας. Από εκεί και πέρα η εισφοροδιαφυγή που υπάρχει, ιδίως σε συνθήκες κρίσης, εντείνεται. Ο κόσμος στην απελπισία που βρίσκεται είναι πιο ευάλωτος πια στο να δουλεύει και με μαύρη εργασία, ελεγκτικοί μηχανισμοί δεν υπάρχουν, εδώ απαξιώνεται συνολικά ο ρόλος του δημόσιου τομέα. Βασικές ανάγκες δεν καλύπτονται πια. Άρα, λέω, το εξής. Ότι δεν είναι λύση αυτή τη στιγμή παρακαλώντας και κάτω από μια άνευ προηγουμένου τρομοκρατία, η οποία χειραγωγεί τον κόσμο, αλλά καταλύει και την ίδια την δημοκρατική νομιμότητα και τη λειτουργία του δημοκρατικού πολιτεύματος να πορευόμαστε έτσι χωρίς κάποια ορατή διέξοδο. Άρα, υπάρχει πια η ανάγκη –αυτό που είπαμε και στην αρχή - της καθολικής πια παρέμβασης στην ευρωζώνη. Και αυτό είναι που δεν μπορεί να κάνει, κατά τη γνώμη μου, το σημερινό πολιτικό προσωπικό της Ευρώπης, πολύ δε περισσότερο ο κ. Παπανδρέου, ο οποίος είναι αυτός που έφερε το ΔΝΤ και υπηρέτησε αυτή τη λογική στην Ευρώπη.
- Ο Σεπτέμβριος είναι φαντάζομαι – άποψη όλων των πολιτικών κομμάτων, όλων των πολιτών στη χώρα - ότι θα είναι θερμός. Γιατί πραγματικά θα ληφθούν πολλές αποφάσεις, θα ανοίξουν πολλά μέτωπα και το χειρότερο απʼ όλα να κληθούν οι έλληνες να βάλουν ξανά βαθειά το χέρι στην τσέπη. Εκτιμάτε, εσείς, ότι υπό το βάρος όλων αυτών των εξελίξεων, και στο εσωτερικό της χώρας και σε διεθνές επίπεδο, ότι η κυβέρνηση θα αντέξει να πάει μέχρι τέλους ή μήπως θα πάμε σε πρόωρες εκλογές;
Η κυβέρνηση έχει ξεπεράσει τα όρια αντοχής, κατά τη γνώμη μου. Και αυτό την καθιστά πιο επικίνδυνη. Γιατί μέσα στη δημοκρατία, τουλάχιστον όπως τη γνωρίσαμε από το ʼ74 κι έπειτα, μια κυβέρνηση ανάλογα με τις κοινωνικές αντιστάσεις, με την αμφισβήτηση που δεχόταν, κατέληγε τελικά, αποφάσιζε αλλά όχι από μόνη της κάτω από κοινωνική πίεση, σε εκλογές. Εδώ πέρα φαίνεται ότι την αγνοεί. Και αυτό την κάνει πιο επιθετική. Και αυτό την κάνει, αν θέλετε, να ενεργοποιεί και κατασταλτικούς μηχανισμούς. Άρα, είμαι πολύ ανήσυχος και για τις κοινωνικές συγκρούσεις αλλά και για μια παραπέρα αυταρχικοποίηση της πολιτικής ζωής του τόπου. Νομίζω, όμως, ότι η κυβέρνηση θα καταρρεύσει κάτω από το βάρος της αποτυχίας της και μέσα, βέβαια, από την ενεργοποίηση του κόσμου, η οποία έχει ξεκινήσει και η οποία δε γυρίζει πίσω πια, το ποτάμι δε γυρίζει πίσω.
- Το θέμα είναι αν καταρρεύσει η κυβέρνηση εάν υπάρχει εναλλακτική λύση που θα διαχειριστεί την όλη κατάσταση.
Οι αλλαγές που συντελούνται είναι κοσμογονικές. Νομίζω, όμως, και στο κοινωνικό επίπεδο και στις συνειδήσεις του κόσμου συμβαίνουν αντίστοιχες αλλαγές. Ποτέ κανείς δεν περίμενε αυτό που ζήσαμε τους προηγούμενους μήνες στις πλατείες. Για πρώτη φορά μετά από δεκαετίες πάνω από δύο εκατομμύρια Έλληνες κάθε ηλικίας, κάθε κοινωνικής προέλευσης, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, με αντιφατικό αλλά και συλλογικό ταυτόχρονα τρόπο, να διαδηλώσουν. Αυτό είναι μια παρακαταθήκη. Είναι μια νέα πολιτικοποίηση. Πάνω σε αυτό πρέπει να στηριχτούμε, για να οργανώσουμε ένα νέο αντιμνημονιακό, αντινεοφιλελεύθερο μέτωπο, το οποίο να ξαναφέρει την ελπίδα και να μπορέσει να συντονιστεί και με αντίστοιχες ευρωπαϊκές κινήσεις και να θέσει το θέμα ενός νέου συνασπισμού πολιτικής εξουσίας. Στην Ελλάδα, νομίζω, υπάρχουν, επωάζονται μέρα με την ημέρα αυτές οι συνθήκες.
- Πάντως στην παρούσα φάση, μέχρι να γίνει αυτό το μέτωπο που λέτε εσείς, θα πρέπει να περάσουμε πολλά στάδια και το ερώτημα είναι ότι αν δεν ακολουθήσουμε αυτή το μνημονιακή πορεία, την οποία εν μέρει και η Ν.Δ. την αποδέχεται, υπάρχει περιθώριο να επιβιώσει η χώρα μας ή μήπως θα απομονωθεί και θα οδηγηθεί σε μια πλήρη χρεωκοπία;
Νομίζω, ότι το δίλημμα αυτή τη στιγμή είναι το εξής: ή συνεχίζει η Ευρώπη και η Ελλάδα και η Πορτογαλία και η Ιταλία σε αυτή την σκληρή μνημονιακή πολιτική, που είναι ο ακραίος πια νεοφιλελευθερισμός, ο οποίος γίνεται πιο επιθετικός απʼ ότι ήταν τις προηγούμενες δεκαετίες, και άρα το ενδεχόμενο να υπάρχουν απρόβλεπτες συνέπειες αλλά και η ίδια η διάλυση της Ευρώπης, ή πια ωριμάζουν άλλες καταστάσεις, άλλοι κοινωνικοί και πολιτικοί συσχετισμοί και πηγαίνουμε πια σε άλλου είδους κοινωνικές και πολιτικές ισορροπίες. Εκεί είναι πια το θέμα. Νομίζω, αισιοδοξώ ότι επειδή είναι μια πραγματική ανάγκη θα γίνει το δεύτερο.
- Κ. Σκουρλέτη σας ευχαριστούμε πολύ.
Να είστε καλά.
To Γραφείο Τύπου
ΑΡΧΗ
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ
ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ
RSS